24η Δημοπρασία Έργων Κυπριακής και Ελληνικής Τέχνης του Οίκου Ψαθάρη

Οι Μάσκες της Σήκωσης, κορυφαίο έργο με έντονη θρησκευτικότητα του Μιχαήλ Χρ. Κάσιαλου είναι το ακριβότερο απόκτημα της 24ης δημοπρασίας του Οίκου Ψαθάρη. Θα δημοπρατηθεί, όπως σημειώνεται σε δελτίο Τύπου, μαζί με πλειαδα κορυφαίων έργων εμβληματικών εκπροσώπων της ελληνικής και κυπριακής ζωγραφικής στην 24η δημοπρασία του Οίκου που θα διεξαχθεί στις 23 του Μάη στο ξενοδοχείο Χίλτον στη Λευκωσία. «Η συλλογή της 24ης Δημοπρασίας του Οίκου Ψαθάρη περιλαμβάνει 129 εκθέματα από τα οποία 119 είναι πίνακες, σχέδια, υδατογραφίες και γλυπτά. Τα υπόλοιπα περιλαμβάνουν έξι χάρτες του 16ου και 17ου αιώνα και τέσσερα σπάνια βιβλία ανάμεσα στα οποία μια ιταλική έκδοση του 1596 με περιγραφή και χάρτες της Κύπρου του Giovanni Antonio Magini και χαρακτικά του Girolamo Porro», προστίθεται.

Πληροφορίες: τηλ. 24621109, 99564131, E-mail: [email protected]
Όλα τα έργα που περιλαμβάνονται στην 24η δημοπρασία του Οίκου Ψαθάρη και περισσότερες πληροφορίες, παρουσιάζονται στην ιστοσελίδα www.psatharis-auctions.com.cy
Το μεγαλύτερο μέρος των έργων που θα δημοπρατηθούν εντάσσεται στην παραστατική ζωγραφική, τις νεκρές φύσεις και την τοπιογραφία, επισημαίνεται στο δελτίο Τύπου. Αναφέρει ο Νίκος Ψαθάρης, ιδρυτής και διευθυντής του οίκου δημοπρασιών: «Είναι αυτές οι σκηνές της καθημερινότητας της αγροτικής ζωής οι οποίες μας ορίζουν ως μνήμη αλλά και ως αναφορά στη σημερινή μας ταυτότητα. Αυτό που δίδεται απτό στα μάτια και τις μνήμες μας δημιουργεί την καθημερινή μας ιστορία και ορίζει την αισθητική μας».
Τα εκθέματα, ανάμεσα στα οποία κάποια έχουν ήδη παρουσιαστεί από τους Sotheby’s και Bonhams, θα βρίσκονται από την Δευτέρα 21 του Μάη μέχρι την Τετάρτη 23 του Μάη στο ξενοδοχείο Χίλτον στη Λευκωσία όπου επενδυτές και φιλότεχνοι θα έχουν την ευκαιρία να τα θαυμάσουν προτού αυτά δημοπρατηθούν, προστίθεται.
Ανάμεσα στα έργα με την υψηλότερη τιμή εκκίνησης περιλαμβάνονται το Καλλιμάρμαρο – Αθήνα (€8.000 – 13.000) του εμβληματικού μεταϊμπρεσσιονιστή Κωνσταντίνου Μαλέα, οι Μάσκες της Σήκωσης (€17,000 – 22,000) του βραβευμένου από την Ακαδημία Αθηνών ναϊφ Μιχαήλ Χρ. Κάσιαλου, η Σύνθεση με ’Ασπρο Κύκλο (€9.000 – 13.000) του πρωτεργάτη της κυπριακής ζωγραφικής Χριστόφορου Σάββα και Η Μαθήτρια (€6.500 – 9.000) του κορυφαίου πορτρετίστα Πολύκλειτου Ρέγκου. Από τα ακριβότερα έργα της συλλογής είναι επίσης τα Σπίτια της Κάτω Γειτονιάς – Άλωνα (€8.000 – 13.000) του Τηλέμαχου Κάνθου στο οποίο κυριαρχούν οι έντονες χρωματικές φόρμες και Το Ζευγάρι (€5.000 – 8.000), ένας από τους πρώιμους σχηματοποιημένους πίνακες του Γιάννη Γαϊτη, όπου τα ανθρωπάκια διατηρούν ακόμη την εξπρεσιονιστική τους διάθεση προτού υπαχθούν ολοκληρωτικά στο αστικό μεταβιομηχανικό τους περιβάλλον.

Επενδυτικές ευκαιρίες, όπως σημειώνεται, θεωρούνται επίσης η Λιτανεία στο Χωριό Βιρός του Άγγελου Γιαλλινά (€4,300 – 6,000), Τρίχρωμο Βέλος και Τετράγωνα σε Προοπτική της κορυφαίας μοντερνιστριας Όπης Ζούνη (€1,400 – 2,000), ο Ερωτόκριτος, σχέδιο με παστέλ του Γιάννη Τσαρούχη (€2,000 – 3,000), οι Λουόμενοι του Ανδρέα Κάραγιαν (€2,000 – 3,000), Βουνό και Θάλασσα του Στας ( Παράσχου), (€2,800 – 5,000), Τοπίο του Δήμου Μπραέσα (€1,400 – 2,000), Γυμνό του Βασίλη Σπεράντζα (€2,500 – 3,000),, Το Ψυγείο του Χρίστου Πετρίδη (€3,300 – 5,000), Συγχρωμία σε Πράσινο του Τάκη Παρλαβάντζα (€1,000 – 1,500), η Συνομιλία, ανάγλυφο σε ορείχαλκο του Δημήτρη Αρμακόλα (€2,400 – 3,500), το Δάσος με Ευκαλύπτους του Νίκου Νικολαϊδη (€4,300 – 6,000), Σπονδές του Ανδρέα Χαραλαμπίδη (€3,900 – 5,500) το έργο Ναυτικός όμιλος Αμμοχώστου του Λευτέρη Οικονόμου (€3,500 – 5,000), Το Φιλί του Παύλου Σάμιου (€3,800 – 6,000), το πορτρέτο Μαρία Νάταρ Αλεμωνάκη του Όθωνα Γιαβόπουλου (€5,000 – 8,000), Ρωμύλος ο Μέγας, γλυπτό του Άγγελου Μακρίδη (€ 3,000 – 5,000), Φιγούρα, γλυπτό του Γιάννη Μόραλη (€1,400 – 1,900) και πολλά άλλα έργα.

Ο Οίκος Ψαθάρη, προστίθεται, είναι από τους πρώτους οίκους δημοπρασιών στη Κύπρο. H τιμή της εκτίμησής των περισσοτέρων έργων που δημοπρατούνται από τον Οίκο θεωρείται σχεδόν πάντοτε δελεαστική υποσχόμενη εύλογο εως μεγάλο περιθώριο ανόδου. Ανάμεσα στα έργα που θα διατεθούν το βράδυ της 23ης του Μάη περιλαμβάνονται επίσης ο Αρχάγγελος του Ξάνθου Χατζησωτηρίου (€2,900 – 5,000), Τοπίο του Επαμεινώνδα Θωμόπουλου (€2,300 – 3,000), Κοπέλλα σε Απογευματινό Τοπίο του σουρεαλιστή Θεόδωρου Πανταλέοντα (€1,900 – 3,000), Το Θέρος του Κωνσταντίνου Ρωμανίδη (€1,900 – 3,000), ο Πρόδρομος του Αδ. Διαμαντή (€1,500 – 2,000), Τοπίο του Νικόλαου Οθωναίου (€2,000 – 3,000), Στο Πηγάδι, του Γερμενή (€1,900 – 3,000), η Δήλος, ένα τοπίο με σουρεαλιστικά στοιχεία του Καραβούζη (€1,800 – 3,000), Τοπίο του Σπύρου Βικάτου (€1,800 – 3,000), Λουλούδια στο Βάζο του Γιώργου Μαυροείδη (€1,000 – 1,500) Τοπίο του Ιθακήσιου (€1,700 – 2,300), Σαρωνικός IV ένα εξαιρετικό χαρακτικό του Κώστα Γραμματόπουλου (€700 – 1,000), ένα τοπίο του Λυκούργου Κογεβίνα (€1,500 – 2,000), Σύνθεση του Ανδρέα Χρυσοχού (€900 – 1,500), κ.α.

Μιχαήλ Χρ. Κάσιαλος Μάσκες της Σήκωσης (€17,000 – 22,000)

Υπάρχει μια παράδοξη θρησκευτικότητα στο έργο του Μιχαήλ Κάσιαλου (1885 – 1974) Μάσκες της Σήκωσης (λάδι σε ξύλο, 65 x101 εκ) που το καθιστά μοναδικό και εξαιρετικά ενδιαφέρον ως προς την βαθύτερη ερμηνεία του. Ο βραβευμένος από την Ακαδημία Αθηνών, Κύπριος Ναϊφ παίζει με συμμετρίες όπως τα μεγάλα τρίγωνα που δημιουργούνται από το κίτρινο φως της λάμπας και τα τρίγωνα της στέγης, τους κυκλικούς τσέστους στα δεξιά και αριστερά του κτίσματος και τις διαγώνιες αντιστοιχίες των μορφών. Το μεγάλο κίτρινο τρίγωνο που φαίνεται να δημιουργείται από το φως της λάμπας που διαχέεται στο χώρο δένει την σύνθεση και παράλληλα αποδίδει στο έργο μια δύναμη υπερφυσική που μοιάζει να ανεβάζει τις μορφές πάνω απο το έδαφος. Παρότι η επιπεδότητα είναι κύριο στοιχείο της ναϊφ ζωγραφικής εντούτοις ο χώρος που δημιουργείται από το κίτρινο φως μοιάζει να νικά την ίδια την βαρύτητα δημιουργώντας μια θρησκευτική ανάταση. Η σκηνή με τις μορφές γύρω από το τραπέζι και η σκηνή με τους καρναβαλιστές συμβαίνουν παράλληλα χωρίς να συναντούνται. Υπάρχει κάτι το ονειρικό στους καρναβαλιστές με τα απόκοσμα, σκυνθρωπά και σκυμμένα πρόσωπα που δημιουργεί αμφιβολίες ως προς την φυσική παρουσία τους στο χώρο και την ύπαρξη τους την ίδια ενώ εκτός από την θρησκευτικότητα του φωτός η στέγη έχει έντονη ομοιότητα με αέτωμα μεταμορφώνοντας το σπίτι σε ναό. Εν τέλει, το ερώτημα σε αυτό το μοναδικό έργο είναι κατα πόσον οι καρναβαλιστές είναι καλοδεχούμενοι στο σπίτι και στην κοινότητα ή μήπως πρόκειται για δυνάμεις αποκρυφιστικές, μαγικές, ξένες τις οποίες οι κάτοικοι του σπιτιού θα πρέπει να αγνοήσουν και από τις οποίες προστατεύονται μέσα στην ατμόσφαιρα μιας υπερφυσικής κατάστασης. Το έργο παρουσιάστηκε στην έκθεση “Τρεις Κύπριοι Ναϊφ” που οργανώθηκε το 1978 στην Εθνική Πινακοθήκη – Μουσείο Αλεξανδρου Σούτσου στην Αθήνα.

Σπύρος Βασιλείου Τέλος Εποχής (€12,000 – 17,000)

Έργο με έντονο πολιτικό συμβολισμό, το Τέλος Εποχής (λάδι σε καμβά, 90×109 εκ) συνθηματογραφεί έντονα το θέμα του τοποθετώντας το σε ένα ψυχρό τοπίο, γυμνό, τοποθετημένο έξω από την γήϊνη σφαίρα και το ανθρώπινο συναίσθημα. Η εποχή που ο Σπύρος Βασιλείου (1902 – 1985) περικλείει στο μυνηματικό του τέλος είναι ριγμένη καταγής σε κάτι που θα μπορούσε να υπαινιχθεί τη πλάτη ενός ζώου που τη μεταφέρει μακριά από τις ανθρώπινες φιγούρες που φαίνεται να αποποιούνται την εμπειρώμενη παραταύτα, εποχή. Ο Βασιλείου παρήξε τεράστιο έργο το οποίο και παρουσίασε σε πολλές εκθέσεις και διοργανώσεις στην Ελλάδα καθώς επίσης και σε 28 εκθέσεις σε πολλά μέρη του κόσμου. Το 1960 έλαβε το βραβείο Guggenheim για το έργο του Φωτιά και Σκιές που είχε εκτεθεί για έξι συνεχείς μήνες στο ομώνυμο μουσείο της Νέας Υόρκης. Έργα του υπάρχουν σε πινακοθήκες και συλλογές στην Ελλάδα και το εξωτερικό.

Χριστόφορος Σάββα Σύνθεση με Άσπρο Κύκλο (€9,000 – 13,000)

Στο έργο Σύνθεση με Άσπρο Κύκλο (λάδι σε hardboard, 45×60 εκ) ο Χριστόφορος Σάββα (1924 – 1968) χρησιμοποιεί παχύρευστο χρώμα δημιουργώντας γεωμετρικά στοιχεία και σύμβολα των οποίων το εικαστικό αποτέλεσμα υπαινίσσεται το κεφάλι ενος αρχαιοελληνικού αλόγου. Από τους κορυφαίους Κύπριους ζωγράφους ο Σάββα υπήρξε πρωτεργάτης στην εισαγωγή σύγχρονων ρευμάτων στην κυπριακή τέχνη. Το έργο του έχει επιρροές από τον γαλλικό μοντερνισμό και τον φωβισμό αλλά και κατευθύνσεις από την κυβιστική και αφηρημένη τέχνη.

Κωνσταντίνος Μαλέας Καλλιμάρμαρο – Αθήνα (€8,000 – 13,000)

Το Καλλιμάρμαρο – Αθήνα (Λάδι σε hardboard, 22 x 34 εκ) είναι έργο ιμπρεσσιονιστικό με έντονα σεζανικά στοιχεία. Ο Κωνσταντίνος Μαλέας (1879 1928) χρησιμοποιεί τις μεγάλες λευκές επιφάνειες και διαφάνειες των βουνών και του ουρανού για να αποδώσει το φως ως εσωτερικό στοιχείο του αρχιτεκτονημένου τοπίου. Παρά την ιμπρεσσιονιστική και σεζανική του διάθεση το έργο διεκδικεί μια αλληγορικη διάσταση καθώς ο Μαλέας χρησιμοποιεί την δεντροστοιχία για να οδηγήσει τον θεατή στο θέμα του έργου – στο αμφιθεατρικό Καλλιμάρμαρο και τις συνομιλίες του με τις πεσμένες κολώνες. Γεννημένος και μεγαλωμένος στην Κωνσταντινούπολη, ο Μαλέας σπούδασε αρχιτεκτονική και ζωγραφική στο Παρίσσι ξεφεύγοντας έτσι από τον ακαδημαϊκό ρεαλισμό που είχε επιβληθεί στα Αθηναικά εικαστικά πράγματα και τα οποία κατάφερε να διαταράξει εισάγοντας στην Ελληνική ζωγραφική στοιχεία ιμπρεσιονιστικά.

Τηλέμαχος Κάνθος Σπίτια της Κάτω Γειτονιάς – Άλωνα ( €8,000 – 13,000)

Στο έργο Σπίτια της Κάτω Γειτονιάς – Άλωνα ( λάδι σε καμβά, 72 x 52 εκ) υπάρχει μια αντίθεση ψυχρών και θερμών χρωμάτων που κάνει το τοπίο να πάλλεται αναδεικνύοντας τις έντονες κόκκινες στέγες. Ο Τηλέμαχος Κάνθος (1910 – 1993) αποδίδει με αφαιρετικά στοιχεία το φυσικό περιβάλλον οδηγώντας το φόντο σε μια απρόσμενη μίξη με τις γεωμετρικές στέγες και προσδίδοντας στο πίνακα μια επιπεδότητα γεμάτη εσωτερική ενέργεια και κίνηση. Το κτιστό τοπίο φαίνεται στατικό και στιβαρό μέσα στην παλλόμενη φύση και το εικαστικό αποτέλεσμα αποκαλύπτει μια λειτουργική συναίνεση των δύο καθώς το ένα προβάλλει και εκτείνεται μέσα στο άλλο. Η Άλωνα υπήρξε η γενέτειρα του Κάνθου, ενός από τους σημαντικώτερους ζωγράφους και χαράκτες της σύγχρονης κυπριακής τέχνης.

Πολύκλειτος Ρέγκος Η Μαθήτρια (η νεαρή δεσποινίς Τσικόλια) (€6,500 – 9,000)

Έργο της ώριμης περιόδου του Πολύκλειτου Ρέγκου (1903 – 1984) το ολόσωμο πορτρέτο Η Μαθήτρια (η νεαρή δεσποινίς Τσικόλια) (λάδι σε κοντραπλακέ, 78 x 63 εκ) συνδυάζει φωβικά στοιχεία και ύφος που παραπέμπει στην πρώιμη περίοδο του Ματίς. Ο Ρέγκος δημιουργεί με μεγάλη ελευθερία το ρούχο του μοντέλλου αποδιδοντας ι μια ρευστότητα στη μορφή ενώ το πρόσωπο αποπνέει μια γλυκειά μελαγχολία και εσωτερικότητα χαρακτηριστική της επιρροής που δέκτηκε από τη Βυζαντινή τέχνη.

Γιάννης Γαϊτης Ζευγάρι (€5,000 – 8,000)

Το έντονα κόκκινο φόντο και η ελεύθερη γραμμή αποδίδει στο Ζευγάρι (λάδι σε καμβά, 40×50 εκ) μια νότα εξπρεσιονιστική. Το έργο είναι του 1967 και άρα καμωμένο σε περίοδο μεταβατική προς τις έντονα σχηματοποιημένες μορφές με την έντονη καυστικότητα προς το αστικό περιβάλλον όπου ο άνθρωπος αντιμετωπίζει τη μοναχικότητα και τη μοναξιά σε ένα κόσμο ομοιογενή, συχνά εργοστασιακό. Στη πορεία του έργου του ο Γιάννης Γαϊτης ( 1923 – 1984) πειραματίστηκε έντονα με διαφορετικά καλιτεχνικά κινήματα όπως ο κυβισμός, ο σουρεαλισμος, η παραστατική ζωγραφική, η αφαίρεση, και ο αφηρημένος εξπρεσιονισμός.