Ανακυκλώσαμε 300.000 τόνους απόβλητα συσκευασίας το 2007-2014

Σε ενθαρρυντικά επίπεδα βρίσκεται η πορεία της ανακύκλωσης στην Κύπρο, αφού υπολογίζεται ότι τα μισά από τα νοικοκυριά στη χώρα μας συμμετέχουν σε διάφορα προγράμματα ανακύκλωσης. Ο στόχος για 100% ανακύκλωση βεβαίως και παραμένει και, όπως δηλώνει στο ΚΥΠΕ ο Γενικός Διευθυντής της Green Dot Κυριάκος Παρπούνας, ίσως θα έπρεπε να σκεφτούμε την επιβολή της υποχρεωτικής ανακύκλωσης ή ακόμη και την εισαγωγή των νέων συστημάτων φορολόγησης, βασισμένων στην αρχή `Πληρώνω όσο πέτω-Pay as you throw`.

Mε βάση τα στοιχεία της Green Dot, από το 2007 μέχρι το 2014 έχουν ανακυκλωθεί 300,000 περίπου τόνοι απόβλητα συσκευασίας. Αυτό σε όγκο, όπως εξηγεί ο κ. Παρπούνας, αντιστοιχεί με τον όγκο 332 πισίνων ολυμπιακών διαστάσεων.

“Άρα τόσος είναι και ο χώρος που έχουμε σώσει στις χωματερές από την αποφυγή ταφής αυτών των υλικών. Να σας δώσω όμως και μερικά ακόμη στοιχεία για το τι σημαίνει για το περιβάλλον μας αυτή η δουλειά. Με την ανακύκλωση αυτών των υλικών αποφύγαμε εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα ύψους 250,000 τόνων, ενώ κάθε χρόνο με τη δουλειά που γίνεται αποφεύγουμε άλλους 145,000 τόνους διοξειδίου του άνθρακα. Αυτοί οι 145,000 τόνοι κάθε έτος, είναι το αντίστοιχο του να φεύγουν από τους δρόμους της Κύπρου 380,000 οχήματα το χρόνο”, δηλώνει στο ΚΥΠΕ ο κ. Παρπούνας.

Σε ό,τι αφορά άλλα υλικά, ανακυκλώσαμε 6,500 τόνους Ηλεκτρικές και Ηλεκτρονικές Συσκευές και 175 τόνους μπαταρίες οικιακού τύπου από το 2009 μέχρι σήμερα. Οπως επισημαίνει ο κ. Παρπούνας, και αυτή η δουλειά είναι πολύ σημαντική για το περιβάλλον, ειδικά γιατί τόσο οι μπαταρίες όσο και οι συσκευές, περιέχουν διάφορα τοξικά στοιχεία στη δομή τους, ιδιαίτερα επικίνδυνα όταν καταλήγουν απευθείας στο περιβάλλον χωρίς διαχείριση.

Ο Γενικός Διευθυντής της Green Dot θεωρεί ότι η πορεία του θεσμού μέχρι σήμερα είναι ενθαρρυντική, σημειώνοντας ότι στο επίπεδο των νοικοκυριών έχουμε μια συμμετοχή της τάξης του 50-55% στα προγράμματα ανακύκλωσης, γεγονός που πριν από λίγα χρόνια θα φάνταζε ανέφικτος στόχος για την Κύπρο.

“Η συμμετοχή αυτή είναι αβίαστη, αφού είναι προϊόν μόνο ευαισθητοποίησης και ενδιαφέροντος καθότι δεν υπάρχουν δυστυχώς κίνητρα για τη συμμετοχή του κοινού, ούτε και είναι υποχρεωτική η συμμετοχή, όπως συμβαίνει στις περισσότερες άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Άρα η ανταπόκριση υπό αυτές τις συνθήκες είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντική”, αναφέρει.

Ρωτάμε τον κ. Παρπούνα πού εντοπίζει τις κύριες αδυναμίες και μας απαντά ότι αυτές είναι θεσμικές και είναι ευθύνη του κράτους να προχωρήσει με θεσμικά μέτρα, όπως τα κίνητρα για το κοινό και η επιβολή της συμμετοχής στα προγράμματα ανακύκλωσης.

Δεν παραλείπει όμως να αναφερθεί στις κύριες βελτιώσεις που παρατηρήθηκαν από το 2007 έως σήμερα και σε αυτές περιλαμβάνει τη συμμετοχή και το ενδιαφέρον του κοινού, τη βελτίωση στην ποιότητα της παρεχόμενης υπηρεσίας (οι συλλογές είναι τακτικές, είναι συχνές και γίνεται συνεχής προσπάθεια για τη βελτίωση της ποιότητας των υλικών που συλλέγονται).

“Όπως ανέφερα ήδη οι πολίτες ανακυκλώνουν σε ενθαρρυντικό βαθμό. Αν με ρωτάτε όμως πόσο θα ήθελα να ανακυκλώνουν, θα σας πω φυσικά για το καλό του περιβάλλοντος και του τόπου, ότι ο στόχος είναι στο 100%. Έχουμε δρόμο να διανύσουμε, αλλά κάναμε μια ενθαρρυντική αρχή”, σημειώνει.

Απαντώντας σε ερώτηση του ΚΥΠΕ ο κ. Παρπούνας αναφέρει ότι δεν θεωρεί πως υπάρχει άγνοια για την ανακύκλωση και πως ο κόσμος γνωρίζει αρκετά, ξέρει ότι η ανακύκλωση είναι σημαντική αν και πολλοί μπορεί να μην έχουν ασχοληθεί για να μάθουν λεπτομέρειες.
Οι μετρήσεις, σύμφωνα με τον κ. Παρπούνα, δείχνουν ότι γνωρίζει ο πολίτης ότι κάτι πρέπει να κάνει με τα απόβλητα και ότι νιώθει ενοχές όταν δεν έχει ασχοληθεί με το θέμα.

“Εκείνο που πρέπει να ελκύσουμε περισσότερο είναι το ενδιαφέρον του κοινού για το θέμα, αφού όποιος ενδιαφέρεται θα ψάξει και την πληροφόρηση. Η πληροφόρηση και να έρθει να μας βρει, αν δεν έχουμε ενδιαφέρον για το θέμα, απλά θα την αγνοήσουμε”, αναφέρει.

Σε παρατήρηση ότι συχνά οι πολίτες διερωτώνται γιατί να ανακυκλώνουν όταν δεν υπάρχει άμεσο όφελος για τα νοικοκυριά, ο κ. Παρπούνας αναφέρει ότι το άμεσο ή έμμεσο κίνητρο στον πολίτη, ειδικά σε μια κοινωνία που έχει συνήθεια να συνδέει τη δράση με το ίδιο όφελος, είναι σημαντικό στοιχείο.

“Σε μια προσπάθεια κοινωνικής αλλαγής όπως η περιβαλλοντική στροφή που επιζητούμε, είναι σημαντικό να συνηγορούν διάφορα εργαλεία που να οδηγούν τον κόσμο στις νέες συμπεριφορές. Και οι κουλτούρες δεν αλλάζουν εύκολα ή μόνο με ευχολόγια και παροχή ενημέρωσης. Θα πρέπει πολλές δράσεις να οδηγούν τον κόσμο προς τη νέα κατεύθυνση και αυτό σταδιακά θα φέρει και τη νέα κουλτούρα”, αναφέρει στο ΚΥΠΕ ο κ. Παρπούνας.

Ο Γενικός Διευθυντής της Green Dot αναφέρθηκε συγκεκριμένα σε άμεσα κίνητρα, όπως τη μείωση της φορολογίας για όσους διαχειρίζονται τα απορρίμματα τους, μέσα από νέα συστήματα φορολόγησης, βασισμένα στην αρχή `Πληρώνω όσο Πετώ-Pay as you throw`.
Μίλησε ακόμη και για επιβολή της υποχρεωτικής ανακύκλωσης, μια τακτική, όπως είπε χαρακτηριστικά, `καρότου και μαστιγίου`.

Ειδικότερα, για το σύστημα “Πληρώνω όσο Πετώ” ο κ. Παρπούνας είπε ότι κάνει πολύ πιο δίκαιο τον τρόπο φορολόγησης των σκυβάλων, αλλάζοντας το ισοπεδωτικό, όπως το χαρακτήρισε, σημερινό σύστημα φορολόγησης , συνδέοντας άμεσα το φόρο που καταβάλλεται με την ποσότητα των απορριμμάτων που παράγει το κάθε νοικοκυριό.

“Αυτό σημαίνει ότι όσοι διαχειρίζονται σωστά τα απορρίμματα τους (ανακυκλώνουν, μειώνουν ή κομποστοποιούν), θα έχουν άμεσο οικονομικό όφελος, ενώ όσοι δεν το κάνουν και απλά πετάνε, θα έχουν άμεση οικονομική επιβάρυνση”, αναφέρει στο ΚΥΠΕ ο κ. Παρπούνας.

Σημαντική χαρακτηρίζει και τη συνεργασία με τις δημοτικές αρχές, τα εκπαιδευτικά ιδρύματα και άλλους οργανισμούς και υπηρεσίες καθώς και την κεντρική Κυβέρνηση.

Ιδιαίτερα με τους εκπαιδευτικούς φορείς γίνεται σημαντική δουλειά αφού, όπως σημειώνει, είτε σε συνεργασία, είτε και οι ίδιοι από μόνοι τους, αναπτύσσουν ιδιαίτερα δράση για τα περιβαλλοντικά θέματα και αυτό είναι πολύ σημαντικό για τα παιδιά.

“Με το κράτος γενικότερα υπάρχουν θέματα, αφού τα θεσμικά μέτρα που αναλύσαμε πιο πριν είναι ευθύνη του κράτους να τα προωθήσει, αλλά δεν προχωρούν αν και τα συζητάμε εδώ και μια δεκαετία σχεδόν. Αντικειμενικά φυσικά, είναι γεγονός ότι είναι πολλά που έπρεπε να γίνουν σε λίγο χρονικό διάστημα για να καλύψουν όλο το χαμένο έδαφος και να φτάσουμε σε μια μοντέρνα διαχείριση απορριμμάτων”, αναφέρει ο κ. Παρπούνας.

Τονίζει ότι είναι με εξαιρετικά αργό ρυθμό που προωθούνται οι απαιτούμενες δράσεις, τόσο σε επίπεδο έργων (hard infrastructure), όσο και σε επίπεδο κοινωνικής αλλαγής (soft infrastructure), κυρίως όσον αφορά τις δράσεις που εμπίπτουν στα καθήκοντα του κράτους.

Όπως εξηγεί, η αρχική μας δέσμευση προς την ΕΕ ήταν να είναι όλες οι υποδομές για τα απόβλητα ολοκληρωμένες ως το 2006 και αυτή τη στιγμή είμαστε στο 2015, έχει αλλάξει στην πορεία η νομοθεσία και οι στόχοι ξανά το 2008 και εμείς έχουμε ολοκληρώσει μόνο το 20-30% της απαιτούμενης υποδομής που είχαμε δεσμευτεί να έχουμε έτοιμη το 2006. Και αυτό, συμπληρώνει, παρά το γεγονός ότι τα έργα συγχρηματοδοτούνται από τα διορθωτικά ταμεία της ΕΕ.

Σε ερώτηση για τα επίπεδα ανακύκλωσης στην δημόσια υπηρεσία και τη μείωση των λειτουργικών εξόδων, ο κ. Παρπούνας αναφέρει ότι σίγουρα η δημόσια υπηρεσία δεν ανακυκλώνει ούτε η ίδια όσο θα έπρεπε, αφού θα έπρεπε να είναι παράδειγμα προς μίμηση.

“Το ίδιο θα έπρεπε να επιβάλλει και σε όλους τους προμηθευτές της. Και αν το έκανε, θα είχε φυσικά και εξοικονομήσεις”, εξηγεί.

Ρωτάμε τον κ. Παρπούνα αν η Green Dot προγραμματίζει κάποια άλλα έργα, κάτι στο οποίο καινοτομούν άλλες ευρωπαϊκές χώρες και θα επιθυμούσε να δει να εφαρμόζεται και στην Κύπρο.

“Ο ρόλος μας ως Green Dot Κύπρου είναι συγκεκριμένος και αφορά τη διαχείριση των συσκευασιών. Για αυτό και η ανακύκλωση συσκευών και μπαταριών είναι προγράμματα που διαχειριζόμαστε, αλλά είναι κάτω από άλλους οργανισμούς, την Ηλεκτροκύκλωσης και την ΑΦΗΣ. Ως εκ τούτου οι δράσεις μας επικεντρώνονται στους συγκεκριμένους τομείς και οι πρωτοβουλίες μας παραμένουν στα πλαίσια της προσπάθειας για εμπέδωση της ανακύκλωσης”, εξηγεί.

Σε άλλη ερώτηση για το πως αξιολογεί το πρόγραμμα LIFE+ στο οποίο είναι και το ΚΥΠΕ εταίρος, ο κ. Παρπούνας αναφέρει ότι μέσα από μια μεγάλη εκστρατεία με τον τίτλο Rethink, το πρόγραμμα στόχο έχει την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του κοινού για τα θέματα Μείωσης, Επαναχρησιμοποίησης και Ανακύκλωσης, δηλαδή τα γνωστά 3R της ιεραρχίας διαχείρισης αποβλήτων της ΕΕ.

`Οπως επισημαίνει, πρόκειται για μια μεγάλη καμπάνια που έχει ρόλο να διαδραματίσει και καταβάλλεται κάθε προσπάθεια με τους εταίρους στο έργο, ώστε η δουλειά αυτή να έχει και πρακτικό αποτέλεσμα.

“Και για μας πρακτικό αποτέλεσμα δεν είναι μόνο να μετρήσουμε αύξηση στην ενημέρωση και ευαισθητοποίηση, αλλά η ευαισθητοποίηση να γίνει πρόθεση για δράση και τελικά δράση από το κοινό για μείωση, επαναχρησιμοποίηση και ανακύκλωση των αποβλήτων μας”, αναφέρει.

Σε ερώτηση για το ρόλο των ΜΜΕ, ο κ. Παρπούνας αναφέρει ότι τα Μέσα είναι υποστηρικτικά, αν και θα βοηθούσε ιδιαίτερα εκτός από τα διαφημιστικά μηνύματα, να γίνει και πιο εμφανές το περιβάλλον και τα σχετικά θέματα σε καθημερινές ενημερωτικές εκπομπές και σε εκπομπές συζήτησης.

ΚΥΠΕ

Google News icon Aκολουθήστε μας στο Google News

Οι τελευταίες ειδήσεις από την Κύπρο και τον κόσμο και όλη η επικαιρότητα στο dialogos.com.cy