Ατύχησαν με την αρτιμέλειά τους, παλεύουν για την αξιοπρέπειά τους

•Στον Υπουργό Υγείας -ξανά- τα σοβαρά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι ακρωτηριασμένοι συνάνθρωποί μας

•Υπολειτουργεί το εργαστήρι προσθετικών μελών· πολλά τα «θα» και οι υποσχέσεις, ωστόσο η κατάσταση βαίνει από το κακό στο χειρότερο

Πολλά τα «θα» που άκουσαν διαχρονικά τα άτομα, τα οποία χρειάστηκαν προσθετικά μέλη, επειδή είχαν την ατυχία να χάσουν το χέρι, το πόδι ή κάποιο άλλο μέλος του σώματός τους. Και ενώ η τεχνολογία τούς δίνει την ευκαιρία να μπορέσουν να ζήσουν -στο μέτρο του δυνατού- μια φυσιολογική ζωή, το ίδιο το κυπριακό κράτος τούς στερεί αυτή την ευκαιρία.

Ανθρωποι επάνω στην πιο τρυφερή ηλικία υποβάλλονται σε ακρωτηριασμό είτε λόγω προβλημάτων υγείας είτε λόγω κάποιου δυστυχήματος. Κι αν ο ακρωτηριασμός είναι πρόβλημα, ένα πρόσθετο μέλος είναι η λύση. Για να μπορέσουν να ζήσουν αξιοπρεπώς. Για να μπορούν να αυτοεξυπηρετούνται, να είναι ενταγμένοι στο κοινωνικό γίγνεσθαι. Και κυρίως για να νιώθουν και να είναι χρήσιμα μέλη μιας κοινωνίας που, δυστυχώς, δεν κατάφερε ποτέ να ξεπεράσει το στίγμα των διακρίσεων εις βάρος των αναπήρων, γενικότερα.

Της Μαρίνας Κουμάστα

Tα προβλήματα των ανθρώπων που είχαν την ατυχία να ακρωτηριαστούν δεν είναι λίγα… Δύσκολος ο καθημερινός αγώνας που δίνουν. Ενας αγώνας σκληρός, πολλές φορές άνισος. Μια μάχη επώδυνη γι’ αυτούς -ψυχολογικά και σωματικά- που γίνεται ανυπόφορη, όταν πλησιάζει ο καιρός που το πρόσθετο μέλος χρειάζεται αντικατάσταση.

Στα γρανάζια της γραφειοκρατίας και στη δίνη της λιτότητας και αυτό το θέμα. Υπάρχει, λέει το Υπουργείο Υγείας, κρατικό εργαστήριο προσθετικών μελών και η αποκατάσταση γίνεται εκεί. Ολοι, όμως, ακόμη και αυτοί οι οποίοι προτείνουν αυτή τη λύση, γνωρίζουν πολύ καλά πως αυτό το εργαστήρι είναι απαρχαιωμένο, δεν συμβαδίζει με την τελευταία τεχνολογία που χρησιμοποιείται σ’ αυτό τον τομέα, ενώ απέχει πολύ από τα εκσυγχρονισμένα κέντρα αποκατάστασης.

Τα άτομα με προσθετικά μέλη διά των Συνδέσμων τους έχουν πολλάκις αποταθεί στο Υπουργείο Υγείας για τα ζητήματα που τους απασχολούν. Μετρούν πολλά χρόνια οι προσπάθειές τους, για να πετύχουν το αυτονόητο: To δικαίωμα κάθε ατόμου με αναπηρία για ανεξάρτητη διαβίωση, για πλήρη ένταξη στην κοινότητα και για ισότητα συμμετοχής στην οικονομική και κοινωνική ζωή του τόπου.

Την περασμένη βδομάδα η Παγκύπρια Οργάνωση Αποκατάστασης Αναπήρων (ΠΟΑΑ) προχώρησε σε ένα ακόμη υπόμνημα προς το Υπουργείο Υγείας ευελπιστώντας ότι τα αιτήματά της θα αντικρισθούν με θετικό φακό, έστω και αργά. Τέτοια υπομνήματα υπάρχουν δεκάδες στα συρτάρια του Υπουργείου. Ομως, αντί λύσεων διαχρονικά δίνονταν υποσχέσεις. Το εργαστήριο θα αναβαθμιστεί, μια απ’ αυτές. Τα χρόνια πέρασαν και όχι μόνο το εργαστήριο δεν εκσυγχρονίστηκε αλλά, τα τελευταία χρόνια, έμεινε με δύο μόνο υπαλλήλους. Δύο άτομα προσπαθούν να καλύψουν ολόκληρη την Κύπρο με τους ασθενείς να αναμένουν πολλούς μήνες μέχρι να μπορέσουν να πάρουν το «κομμάτι» που τους λείπει.

Και το πιο τραγικό, όπως αναφέρουν τα ίδια τα άτομα, σαν πάρουν το πιο πολύτιμο μέλος του σώματός τους, διαπιστώνουν ότι αυτό δεν μπορεί να τους εξυπηρετήσει. Γιατί είναι φτιαγμένο με τεχνολογία και γνώσεις που δεν συνάδουν με τις σύγχρονες πρακτικές…

«Εγκλημα εις βάρος των ακρωτηριασμένων»

Το υπόμνημα της ΠΟΑΑ βρίσκεται ήδη στα χέρια του Υπουργού Υγείας, από τον οποίο αναμένουν λύσεις οριστικές που να κτυπούν όλα τα προβλήματα, τα οποία αντιμετωπίζουν στη ρίζα τους. Η Οργάνωση, στο υπόμνημα, αναφέρεται εκτενώς στο εργαστήρι το οποίο, όπως υποστηρίζει, είναι απαρχαιωμένο και δεν μπορεί να ανταποκριθεί στις ανάγκες των ακρωτηριασμένων.

«Ο ισχυρισμός ότι υπάρχει επαρκές εργαστήριο προσθετικών μελών στην Κύπρο αποτελεί σοβαρότατο πρόβλημα για τους ακρωτηριασμένους, αφού αναγκάζει το Υπουργείο (για να δικαιολογήσει την ύπαρξή του) να υποχρεώνει ανυποψίαστους ακρωτηριασμένους να αποτείνονται σ’ αυτό για αποκατάσταση, γνωρίζοντας πολύ καλά ότι κάθε άλλο παρά αποκατάστασης θα τύχουν» αναφέρεται στο υπόμνημα.

Το χειρότερο, προστίθεται, είναι ότι σε περίπτωση που ο ακρωτηριασμένος στην προσπάθειά του  για  σωστή  αποκατάσταση  καταλήξει  εκτός  του δημόσιου εργαστηρίου, το ύψος επιχορήγησης υπολογίζεται χρησιμοποιώντας ως μέτρο σύγκρισης το κόστος κατασκευής προσθετικού μέλους στο εργαστήριο. «Δεν είναι δυνατόν ένα εργαστήριο, το οποίο αδυνατεί να κατασκευάσει προσθετικά μέλη που να αποκαθιστούν σωστά τους ακρωτηριασμένους να χρησιμοποιείται ως υπολογισμός του ύψους επιχορήγησης της αποκατάστασής τους» επισημαίνει η ΠΟΑΑ υπογραμμίζοντας ότι «τέτοιες αποφάσεις είναι απάνθρωπες και αποτελούν “έγκλημα” εις βάρος των ακρωτηριασμένων, οι οποίοι αντί να τυγχάνουν στήριξης για την απώλεια που έχουν υποστεί (όπως γίνεται σε κάθε ευρωπαϊκή χώρα), θυματοποιούνται και καταλήγουν να πιστεύουν ότι η αποτυχία της αποκατάστασής τους οφείλεται στους ίδιους, εφόσον κανένας δεν τολμά να παραδεχθεί ότι το εργαστήριο αδυνατεί να τους προσφέρει το επιθυμητό αποτέλεσμα».

Θύματα της κατάθλιψης

Ενώπιον της Οργάνωσης, όπως αναφέρει ο Πρόεδρός της στη «Χ», έρχονται πολλά παράπονα. «Ανθρωποι για τους οποίους υπάρχει η δυνατότητα με τη σωστή αποκατάσταση να επανενταχθούν στην κοινωνία,  καταλήγουν σε περιθωριοποίηση, θύματα κατάθλιψης και όπως μαθαίνουμε τελευταίως, σε απόγνωση και στα πρόθυρα τερματισμού της ζωής τους» λέει χαρακτηριστικά. Χαρακτηρίζει δε απαράδεκτη την καταγγελία που δέχθηκε η Οργάνωση ότι λόγω υπερβολικού φόρου εργασίας το εργαστήριο ενημέρωσε ακρωτηριασμένο πως σε… 7 μήνες θα μπορούσε να εξετάσει την περίπτωσή του.

«Κάποιοι ακρωτηριασμένοι (πολύ μικρός αριθμός), οι οποίοι έχουν το σθένος καταφέρνουν να κερδίσουν τη μάχη με το Υπουργείο και τυγχάνουν επιχορήγησης για σωστή αποκατάσταση σε ιδιώτες-συνεργάτες με το Υπουργείο που ασχολούνται με το αντικείμενο. Οι υπόλοιποι, είτε καταλήγουν… ανάπηροι στο δημόσιο εργαστήριο είτε δανείζονται χρήματα για αποκατάσταση σε ιδιώτες ορθωτικούς,  κάτι το οποίο με την πάροδο του χρόνου γίνεται όμως ανέφικτο, εφόσον τα προσθετικά μέλη κάθε 3-5 χρόνια χρειάζονται αντικατάσταση και το κόστος τους δεν μπορεί να το αντέξει η πλειοψηφία των ακρωτηριασμένων» αναφέρεται χαρακτηριστικά στο υπόμνημα προς τον Δρα Φίλιππο Πατσαλή.

Στο ψυγείο και η υπόσχεση για μελέτη

Με τα ζητήματα που απασχολούν τα άτομα που έχουν ακρωτηριαστεί έχει ασχοληθεί επανειλημμένα και η Κυπριακή Συνομοσπονδία Οργανώσεων Αναπήρων (ΚΥΣΟΑ). Ο Πρόεδρος της Συνομοσπονδίας, Χριστάκης Νικολαΐδης, μιλώντας στη «Χ» αναφέρθηκε στις διαβουλεύσεις που διεξήχθηκαν με το αρμόδιο Υπουργείο Υγείας, λέγοντας ότι η ΚΥΣΟΑ αποδέχτηκε σχετική πρόταση του Υπουργείου Υγείας όπως ανατεθεί σε εμπειρογνώμονα η διεξαγωγή μελέτης, η οποία να περιλαμβάνει τα προσθετικά και ορθωτικά βοηθήματα και την κατασκευή ειδικών παπουτσιών για τα άτομα με αναπηρία, να εξετάσει την υφιστάμενη κατάσταση στην Κύπρο και να προτείνει λύσεις με σκοπό τα άτομα με αναπηρία να μπορούν να απολαμβάνουν την τεχνολογία που τους προσφέρεται δωρεάν, χωρίς να χρειάζεται τα άτομα με αναπηρία να μεταβαίνουν στο εξωτερικό και να ταλαιπωρούνται, αν δεν επιτευχθεί η αναβάθμιση τών εν λόγω παρεχόμενων υπηρεσιών.

Δυστυχώς, ωστόσο, η εν λόγω μελέτη δεν έχει διεξαχθεί μέχρι σήμερα και τα ζητήματα που αφορούν τα προσθετικά μέλη, τα ορθωτικά βοηθήματα και την ανάληψη του κόστους κατασκευής και εφαρμογής τους γενικότερα, είναι σε πλήρη στασιμότητα.

Ενα χρόνο στην αναμονή…

Ο Κώστας Μιχαηλίδης είναι 46 χρονών σήμερα. Πριν από μερικά χρόνια, μετά από ατύχημα με τη μοτοσικλέτα του, έχασε το πόδι του. Εκ τότε στη ζωή του έχουν έρθει τα πάνω-κάτω. Η αγωνία αν θα μπορέσει ξανά να έχει ποιότητα ζωής τον κυριεύει νυχθημερόν. Με έξοδα δικά του -32.000 ευρώ στο σύνολο- κατάφερε να έχει ένα πρόσθετο μέλος, το οποίο του επιτρέπει να έχει τη ζωή που θέλει.

Ωστόσο αυτή η ζωή έχει ημερομηνία λήξης. Tρία με πέντε χρόνια μπορεί να λειτουργήσει αποτελεσματικά το απαραίτητο γι’ αυτόν πρόσθετο μέλος. «Για ένα χρόνο ήμουν μ’ ένα “χαλασμένο” πόδι αναμένοντας έγκριση από το Υπουργείο» είπε στη «Χ». Ενας χρόνος αγωνίας γι’ αυτόν και για δεκάδες άλλους συμπατριώτες μας που περιμένουν…

Τι; To δικαίωμά τους να ζήσουν και να λειτουργούν όσο πιο φυσιολογικά μπορούν. «Κάθε φορά», λέει, «που χρειάζεται αποκατάσταση το πόδι μου είναι ένα μαρτύριο. Προσπαθούν να βρουν τρόπους να μας απορρίψουν και μας παραπέμπουν στο κυπριακό εργαστήριο. Δεν είναι ότι δεν θέλουμε να υποστηρίξουμε τη δουλειά που γίνεται στην Κύπρο.

Ωστόσο βλέπουμε, συγκρίνουμε… Και θέλουμε να μας παρέχεται η ποιότητα που προσφέρεται σε εξειδικευμένα κέντρα αποκατάστασης. Για να μπορέσουμε να συνεχίσουμε τη ζωή μας. Για να μπορούμε να λειτουργούμε, να είμαστε ανεξάρτητοι… Είμαστε νέοι άνθρωποι. Εχουμε το δικαίωμα της ένταξης στο κοινωνικό γίγνεσθαι. Εχουμε δικαίωμα σε μια ποιοτική ζωή…».

Προσφυγές στην Επ. Διοικήσεων

Βλέποντας τόσα χρόνια τα αιτήματά τους στα συρτάρια άτομα, τα οποία έχουν ακρωτηριαστεί και χρειάζονται προσθετικά μέλη προσέφυγαν στην Επίτροπο Διοικήσεως.   Η Επίτροπος Διοικήσεως ίσως τελικά να είναι η μοναδική και τελευταία ελπίδα, για να ξεσκεπαστεί η ανύπαρκτη πολιτική που ακολουθεί το Υπουργείο τα τελευταία 30 χρόνια στα θέματα των ακρωτηριασμένων.

 

Google News icon Aκολουθήστε μας στο Google News

Οι τελευταίες ειδήσεις από την Κύπρο και τον κόσμο και όλη η επικαιρότητα στο dialogos.com.cy