Χωρίς περιστροφές… Σ.Μαλάς, Ν.Αναστασιάδης και Γ.Λιλλήκας απαντούν εν ριπή οφθαλμού στις ερωτήσεις μας

Σταύρος Μαλάς, Νίκος Αναστασιάδης και Γιώργος Λιλλήκας απαντούν εν ριπή οφθαλμού στις ερωτήσεις μας, καταθέτοντας με ένα ξεχωριστό τρόπο θέσεις από το προεκλογικό τους πρόγραμμα. Στο σημερινό, πρώτο μέρος, οκτώ ερωτήσεις από το ευρύτερο φάσμα της δημόσιας σφαίρας και την επόμενη Κυριακή οι υπόλοιπες οκτώ ερωτήσεις σε προσωπικό, περισσότερο, ύφος.

Το ερωτηματολόγιό μας στάλθηκε και στον υποψήφιο Νικόλα Παπαδόπουλο, πλην όμως το επιτελείο του μας πληροφόρησε πως δεν είχε χρόνο να το απαντήσει.

 

Συνεντεύξεις στη Μαρία Φράγκου

 

ΣΤΑΥΡΟΣ ΜΑΛΑΣ:

Να γράψουμε σωστά τις ιστορικές σελίδες του παρελθόντος, αλλά και του μέλλοντος

 

1.Στην Κύπρο την Τρόικα την είδαμε περισσότερο ως συνεργάτη και λιγότερο ως δανειστή;

  • Ανεξαρτήτως από το πώς είδε ο καθένας την Τρόικα, το σημαντικότερο είναι να διαπραγματευτείς μαζί της ένα μνημόνιο που να σε βοηθά μεν να εξέλθεις από την κρίση χωρίς όμως να κάνεις την κατάσταση χειρότερη. Τώρα, πλέον, η Τρόικα και το μνημόνιο που συμφώνησε η απερχόμενη κυβέρνηση είναι, τυπικά τουλάχιστον, παρελθόν. Το στοίχημα είναι να δούμε πώς αντιμετωπίζουμε τις κοινωνικές συνέπειες που άφησε πίσω του το μνημόνιο και εν γένει η οικονομική κρίση. Γι’ αυτό χρειαζόμαστε ένα βιώσιμο και στέρεο αναπτυξιακό μοντέλο που να βασίζεται στη μεταποιητική βιομηχανία, την αγροτική παραγωγή, την έρευνα και καινοτομία και τους εκσυγχρονισμένους ημικρατικούς οργανισμούς.

2. Χωρίς δημόσιες επενδύσεις δεν υπάρχει ανάπτυξη. Πού βρισκόμαστε σήμερα;

  • Είναι χαρακτηριστικό ότι για την περίοδο Ιανουαρίου – Σεπτεμβρίου 2017 η υλοποίηση των αναπτυξιακών δαπανών του κράτους ήταν μόλις στο 36%. Την ίδια ώρα, παρά τα δημοσιονομικά περιθώρια που υπάρχουν, τόσο οι αναπτυξιακές δαπάνες όσο και οι κοινωνικές παροχές παραμένουν καθηλωμένες. Με άλλα λόγια τα τελευταία χρόνια έχει αποδυναμωθεί ο ρόλος του κρατικού προϋπολογισμού ως αναπτυξιακού εργαλείου, ενώ το «αναπτυξιακό» όραμα της απερχόμενης κυβέρνησης περιορίζεται σε σχεδιασμούς ιδιωτικοποιήσεων και εκποίησης κρατικής γης καθώς και στην πώληση διαβατηρίων.

3.Αποξένωση κρατικής γης. Τι θα κληρονομήσουμε στα παιδιά μας;

Νομίζω ότι η απερχόμενη κυβέρνηση έχει ως ιδεολογική εμμονή την αποξένωση δημόσιας περιουσίας. Δεν είναι μόνο οι ημικρατικοί οργανισμοί και το λιμάνι Λεμεσού. Είναι οι θάλασσες και οι παραλίες μας, που ουσιαστικά ιδιωτικοποιήθηκαν. Το γεγονός ότι απέσυραν άρον-άρον το νομοσχέδιο για την εκποίηση 2,5 εκατ. τ.μ. κρατικής γης, καταδεικνύει ότι οι αντιδράσεις είχαν βάση. Καταδεικνύει όμως και τι θα πράξουν -αν επανεκλεγεί ο Νίκος Αναστασιάδης- όταν δεν θα έχουν το «φόβο» της κάλπης. Η κρατική γη και η δημόσια περιουσία πρέπει να αξιοποιούνται ορθολογικά, σχεδιασμένα και βιώσιμα, ως περιουσία του κυπριακού λαού, όχι ως λάφυρα ιδιωτικών συμφερόντων.

4.Θεσμός Γενικού Ελεγκτή: Συνεργάτης ή εμπόδιο στην καθεστηκυία τάξη;

• Ανεξάρτητος θεσμός, με σημαντικότατο ρόλο να επιτελέσει στην πάταξη της διαφθοράς. Ο Πρόεδρος οφείλει να σέβεται και να συνεργάζεται με τις ανεξάρτητες Αρχές. Ανάμεσα σε αυτά που πρέπει να φύγουν μαζί με την απερχόμενη κυβέρνηση είναι η κουλτούρα απαξίωσης αυτών των θεσμών και οι συστηματικές συγκρούσεις μαζί τους.

5. Ποιες σκέψεις περνούν από το μυαλό σας όταν ακούτε το στίχο «Πικράθηκα στην ελληνική, πληγώθηκα στην τουρκική, διχάστηκα στην ελληνική, διχοτομήθηκα στην τουρκική, Κύπρος» της Φαϊζέ Οζντεμιρτζιλέρ; 

 Η σύγχρονη κυπριακή Ιστορία συμπυκνωμένη σε στίχους και στον κοινό πόνο Ε/κ και Τ/κ. Από μια ενδεχόμενη οριστικοποίηση της διχοτόμησης θα βγουν χαμένοι όλοι οι Κύπριοι, Ε/κ και Τ/κ. Συνειδητοποιώντας το αυτό, τότε αντιλαμβανόμαστε γιατί πρέπει και γιατί μπορούμε να καταλήξουμε το συντομότερο σε μια συμφωνημένη λύση αρχών στο Κυπριακό που θα επανενώσει το νησί και το λαό μας.

6. Και τι όταν ακούτε το στίχο «Στον Ρωμιό έριξαν το φταίξιμο οι Τούρκοι που σκότωσαν τον Τούρκο, και στον Τούρκο οι Ρωμιοί που σκότωσαν Ρωμιό. Θύματα έπεσαν και Τούρκοι και Ρωμιοί, ενώ σαν ήρωες ζουν και βασιλεύουν οι εντολοδόχοι», της ίδιας ποιήτριας;

  • Οι εθνικιστικές δυνάμεις στις δύο κοινότητες εγκλημάτησαν σε βάρος της πατρίδας μας και των ανθρώπων της, αλλά στη συνέχεια κατάφεραν να εμπεδώσουν το αφήγημά τους και να διαιωνίσουν την εχθρότητα ανάμεσα σε μια μερίδα Ε/κ και Τ/κ. Πιστεύω όμως ότι η αλήθεια δεν χάνεται, όπως δεν χάνεται και η ελπίδα. Το ζητούμενο βέβαια δεν είναι μόνο να γράψουμε σωστά τις ιστορικές σελίδες του παρελθόντος, αλλά να γράψουμε σωστά και τις σελίδες του μέλλοντος. Τη σελίδα της επανένωσης.

7. Θα ζητήσετε πριν, ή θα πάρετε μετά, την ευχή του Αρχιεπισκόπου; Και θα ζητήσετε τη γνώμη του για το ποιος θα αναλάβει το χαρτοφυλάκιο του Υπουργείου Παιδείας;

• Οι καλοπροαίρετες ευχές είναι πάντα ευπρόσδεκτες. Η αξίωση του Αρχιεπισκόπου όμως να καθορίζει τις θέσεις της πολιτικής ηγεσίας είναι, από μένα, πέρα για πέρα απορριπτέα. Δεν θα ζητήσω λοιπόν οποιαδήποτε έγκριση από τον Αρχιεπίσκοπο. Ούτε θα έχει λόγο ο Αρχιεπίσκοπος στην Παιδεία, στο Κυπριακό ή σε άλλα θέματα της διακυβέρνησης του τόπου. Ένα σύγχρονο ευρωπαϊκό κράτος πρέπει να κατοχυρώνει -όχι μόνο στο Σύνταγμα, αλλά και στην πράξη- το διαχωρισμό Εκκλησίας-Κράτους, κάτι που έχουμε συμπεριλάβει και στο πρόγραμμα διακυβέρνησής μας.

8. Συναντήσεις ε/κ και τ/κ κομμάτων στο Λήδρα Πάλας. Ποια η χρησιμότητά τους;

• Κάθε διάλογος και επαφή μεταξύ ε/κ και τ/κ οργανωμένων φορέων έχει τη χρησιμότητά του. Συμβάλλει στην κατανόηση των ανησυχιών, των παραστάσεων και των αντιλήψεων της άλλης κοινότητας. Το σημαντικότερο βέβαια είναι αυτή η επαφή να διαχυθεί πέρα από τα πολιτικά κόμματα, στις νεολαίες, στις ΜΚΟ, στους εκπαιδευτικούς και τους μαθητές, στους πολίτες της Κύπρου.

ΝΙΚΟΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΔΗΣ:

Καλύτερη συνεργασία κράτους και ιδιωτικού τομέα για αειφόρο ανάπτυξη

 

  1. Στην Κύπρο την Τρόικα την είδαμε περισσότερο ως συνεργάτη και λιγότερο ως δανειστή;

• Η Τρόικα ήρθε στην Κύπρο μετά από πρόσκληση της προηγούμενης κυβέρνησης, για να μας βοηθήσει να ξεπεράσουμε μία κρίση για την οποία είχαμε ήδη καθυστερήσει πάρα πολύ να λάβουμε δραστικά μέτρα. Κλήθηκε ως συνεργάτης και ως συνεργάτη την αντιμετωπίσαμε. Εμείς ποτέ δεν θελήσαμε να δαιμονοποιήσουμε την Τρόικα, η οποία άλλωστε αποτελείται από τρεις θεσμούς με τους οποίους συνεργαστήκαμε και θα συνεχίσουμε να συνεργαζόμαστε (Ευρωπαϊκή Ένωση/ Επιτροπή, Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και Διεθνές Νομισματικό Ταμείο).

2. Χωρίς δημόσιες επενδύσεις δεν υπάρχει ανάπτυξη. Πού βρισκόμαστε σήμερα;

• Είναι γεγονός πως οι δημόσιες επενδύσεις αποτελούν ένα σημαντικό στήριγμα στην ανάπτυξη. Πιστεύω όμως πως το μυστικό για αειφόρο ανάπτυξη ευρίσκεται στην καλύτερη συνεργασία κράτους και ιδιωτικού τομέα. Η κυβέρνηση τα τελευταία χρόνια και μετά τη σταθεροποίηση της οικονομίας μας έχει στραφεί προς την κατεύθυνση αυτή. Είναι χαρακτηριστικό πως ο προϋπολογισμός του 2018 περιλαμβάνει αναπτυξιακές δαπάνες και έργα τα οποία παρέμεναν στα συρτάρια για δεκαετίες (περιφερειακός δρόμος Λευκωσίας, δρόμος Λεμεσού- Σαιττά, δρόμος Πάφου- Πόλις Χρυσοχούς). Ανάμεσα στα αναπτυξιακά προγράμματα είναι η εισαγωγή της ηλεκτρονικής δικαιοσύνης και της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης, πανεπιστημιακές υποδομές.

3. Αποξένωση κρατικής γης. Τι θα κληροδοτήσουμε στα παιδιά μας;

• Ως γνωστόν το σχετικό νομοσχέδιο έχει αποσυρθεί. Ωστόσο θα είναι λάθος να αντιμετωπίζεται η κρατική γη ως ουδέτερο περιουσιακό στοιχείο. Αυτό που εμείς επιδιώκουμε είναι την αξιοποίησή της προς όφελος των πολιτών και των επόμενων γενιών. Αυτό άλλωστε κάνουμε και ως πολίτες. Φροντίζουμε να αξιοποιούμε ένα κληροδότημα με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.

4. Θεσμός Γενικού Ελεγκτή: Συνεργάτης ή εμπόδιο στην καθεστηκυία τάξη;

• Ο θεσμός του Γενικού Ελεγκτή συνιστά έναν κρίσιμης σημασίας κρίκο, στην αλυσίδα των πολιτικών ελέγχου και διαφάνειας στη χώρα μας. Θα ήθελα δε να υπενθυμίσω πως τα τελευταία χρόνια ως κυβέρνηση στηρίξαμε τον κ. Οδυσσέα Μιχαηλίδη στο έργο το οποίο επιτελεί και γι’ αυτό υπάρχουν απτά αποτελέσματα.

5. Ποιες σκέψεις περνούν από το μυαλό σας όταν ακούτε το στίχο «Πικράθηκα στην ελληνική, πληγώθηκα στην τουρκική, διχάστηκα στην ελληνική, διχοτομήθηκα στην τουρκική, Κύπρος» της Φαϊζέ Οζντεμιρτζιλέρ;

• Είναι η ιστορία και ο πόνος της χώρας μας. Με άλλες λέξεις, το ίδιο νόημα.

6. Και τι όταν ακούτε το στίχο «Στον Ρωμιό έριξαν το φταίξιμο οι Τούρκοι που σκότωσαν τον Τούρκο, και στον Τούρκο οι Ρωμιοί που σκότωσαν Ρωμιό. Θύματα έπεσαν και Τούρκοι και Ρωμιοί, ενώ σαν ήρωες ζουν και βασιλεύουν οι εντολοδόχοι», της ίδιας ποιήτριας;

  • Από αυτό το στίχο προκύπτει κι ένα δίδαγμα: Να αφήσουμε επιτέλους τους Κυπρίους μόνους να αποφασίζουν για την τύχη τους. Να διεκδικήσουμε και να πετύχουμε μία λύση χωρίς εγγυήσεις, χωρίς στρατούς κατοχής.

 

7. Θα ζητήσετε πριν, ή θα πάρετε μετά, την ευχή του Αρχιεπισκόπου; Και θα ζητήσετε τη γνώμη του για το ποιος θα αναλάβει το χαρτοφυλάκιο του Υπουργείου Παιδείας;

  • Όχι βέβαια. Σέβομαι το ρόλο της Εκκλησίας αλλά και τον δικό μου ρόλο όπως ορίζεται από το Σύνταγμα της κοσμικής μας Πολιτείας. Επιθυμώ να έχω άριστη σχέση με τον Μακαριότατο, αλλά στη χώρα μας η διάκριση της Εκκλησίας από την Πολιτεία είναι σαφής.

8. Συναντήσεις ε/κ και τ/κ κομμάτων στο Λήδρα Πάλας. Ποια η χρησιμότητά τους;

• Οι συναντήσεις στο Λήδρα Πάλας μεταξύ των ελληνοκυπριακών και τουρκοκυπριακών κομμάτων έχουν καταστεί θεσμός τον οποίο οφείλουμε όχι μόνο να διατηρήσουμε, αλλά και να στηρίξουμε και να ενισχύσουμε. Είναι ίσως το μοναδικό σήμερα βήμα στο οποίο πρόσωπο με πρόσωπο η πολιτική ηγεσία των δύο κοινοτήτων συνδιαλέγεται, αντιπαρατίθεται αλλά και συνθέτει τις θέσεις της. Στις συναντήσεις αυτές έχει πολλές φορές τεκμηριωθεί πως αυτά που μας συνδέουν με την τ/κ κοινότητα είναι πολύ περισσότερα από αυτά που νομίζουμε.

ΓΙΩΡΓΟΣ ΛΙΛΛΗΚΑΣ:

Για κάποιους η Τρόικα ήταν φύλλο συκής

 

1. Στην Κύπρο την Τρόικα την είδαμε περισσότερο ως συνεργάτη και λιγότερο ως δανειστή;

Για κάποιους η Τρόικα ήταν το φύλλο συκής για να προχωρήσουν στην υιοθέτηση νεοφιλελεύθερων πολιτικών. Με αφορμή την επιβολή των μνημονίων τόσο η κυβέρνηση Νίκου Αναστασιάδη όσο και ο υποψήφιος Νικόλας Παπαδόπουλος ψήφισαν μαζί όλα τα αντιλαϊκά μέτρα που οδήγησαν στη φτωχοποίηση του λαού μας. Για μας ήταν δυνάστης και έτσι συμπεριφέρθηκε.

2. Χωρίς δημόσιες επενδύσεις δεν υπάρχει ανάπτυξη. Πού βρισκόμαστε σήμερα;

Σε περιόδους κρίσης το κράτος έπρεπε να έχει επεκτατική πολιτική μέσα από αναπτυξιακούς προϋπολογισμούς. Δυστυχώς η κυβέρνηση Αναστασιάδη εφάρμοσε πολιτικές λιτότητας. Το χειρότερο είναι ότι κι αυτό τον συγκεκριμένο προϋπολογισμό αναπτυξιακών έργων υλοποίησε κάτω του 50% των κονδυλίων. Κι όλα αυτά ενώ η ανεργία συνεχίζει να είναι στα ύψη.

3. Αποξένωση κρατικής γης. Τι θα κληρονομήσουμε στα παιδιά μας;

• Δεν είμαστε υπέρ της «αποξένωσης» κρατικής γης, αυτό που λέμε είναι αξιοποίησή της για να έχει έσοδα το κράτος και να ενισχυθεί η ανάπτυξη. Πρότασή μας είναι η παραχώρηση κρατικής χαλίτικης γης σε νέους για να μπορέσουν να δραστηριοποιηθούν στον πρωτογενή τομέα της οικονομίας. Είμαστε μια κοινωνία η οποία ό,τι καταναλώνει το εισάγει. Αυτό πρέπει να αλλάξει.

4. Θεσμός Γενικού Ελεγκτή: Συνεργάτης ή εμπόδιο στην καθεστηκυία τάξη;

• Συνεργάτης του απλού πολίτη και μάλιστα θα πρέπει να ενισχυθεί στο έργο του από την Πολιτεία. Έχει πολλά να προσφέρει και σε συνάρτηση με την πρότασή μας περί προσωπικής αστικής ευθύνης, για όσους ασκούν εξουσία ή διαχειρίζονται δημόσιο χρήμα, θα οδηγήσει σε σύγκρουση με τα κατεστημένα που λαμβάνουν αποφάσεις χωρίς να νοιάζονται για το κόστος που ενδεχομένως θα προκαλέσουν στον Κύπριο φορολογούμενο. Παράλληλα πρέπει να ενισχυθεί και ο θεσμός εσωτερικού ελέγχου που λειτουργεί προληπτικά.

5. Ποιες σκέψεις περνούν από το μυαλό σας όταν ακούτε το στίχο «Πικράθηκα στην ελληνική, πληγώθηκα στην τουρκική, διχάστηκα στην ελληνική, διχοτομήθηκα στην τουρκική, Κύπρος» της Φαϊζέ Οζντεμιρτζιλέρ;

Στην ιστορία της Κύπρου. Χωρίς βέβαια να καταλήγω στο όποιο συμπέρασμα δικαιολογεί την τουρκική εισβολή και κατοχή.

6. Και τι όταν ακούτε το στίχο «Στον Ρωμιό έριξαν το φταίξιμο οι Τούρκοι που σκότωσαν τον Τούρκο, και στον Τούρκο οι Ρωμιοί που σκότωσαν Ρωμιό. Θύματα έπεσαν και Τούρκοι και Ρωμιοί, ενώ σαν ήρωες ζουν και βασιλεύουν οι εντολοδόχοι», της ίδιας ποιήτριας;

Στον υποχθόνιο ρόλο των ξένων κέντρων αποφάσεων σε βάρος της Κύπρου

7.Θα ζητήσετε πριν, ή θα πάρετε μετά, την ευχή του Αρχιεπισκόπου; Και θα ζητήσετε τη γνώμη του για το ποιος θα αναλάβει το χαρτοφυλάκιο του Υπουργείου Παιδείας;

Ο διαχωρισμός κράτους και Εκκλησίας στην Κύπρο είναι ξεκάθαρος. Ο διορισμός Υπουργών είναι ευθύνη και αρμοδιότητα του Πρόεδρου της Δημοκρατίας, ο οποίος είναι υπόλογος στο λαό και μόνο. Ο λαός, οι πολίτες θα εκλέξουν τον Πρόεδρο και σ’ αυτούς απευθύνομαι με διάλογο.

8. Συναντήσεις ε/κ και τ/κ κομμάτων στο Λήδρα Πάλας. Ποια η χρησιμότητά τους;

• Ξεκίνησαν με υψηλές προσδοκίες, αλλά περιορίστηκαν σε τυπική διαδικασία. Η ανταλλαγή απόψεων βοηθά στο να κατανοήσει η μια πλευρά τις ανησυχίες της άλλης. Όμως δεν τρέφω αυταπάτες, γνωρίζοντας ότι τον πρώτο και τελευταίο λόγο για τη λύση του Κυπριακού τον έχει η Τουρκία.

Google News icon Aκολουθήστε μας στο Google News

Οι τελευταίες ειδήσεις από την Κύπρο και τον κόσμο και όλη η επικαιρότητα στο dialogos.com.cy