Δεν γίνεται πολιτική χωρίς πολίτες

Σκέψεις, της Ελένης Μαύρου

Οι εκλογές τέλειωσαν. Οι αναγνώσεις των αποτελεσμάτων ποικίλουν. Οπως ποικίλουν (ανάλογα με τα επιχειρήματα που θέλει να στηρίξει κάποιος) και οι ερμηνείες της μαζικής αποχής – 180.644 ψηφοφόροι, το ένα τρίτο του εκλογικού σώματος.

Καταλαβαίνω βέβαια γιατί πολλοί -ιδιαίτερα νέοι- δηλώνουν απογοητευμένοι από την πολιτική και τα πολιτικά πρόσωπα, γιατί τόσοι πολλοί πιστεύουν ότι η πολιτική είναι ανίκανη να λύσει τα προβλήματά τους, να βελτιώσει τις συνθήκες της καθημερινότητάς τους, να δώσει διεξόδους.

Η μαζική ανεργία, ιδίως ανάμεσα στους νέους, επέφερε μείωση μισθών και επισφάλεια στην εργασία, το κοινωνικό κράτος ουσιαστικά καταργήθηκε, το ήδη βεβαρημένο σύστημα υγείας καταρρέει, η οικονομική ανισότητα ολοένα διευρύνεται. Και, το πιο σημαντικό, δεν φαίνεται… φως στην άκρη της σήραγγας.

Για να είμαι ειλικρινής όμως, πάντοτε με ενοχλούσε η κοινωνική απάθεια. Και η αποχή, όσο μεγάλη κι αν ήταν αυτή τη φορά, δεν μπορεί να αλλάξει το πολιτικό σύστημα, να αλλάξει βαθιά ριζωμένες νοοτροπίες. Στη δική μου αντίληψη, ενεργός πολίτης είναι εκείνος που μετατρέπει την έγνοια σε απαίτηση και σε οργανωμένη διεκδίκηση. Και σίγουρα η κοινωνική, πολιτική δράση δεν εξαντλείται στη συμμετοχή σε εκλογές αλλά -πρέπει- να εκφράζεται και μέσα από τη συμμετοχή σε κοινωνικά κινήματα και φορείς.

Σε ό,τι αφορά τουλάχιστον την Αριστερά, είναι σημαντικό να πειστούν οι πολίτες ότι η αδιαφορία και η απάθεια ενισχύουν στην πράξη τις πιο συντηρητικές δυνάμεις, ότι η διεκδίκηση κοινωνικά δίκαιων πολιτικών έχει πλέον να κάνει με την επιβίωσή μας. Χρειάζεται να πειστούν ότι η αλλαγή δεν συντελείται μόνο στο επίκεντρο, αλλά και στην περιφέρεια του συστήματος και να ενωθούν με τις δυνάμεις που διεκδικούν την αποκατάσταση των δημοκρατικών θεσμών, τη διαφύλαξη του κράτους δικαίου, την προάσπιση της κοινωνικής συνοχής, την ευημερία μέσα από την ανάπτυξη και την κοινωνική δικαιοσύνη.

Η επανασύνδεση των πολιτικών δικαιωμάτων με τα κοινωνικά δικαιώματα είναι επιτακτική ανάγκη για να μπορέσει η πολιτική ζωή του τόπου να κατακτήσει και πάλι τους ανθρώπους, να πείσει, να αποκτήσει νόημα και πραγματικό αντίκρισμα.

Αυτό όμως προϋποθέτει συνεχή διάλογο με την κοινωνία, με υπευθυνότητα και συνέπεια, με ευαισθησία και ανιδιοτέλεια, με ρεαλισμό και ευελιξία. Προϋποθέτει ουσιαστικές πολιτικές και κοινωνικές παρεμβάσεις για θέματα που έχουν αντίκτυπο στην καθημερινότητα των ανθρώπων.

Προϋποθέτει ένα σύγχρονο περιεχόμενο, σε αξιακά πρότυπα και ιδεώδη. Προϋποθέτει λόγο εποικοδομητικό, προτάσεις και όχι συνθήματα.

Υστερόγραφο:
Είναι υποκριτικός ο τρόπος με τον οποίο αντιμετωπίζεται η είσοδος του ακροδεξιού ΕΛΑΜ στη Βουλή. Ωσαν και εμφανίστηκε ξαφνικά, από το πουθενά. Την εμφάνισή του διευκόλυνε βέβαια η βαθιά κοινωνικο-οικονομική κρίση, το αυγό του φιδιού κλωσούσαν όμως για πολλά χρόνια με τον δημόσιο λόγο τους πολιτικοί και άλλοι (π.χ. ο Αρχιεπίσκοπος), τα πλείστα ΜΜΕ και το εκπαιδευτικό σύστημα, ποδοσφαιρικά σωματεία και σύνδεσμοι φιλάθλων. Μήπως κάποιες από τις ακραίες αντιλήψεις του δεν εκφράστηκαν στο παρελθόν και από άλλα κόμματα;
Πιστεύω ότι η κυπριακή κοινωνία διαθέτει ακόμα, στη μεγάλη πλειοψηφία της, αντιστάσεις απέναντι στα φαινόμενα αυτά. Αλλωστε ζούμε ακόμα τις επιπτώσεις από τη δράση της ακροδεξιάς στην Κύπρο. Οι αντιστάσεις όμως αυτές πρέπει να πάρουν τη μορφή μιας συνεχούς ιδεολογικής, πολιτικής και κοινωνικής πάλης.