Διαφωνία ΥΠΕΣ – Γενικού Ελεγκτή με την τροποποίηση της σύμβασης για ΟΕΔΑ

Διαφορετική άποψη σε σχέση με τον τρόπο χειρισμού του θέματος που αφορά την αναθεώρηση και επέκταση της χρονικής διάρκειας της υφιστάμενης σύμβασης του αναδόχου που διαχειρίζεται τη Μονάδα Ολοκληρωμένων Εγκαταστάσεων Διαχείρισης Απορριμάτων των επαρχιών Λάρνακας και Αμμοχώστου, περιοχή Κόσιης, (ΟΕΔΑ), εξέφρασαν εκ νέου ο Υπουργός Εσωτερικών Σωκράτης Χάσικος και ο Γενικός Ελεγκτής (ΓΕ) Οδυσσέας Μιχαηλίδης, ενώπιον της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Ελέγχου που εξέτασε το θέμα.

Ταυτόχρονα, ο κ. Χάσικος ξεκαθάρισε ότι δεν έχει τίποτε προσωπικό με τον Γενικό Ελεγκτή, σημειώνοντας πως το θέμα είναι “καθαρά θεσμικό με την έννοια του τρόπου παρέμβασής του στα της άσκησης της εκτελεστικής εξουσίας”.

Αναφέροντας ότι το υπό συζήτηση θέμα έχει δύο πτυχές, ο κ. Χάσικος είπε ότι η μια πτυχή είναι η καταγγελία του Γενικού Ελεγκτή στην Επιτροπή Ελέγχου της Βουλής της τροποποίησης της σύμβασης λειτουργίας της Μονάδας ΟΕΔΑ Λάρνακας/Αμμοχώστου με πρόθεση την ανατροπή της, ενώ η 2η πτυχή αφορά τις εξουσίες και τις αρμοδιότητες του ΓΕ.

“Με την ευκαιρία άλλης καταγγελίας που έκανε ο ΓΕ εναντίον μου ως Υπουργού Εσωτερικών, δια της οποίας ζητά από τον Γενικό Εισαγγελέα διερεύνηση του ενδεχομένου διάπραξης εκ μέρους μου ποινικού αδικήματος ζήτησα από τον Γεν. Εισαγγελέα να μας καθορίσει κατά τρόπο σαφή ως αρμόδιος νομικός σύμβουλος του κράτους, ποιες είναι οι εξουσίες και αρμοδιότητες του Γενικού Ελεγκτή”, πρόσθεσε.

Ανέφερε ότι ο ανάδοχος ανταποκρινόμενος στο αίτημα του Υπουργού Εσωτερικών αποδέχθηκε τη μείωση της τιμής μονάδας των σύμμεικτων απορριμμάτων σε 39,90 ευρώ τον τόνο, από 75 ευρώ και επέκταση της σύμβασης κατά επτά χρόνια και σημείωσε πως υπάρχει ο ισχυρισμός ότι “ενεργήσαμε παράνομα”.

Ανέφερε ότι το Υπουργείο Εσωτερικών υπέβαλε σχετική πρόταση στο Υπουργικό Συμβούλιο για έγκριση της κατ΄ αρχήν συμφωνίας που επιτεύχθηκε με τον ανάδοχο και το Υπουργικό ενέκρινε στις 22 Ιουλίου του 2015 την πρόταση και εξουσιοδότησε τον Υπουργό για ετοιμασία ολοκληρωμένης συμπληρωματικής συμφωνίας και αφού την εγκρίνει να εξουσιοδοτήσει το Συμβούλιο Εκμετάλλευσης να προβεί σε υπογραφή της με τον ανάδοχο.

Ο κ. Χάσικος είπε ότι κάθε πράξη σε σχέση με το θέμα ήταν πάντοτε στα πλαίσια της νομιμότητας και τίποτε πέρα τούτου.

“Αντί να κρίνονται αυτοί που υπέγραψαν (παλαιότερα) τη συμφωνία κρίνονται αυτοί που την άλλαξαν”, σήμερα, τόνισε ο ΥΠΕΣ.

“Δεν μπορούμε να παίζουμε με τα τεχνοκρατικά σας, με τα νομικίστικα σας. Μην μου ζητάτε τώρα να υπαναχωρήσω”, είπε ο κ. Χάσικος απευθυνόμενος στον Γενικό Ελεγκτή.

Επιπλέον, ο ΥΠΕΣ είπε ότι μόλις πάρουμε την άποψη της Κεντρικής Επιτροπής Αλλαγών και Απαιτήσεων (ΚΕΑΑ) και αποφασίσει ότι είναι αρμόδια να εξετάσει το θέμα θα προχωρήσουμε στη βάση της απόφασης του Υπουργικού Συμβουλίου, προσθέτοντας ότι “όλα αυτά πρέπει να γίνουν τάχιστα διότι ο κόσμος δεν αντέχει”.

Ο Γενικός Ελεγκτής ζήτησε όπως προτού υπογραφεί η συμφωνία ζητηθεί η άποψη της ΚΕΑΑ και παραπεμφθεί το θέμα στην Γενική Διεύθυνση Εσωτερικής Αγοράς της ΕΕ (ΓΔΕΑ).

Δεν μπορούμε να αφήνουμε να αιωρείται πάνω από τον φορολογούμενο πολίτη το ενδεχόμενο να επιβληθεί πρόστιμο από την ΕΕ ύψους 20 εκ. ευρώ, αν θεωρηθεί η συμφωνία ως κρατική ενίσχυση, ανέφερε ο κ. Μιχαηλίδης και πρόσθεσε ότι θα έπρεπε να τεθεί ρήτρα στο συμβόλαιο στην περίπτωση που επιβληθεί πρόστιμο να το πληρώσει ο ανάδοχος που επέμενε ότι η επέκταση της σύμβασης είναι μόνιμη.

Κάναμε εισηγήσεις και τίποτα δεν επιβάλαμε, πρόσθεσε.

Ανέφερε επίσης ότι “δεν υπάρχει θέμα ότι πρέπει να ερωτούμε οποιονδήποτε πότε θα δημοσιοποιήσουμε ένας μας εύρημα” και πρόσθεσε ότι οι εξουσίες του είναι σαφείς για το τι ελέγχει και ότι ο Γενικός Ελεγκτής δεν υπάγεται στην Κυβέρνηση και “ως εκ τούτου δεν θέλει την άδεια οποιουδήποτε Υπουργού να τον ρωτήσει πριν στείλει οτιδήποτε στη Βουλή η οπουδήποτε αλλού”.

Ο Υπουργός Εσωτερικών διαφώνησε με την άποψη του ΓΕ και επικαλέστηκε το Σύνταγμα και τους νόμους και σημείωσε ότι “δεν μπορεί να μας λέει ο ΓΕ πως ό,τι θέλει κάνει”.

Ο κ. Μιχαηλίδης ανέφερε επίσης ότι η επέκταση της σύμβασης δεν είναι νομικά εφικτή και τάχθηκε υπέρ του να τεθεί το θέμα στην ΓΔΕΑ.

Σε δηλώσεις, μετά τη συνεδρία, ο κ. Χάσικος είπε ότι τον ανησυχεί περισσότερο γιατί βουλευτές αναφέρουν ότι ανησυχούν για την σύγκρουση του ΓΕ με τον ΥΠΕΣ ενώ θα έπρεπε να γνωρίζουν ότι το θέμα δεν είναι προσωπικό αλλά καθαρά θεσμικό.

Είναι υγεία μέσα σε μια Δημοκρατία να κατατίθενται απόψεις, διαφωνίες. Σε μια ευνοούμενη Δημοκρατία υπάρχει το σύστημα και ο τρόπος όλες αυτές οι διαφωνίες, αμφιβολίες να επιλύονται, ανέφερε, προσθέτοντας ότι “στην Κύπρο αντί τη θεσμική διαφωνία να την επιλύσουμε επιλέγουμε να την παρουσιάζουμε ότι η Κυβέρνηση ή ο Υπουργός φοβάται τάχατες τον έλεγχο”.

“Όχι μόνο δεν φοβούμαστε τον έλεγχο, αντίθετα ενισχύουμε τις ανεξάρτητες υπηρεσίες του κράτους που είναι εντεταλμένες τόσο με τον έλεγχο όπως είναι η Ελεγκτική Υπηρεσία άλλο τόσο με την απόδοση δικαιοσύνης ή αυτούς που υποβοηθούν στο να αποδοθεί η δικαιοσύνη όπως είναι η Εισαγγελία ή τα δικαστήρια”, πρόσθεσε.

Αναφέροντας ότι οι σχέσεις του με τον κ. Μιχαηλίδη είναι άριστες, ο κ. Χάσικος είπε ότι η διαφωνία που έχει “με τον κ. Μιχαηλίδη είναι ο τρόπος που ασκεί τα καθήκοντα του που φαίνεται ότι έχει ξεφύγει των όσων το Σύνταγμα και οι νόμοι του επιβάλουν”, προσθέτοντας ότι αυτή είναι η μόνη διαφωνία του με τον κ. Μιχαηλίδη.

Ανέφερε ότι “το να στέλλει επιστολή ο κ. Μιχαηλίδης σε ένα Υπουργό και η επιστολή να βλέπει το φως της δημοσιότητας, αντί να περιοριστεί σε ένα επίπεδο αλληλογραφίας, είναι επιλήψιμο”.

Ο ΥΠΕΣ είπε ότι δεν έχει πρόβλημα με τον έλεγχο αλλά ούτε θα σταματήσει να καταθέτει την άποψη του “επειδή ο κ. Οδυσσέας Μιχαηλίδης, όπως λεν -και είναι- ο άνθρωπος δημοφιλής, λαοφιλής”, προσθέτοντας ότι δεν είναι εδώ για να νοιάζεται για τη δημοφιλία του ή όχι αλλά για να κάνει τη δουλειά του.

Ερωτηθείς τι αφορά η επιστολή που του έστειλε ο κ. Μιχαηλίδης για κάποιες ποινικές υποθέσεις, ο κ. Χάσικος είπε ότι ζήτησε γνωμάτευση από τον Γενικό Εισαγγελέα και πρόσθεσε ότι είναι καταγγελία που έκανε ο κ. Μιχαηλίδης προς τον Γενικό Εισαγγελέα, τον οποίο καλεί να διερευνήσει το ενδεχόμενο διάπραξης από πλευράς του Υπουργού ποινικού αδικήματος – ο κ. Μιχαηλίδης είπε ότι δεν είναι τον Υπουργό που εννοούσε”.

Ανέφερε ότι έχει δικαίωμα ο κ. Μιχαηλίδης να απευθυνθεί στον Γενικό Εισαγγελέα και προσθέτοντας ότι “ο Γενικός Εισαγγελέας είναι ο αρμοδιότερος με ένα τρόπο σαφή, δεδομένου ότι τέθηκε το θέμα να δώσει μια γνωμάτευση για το ποιες είναι οι εξουσίες και οι αρμοδιότητες του ΓΕ”.

Ο Πρόεδρος της Επιτροπής Γιώργος Γεωργίου είπε ότι η πρόνοια της υφιστάμενης συμφωνίας που αναφέρει ότι στην περίπτωση που προσκομίζονται ποσότητες σκυβάλων μικρότερες των 120.000 τόνων η τιμή μονάδος αυξάνεται κατά 15% και πρόσθεσε ότι “η πρόνοια αυτή δεν σχεδιάστηκε σωστά, λειτουργεί προς όφελος του αναδόχου και αποδεικνύεται ότι τεχνικά είναι ανεφάρμοστη αφού τεχνικά η μονάδα δεν μπορεί να επεξεργαστεί πέρα των 200.000 τόνων”.

Ανέφερε ότι “μέσα από μια σκληρή διαπραγμάτευση κατορθώθηκε να επιτευχθεί μια πρόταση, η οποία υλοποιήθηκε με απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου” και πρόσθεσε ότι σύγκρουση ΓΕ και ΥΠΕΣ δεν υπήρξε και αυτό που υπήρξε και υπάρχει είναι ένας υπέρμετρος ζήλος προάσπισης του δημοσίου συμφέροντος από τον κάθε ένα θεσμό για τους δικούς του λόγους και δικά του επιχειρήματα”.

Ανέφερε ότι ο ΥΠΕΣ πιστεύει ότι αυτή η συμφωνία είναι προς όφελος του δημοσίου συμφέροντος και κατ΄ επέκταση των φορολογουμένων, ενώ “ο ΓΕ για τους δικούς του λόγους αναφερόμενος και πάλι στο δημόσιο συμφέρον είναι για το ενδεχόμενο αυτή η επέκταση της συμφωνίας να είναι ενδεχόμενη παραβίαση της ενωσιακής νομοθεσίας με αποτέλεσμα σε κάποιο στάδιο ενδεχομένως και πάλι να πληρώσει η Κυπριακή Δημοκρατία ένα πρόστιμο πέρα των 20 εκ. ευρώ”.

Όλα αυτά είναι υποθέσεις που πρέπει να συζητούνται αλλά αυτό που πρέπει να προασπιστεί – και προς αυτή την κατεύθυνση ο Γενικός Ελεγκτής και ο ΥΠΕΣ ιεραρχούν – είναι το δημόσιο συμφέρον και το όφελος των φορολογούμενων πολιτών και δημοτών Λάρνακας και Αμμοχώστου, ανέφερε και πρόσθεσε ότι η συζήτηση ήταν με επιχειρήματα καλόπιστα προς αυτή την κατεύθυνση.

Η βουλευτής του ΑΚΕΛ Ειρήνη Χαραλαμπίδου είπε ότι η Κυβέρνηση πρέπει να μάθει να δέχεται κριτική, προσθέτοντας ότι “η άποψη τους σε σχέση με τις δραστηριότητες του ΓΕ ουσιαστικά οδηγεί σε φίμωση”.

“Τα όρια του ΓΕ έχουν να κάνουν με τον τρόπο με τον οποίο υλοποιείται μια απόφαση της εκτελεστικής εξουσίας και όχι με την απόφαση αυτή καθ΄ αυτή”, ανέφερε, προσθέτοντας ότι και το ΑΚΕΛ έχει ασκήσει κριτική στον ΓΕ για υπερβάλλοντα ζήλο και αυτό δεν αναιρείται”.

“Όμως σε καμιά περίπτωση δεν θα ανεχτούμε την φίμωσή του που στόχο έχει να μην ασκεί ελεύθερα τις αρμοδιότητες που του παρέχει ο νόμος”, πρόσθεσε.

Η κ. Χαραλαμπίδου είπε ότι “η ευαισθησία του ΔΗΣΥ και της Κυβέρνησης είναι επιλεκτική”, καθώς “εφαρμόζουν και εδώ τα δύο μέτρα και τα δύο σταθμά ως προς το θέμα του σεβασμού της ανεξαρτησίας θεσμικών αξιωματούχων”, προσθέτοντας ότι “όλοι έχουν δικαίωμα τεκμηριωμένης κριτικής, όμως παρακολουθούμε συνεχώς μια όξυνση σχέσεων μεταξύ Κυβέρνησης, ΔΗΣΥ και ανεξάρτητων αξιωματούχων τους οποίους οι ίδιοι έχουν διορίσει”.

Ανέφερε ότι το ΑΚΕΛ έθεσε στην Επιτροπή το γεγονός ότι “για ακόμη μια φορά λάμπει δια της απουσίας του ο Γενικός Εισαγγελέας σε μια θεσμική διαφορά”, προσθέτοντας ότι “ο Γενικός Ελεγκτής έχει συγκεκριμένες αρμοδιότητες που του παρέχει το Σύνταγμα και δεν μπορεί να ασκείται τέτοια ελεγκτική τρομοκρατία σε βάρος του από την Κυβέρνηση, προκειμένου να μην ασκήσει τα καθήκοντα του”.

Ο βουλευτής του ΔΗΚΟ Γιώργος Προκοπίου είπε ότι είναι “μια ετεροβαρής σύμβαση εις βάρος των Δήμων και των πολιτών” και πρόσθεσε ότι είναι καλή η προσπάθεια του ΥΠΕΣ που πέτυχε από 75 ευρώ τον τόνο να φέρει τη συμφωνία στα 39,90 ευρώ.

Ανέφερε, ωστόσο, ότι είναι αδικία για τη Λάρνακα και την Αμμόχωστο που πλήρωναν εδώ και χρόνια 75 ευρώ τον τόνο και με την αναθεώρηση να πληρώνουν 39,90 ευρώ τον τόνο, ενώ η Λευκωσία να πληρώνει 7 ευρώ τον τόνο και η Λεμεσός 18 ευρώ τον τόνο.

Ο κ. Προκοπίου είπε ότι ζητήσαμε να αρθεί αυτή η αδικία εις βάρος των πολιτών των δύο αυτών πόλεων.

Ο Πρόεδρος του Κινήματος Οικολόγων Περιβαλλοντιστών Γιώργος Περδίκης είπε ότι “πρόκειται για ένα οικονομικό και περιβαλλοντικό σκάνδαλο που οι αποφάσεις προηγούμενων Κυβερνήσεων οδήγησαν την Κύπρο να είναι αιχμάλωτη στα δίκτυα της ελληνικής μαφίας στον τομέα της διαχείρισης των στερεών αποβλήτων”, προσθέτοντας ότι είναι προς τη σωστή κατεύθυνση η προσπάθεια του ΥΠΕΣ για επαναδιαπραγμάτευση της συμφωνίας με τον επιχειρηματία”.

Ανέφερε ότι “αυτή η συμφωνία, αν και έχει θετικά στοιχεία, έχει και ορισμένα πολύ αρνητικά” και πρόσθεσε ότι σέβεται την άποψη του ΥΠΕΣ ότι |μέχρι αυτό το σημείο μπορούσε να πιέσει τον επιχειρηματία αν και θεωρούμε ότι υπήρχαν πολλά περιθώρια για περαιτέρω πίεση και διαπραγμάτευση”.

Ο κ. Περδίκης είπε ότι τον ανησυχεί “η σύγκρουση του ΥΠΕΣ με τον ΓΕ”, προσθέτοντας ότι είναι μια σύγκρουση που παίρνει θεσμικό χαρακτήρα.

“Από τις δημόσιες τοποθετήσεις του Υπουργού και σήμερα ενώπιον της Επιτροπής μπορεί να μιλήσει κανείς για μια απαξίωση και μια υπόσκαψη του θεσμού του ΓΕ και αυτό είναι πολύ περισσότερο ανησυχητικό από ότι η ίδια η συμφωνία και οι πιθανοί κίνδυνοι που προκύπτουν από αυτοί σε ό,τι αφορά τη σωστή τήρηση της διαδικασίας”, πρόσθεσε.

Είπε ότι θα ζητούσα την παρέμβαση του Προέδρου της Δημοκρατίας για να βάλει τα θέματα στην σωστή τους θέση διότι ο ΥΠΕΣ μας είπε σήμερα ότι είναι εκτός συνταγματικών πλαισίων ο ΓΕ όταν λειτουργεί προληπτικά, όταν ενημερώνει τη Βουλή και την κοινωνία”, προσθέτοντας ότι οι ίδιοι οι βουλευτές “ζητήσαμε από τον πρώην και τον νυν ΓΕ να μας ενημερώνει προληπτικά”.

Ανέφερε ότι σήμερα ο ΥΠΕΣ μας είπε ότι ο ΓΕ πρέπει να περιμένει να κάνει την έκθεση του και να ενημερώνει τη Βουλή στο τέλος του χρόνου, προσθέτοντας ότι “αυτή η θέση είναι απαράδεκτη” και εκτός των θεσμικών και ίσως εκτός των κυβερνητικών πλαισίων.

Οι Δήμοι Δερύνειας, Αρραδίπου, Λάρνακας, Παραλιμνίου και Αγίας Νάπας τάχθηκαν υπέρ της συμφωνίας με τον Δήμαρχο Παραλιμνίου Θεόδωρο Πυρίλλη να δηλώνει ότι “σήμερα δικαιωθήκαμε υπό την έννοια ότι αναγνωρίστηκε από όλους, πολιτεία, Βουλή, Θεσμούς ότι δεν μπορεί να πάει άλλο, προσθέτοντας ότι “επιλέγουμε τη συμφωνία του Υπουργού Εσωτερικών διότι αντί τα επόμενα πέντε χρόνια να πληρώσουμε 45 εκ. ευρώ μας συμφέρει να πληρώσουμε 56 εκ. ευρώ για τα επόμενα 12 χρόνια”.

Ανέφερε ότι δεν λύει εντελώς το πρόβλημα όμως το απαμβλύνει κατά 50%” και πρόσθεσε ότι “είναι μια συμφωνία που θα βοηθήσει τους Δήμους να επιβιώσουν”.

“Αν μέχρι τις 30 Οκτωβρίου δεν υιοθετηθούν οι νέες χαμηλές χρεώσεις οι Δήμοι θα λάβουν δραστικά μέτρα”, ανέφερε.

ΚΥΠΕ