ΔΡ ΜΑΡΙΟΣ ΚΥΡΙΑΖΗΣ : Χρόνια πολλά… κυριολεκτικά!

Ο υποψήφιος για Νόμπελ Ιατρικής Δρ Μάριος Κυριαζής μιλά για την έρευνα εξάλειψης της γήρανσης

 

Αναρίθμητες είναι οι φορές που ακούγεται αυτές τις μέρες η φράση «Χρόνια πολλά». Εάν το δει κανείς εντελώς κυνικά, όμως, πρόκειται για την πιο ανεφάρμοστη ευχή στον κόσμο. Εκτός εάν σε κάποιο στάδιο στην εξέλιξη της ανθρωπότητας ευοδωθούν οι έρευνες των επιστημόνων για την εξάλειψη της γήρανσης και την αληθινή μακροζωία του ανθρώπου. Ενας από αυτούς τους επιστήμονες είναι Κύπριος και δη Λαρνακέας, ο Δρ Μάριος Κυριαζής. Είναι ο γιατρός ο οποίος έχει προταθεί για το Νόμπελ Ιατρικής για το 2017 για τη θεωρία αποκωδικοποίησης του DNA της γήρανσης. Ο γιατρός έδωσε μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα συνέντευξη στην τοπική εφημερίδα της Λάρνακας L.A. Voice την οποία αναδημοσιεύουμε. Μαζί με ευχές για «Χρόνια πολλά». Αλλά στην κυριολεξία!

 

 

Ο Δρ Μάριος Κυριαζής, ειδικός γεροντολόγος, γεννήθηκε στις 11 Μαρτίου 1956 στη Λάρνακα. Πατέρας του ήταν ο γνωστός φαρμακοποιός Κόκος Κυριαζής και μητέρα του η Δωρούλλα Αδαμίδου, και οι δύο από τη Λάρνακα. Παππούς του ήταν ο Ιστορικός Δρ Νεοκλής Κυριαζής.

Ελαβε την πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση στη Λάρνακα και μετά τη στρατιωτική του θητεία, σπούδασε Ιατρική στο Πανεπιστήμιο της Περούτζια στην Ιταλία και έπειτα στο Πανεπιστήμιο της Ρώμης. Το 1982 έλαβε πτυχίο Ιατρικής και μετεκπαιδεύτηκε σε διάφορα νοσοκομεία στην Κύπρο, Νέα Υόρκη και Ηνωμένο Βασίλειο. Επίσης πήρε πτυχίο Master of Science στη Γεροντολογία από το King College του Λονδίνου. Του απονεμήθηκε το Δίπλωμα Γηριατρικής Ιατρικής από το Royal College of Physicians το 1990 και στη συνέχεια έγινε εγκεκριμένος Βιολόγος της Βασιλικής Εταιρείας Βιολογίας (Ηνωμένο Βασίλειο).

Το 1992 ίδρυσε τη Βρετανική Εταιρεία Μακροζωίας, μια μη κερδοσκοπική οργάνωση που στοχεύει στην παροχή πληροφοριών για την υγιή γήρανση στο ευρύ κοινό.

Ο Δρ Κυριαζής συνέβαλε στην παγκόσμια επισημοποίηση του όρου «αντι-γήρανση». Το 2011 δημιούργησε το Ιδρυμα ΕΛΠΙΣ Απροσδιορίστου Ορίου Ζωής (ELPΙS Foundation for Indefinite Lifespans), έναν επιστημονικό ερευνητικό οργανισμό μελετώντας διαφόρους περίπλοκους τρόπους για την εξάλειψη της γήρανσης.

Είναι σύμβουλος σε διάφορα επιστημονικά περιοδικά που ασχολούνται με έρευνες αντιγηρασμού, γεροντολογίας και βιογεροντολογίας. Ενεργεί σε πολιτικά επίπεδα για την ευρύτερη αναγνώριση της γεροντολογίας από το κοινό και από την κυβέρνηση. Εχει δώσει συνεντεύξεις σε όλα τα μέσα μαζικής επικοινωνίας στο Ηνωμένο Βασίλειο για θέματα που σχετίζονται με την υγιή γήρανση. Εχει επίσης εμφανιστεί σε άλλα μέσα ενημέρωσης σε διάφορες χώρες.

 

 

Δρ Κυριαζή, είστε ο πρώτος Κύπριος υποψήφιος για Νόμπελ Ιατρικής.

Συγκεκριμένα προταθήκατε από ομάδα ερευνητών για το Βραβείο Νόμπελ Ιατρικής 2017 για τη θεωρία αποκωδικοποίησης του DNA της γήρανσης.

Εξηγείστε μας παρακαλώ τι λέει αυτή η θεωρία.

 

Μόλις ο άνθρωπος συνειδητοποίησε ότι δεν είναι αθάνατος, άρχισε να σκέπτεται να βρει τρόπους για να αποφύγει τα γηρατειά και το θάνατο. Από τους αρχαίους χρόνους μέχρι και σήμερα, στρατιές ολόκληρες από κομπογιαννίτες, τυχοδιώκτες, αλχημιστές, επιστήμονες, ακαδημαϊκούς, και κάθε λογής ανθρώπων, έχουν κάνει τις δικές τους εκστρατείες για να βρουν το μυστικό της μακροζωίας και να ζήσουν μια ζωή «αιώνια νέοι».

Ακόμα και τούτη τη στιγμή, χιλιάδες επιστήμονες και ερευνητές σε όλο τον κόσμο ερευνούν τη γήρανση, τους βιολογικούς της μηχανισμούς, το κάθε κύτταρο και το κάθε ένζυμο και προσπαθούν να βρουν τρόπους να την αποφύγουμε, ίσως και εντελώς. Χωρίς βέβαια επιτυχία. Παρ’ όλο που ανακαλύφτηκαν πολλά φάρμακα και συμπληρώματα τα οποία μπορεί να ελαττώσουν τις ζημιές που φέρουν τα γηρατειά, εντούτοις δεν υπάρχει τίποτε που να τα εξαλείψει εντελώς και να επιμηκύνει δραματικά το όριο ζωής.

Ισως λοιπόν να ήλθε τώρα η στιγμή να αλλάξουμε τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζουμε αυτό το θέμα. Αντί να γυρεύουμε φάρμακα, ενέσεις, επεμβάσεις κ.λπ., δηλαδή κάτι το υλικό, το απτό, με την ελπίδα ότι αυτό θα καταπολεμήσει τη γήρανση, ας αναλογιστούμε λίγο πιο βαθιά και με μεγαλύτερη εμβέλεια σκέψης. Ας αφήσουμε το απτό και ας δούμε τώρα το άυλο, το αφηρημένο. Αντί να προσπαθούμε να δούμε τα πράγματα σε μεγέθυνση (τα κύτταρα, τους ιστούς, τα όργανα, το DNA κ.λπ.) ας προσπαθήσουμε να τα δούμε σε σμίκρυνση («zoom-out»). Δηλαδή να δούμε πώς ο ανθρώπινος οργανισμός αντιδρά σε σχέση με την κοινωνία, τον πλανήτη, το σύμπαν. Με αυτό το σκεπτικό έχουμε περισσότερες πιθανότητες να βρούμε τρόπο με τον οποίο η ανθρωπότητα να γίνεται λιγότερο ευάλωτη στο γήρας.

 

Πώς ο τρόπος ζωής επιβραδύνει τη γήρανση;

 

Μπορούμε να πούμε ότι παράλληλα με έναν τρόπο ζωής ο οποίος τώρα θεωρείται «φυσικός» δηλ. σωματικές ασκήσεις, καλή διατροφή, αποφυγή των καταχρήσεων, πρέπει να αρχίσουμε και έναν άλλο τρόπο ζωής ο οποίος είναι περισσότερο τεχνο-προοδευτικός και να βασίζεται περισσότερο στο μυαλό παρά στο σώμα, με ενέργειες που αποσκοπούν σε ένα συνεχή αγώνα για καλυτέρευση του συνόλου και της κοινωνίας. Εχω περιγράψει το Νόμο της Απαιτούμενης Χρησιμότητας (Law of Requisite Usefulness), ο οποίος λέει ότι η διάρκεια της διατήρησης ενός παράγοντα (π.χ. του ανθρώπου) μέσα σε ένα σύνολο είναι ανάλογη με τη συμβολή αυτού του παράγοντα στη συνολική προσαρμοστικότητα του συνόλου. Ως εκ τούτου, όσο πιο «χρήσιμοι» είμαστε στην εξέλιξη του συνόλου (της ανθρωπότητας), τόσο περισσότερο θα διατηρηθούμε και τόσο μακρύτερο θα είναι το όριο της ζωής μας.

Το πρόβλημα όμως είναι ότι αυτό δεν μπορεί να επιτευχθεί αν δρούμε απομονωμένα. Πολλά εκατομμύρια άνθρωποι θα πρέπει να λάβουν μέρος σε αυτό τον αγώνα. Ετσι θα υποβαλλόμαστε συνέχεια σε οφέλη αλληλοεπίδρασης και αμοιβαία ενίσχυση. Εχουμε ακόμα πολλή δουλειά μπροστά μας. (http://www.indispensablesoma.info/)

 

Πώς έτυχε να ασχοληθείτε και να εμβαθύνετε με τις έρευνες για τη μακροβιότητα;

 

Μετά από επισκέψεις μου σε γηροκομεία που έβλεπα τους ηλικιωμένους να μην μπορούν να φροντίσουν τον εαυτό τους. Τότε γεννήθηκε η επιθυμία να κάνω κάτι εναντίον της γήρανσης.

 

Πόσο το DNA ενός ατόμου μπορεί να δράσει με τρόπο ώστε να αλλάξει το όριο ζωής του και να αποφύγει τη γήρανση και τις συνέπειές της, π.χ. τις ασθένειες και τις ζημιές που επιφέρει στον ανθρώπινο οργανισμό;

 

Το DNA είναι μόνο ένα μέρος της διαδικασίας. Εχει και σημασία το περιβάλλον που βρίσκεται αυτό και πώς εμείς αντιδρούμε στα διάφορα ερεθίσματα της ζωής μας.

 

Η γήρανση μπορεί να εξαλειφθεί εντελώς;

 

Οι έρευνες που έχουμε κάνει μέχρι τώρα στο Ινστιτούτο μας δείχνουν ότι η γήρανση μπορεί να εξαλειφθεί εντελώς από ορισμένα ανθρώπινα σύνολα, αλλά αυτό είναι αδύνατο να γίνει με ιατρικές επεμβάσεις βιο-τεχνολογίας ή φαρμακευτικής. Τουναντίον, η εξάλειψη της γήρανσης θα γίνει (δεν μπορεί να μη γίνει) μετά από ορισμένες διαδικασίες που βασίζονται στην εξέλιξη του ανθρώπου, στη δομή της φύσης και στην αλληλοεπίδραση του ανθρώπινου οργανισμού με τη σύγχρονη τεχνολογία.

Το γεγονός ότι ο άνθρωπος, εσύ, έχεις αναπτύξεις και θα συνεχίσεις να αναπτύσσεις μια όλο και πιο βαθιά σχέση με την τεχνολογία, αυτό κατ’ ανάγκη έχει επίδραση στη βιολογία σου και φέρνει ορισμένες αλλαγές που πρώτη φορά γίνονται στον ανθρώπινο οργανισμό. Οταν συμπλεκόμαστε και συγχωνευόμαστε με την τεχνολογία, τότε πληροφορίες και δεδομένα από το περιβάλλον μας γίνονται αισθητές από συγκεκριμένα σημεία του εγκεφάλου και ρυθμίζουν θετικά τη λειτουργία των νευρώνων. Ερευνες μας δείχνουν ότι αυτοί οι νευρώνες δημιουργούν ουσίες, οι οποίες έχουν θετικές επιδράσεις στο σώμα μας και αυξάνουν το ρυθμό με τον οποίο ο οργανισμός μας επιδιορθώνει τις ζημιές που σχετίζονται με τη γήρανση. Με το να ζούμε μια εποικοδομητική ζωή, γεμάτη σημασία, μέσα σε ένα υψηλού επιπέδου οικοσύστημα, και με το να γινόμαστε αναπόσπαστοι «πράκτορες» (με την έννοια ότι «πράττουμε») μέσα σε αυτό το περιβάλλον, τότε αναγκάζουμε την επανεκκίνηση ορισμένων λειτουργιών όπως την αποπαραγωγή (degeneracy), exaptation, προσαρμοστική ανταπόκριση (adaptive response) και άλλες, οι οποίες αναγκάζουν τον οργανισμό μας να επιδιορθώνει συνέχεια τις ζημιές της γήρανσης και έτσι να αποφεύγουμε εντελώς τις χρόνιες εκφυλιστικές ασθένειες όπως η αρθρίτιδα, οι καρδιοπάθειες, η γεροντική άνοια, νόσος Πάρκινσον κ.λπ. Με αυτό τον τρόπο το όριο ζωής θα αυξηθεί δραματικά, παρ’ όλο που ποτέ δεν θα μπορέσουμε να αποφύγουμε εντελώς το θάνατο. Η εξάλειψη της γήρανσης μπορεί να μας δώσει τη δυνατότητα να ζήσουμε ένα απροσδιόριστο όριο ζωής, αλλά μπορεί να πεθάνουμε ανά πάσα στιγμή από οποιαδήποτε αιτία εκτός της γήρανσης (π.χ. πνιγμός, μόλυνση, ατυχήματα, έκρηξη κ.λπ.).

 

Τα τελευταία χρόνια επαναπατριστήκατε στην ιδιαίτερη πατρίδα σας τη Λάρνακα. Με τι ασχολείστε σήμερα εκτός από τις έρευνές σας και ποια είναι τα μελλοντικά σας σχέδια;

 

Ασχολούμαι και με την πραγματοποίηση της θεωρίας μου, δηλ. να εμπλέξω όλη την κυπριακή κοινωνία σε ένα πείραμα που έχει σκοπό να αυξήσει το επίπεδο σκέψεων και ιδεών και να κάνει το μυαλό να εργαστεί με περισσότερη αποτελεσματικότητα. Επίσης και να κάνω πολλούς να καταλάβουν ότι ο τρόπος ζωής μας τώρα είναι περισσότερο νοητικός παρά σωματικός και αυτό έχει τεράστια απήχηση στο πώς πρέπει να ζούμε τη ζωή μας.

 

 

Τι θέλετε να αφήσει το πέρασμά σας;

 

Την απουσία του φαινόμενου της γήρανσης του ανθρώπου.

 

 

Ποια είναι η καταξίωση για έναν ακαδημαϊκό;

 

Να αναγνωριστούν οι έρευνές του. Δυστυχώς όμως πολλές έρευνες και θεωρίες που έχουν πραγματική σημασία είναι και δύσκολο να κατανοηθούν από άλλους ακαδημαϊκούς, διότι μπορεί να είναι 20 χρόνια πιο προχωρημένες σε σχέση με την εποχή μας.

 

Πιστεύετε ότι τα μεγάλα έργα είναι αποτέλεσμα μυαλού ή ψυχής;

 

Μόνο ψυχής δηλ. να έχεις το «σκουλούτζι» που λέμε, την πνευματική ανησυχία να θέλεις να κατορθώσεις κάτι φαινομενικά αδύνατο.