Εκπομπή συμπλήρωσε 12.000 ώρες στον αέρα!

«Η γειτονιά των αγγέλων», η εκπομπή του Κώστα Σωτηρόπουλου στο ραδιόφωνο του ΡΙΚ, έγινε 25 χρόνων

Του ΧΡΗΣΤΟΥ ΜΑΥΡΗ

Μια από τις πιο αγαπημένες και δημοφιλείς εκπομπές του τρίτου προγράμματος του ραδιοφώνου του ΡΙΚ, «Η γειτονιά των αγγέλων», έγινε 25 χρόνων, συμπληρώνοντας 12.000 ώρες στον αέρα, αξιοθαύμαστο ρεκόρ μακροζωίας για εκπομπή ραδιοφώνου!

Ολα αυτά τα χρόνια, όπως δηλώνει ο δημιουργός της, Κώστας Σωτηρόπουλος, «παρουσιάστηκαν από την εκπομπή πάνω από 1500 δίσκοι ολοκληρωμένοι, κυρίως νέες εκδόσεις αλλά και δεκάδες δίσκοι σταθμοί στην ιστορία της ελληνικής δισκογραφίας».

Στη συνέντευξη που ακολουθεί ο Κ. Σωτηρόπουλος μάς αποκαλύπτει και ποιος ήταν ο απώτερος στόχος του όταν ξεκινούσε τη «Γειτονιά των αγγέλων»:

«Πάλεψα να περάσω στο ακροατήριο ότι συνήθως το τραγούδι δεν ανήκει στην αναγνωρίσιμη φωνή, αλλά στην ευλογημένη έμπνευση των δημιουργών και την επίπονη εργασία τους μέχρι να φθάσει στα αυτάκια μας και στις ψυχές μας».

Η εκπομπή σου «Στη γειτονιά των αγγέλων», που παρουσιάζεις κάθε απόγευμα από το Τρίτο Πρόγραμμα του ραδιοφώνου του ΡΙΚ έγινε 25 χρόνων και συμπλήρωσε 12.000 ώρες στον αέρα! Ακούγεται λίγο εξωπραγματικό, για τα δεδομένα της Κύπρου. Ομως είναι γεγονός! Πού οφείλεται αυτή η επιτυχία της εκπομπής, που είναι ασφαλώς και δική σου επιτυχία;

Εμοιαζε και για μένα κάπως «απίστευτο» όταν το συνειδητοποίησα ότι η «Γειτονιά των Αγγέλων» διανύει πλέον τον 25ο χρόνο στο Τρίτο, μετρώντας πάνω από 12.000 ώρες στον αέρα. Νομίζω ότι όταν τρέχεις συνεχώς να δημιουργήσεις για το σήμερα και το άμεσο μέλλον, ο χρόνος του παρελθόντος συμπυκνώνεται σε ένα φαινομενικά κοντινό χθες.

Μόνο οι αριθμοί του ημερολογίου είναι που προσδιορίζουν τις διαστάσεις. Μέσα σε αυτά τα χρόνια παρουσιάστηκαν από την εκπομπή πάνω από 1500 δίσκοι ολοκληρωμένοι, κυρίως νέες εκδόσεις αλλά και δεκάδες δίσκοι σταθμοί στην ιστορία της ελληνικής δισκογραφίας. Επίσης μεταδόθηκαν σε συνέχειες μακράς διαρκείας 15 αυτοβιογραφίες μεγάλων δημιουργών και καλλιτεχνών και εκατοντάδες βιογραφικές αναφορές με αφορμή το μουσικό ημερολόγιο γενεθλίων και «σωματικών αποχωρήσεων», σύγχρονων και ιστορικών προσωπικοτήτων του ελληνικού τραγουδιού.

Φιλοξενήθηκαν δεκάδες συνθέτες, στιχουργοί και ερμηνευτές. Κάποιοι από αυτούς «έφυγαν» και ακόμη νομίζω ότι ήταν χθες που μιλούσαμε μέσα στον ραδιοθάλαμο, όπως ο Κοτσώνης, ο Τόκας, ο Κουγιουμτζής, ο Δερβενιώτης, ο Ξυδούς, ο Κατσούλης…

Η «επιτυχία» της αντοχής στο χρόνο νομίζω ότι είναι αποτέλεσμα κατ’ αρχήν συγκυριών, π.χ. η ευκαιρία εργοδότησης στο Τρίτο από την προτροπή του Τίτου Κολώτα το 1990.

Δηλαδή, δεν ξέρω εάν θα ήταν πραγματοποιήσιμη εάν δούλευα σε ιδιωτικό ραδιόφωνο. Και οπωσδήποτε είναι κι αποτέλεσμα δουλειάς, που ξεκίνησε από αγάπη για το ελληνικό τραγούδι. Εργαζόμενος επαγγελματικά ως εμπειρικός μουσικός, παράλληλα με τις σπουδές μου στην Ανωτάτη Γεωπονική Σχολή (Γεωργική Οικονομία και Επιχειρήσεις), γνώρισα στις πρόβες και επί σκηνής, την απίστευτη δύναμη της εκπομπής προς τον κόσμο, όλων των ποικίλων συναισθημάτων που κουβαλάνε μέσα τους τα τραγούδια και οι μουσικές.

Από την άλλη το ραδιόφωνο ήταν πάντα για μένα ως ακροατής, ένα λατρεμένο μέσον διδασκαλίας της μουσικής αισθητικής και μοιράσματος αυτών των συναισθημάτων. Τα τραγούδια δένουν με τα στιγμιότυπα της ζωής μας και μας σημαδεύουν. Το να μπορείς να συμμετέχεις σε αυτή την «κοινωνία» απόλαυσης, συντροφιάς, μελαγχολίας, κεφιού, προβληματισμού, είναι σίγουρα μαγευτικό! Την είχα γευτεί αυτή τη μαγεία και από τη σκηνή ως μέλος συγκροτήματος, αλλά και ως ραδιοερασιτέχνης των FM στους πειρατικούς σταθμούς της Αθήνας τέλη δεκαετίας του ’70. Οταν μαγεύεσαι και καταφέρνεις να το μεταδίδεις, τότε μαγεύεις και εκείνους που θα αφεθούν στο κοινό ταξίδι… Είναι σαν τον έρωτα διαρκείας.

Γενικά ποιους στόχους έχεις τάξει να εκπληρώσεις μέσω αυτή της εκπομπής;

Ο κύριος στόχος της εκπομπής ήταν και είναι το μοίρασμα που προανέφερα, η «κοινωνία» με τους ακροατές της ομορφιάς της ελληνικής μουσικής και στιχουργικής δημιουργίας.

Προτεραιότητα ήταν πάντα η απόδοση τιμής και ευγνωμοσύνης στους δημιουργούς, στους γεννήτορες της «απόλαυσής» μας. Γι’ αυτό επιμένω σταθερά στην αναφορά συνθέτη και στιχουργού για το κάθε τραγούδι, εκτός από έκτακτες περιπτώσεις γλεντζέδικων προγραμμάτων. Πάλεψα να περάσω στο ακροατήριο ότι συνήθως το τραγούδι δεν ανήκει στην αναγνωρίσιμη φωνή, αλλά στην ευλογημένη έμπνευση των δημιουργών και την επίπονη εργασία τους μέχρι να φθάσει στα αυτάκια μας και στις ψυχές μας.

Ευγνωμοσύνη φυσικά και στους ερμηνευτές που ως επιδέξιοι πρέσβεις της δημιουργίας, την φυτεύουν μέσα μας… Ευγνωμοσύνη και για όλους αυτούς τους χιλιάδες άγνωστους μεταξύ μας, που καταφέρνουμε να «κοινωνήσουμε» ψυχικά μέσα από καθημερινά μουσικά και όχι μόνο ταξίδια μας. Αυτό προσπαθεί να είναι η «Γειτονιά των αγγέλων», μια γειτονιά συνάντησης και χορού αλληλοευγνωμοσύνης των ακροατών με ζώντες και αποχωρήσαντες αγγέλους του τραγουδιού και ο παραγωγός της εκπομπής ως ενθουσιώδης διοργανωτής των συναντήσεων. Και η μεγάλη ελευθερία του ραδιοφώνου: όποιος συμμετέχει στο «χορό» το διαλέγει ελεύθερα και όχι επειδή «μπήκε, πλήρωσε και πού να φύγει τώρα…».

Από τα σχόλιά σου για κάθε δημιουργό, εννοώ συνθέτη, ερμηνευτή, στιχουργό, αντιλαμβάνομαι ότι κάνεις αρκετή προετοιμασία πριν βγεις στον αέρα. Πότε γίνεται αυτό;

Οι ώρες της δουλειάς μοιράζονται ανάμεσα σε ραδιοθαλάμους και γραφείο. Στους ραδιοθαλάμους διεκπεραιώνονται οι εκπομπές συνεχείας όπως η «Γειτονιά», οι τακτικές μεταμεσονύχτιες, οι αντικαταστάσεις και οι παραγωγές ηχογραφημένων υλικών, σημάτων κτλ. Οι υπόλοιπες ώρες έχουν ψάξιμο, διάβασμα και ακρόαση. Αυτό συνεχίζεται και στο αυτοκίνητο και στο σπίτι και παντού. Και με τις ειδήσεις είμαι «κολλημένος». Θέλω να μαθαίνω σχεδόν τα πάντα που συμβαίνουν.

Ψάχνω μέσα μου τραγούδια που θα μπορούσαν να «μιλήσουν» για τα τρέχοντα γεγονότα. Και είναι απίστευτο πόσα τραγούδια, γραμμένα εδώ και δεκαετίες, ταιριάζουν στο κάθε σήμερα. Σαν να φοράει ο κόσμος συνεχώς τα ίδια «ρούχα» με άλλο τρόπο.

Πάντως η δουλειά μας θέλει να ακούς ατελείωτες ώρες μουσική για να διαλέγεις το, κατά την άποψή σου, καλύτερο και να ανανεώνεις την ομορφιά προτείνοντας την επέκτασή της, αλλιώς σιγά-σιγά περιχαρακώνεσαι και ανακυκλώνεις το ίδιο υλικό. Δεν συμμετέχεις έτσι στο γίγνεσθαι του ελληνικού τραγουδιού.

Η εκπομπή ξεκίνησε το ‘90 υπερασπιζόμενη το ρεμπέτικο και λαϊκό τραγούδι, την εποχή που ένα μεγάλο μέρος του ήταν στην Κύπρο κατηγορούμενο ως «τουρκομερίτικο», το συνέδεσε με την παράδοση και την ντόπια δημιουργία, υπερασπίσθηκε τους νέους τραγουδοποιούς της δεκαετίας ‘90 απέναντι στο σκυλοπόπ σουξέ με ημερομηνία λήξης και έφτασε σήμερα να μοιράζεται ανάμεσα σε ροκιές, μπαλάντες, λαϊκότροπα και ρεμπέτικα. Οπου υπάρχει ανιχνεύσιμη ομορφιά δημιουργίας θα της δίνεται η ευκαιρία να βρει ψυχές να συγκινήσει…

Αντιλαμβάνομαι πως έχεις καλή εποπτεία σε ό,τι αφορά τα πολιτιστικά δρώμενα στην Κύπρο. Πώς κρίνεις το επίπεδό τους;

Στα εικαστικά η Κύπρος έχει εκπληκτικούς καλλιτέχνες αλλά όχι τόσο διεθνώς αναγνωρίσιμους όσο τους αξίζει. Στα υπ’ όψιν της πολιτείας. Στα θεατρικά το επίπεδο ανεβαίνει διαρκώς, με τη μεγάλη συμβολή του τομέα θεατρικής ανάπτυξης του ΘΟΚ που κάνει πολυδιάστατη και σημαντικότατη δουλειά από το σχολείο.

Στα μουσικά υπάρχει μια διαρκής «έκρηξη» την τελευταία δεκαετία, όπου οι επιστρέφοντες με πτυχία, οι ορχήστρες νέων, τα μουσικά σχολεία, τα σεμινάρια, τα φεστιβάλ, τα συγκροτήματα και οι τραγουδοποιοί ήρθαν να γεμίσουν το προηγούμενο «κενό». Υπήρχαν πάντοτε οι αξιοθαύμαστες και πολλές χορωδίες, αλλά δεν γίνεται να παράγουμε μόνο φωνές. Χρειαζόμαστε δίπλα στους σημαντικούς υπάρχοντες κι άλλους ντόπιους δημιουργούς και πραγματικά ελπίζω στους νεότερους.