Εκθεση προόδου της Τουρκίας- η επόμενη μέρα

Του Νεοκλή Συλικιώτη*

Πριν μερικές βδομάδες ψηφίστηκε στην Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων του Ευρωκοινοβουλίου η έκθεση προόδου της Τουρκίας για το 2015. Ως εκ τούτου οι πολιτικές ομάδες καλέστηκαν να τοποθετηθούν σε μείζονα πολιτικά θέματα. Είναι πολύ σημαντικό το ότι η πλειονότητα των ευρωβουλευτών υπερψήφισε σημαντικές αναφορές σε σχέση με το Κυπριακό. Συγκεκριμένα στην έκθεση υποστηρίζεται η μετεξέλιξη της Κυπριακής Δημοκρατίας σε Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία με μια κυριαρχία, μια ιθαγένεια, μια διεθνή προσωπικότητα, με πολιτική ισότητα και σε συμφωνία με τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και το διεθνές δίκαιο. Η εν λόγω ολοκληρωμένη αναφορά στη μορφή της λύσης, η οποία προωθήθηκε με πρωτοβουλία του ΑΚΕΛ, θωρακίζει τον αγώνα που δίνουμε για επίλυση του Κυπριακού, ενάντια στην εδραίωση του σημερινού διχοτομικού στάτους κβο.

Με την έκθεση που ψηφίστηκε καλείται επίσης η Τουρκία να στηρίξει τη διαδικασία των διαπραγματεύσεων, να αρχίσει την απόσυρση των στρατευμάτων από την Κύπρο, να σταματήσει την εγκατάσταση Τούρκων στα κατεχόμενα, να απόσχει από ενέργειες στην κυπριακή ΑΟΖ και να μεταβιβάσει την περίκλειστη πόλη της Αμμοχώστου στα Ηνωμένα Εθνη, σύμφωνα με το ψήφισμα 550 του Συμβουλίου Ασφαλείας. Οι εν λόγω αναφορές όμως θα έχουν μεγαλύτερη αξία στο βαθμό που θα αξιοποιηθούν ώστε να ασκηθούν οι απαιτούμενες πιέσεις προς την Τουρκία. Τίποτα λοιπόν δεν τελείωσε με την ψήφιση της έκθεσης στην Επιτροπή Εξωτερικών.

Ιδιαίτερα δε όσον τις προβληματικές και αρνητικές αναφορές που έχουν συμπεριληφθεί στην έκθεση, τόσο σε σχέση με τις κυπρογενείς υποχρεώσεις της Τουρκίας όσο και με το ρόλο που της αποδίδεται στην ευρύτερη περιοχή, πρέπει να δράσουμε έγκαιρα ώστε να απαλειφθούν κατά την ψηφοφορία στην ολομέλεια του Ευρωκοινοβουλίου.

Για παράδειγμα, δεν μπορούμε να δεχτούμε την αναφορά που συμπεριλαμβάνεται στην έκθεση για άνοιγμα των ενταξιακών κεφαλαίων 23 (για τα Θεμελιώδη Δικαιώματα) και 24 (για τη Δικαιοσύνη), τα οποία μπλοκάρει μονομερώς η Κυπριακή Δημοκρατία. Πώς δικαιολογείται άλλωστε το άνοιγμα των κεφαλαίων αυτών όταν η Τουρκία συνεχίζει να καταπατά κατάφωρα τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις βασικές ελευθερίες ακόμα και του ίδιου του λαού της; Πώς δικαιολογείται το άνοιγμα των κεφαλαίων όταν η Τουρκία συνεχίζει προκλητικά να μην αναγνωρίζει την Κυπριακή Δημοκρατία και καταπατά τα κυριαρχικά της δικαιώματα;

Αλλωστε στην ίδια την έκθεση πολύ σωστά επικρίνεται η Τουρκία για τις παραβιάσεις θεμελιωδών δικαιωμάτων, για τις διώξεις εναντίον των Κούρδων, των δημοσιογράφων, των ακαδημαϊκών, για τη λογοκρισία, καθώς και για την ενίσχυση της βίας ενάντια στις γυναίκες. Πώς συνάδει λοιπόν η έκκληση για άνοιγμα των κεφαλαίων 23 και 24 με την παραδοχή της έκθεσης πως στην Τουρκία δεν υπάρχει σεβασμός στα ανθρώπινα δικαιώματα και το δημοκρατικό έλλειμμα αυξάνεται συνεχώς και επικίνδυνα; Πώς συνάδουν οι πιέσεις για άνοιγμα των κεφαλαίων 23 και 24 με την επίμονη άρνηση της Τουρκίας να εκπληρώσει τις κυπρογενείς της υποχρεώσεις; Οταν μάλιστα στην ίδια την έκθεση επισημαίνεται πως η Τουρκία δεν έχει εφαρμόσει πλήρως και χωρίς διακρίσεις το Συμπληρωματικό Πρωτόκολλο.

Εξίσου προβληματικός όμως είναι και ο ρόλος που αποδίδεται στην Τουρκία ιδιαίτερα όσον αφορά την αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης, καθώς και η θετική αναφορά που γίνεται στο σχέδιο δράσης ΕΕ-Τουρκίας. Είναι απαράδεκτο να επαινείται η στάση της Τουρκίας στο προσφυγικό και να χαιρετίζεται η δήθεν εξαιρετική ανθρωπιστική της συνεισφορά, όταν στην πραγματικότητα δεν έχει πάρει κανένα ουσιαστικό μέτρο για στήριξη των προσφύγων. Πόσω μάλλον το ότι στην έκθεση αποσιωπάται εντέχνως ο αρνητικός ρόλος που διαδραμάτισε η Τουρκία στην επέμβαση στη Συρία, η οποία οδήγησε στο αιματοκύλισμα του συριακού λαού.

Το ΑΚΕΛ, με τη στήριξη της ομάδας της ΕΕΑ, θα επιδιώξει να βελτιώσει το κείμενο κατά την ψήφιση στην ολομέλεια. Βασικός στόχος η ΕΕ να θέσει την Τουρκία ενώπιον των ευθυνών της, υποδεικνύοντας πως η ενταξιακή της πορεία περνά μέσα από τον εκδημοκρατισμό της ίδιας της χώρας, αλλά και μέσα από την άρση της κατοχής και την επανένωση της Κύπρου.

*Ευρωβουλευτής ΑΚΕΛ, αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Ενωτικής Αριστεράς