Ελληνική: Ανάπτυξη 3,5% για το 2017

Η Ελληνική Τράπεζα εκτιμά οι μακροοικονομικές προοπτικές της κυπριακής οικονομίας είναι θετικές και συνοδεύονται από τη σημαντική αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ κατά το πρώτο εξάμηνο του 2017, το σημαντικό ρυθμό αύξησης της απασχόλησης και την περαιτέρω βελτίωση βασικών εγχώριων δεικτών. Η ανάκαμψη της ιδιωτικής κατανάλωσης αναμένεται να συνεχιστεί αντανακλώντας τη σημαντική βελτίωση της εμπιστοσύνης των καταναλωτών. Ο ρυθμός ανάπτυξης κατά το 2017 εκτιμάται ότι θα φτάσει στο 3,5%, ενώ το 2018 στο 3,2%. Η ενίσχυση της πραγματικής οικονομίας αναμένεται να οδηγήσει σε περεταίρω βελτίωση των συνθηκών της αγοράς εργασίας. Ο πληθωρισμός αναμένεται να παραμείνει σε σχετικά χαμηλά επίπεδα.

Όπως επισημαίνει στην ανάλυσή της, η Υπηρεσία Οικονομικών Ερευνών της Τράπεζας, ανάπτυξη ενισχύεται και αποκτά ευρεία βάση, συμβάλλοντας στην αύξηση της απασχόλησης και την μείωση της ανεργίας η οποία όμως παραμένει σε υψηλά επίπεδα. Τα δημόσια οικονομικά σταθεροποιήθηκαν σε μεγάλο βαθμό με στόχο την εξασφάλιση της βιωσιμότητας του δημόσιου χρέους. Επίσης, έχει σημειωθεί σημαντική πρόοδος για την αναδιάρθρωση και αποκατάσταση της εμπιστοσύνης στο χρηματοπιστωτικό σύστημα της Κύπρου. Το επίπεδο των μη εξυπηρετούμενων δανείων μειώνεται σταθερά αλλά παραμένει ιδιαίτερα υψηλό, γεγονός που οδήγησε στην αύξηση των προβλέψεων για απομείωση των δανείων από τις τράπεζες, διασφαλίζοντας ότι οι αποτιμήσεις των ενυπόθηκων ακινήτων είναι αξιόπιστες και υποστηρίζουν την επάρκεια των προβλέψεων για απομείωση δανείων.

Όπως τονίζεται, η καλύτερη από τις εκτιμήσεις εξέλιξη της Κυπριακής οικονομίας, μαζί με τις βελτιωμένες εγχώριες χρηματοπιστωτικές συνθήκες δημιούργησαν και διατήρησαν ένα κλίμα βελτιωμένης εμπιστοσύνης. Το γεγονός αυτό αντικατοπτρίζεται στις αναβαθμίσεις της πιστοληπτικής αξιολόγησης της χώρας και των μεγαλύτερων εγχώριων τραπεζικών ιδρυμάτων από διεθνείς οίκους πιστοληπτικής αξιολόγησης. Εκμεταλλευόμενη τις σταθερές συνθήκες στις αγορές καθώς και τις πρόσφατες αναβαθμίσεις, η Κυπριακή Δημοκρατία, τον Ιούνιο 2017, άντλησε χρηματοδότηση από τις διεθνείς αγορές για δεύτερη φορά μετά την ολοκλήρωση του προγράμματος οικονομικής προσαρμογής, μέσω της έκδοσης επταετούς ομολόγου ύψους 850 εκατ. ευρώ, με απόδοση 2,8%. Έκτοτε, η απόδοση των κρατικών ομολόγων έχει μειωθεί σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα επιτρέποντας την αναχρηματοδότηση του δημόσιου χρέους με δανεισμό χαμηλότερου κόστους και μεγαλύτερης μέσο όρο διάρκειας. Όπως αναφέρεται, η δυνατότητα δανεισμού μέσω των διεθνών αγορών αποτελεί σημαντική πηγή χρηματοδότησης του εσωτερικού χρέους. Με αυτό τον τρόπο, μειώνεται ο κίνδυνος ρευστότητας του κράτους, γεγονός αναγκαίο, χωρίς όμως να αποτελεί πανάκεια ως προς την πλήρη ρύθμιση του υψηλού χρέους. Η συνετή και πειθαρχημένη διαχείριση των δημοσίων οικονομικών πρέπει να συνεχίσει απρόσκοπτα να εστιάζεται στην πραγματική και ουσιαστική μεταρρυθμιστική διαδικασία δημοσιονομικής εξυγίανσης που θα οδηγήσει σε μακροπρόθεσμα οφέλη.

Η Υπηρεσία Οικονομικών Ερευνών σημειώνει ότι η επιτάχυνση των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων θα συμβάλει στην αναζωογόνηση των παραγωγικών επενδύσεων, που παρά την άνοδο εξακολουθούν να παρεμποδίζονται από ορισμένες διαρθρωτικές αδυναμίες (όπως για παράδειγμα ο χρόνος για διεκπεραίωση οικοδομικών αδειών και για εκτέλεση των συμβάσεων). Το κόστος των μεταρρυθμίσεων μπορεί να έχει αρνητικό αντίχτυπο στις βραχυπρόθεσμες προοπτικές της κυπριακής οικονομίας, αλλά αποτελεί μονόδρομο για να εισέλθει η Κύπρος σε τροχιά μακροχρόνιας συνετής ανάπτυξης. Επίσης, η βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος, ώστε να ευνοεί την ανάπτυξη, θα συμβάλει στη στήριξη τόσο των εγχώριων όσο και των ξένων επενδύσεων. Η Κύπρος ως επενδυτικός προορισμός είναι έτοιμη να προσφέρει νέες επενδυτικές ευκαιρίες στους τομείς του εμπορίου, των υπηρεσιών, της ενέργειας, των αναπτυξιακών έργων, της ναυτιλίας, της εκπαίδευσης, της υγείας, της τεχνολογίας και στον τομέα του τουρισμού.

Στην Οικονομική της Επισκόπηση, η Υπηρεσία Οικονομικών Ερευνών, υπογραμμίζει ότι η αγορά ακινήτων εξακολούθησε την προσαρμογή της κατά το πρώτο τρίμηνο του 2017. Προπορευόμενοι δείκτες υποδηλώνουν ότι η αγορά ακινήτων ανακάμπτει καθώς ο αριθμός των συναλλαγών αυξάνεται σε σχέση με τα τρία τελευταία χρόνια. Η Ελληνική σημειώνει τα μέτρα που έχουν ληφθεί για τόνωση της ανάκαμψης της αγοράς ακινήτων, όπως η μείωση κατά 50% των μεταβιβαστικών τελών, η απαλλαγή από μελλοντικά κεφαλαιουχικά κέρδη και το καθεστώς πολιτογράφησης των επενδυτών κατ’ εξαίρεση. Όσον αφορά το σχέδιο για την κατ’ εξαίρεση πολιτογράφηση επενδυτών στην Κύπρο, ένα εκ των προτεινόμενων οικονομικών κριτηρίων – αλλά όχι υποχρεωτικό – που μπορεί να πληρείται για την αίτηση απόκτησης κυπριακής υπηκοότητας, αφορά στην αγορά, σύσταση ή συμμετοχή σε επιχειρήσεις ή εταιρείες με φυσική παρουσία στην Κύπρο, σημαντικό κύκλο εργασιών και εργοδότηση τουλάχιστον πέντε Κύπριων πολιτών ή πολιτών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το συγκεκριμένο κίνητρο, σε αντίθεση με άλλα που αφορούν αποκλειστικά τις επενδύσεις σε ακίνητα χωρίς αναγκαία φυσική παρουσία, θα μπορούσε να ενισχυθεί ακόμη περισσότερο καθώς τα ωφελήματα που δημιουργούνται είναι πιο μακροπρόθεσμα και μπορούν να εξαπλωθούν ευρέως και σε άλλους τομείς πέραν από τον κατασκευαστικό. Φυσικά, απαραίτητη προϋπόθεση για την προσέλκυση τέτοιων επενδυτών αποτελεί η συνεχής αναβάθμιση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος αλλά και η δυναμική ενθάρρυνση δραστηριοτήτων που δημιουργούν προστιθέμενη αξία προς αυτούς.

Στην ανάλυσή της η Υπηρεσία Οικονομικών Μελετών της Τράπεζας, σημειώνει ότι η σταθεροποίηση του χρηματοοικονομικού συστήματος, ένας από τους στόχους του προγράμματος, έχει επιτευχθεί σε σημαντικό βαθμό. Οι τράπεζες έχουν σημειώσει πρόοδο στην αναδιάρθρωση των μη εξυπηρετούμενων δανειακών τους χαρτοφυλακίων, καθώς τα πιο πρόσφατα στοιχεία καταδεικνύουν ότι οι αναδιαρθρώσεις των δανείων προχωρούν με ταχύτερους ρυθμούς. Ενώ έγιναν αποφασιστικά βήματα και έχει επιτευχθεί ταχεία πρόοδος σε ολόκληρο τον τραπεζικό τομέα, το υψηλό ποσοστό των μη εξυπηρετούμενων χορηγήσεων εξακολουθεί να υφίσταται.

Η δημιουργία των συνθηκών για μια λειτουργική δευτερογενή αγορά για μη εξυπηρετούμενα δάνεια θα συμβάλλει στην επιτάχυνση της μείωσης των μη εξυπηρετούμενων χορηγήσεων (ΜΕΧ) από τους ισολογισμούς των τραπεζών. Μια σημαντική πρωτοβουλία προς αυτή την κατεύθυνση είναι η δημιουργία της πρώτης πλατφόρμας διαχείρισης χρεών στην Κύπρο από την Ελληνική Τράπεζα. Η ίδρυση της εταιρείας διαχείρισης χρεών αναμένεται να διευκολύνει τον προσδιορισμό της τιμολόγησης των προβληματικών δανείων και να βοηθήσει στην ανάπτυξη αγοράς προβληματικών περιουσιακών στοιχείων στην Κύπρο, προσελκύοντας ενδιαφέρον από διεθνείς επενδυτές για τέτοια περιουσιακά στοιχεία και επιταχύνοντας τη διαχείριση των προβληματικών δανείων.