Επικίνδυνες ψευδαισθήσεις

Του Σωτήρη Βλάχου

Ταρακουνήθηκαν Ευρώπη, Ασία, όλος ο κόσμος με την επιβολή δασμών από τις ΗΠΑ σε δύο μόνο από τα προϊόντα που εισάγουν.

Παγκόσμιο ξεπούλημα τίτλων παρουσιάστηκε εκείνες τις μέρες, από το οποίο έδειξε ανήμπορο να αποστασιοποιηθεί και το χρηματιστήριο Αθηνών.

Πώς θα μπορούσε η δραχμή να αποτρέψει μια τέτοια εξέλιξη ειδικά σε συνθήκες γενικευμένης κρίσης και αντιπαράθεσης;

Αποτελεί ψευδαίσθηση διαστάσεων να θεωρεί κάποιος ότι η ύπαρξη δικού του νομίσματος στο σημερινό κόσμο, πόσω μάλλον ενός ασήμαντου νομίσματος μιας ασήμαντης χώρας, αποτελεί με οποιοδήποτε τρόπο μόνωση από τις παγκόσμιες οικονομικές εξελίξεις.

Η κίνηση των ΗΠΑ προκάλεσε έντονες αντιδράσεις από παντού, με την Κίνα να παίρνει αντίμετρα.

Βρισκόμαστε στο κατώφλι εμπορικών πολέμων. Πριν ακόμα την αντίδραση Κίνας, ο Τραμπ είχε δώσει «οδηγίες στον Υπουργό Οικονομικών του να προτείνει νέους περιορισμούς σε κινέζικες εταιρείες μέσα σε δέκα μέρες για να διαφυλαχτούν οι εταιρείες τεχνολογίας…» (Bloomberg News, 22 Μαρτίου).

Μόνο που οι εμπορικοί πόλεμοι δεν έχουν όρια, εκτός από τα «όρια» που βάζουν οι πραγματικοί πόλεμοι. Όσο και αν αυτό φαίνεται ως απομακρυσμένη πιθανότητα, τουλάχιστον στην Ευρώπη τώρα, θα είναι η αναπόφευκτη κατάληξη μιας πορείας που πολύ εύκολα θα βγει εκτός ελέγχου.

Μια μόνο απειλή παίρνει σάρκα και οστά, από τις δέκα στις οποίες αναφέρθηκε πολύ πρόσφατα ο EconomistIntelligenceUnit, και μια νέα παγκόσμια κατάσταση βρίσκεται σε άμεση διαμόρφωση, διαμορφώνοντας ταυτόχρονα πολύ πιο πρόσφορο έδαφος για να πάρουν σάρκα και οστά και οι άλλες εννέα,  μεταξύ των οποίων είναι και «Μια παρατεταμένη πτώση στις παγκόσμιες αγορές».

«Υπάρχει ο κίνδυνος ότι οι τιμές των μετοχών θα καταρρεύσουν στις ΗΠΑ, κάτι που θα μεταδοθεί σε όλο τον κόσμο…»

«Μια παρατεταμένη περίοδος πτώσης θα θέσει μεγάλους κινδύνους για τις παγκόσμιες οικονομικές μας προοπτικές…»

Μέσα στο Φεβρουάριο έδειξε τα δόντια της αυτή η απειλή, όπου είχαμε ξεπούλημα τίτλων που μόλις ελέγχθηκε.

Παγκόσμιες απειλές προκύπτουν και από οκτώ ακόμα εξελίξεις. Μια από αυτές, «Συγκρούσεις εντολοδόχων στη Μέση Ανατολή μετατρέπονται σε ανοικτές συγκρούσεις», έχει γίνει επίκεντρο των παγκόσμιων εξελίξεων αυτές τις τελευταίες μέρες.

Η αντιμετώπιση του κόσμου και της οικονομίας στην πραγματική, παγκόσμια τους διάσταση από αστικά επιτελεία, εκεί φυσικά που τους συμφέρει, παραπέμπει αβίαστα, ξανά, στον Μαρξ που όσο ποτέ προηγουμένως πρέπει να αποτελέσει αναφορά και οδηγό της αριστεράς.

«Η μεγάλη βιομηχανία δημιούργησε την παγκόσμια αγορά…»

«Προς μεγάλη λύπη των αντιδραστικών, αφαίρεσε το εθνικό έδαφος κάτω από τα πόδια της βιομηχανίας.»

«Εκμηδενίστηκαν… οι παμπάλαιες εθνικές βιομηχανίες…»

«Εκτοπίζονται από νέες βιομηχανίες που η εισαγωγή τους γίνεται ζωτικό ζήτημα για όλα τα πολιτισμένα έθνη, από βιομηχανίες που δεν επεξεργάζονται πια ντόπιες πρώτες ύλες, αλλά πρώτες ύλες που βρίσκονται στις πιο απομακρυσμένες ζώνες και που τα προϊόντα τους δεν καταναλώνονται μονάχα στην ίδια τη χώρα, αλλά ταυτόχρονα σε όλα τα μέρη τον κόσμου…»

«Στη θέση των παλιών αναγκών, που ικανοποιούνταν από τα εθνικά προϊόντα, μπαίνουν καινούργιες ανάγκες που για να ικανοποιηθούν απαιτούν προϊόντα των πιο απομακρυσμένων χωρών και κλιμάτων. Στη θέση της παλιάς τοπικής και εθνικής αυτάρκειας και αποκλειστικότητας, μπαίνει μια ολόπλευρη συναλλαγή, μια ολόπλευρη αλληλεξάρτηση των εθνών…» (Το μανιφέστο του Κομμουνιστικού Κόμματος)

Σε ένα κόσμο με «μια ολόπλευρη αλληλεξάρτηση των εθνών» δεν μπορούν να υπάρξουν εθνικές λύσεις, λύσεις χωρίς συνεργασία.

Αυτή την αλήθεια την αντιλαμβάνονται οι σοβαροί τουλάχιστον από τους αστούς αναλυτές. Μόνο που δεν έχουν εισηγήσεις για το πώς ξεπερνιούνται οι εθνικοί ανταγωνισμοί για ατομική επιβίωση σε όρους καπιταλισμού… μέσα στον καπιταλισμό της κρίσης.