Εξοδος μνημονίου ή Μεσολογγίου;

Του Χρίστου Χριστοφίδη*

Η βασική επιχειρηματολογία κυβέρνησης και ΔΗΣΥ το τελευταίο χρονικό διάστημα είναι ότι οδεύουμε σε «έξοδο από το μνημόνιο». Είναι αλήθεια ότι η κυβέρνηση, αρνούμενη να διαπραγματευτεί και πολλές φορές πιέζοντας η ίδια για επιβολή νεοφιλελεύθερων μέτρων, οδεύει προς την πλήρη υιοθέτηση και εφαρμογή όλων των μέτρων ακραίας λιτότητας που περιλαμβάνει το μνημόνιο το Μάρτη του 2013. Αυτό που ισχυρίζεται όμως η κυβέρνηση Αναστασιάδη, αυτό που επικοινωνιακά αφήνεται να νοηθεί, ότι δηλαδή η υιοθέτηση και εφαρμογή αυτών των μέτρων σημαίνει και το τέλος των μνημονιακών πολιτικών, δεν έχει σχέση με την πραγματικότητα.

Στον κανονισμό της Ε.Ε. 472/2013, της 21ης Μαΐου, για την ενίσχυση της οικονομικής και δημοσιονομικής εποπτείας των κρατών–μελών στη ζώνη του ευρώ τα οποία αντιμετωπίζουν οικονομικά προβλήματα -τον κανονισμό που καθορίζει δηλαδή το πλαίσιο των μνημονίων- αναφέρεται στο άρθρο 14 μεταξύ πολλών άλλων το εξής:

«Τα κράτη-μέλη παραμένουν υπό εποπτεία μετά το πρόγραμμα εφόσον δεν έχει εξοφληθεί τουλάχιστον το 75% της χρηματοδοτικής συνδρομής που έχει ληφθεί από ένα ή περισσότερα άλλα κράτη μέλη, του ΕΜΧΣ, τον ΕΜΣ ή το ΕΤΧΣ».

Είναι σαφές δηλαδή ότι, ακόμα και μετά την πλήρη υλοποίηση των νεοφιλελεύθερων μέτρων που προνοούνται στο μνημόνιο Αναστασιάδη–Τρόικας, αυτό που οι κυβερνώντες αποκαλούν «έξοδο από το μνημόνιο», η Κύπρος θα παραμείνει εντός των μνημονιακών πολιτικών.

Αυτό τι σημαίνει πρακτικά για την Κύπρο;

Σημαίνει ότι εάν ο μέσος χρόνος αποπληρωμής των οφειλών είναι περίπου τα 15 χρόνια, η Κύπρος θα είναι υπό επιτήρηση, κάτω από τις μνημονιακές πολιτικές, υπό τη νεοφιλελεύθερη φιλοσοφία της ακραίας λιτότητας, τα επόμενα 11-12 χρόνια.

Στην καλύτερη περίπτωση. Γιατί όπως ο κανονισμός προβλέπει «το Συμβούλιο, μετά από πρόταση της Επιτροπής, μπορεί να παρατείνει τη διάρκεια της άσκησης εποπτείας μετά το πρόγραμμα σε περίπτωση που εξακολουθεί να υπάρχει κίνδυνος για τη δημοσιονομική βιωσιμότητα του οικείου κράτους-μέλους».

Παρόλο που λογικά η ανάπτυξη σε κάποια φάση θα επιτευχθεί, αυτό δεν σημαίνει ότι η Κύπρος θα επανέλθει στο οικονομικό επίπεδο προηγούμενων χρόνων. Εδώ και 4 χρόνια η οικονομία παρουσιάζει συνεχή ύφεση, σμίκρυνση δηλαδή του ΑΕΠ. Το ΑΕΠ δεν μπορεί να μειώνεται συνεχώς. Εχει χαθεί ήδη σημαντικός πλούτος. Σε κάποια φάση θα ξεκινήσει η αντίστροφη πορεία. Αν για παράδειγμα από 100 μονάδες παραγωγής πέσουμε στις 85 και μετά, παρουσιάζοντας «ανάπτυξη» ανεβούμε στο 86, δεν σημαίνει ότι επανήλθε η οικονομία στα επίπεδα όπου βρισκόταν. Και όταν με το καλό επανέλθουμε στο 100, το βασικό ερώτημα είναι ποιος θα επωφεληθεί από αυτή την ανάπτυξη, με δεδομένη την ταξική πολιτική των μνημονίων προς όφελος του κεφαλαίου.

Πώς θα είναι όμως η Κύπρος και η κυπριακή κοινωνία μετά από μια 15ετία μνημονιακών πολιτικών;

Η ανεργία παραμένει σε ιδιαίτερα υψηλά επίπεδα, και εάν οι χιλιάδες των Κυπρίων που μετανάστευσαν στο εξωτερικό και οι χιλιάδες των κοινοτικών που έφυγαν από την Κύπρο παρέμεναν, η ανεργία θα ήταν σε δυσθεώρητα ύψη.

Η ανεργία στους νέους είναι πολύ υψηλότερη. Σε συνδυασμό με το χρονικό διάστημα των μνημονιακών πολιτικών, οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια στην «απώλεια» μιας, ίσως και δύο γενιών. Κατεστραμμένων ζωών.

Τραγικό αποτέλεσμα αυτής της πραγματικότητας είναι η μετανάστευση στο εξωτερικό κυρίως νέων. Κυρίως μορφωμένων. Η κυπριακή κοινωνία πάσχει από διαρροή εγκεφάλων, του πιο δυναμικού της μάλιστα κομματιού. Σε μια περίοδο που χρειάζεται ανασυγκρότηση της πατρίδας σε όλους τους τομείς.

Η Υγεία ξηλώνεται με αρνητικότατες συνέπειες στην ποιότητα διαβίωσης χιλιάδων συνανθρώπων μας που δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να προσφύγουν στον ιδιωτικό τομέα. Να υπενθυμίσω ότι η Υγεία είναι το πολυτιμότερο αγαθό;

Οι αλλαγές στην Παιδεία βρίσκονται εγκλωβισμένες στη μνημονιακή μέγκενη και επηρεάζουν αρνητικά το μορφωτικό επίπεδο του λαού.

Το κράτος πρόνοιας ψυχομαχά, καταδικάζοντας χιλιάδες συμπατριώτες μας στη φτώχεια και την εξαθλίωση.

Μετά το πέρας των μνημονιακών χρόνων, η Κύπρος θα ανήκει σε σημαντικό ποσοστό στο ξένο, πολυεθνικό κεφάλαιο, με ξεπουλημένους όλους τους δημόσιους οργανισμούς και χωρίς το κράτος και η κοινωνία να διαδραματίζουν τον ουσιαστικό τους ρόλο στο οικονομικό γίγνεσθαι.

* Μέλος Κ.Ε. ΑΚΕΛ