Ο Οίκος δεν αναμένει ουσιαστική πρόοδο στις συνομιλίες για το Κυπριακό κατά τα επόμενα τρίμηνα. Η επανένωση, σημειώνει, θα επιφέρει οικονομικά οφέλη και στις δύο πλευρές μακροπρόθεσμα, αλλά ενέχει βραχυπρόθεσμο κόστος και αβεβαιότητες
Κατά μία βαθμίδα, στο ΒΒ+, από ΒΒ αναβάθμισε ο οίκος αξιολόγησης Fitch τη μακροπρόθεσμη πιστοληπτική αξιολόγηση της Κύπρου σε ξένο νόμισμα, με προοπτικές σε θετικό ορίζοντα. Με την αναβάθμιση αυτή, το αξιόχρεο της Κύπρου βρίσκεται πλέον μία βαθμίδα πριν από την επενδυτική κατηγορία.
Ο Οίκος καταγράφει τις προϋποθέσεις που μελλοντικά μπορεί να οδηγήσουν σε αναβάθμιση, αλλά και τις εξελίξεις που πιθανόν να οδηγήσουν σε υποβάθμιση, ενώ δημοσιεύει και τις προβλέψεις του σε ό,τι αφορά δημοσιονομικό πλεόνασμα (1,1% του ΑΕΠ το 208 και 2019), το ρυθμό ανάπτυξης (3,4% το 2018-19), ενώ προειδοποιεί ότι οι αδυναμίες του τραπεζικού τομέα παραμένουν ρίσκο για τα δημόσια οικονομικά και βαρύνουν το πιστωτικό προφίλ της Κύπρου. Σε αυτό το σημείο κάνει ειδική αναφορά στον Συνεργατισμό.
Ο Fitch σημειώνει ότι δεν λαμβάνει υπόψη στο σενάριο του μελλοντικές ιδιωτικοποιήσεις και την επίδραση πιθανόν μελλοντικών αποθεμάτων φυσικού αερίου, τα οφέλη από τα οποία θα φανούν σε αρκετά χρόνια στο μέλλον.
Επίσης, ο Οίκος δεν αναμένει ουσιαστική πρόοδο στις συνομιλίες για το Κυπριακό κατά τα επόμενα τρίμηνα. Η επανένωση, σημειώνει, θα επιφέρει οικονομικά οφέλη και στις δύο πλευρές μακροπρόθεσμα, αλλά ενέχει βραχυπρόθεσμο κόστος και αβεβαιότητες.
Αναλυτικά, σε ό,τι αφορά τους παράγοντες που οδήγησαν σε αναβάθμιση της πιστοληπτικής αξιολόγησης της Κύπρου, ο Οίκος Fitch αναφέρεται στην ευελιξία της εξωτερικής χρηματοδότησης της Κύπρου, που έχει βελτιωθεί σημαντικά μετά την έξοδο της χώρας από το μακροοικονομικό πρόγραμμα προσαρμογής τον Μάρτιο του 2016. Η κυβέρνηση μπήκε στις διεθνείς αγορές τον Ιούνιο του 2017 και οι εξωτερικές πληρωμές τόκων προβλέπεται να μειωθούν στο 6,6% των εσόδων ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών το 2018-2019, από 16,2% κατά μέσο όρο το 2011-2012. Η Κύπρος προσελκύει επίσης μεγάλες άμεσες ξένες επενδύσεις στους τομείς των κατασκευών, του τουρισμού, της ενέργειας και της εκπαίδευσης.
Τα ταμειακά αποθέματα ήταν €1,12 δισ. στο τέλος του 2017, καλύπτοντας τις αναμενόμενες μικτές ανάγκες χρηματοδότησης για το 2018.
Ο Οίκος αξιολόγησης Fitch αναφέρει στη συνέχεια ότι στοιχεία που δημοσίευσε πρόσφατα η Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου (ΚΤΚ) δείχνουν ότι τα στατιστικά στοιχεία του εξωτερικού τομέα στρεβλώνονται σημαντικά από οντότητες ειδικού σκοπού (SPE), συμπεριλαμβανομένων των ναυτιλιακών εταιρειών και χρηματοπιστωτικών εταιρειών. Αναμένεται ότι οι επενδύσεις μεγάλου περιεχομένου εισαγωγών θα συνεχίσει να επιβαρύνει το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών, το οποίο υπολογίζεται σε περίπου 6% του ΑΕΠ το 2018-2019 σε σύγκριση με το ΒΒ του 3,2%, αλλά θα ήταν σημαντικά χαμηλότερα αν εξαιρεθούν οι SPE, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της ΚΤΚ.
Η δημοσιονομική επίδοση της Κύπρου, προσθέτει ο Fitch, έχει επωφεληθεί από μια πολύ ισχυρή κυκλική οικονομική ανάκαμψη και συνετή δημοσιονομική πολιτική. «Προβλέπουμε ότι η κυβέρνηση θα συνεχίσει να καταγράφει δημοσιονομικά πλεονάσματα της τάξης του 1,1% του ΑΕΠ το 2018 και το 2019, αφού υπερκαλύψει τον δημοσιονομικό στόχο της το 2017, με εκτιμώμενο πλεόνασμα 1,9% του ΑΕΠ, σε σύγκριση με διάμεσο δημοσιονομικό έλλειμμα 3,2% της κατηγορίας BB».
Όπως σημειώνει, μια δυναμική αγορά εργασίας και η βιώσιμη οικονομική δυναμική θα στηρίξει τα έσοδα, ενώ η πρόσφατη συμφωνία με τις συντεχνίες, που περιορίζει την αύξηση του μισθολογίου στο ύψος του ονομαστικού ΑΕΠ και η παγοποίηση των προσλήψεων που υιοθετήθηκε στον δημόσιο τομέα, θα βοηθήσουν να συγκρατηθούν οι τρέχουσες δαπάνες.
Καθοδική τάση βλέπει ο Οίκος σε ό, τι αφορά το χρέος. Όπως αναφέρει συγκεκριμένα, η μεσοπρόθεσμη δυναμική του χρέους δείχνει μια σταθερή καθοδική τάση, η οποία θα δώσει στην Κύπρο κάποιο δημοσιονομικό περιθώριο για να απορροφήσει τυχόν υλοποίηση ενδεχόμενων υποχρεώσεων που προκύπτουν από τον τραπεζικό τομέα.
Η ισχυρή αύξηση του ονομαστικού ΑΕΠ, με πρόβλεψη 4% μεσοπρόθεσμα, τα αναμενόμενα πρωτογενή πλεονάσματα και η πολύ σταδιακή αύξηση των ονομαστικών επιτοκίων θα οδηγήσουν σε μείωση του δείκτη του ακαθάριστου χρέους της γενικής κυβέρνησης σε λιγότερο από 90% του ΑΕΠ μέχρι το 2022.
Ο Fitch αναμένει, όπως αναφέρει, ότι η αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ θα παραμείνει ισχυρή τα επόμενα χρόνια και κατά μέσο όρο 3,4% το 2018-19, υποστηριζόμενη από τον δυναμικό τομέα του τουρισμού και την έντονη κατασκευαστική δραστηριότητα.
Το χρέος του ιδιωτικού τομέα και τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια παραμένουν ψηλά και εξακολουθούν να επηρεάζουν τον νέο δανεισμό, προσθέτει, αλλά εκτιμά ότι η οικονομική ανάπτυξη θα είναι ανθεκτική σε πιθανή επιτάχυνση της ομαλοποίησης των ΜΕΔ.
Η ανάκαμψη βασίζεται, όπως σημειώνει περαιτέρω, σε μεγάλο βαθμό σε εξωτερικά χρηματοδοτούμενες επενδύσεις, που θα πρέπει να ελαχιστοποιήσει τη συρρίκνωση της εσωτερικής ζήτησης. Οι καταθέσεις των νοικοκυριών είναι επίσης σημαντικές στο 123% του ΑΕΠ το τέλος του 2017, διπλάσιες από το απόθεμα των στεγαστικών δανείων των νοικοκυριών και η ισχυρή αύξηση της απασχόλησης και αυξανόμενοι μισθοί θα βοηθήσουν στην εξομάλυνση της ιδιωτικής κατανάλωση αν το κόστος εξυπηρέτησης του χρέους αυξηθεί.
Η απομόχλευση του ιδιωτικού τομέα συνεχίζεται, με το χρέος των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων (εξαιρουμένων των μη χρηματοοικονομικών SPE) να μειώνεται κατά 5 ποσοστιαίες μονάδες το τρίτο τρίμηνο του 2017 στο 250% του ΑΕΠ. Τα αυξημένα κέρδη, η συνεχιζόμενη εξυγίανση των ληξιπρόθεσμων υποθηκών, η ανάκαμψη των τιμών κατοικιών και οι επικείμενες νομοθετικές μεταρρυθμίσεις που ενισχύουν το πλαίσιο εκποιήσεων και αφερεγγυότητας ενδέχεται να ενθαρρύνουν την περαιτέρω αποπληρωμή του χρέους.
Στη συνέχεια, ο Οίκος αναφέρεται σε αδυναμίες και ρίσκα. Συγκεκριμένα, σημειώνει ότι η αδυναμία του τραπεζικού τομέα παραμένει κίνδυνος για τα δημόσια οικονομικά και επηρεάζει το πιστωτικό προφίλ της Κύπρου. Καταγράφει ότι η κυβέρνηση κατέθεσε €2,5 δισ. στη Συνεργατική Κυπριακή Τράπεζα τον Απρίλιο 2018 για να καθησυχάσει τις ανησυχίες των καταθετών πριν από την αναμενόμενη πώληση του πλειοψηφικού ποσοστού του κράτους στη ΣΚΤ και μετά από πρόσφατη εκροή καταθέσεων. «Αναμένουμε ότι αυτό θα οδηγήσει σε αύξηση του δείκτη GGGGD/GDP στο 104% του ΑΕΠ το 2018 από 97,5% το 2017», προσθέτει.
Επιπρόσθετα, προσθέτει ο Fitch, οι κυπριακές αρχές προτίθενται να λανσάρουν ένα νέο σχέδιο «Εστία» για τα προβληματικά τραπεζικά δάνεια σε ευάλωτες ομάδες, που τώρα υπολογίζονται σε €3 δισ. ευρώ. Το σχέδιο θα στηρίζεται σε αναδιαρθρώσεις δανείων και κρατικές επιχορηγήσεις για την παροχή κινήτρων για την αποπληρωμή από τους δανειολήπτες και θα συνεπαγόταν εκτιμώμενο ετήσιο δημοσιονομικό κόστος της τάξης του 0,25% του ΑΕΠ μεσοπρόθεσμα.
Ο δείκτης των ΜΕΔ προς τα συνολικά δάνεια μειώθηκε σταδιακά σε 42,5% στο τέλος του 2017 (109% του ΑΕΠ) από 46,4% που ήταν στο τέλος του 2016, αναφέρεται περαιτέρω.
Η μείωση απορρέει από την αύξηση των αποπληρωμών, την αναδιάρθρωση του χρέους, τις διαγραφές δανείων και την καταφυγή σε μεγάλο βαθμό στην ανταλλαγή χρέους με περιουσιακά στοιχεία. Ωστόσο, οι εξελίξεις δεν ήταν ίδιες σε όλες τις τράπεζες, καθώς οι δύο μεγαλύτερες τράπεζες με εσωτερικό προσανατολισμό, η Τράπεζα Κύπρου και η Ελληνική Τράπεζα προχώρησαν ταχύτερα από τον Συνεργατισμό, όπου τα ΜΕΔ ήταν στο 59% των συνολικών δανείων μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου 2017.
Η κεφαλαιοποίηση, προσθέτει ο Fitch, παραμένει πάνω από τις κανονιστικές απαιτήσεις αλλά μειώθηκε το 2017, με τον δείκτη ιδίων κεφαλαίων Tier1 να μειώνεται κατά 1% στο 14,9%, καθώς οι τράπεζες αύξησαν τις προβλέψεις τους και κατέγραψαν κάποιες ζημιές.
Τα ΜΕΔ για τον τομέα ανήλθαν σε €11 δισ. (57% του ΑΕΠ) στο τέλος του 2017, το οποίο θα μπορούσε να οδηγήσει σε κάποια κεφαλαιακή έλλειψη εάν οι ζημιές συγκεκριμενοποιηθούν και η απομείωση είναι μεγαλύτερη από την αναμενόμενη όταν ρευστοποιηθούν οι εξασφαλίσεις.
Η ρευστότητα βελτιώθηκε όπως υποδηλώνεται από την αποπληρωμή της βοήθειας έκτακτης ρευστότητας της ΕΚΤ το 2017 και οι καταθέσεις αυξήθηκαν κατά 3,1% σε ετήσια βάση σε €49,4 δισ. τον Δεκέμβριο του 2017.
Ωστόσο, σημειώνει ο Οίκος, οι καταθέσεις μη κατοίκων εξακολουθούν να αντιπροσωπεύουν το ένα τέταρτο των συνολικών καταθέσεων στην Τράπεζα Κύπρου και το ήμισυ στην ΗΒ. Αυτά είναι κυρίως βραχυπρόθεσμα κεφάλαια και ευαίσθητα σε θέματα εμπιστοσύνης που ενδέχεται να καταστούν πιο ρευστά από τις εγχώριες καταθέσεις σε στρεσογόνα κατάσταση, υπονοώντας δυσμενείς εξελίξεις.
Aκολουθήστε μας στο Google News
Οι τελευταίες ειδήσεις από την Κύπρο και τον κόσμο και όλη η επικαιρότητα στο dialogos.com.cy
