Γεν. Ελεγκτής: Κατεστημένο με πλοκάμια στα κέντρα λήψης αποφάσεων

Ανενεργή η πρόνοια για υπεύθυνη δήλωση περιουσιακών στοιχείων απ’ όλους τους φορολογούμενους

Συνέντευξη στον Νεόφυτο Νεοφύτου

Genikos Elegktis Odysseas Mixailidis

Η γραφειοκρατία είναι σύμμαχος της διαφθοράς, τονίζει σε συνέντευξή του στη «Χαραυγή» ο Γενικός Ελεγκτής, Οδυσσέας Μιχαηλίδης, ο οποίος μιλά για οικονομικά κατεστημένα και όχι μόνο. Επικρίνει επίσης τον Εφορο Φορολογίας για την άρνησή του να εφαρμόσει υφιστάμενη πρόνοια της νομοθεσίας, η οποία προβλέπει ότι ο κάθε φορολογούμενος θα πρέπει κάθε πέντε χρόνια να υποβάλλει υπεύθυνη δήλωση των περιουσιακών του στοιχείων. Ο κ. Μιχαηλίδης αναφέρεται επίσης για τις έρευνες στα Συμβούλια Αποχετεύσεων, καθώς και για τον Συνεργατισμό, όπως και για την ΚΟΠ. Μιλά για τις ιδιωτικοποιήσεις, για τα κρατικά «φιλέτα» γης και για την ανάγκη τα Υπουργεία και οι κυβερνητικές υπηρεσίες να αποκτήσουν ιδιόκτητα κτίρια.

Κύριε Μιχαηλίδη, με τα όσα βλέπουμε στις εκθέσεις σας, πιστεύετε ότι υπάρχει ένα «βαθύ κράτος» και ένα οικονομικό κατεστημένο με διασυνδέσεις και πλοκάμια στα κέντρα λήψης αποφάσεων;

Η έννοια του «βαθέος κράτους», που ουσιαστικά μπορεί να θεωρηθεί συνώνυμη με το «παρακράτος» ακούγεται πολύ βαριά για τη δική μας περίπτωση. Συμφωνώ όμως πως υπάρχει κατεστημένο, όχι αποκλειστικά οικονομικής φύσης, με διασυνδέσεις και πλοκάμια στα κέντρα λήψης των αποφάσεων.

Πού εντοπίζετε το μεγαλύτερο πρόβλημα; Στις νομοθεσίες και στις διαδικασίες ή στους ανθρώπους που καλούνται να ασκήσουν διοίκηση;

Genikos Elegktis Odysseas Mixailidis

Αν εννοείτε το πρόβλημα διαφθοράς, στην κουλτούρα μας η οποία προκύπτει εν μέρει από την παράδοσή μας και εν μέρει από την έλλειψη επαρκούς πλέγματος ελέγχου και από τη, για χρόνια, πλήρη ατιμωρησία. Οσον αφορά την παράδοση, διερωτώμαι αν υπάρχει άλλη χώρα με παροιμία που λέει πως «Απόν φορτώνει πόσσω σου, τάνα του να φορτώσει». Οι αρχές ηθικής δεοντολογίας που εφαρμόζονται στην κοινωνία μας θα πρέπει να ενδυναμωθούν και τούτο απαιτεί εκπαίδευση από μικρή ηλικία ως προς τα πρότυπά μας. Σίγουρα υπάρχουν νόμοι και διαδικασίες που χρήζουν βελτίωσης, κυρίως με στόχο την καταπολέμηση της γραφειοκρατίας, που είναι σύμμαχος της διαφθοράς, την ενίσχυση των διαδικασιών ελέγχου και την αύξηση της αποτελεσματικότητας του κατασταλτικού ελέγχου.

Οι αποφάσεις της Ελεγκτικής Υπηρεσίας είναι συμβουλευτικές και όχι δεσμευτικές. Σε περίπτωση μη συμμόρφωσης πώς παρεμποδίζεται η κακοδιαχείριση και η διασπάθιση δημοσίου χρήματος;

Οι αποφάσεις της Ελεγκτικής Υπηρεσίας δεν μπορεί να είναι δεσμευτικές, γιατί τότε η Ελεγκτική Υπηρεσία θα ασκούσε την εκτελεστική εξουσία. Αυτό αντιβαίνει στο ρόλο και στην αποστολή της και, αν ίσχυε, θα δημιουργούσε πρόβλημα στην αντικειμενικότητα της Υπηρεσίας, αφού θα καλείτο να ελέγχει τις δικές της αποφάσεις. Σε περίπτωση μη συμμόρφωσης του ελεγχόμενου οργανισμού, απλώς αυξάνεται, θα πρέπει να αυξάνεται, η ευθύνη του σε περίπτωση που επιβεβαιωθεί η ορθότητα των εισηγήσεών μας. Καταλήγουμε ξανά στην ατιμωρησία. Είναι λοιπόν εκ των ων ουκ άνευ να εμπεδώσουμε τη λογοδοσία. Αυτό είναι το πρώτιστο.

Τα όσα έχουν συμβεί στα Συμβούλια Αποχετεύσεων είναι έλλειψη λογοδοσίας ή κάτι άλλο;

Τα Συμβούλια Αποχετεύσεων και τα ευρήματα της Υπηρεσίας μας είναι παραδείγματα προσώπων που ασκούσαν δημόσια εξουσία, τα οποία θεωρούσαν ότι μπορούν να ενεργούν κατά το δοκούν χωρίς να υπολογίζουν ότι κάποια στιγμή θα κληθούν να λογοδοτήσουν για τις αποφάσεις τους. Αποφάσεις που δημιούργησαν χρέη εκατομμυρίων για τους πολίτες, τις οποίες καλούνται να καλύψουν. Εάν εμπλεκόμενοι έχουν αποκομίσει οικονομικό όφελος, θα πρέπει να υπάρχει διαδικασία να επιστραφεί στους πολίτες. Επίσης, το Συμβούλιο θα πρέπει να ανακτήσει χρήματα μέσω αστικών αγωγών.

Σε ό,τι αφορά τα Συμβούλια Αποχετεύσεων της Λευκωσίας και Λάρνακας, οι έρευνες συνεχίζονται και έχουν ήδη δοθεί στοιχεία στην Αστυνομία. Για το Συμβούλιο Αποχετεύσεων Λευκωσίας υπάρχει συγκεκριμένος λειτουργός της Ελεγκτικής Υπηρεσίας που βοηθά την Αστυνομία στην ανάλυση οικονομικών καταστάσεων.

Εχετε επικριθεί από τους Υπουργούς για υπέρβαση εξουσίας και ότι εμπλέκεστε στις δικές τους αρμοδιότητες. Λέχθηκε ότι προκαλείτε «τρόμο» ανάμεσα στους υπαλλήλους του ευρύτερου δημοσίου τομέα, με αποτέλεσμα να υπάρχει ευθυνοφοβία στη λήψη αποφάσεων. Πώς απαντάτε;

Οσοι θέλουν να ενημερωθούν για τις εξουσίες και αρμοδιότητές μας μπορούν να ενημερωθούν από την ιστοσελίδα μας. Το Σύνταγμα και οι νόμοι είναι σαφείς. Η Υπηρεσία μας διεξάγει οικονομικό, διαχειριστικό και κανονιστικό έλεγχο. Αυτό γίνεται και σε όλες τις χώρες του κόσμου από τις Ελεγκτικές Υπηρεσίες. Οσον αφορά τον «τρόμο», ο μόνος τρόμος που υπάρχει σήμερα είναι ο τρόμος του πολίτη από την πλήρη ατιμωρησία των ασκούντων δημόσια εξουσία, η παντελής έλλειψη λογοδοσίας. Η δε ευθυνοφοβία αντιμετωπίζεται με τη μεταρρύθμιση του δημοσίου τομέα και την εισαγωγή μετρήσιμων κριτηρίων απόδοσης και όχι με την ασυδοσία.

Τι βγάζουν μέχρι στιγμής οι έλεγχοι για τον Συνεργατισμό;

Να κάνουμε υπομονή ακόμη λίγες ημέρες…

Εντοπίζετε κακοδιαχείριση ή κατάχρηση χρήματος;

Εντοπίζουμε κακοδιαχείριση με πρωτοφανείς και πάσχουσες πρακτικές. Για να πούμε ότι υπήρξε και κατάχρηση θα πρέπει κάποια θέματα να τα διερευνήσουμε περισσότερο.

Ενα μεγάλο κεφάλαιο για έλεγχο είναι ο Εφορος Φορολογίας…

Η Ελεγκτική Υπηρεσία έχει εισηγηθεί στον Εφορο να υπάρξει άμεση ενεργοποίηση της πρόνοιας του νόμου, η οποία καθορίζει ότι κάθε πέντε χρόνια όλοι οι πολίτες υποχρεώνονται να υποβάλλουν περιουσιακή κατάσταση. Η ενεργοποίηση της πρόνοιας θα είναι ένα επιπρόσθετο εργαλείο ελέγχου για τα θέματα φοροδιαφυγής, αλλά θα δημιουργήσει και κουλτούρα φορολογικής συνείδησης. Η σχετική πρόνοια έμεινε ανενεργή. Πιστεύω ότι είναι το κατεστημένο που δεν θέλει να εισαχθεί και να εφαρμοστεί.

Κύριε Μιχαηλίδη, η λίστα Λαγκάρντ με τους φοροφυγάδες βρίσκεται στα χέρια του Εφόρου Φορολογίας. Η Ελεγκτική Υπηρεσία ζήτησε να κάνει κάποιο έλεγχο;

Genikos Elegktis Odysseas Mixailidis

Δώσαμε κάποιο χρόνο στον Εφορο Φορολογίας να αξιοποιήσει τη λίστα και να κάνει τη δουλειά του. Στον επόμενο έλεγχο θα πρέπει να γνωρίζουν ότι μεταξύ άλλων θα ελέγξουμε και το συγκεκριμένο θέμα.

Πού θα κατευθυνθούν οι έλεγχοί σας για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας;
Θα εξετάσουμε τις κατά καιρούς αποφάσεις της ΡΑΕΚ και της Υπηρεσίας Ενέργειας, θα δούμε αν οι αποφάσεις που λαμβάνονταν ήταν στη βάση κάποιας στρατηγικής για προώθηση των ΑΠΕ, αν η στρατηγική αυτή βασιζόταν σε μελέτες, αν αυτές επιβεβαιώνονταν και, εάν όχι, τι διορθωτικά μέτρα λαμβάνονταν.

Εχετε ανοίξει το μεγάλο κεφάλαιο των τουρκοκυπριακών περιουσιών. Υπάρχουν κάποια σημαντικά ευρήματα;

Σημαντικά ευρήματα που αφορούν πλουτισμό με καταστρατήγηση των ορθών διαδικασιών και ασφαλιστικών δικλίδων που θα έπρεπε να ισχύουν για την περίπτωση αγοράς τουρκοκυπριακών περιουσιών. Στην έκθεσή μας θα δείτε τέτοιες περιπτώσεις.

Είδατε μόνο περιπτώσεις αγοράς τ/κ περιουσιών; Τι γίνεται με το μεγάλο κεφάλαιο διανομής, κατοχής και χρήσης τ/κ περιουσιών από μη δικαιούχους;

Η αλήθεια είναι ότι δεν έχουμε κάνει κάτι για αυτό το θέμα. Αυτό που εξετάσαμε είναι την πώληση τ/κ περιουσιών σε Ελληνοκύπριους. Εξετάστηκαν και δύο περιπτώσεις ανταλλαγής περιουσιών μεταξύ Τ/κ και Ε/κ. Δεν είδαμε καθόλου περιπτώσεις παραχώρησης τ/κ περιουσιών για χρήση και είναι κάτι που ίσως μας απασχολήσει στο μέλλον.

Εχετε ετοιμάσει μια έκθεση για τις ιδιωτικοποιήσεις των ημικρατικών οργανισμών; Πώς αξιοποιείται, αλλά και ποια η θέση σας για την πώληση των λεγόμενων προνομιακών φιλέτων κρατικής γης;

Ετοιμάσαμε έκθεση ειδικά για τη Cyta με την προσδοκία να συμβάλουμε στη συζήτηση του θέματος που θα γίνει στη Βουλή. Οσον αφορά τα φιλέτα κρατικής γης, διαφωνούμε με την πώλησή τους. Η αξιοποίηση αδρανούς κρατικής γης πρέπει να γίνεται με μεθόδους σύμπραξης δημοσίου και ιδιωτικού τομέα, όχι όμως με πώληση. Η κυριότητα πρέπει να παραμένει στο κράτος. Αυτή είναι η άποψη της Υπηρεσίας μας.

Εχετε εντοπίσει προβλήματα με την ανέγερση του δικού σας κτιρίου… Δεν βλέπετε να υπάρχει ευρύτερο θέμα ενοικίασης και στέγασης των Υπουργείων και κυβερνητικών υπηρεσιών; Υπάρχουν διαφανείς διαδικασίες για αυτά τα συμβόλαια, έχοντας υπόψιν ότι δημόσιες υπηρεσίες στεγάζονται σε ακατάλληλα ιδιωτικά κτίρια χωρίς τις απαιτούμενες οικοδομικές και πολεοδομικές άδειες;

Είναι γεγονός ότι εντοπίσαμε σοβαρά προβλήματα στη διαδικασία που ακολουθήθηκε για την κατασκευή του δικού μας κτιρίου το 2004. Αδιαφανής διαδικασία, με μη ευρεία συμμετοχή οικονομικών φορέων, απαράδεκτη τροποποίηση των όρων του διαγωνισμού κατά τη φάση διαπραγμάτευσης με τον επιτυχόντα οικονομικό φορέα, και τελικά απώλεια δημοσίου χρήματος. Θα το χαρακτήριζα ως μια αποτυχημένη χρήση του μοντέλου Μελέτη – Κατασκευή – Χρηματοδότηση. Σήμερα οι διαδικασίες έχουν σαφώς βελτιωθεί και στο κεντρικό κράτος τέτοια σοβαρά κρούσματα δεν υπάρχουν, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν υπάρχουν προβλήματα. Οσον αφορά τη στέγαση σε ενοικιαζόμενα κτίρια χωρίς οικοδομική άδεια, αυτό είναι πρακτική που δεν τιμά το κράτος μας. Οπου εντοπίσουμε τέτοιες περιπτώσεις ζητούμε άμεση άρση της παρανομίας.

Δεν πρέπει να υπάρξει προγραμματισμός για απόκτηση ιδιόκτητων κτιρίων;

Το κράτος θα πρέπει να επανεξετάσει τη στεγαστική του πολιτική, λαμβάνοντας υπόψιν ότι κατέχει ιδιόκτητη γη. Η στέγαση σε ιδιόκτητα κτίρια είναι οικονομικά περισσότερο συμφέρουσα και το κράτος θα πρέπει να αποκτήσει ιδιόκτητα κτίρια για τις μόνιμές του ανάγκες.

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας μίλησε για διαφθορά και για στημένα παιχνίδια στο χώρο του ποδοσφαίρου, ενώ η ΚΟΠ διαχειρίζεται δεκάδες χιλιάδες ευρώ. Δεν είναι ένα μεγάλο κεφάλαιο που θα πρέπει να ελέγξετε;

Η ΚΟΠ θα έπρεπε να ελέγχεται από τον ΚΟΑ και εφόσον αρνείται τον έλεγχο, το κράτος θα έπρεπε να τερματίσει τη χορηγία που γίνεται υπό τη μορφή δωρεάν αστυνόμευσης αγώνων. Ας μην ξεχνάμε πως ποσοστό 1,5% των καθαρών αποδοχών από στοίχημα καταλήγει στην ΚΟΠ. Δεν μπορεί να αρνείται τον έλεγχο.

Google News icon Aκολουθήστε μας στο Google News

Οι τελευταίες ειδήσεις από την Κύπρο και τον κόσμο και όλη η επικαιρότητα στο dialogos.com.cy