ΓεΣΥ: Ώρα της αλήθειας

Του Γιώργου Τ. Γεωργίου*

Ο διάλογος για την προώθηση ενός Γενικού Συστήματος Υγείας (ΓεΣΥ) έχει τη δική του ιστορία για τη χώρα μας. Κρατά δεκαετίες, περίπου μισό αιώνα από το 1966, συζητούμε για ένα προσβάσιμο και ποιοτικό σύστημα υγείας, το οποίο να αποτελεί αναφαίρετο κοινωνικό και δημοκρατικό δικαίωμα για όλους τους πολίτες.

Χρειάστηκαν πολλά χρόνια αγώνων, μελετών και συζητήσεων, διαβουλεύσεων, ώστε να φτάσουμε σε ένα σημείο που να συζητούμε σε μια κοινή βάση για μονοασφαλιστικό σύστημα. Σημειώνω ότι είμαστε η μόνη χώρα της Ε. Ένωσης, που δεν διαθέτει εθνικό σύστημα υγείας. Είμαστε η χώρα με το πιο αναχρονιστικό σύστημα υγείας, το οποίο δυστυχώς υπάρχει από την εποχή της αγγλικής αποικιοκρατίας. Σταθμός για το ΓεΣΥ ήταν το 2001, όταν για πρώτη φορά ψηφίστηκε ως νόμος από τη Βουλή, που στην ουσία αποτέλεσε την πλατφόρμα για το διάλογο που θα ακολουθούσε.

Αναφέρω ενδεικτικά τη νέα πολιτική απόφαση του Υπ. Συμβουλίου του 2012, για προώθηση του ΓεΣΥ. Ταυτοχρόνως, το 2001 με το νόμο για το ΓεΣΥ, στη βάση της μελέτης CHAO, καθορίστηκαν για πρώτη φορά και οι συνεισφορές. Ο νόμος κάλυπτε υποχρεωτική καθολική ασφάλιση, τριμερή κατανομή των εισφορών (εργαζόμενος 2%, εργοδότες 2,55%, κράτος 4,55%). Δημιουργείτο επίσης με τον σχετικό νόμο, ο Οργανισμός Ασφάλισης Υγείας (ΟΑΥ), που θα αποτελούσε τον πιο ισχυρό πυλώνα για το ΓεΣΥ, ως πάροχος. Καθοριστική θετική εξέλιξη υπήρξε επίσης η υπογραφή στις 30 Μαρτίου 2017 των συμβολαίων για την ετοιμασία του λογισμικού συστήματος. Τα τελευταία χρόνια χάθηκε πολύτιμος χρόνος, αλλά και χρήμα, χωρίς να βρεθούν λύσεις για πολυασφαλιστικό σύστημα υγείας. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας και η κυβέρνηση με τον ΔΗΣΥ πρωταγωνιστή, επιχείρησαν να αλλάξουν το χαρακτήρα του ΓεΣΥ από μονοασφαλιστικό σε πολυασφαλιστικό. Η περιπλάνηση αυτή έφερε περαιτέρω καθυστέρηση, κόστος για μελέτες, για να καταδειχθεί στο τέλος ότι θα φεσώνει τον κυπριακό λαό με άλλα 300 εκατομμύρια ευρώ. Αντέδρασε ακόμα και η Τρόικα, καλώντας την κυβέρνηση να επανέλθει στο μονοασφαλιστικό σύστημα.

Το ΑΚΕΛ, με διαχρονικές θέσεις για την ανάγκη προώθησης ενός ανθρωποκεντρικού συστήματος υγείας, διά του Γενικού Γραμματέα του ΑΚΕΛ κ. Κυπριανού, αναλαμβάνοντας άλλη μια πρωτοβουλία, ζήτησε από τον ΠτΔ να συγκαλέσει ειδική σύσκεψη των Αρχηγών για το ΓεΣΥ, πρόταση που αποδέχθηκε προς πίστη του ο ΠτΔ.

Η απόφαση των αρχηγών των κομμάτων υπό τον ΠτΔ, τον Ιούλιο του 2016, υπήρξε καταλυτική. Προώθηση Μονοασφαλιστικού Συστήματος Υγείας, με παράλληλη προώθηση της αυτονόμησης των νοσοκομείων. Θυμίζω τη γραπτή επιστολή του Υπουργείου Οικονομικών, με την υπογραφή Χάρη Γεωργιάδη, όπου υποδείκνυε στον συνάδελφό του, Υπουργό Υγείας, ότι διαφωνεί πλήρως με το μονοασφαλιστικό σύστημα. Παρόμοιες τοποθετήσεις έγιναν από διαφόρους παράγοντες του ΔΗΣΥ, με τον πρόεδρο του ΔΗΣΥ κ. Αβέρωφ Νεοφύτου να θέτει ζητήματα υπέρ του πολυασφαλιστικού. Είναι ξεκάθαρο ότι οι ασφαλιστικές εταιρείες δεν σταμάτησαν να εργάζονται για να αλλάξουν το χαρακτήρα του ΓεΣΥ. Ο πρόεδρος του ΔΗΚΟ, κ. Παπαδόπουλος, μίλησε για παράδειγμα για ενδιάμεσο ΓεΣΥ, κάτι παρόμοιο ζητούσε σε κάποια φάση η κυβέρνηση και ο ΔΗΣΥ για μίνι ΓεΣΥ. Η ώρα της αλήθειας πλησιάζει. Η συμφωνία για τις συνεισφορές, οι συγκλίσεις στα εργασιακά, ο κοινωνικός και αλληλέγγυος χαρακτήρας στο ΓεΣΥ δημιουργεί προϋποθέσεις για θετική κατάληξη. Να αποκτήσει η Κύπρος και ο λαός μας επιτέλους ΓεΣΥ. Παρ’ όλα αυτά, ανησυχώ μήπως τελευταία στιγμή εκ μέρους του κυβερνητικού στρατοπέδου, τα δεδομένα ανατραπούν με νέες τροπολογίες από τον ΔΗΣΥ που θα αλλάζουν το χαρακτήρα του ΓεΣΥ. Τα μεγάλα συμφέροντα οικονομικά και πολιτικά καραδοκούν. Δεν σταμάτησαν να εργάζονται και να απεργάζονται τρόπους να αλλάξει ο συμφωνημένος χαρακτήρας του ΓεΣΥ. Είναι πολλά τα εκατομμύρια που δαπανούνται για τη δημόσια υγεία, για αυτό και η μετ’ εμποδίων προσπάθεια. Η ψήφιση του ΓεΣΥ θα αποτελέσει τη μεγαλύτερη κατάκτηση του λαού μας, τη μεγαλύτερη και εκσυγχρονιστική μεταρρύθμιση. Το ΑΚΕΛ, η Κυπριακή Αριστερά και πάλι θα είναι πρωταγωνιστές, πάνω από όλα για την Κύπρο και το λαό της.

*Ε.Γ. ΑΚΕΛ Λεμεσού, βουλευτή ΑΚΕΛ-Αριστερά-Νέες Δυνάμεις