Για να μην κάνουμε μαθητές… γερά ποτήρια

Της Ελένης Κωνσταντίνου

Η πρόληψη είναι ο αποτελεσματικότερος τρόπος αντιμετώπισης ανεπιθύμητων καταστάσεων, για αυτό και τα σχολεία καλούνται να δράσουν

  • Στο πλαίσιο της έρευνας διενεργήθηκαν 200 δοκιμαστικές αγορές από περίπτερα και μόνο σε 11 περιπτώσεις ζητήθηκε ταυτότητα πριν ο περιπτερούχος πωλήσει το αλκοόλ
  • «Η ευκαιριακή και άμετρη κατανάλωση αλκοόλ από τους Κύπριους εφήβους» είναι το κύριο θέμα μελέτης του ευρωπαϊκού προγράμματος προαγωγής υγείας «ΕΔΣΠΥ», το οποίο για τη φετινή χρονιά θα εφαρμοστεί σε 23 σχολεία της Μέσης Εκπαίδευσης.
  • H κατανάλωση αλκοόλ από εφήβους στη χώρα μας είναι κάτι που απασχολεί ιδιαίτερα τους αρμόδιους φορείς, αφού και τα αποτελέσματα ερευνών είναι ανησυχητικά.

Με εγκύκλιό του το Υπουργείο Παιδείας ανακοινώνει την έναρξη των δραστηριοτήτων του προγράμματος «ΕΔΣΠΥ» για τη σχολική χρονιά 2017-2018. Η Κύπρος είναι μέλος του Ευρωπαϊκού Δικτύου Σχολείων Προαγωγής της Υγείας (ΕΔΣΠΥ) από το 1995. Το Δίκτυο αυτό λειτουργεί υπό την αιγίδα τριών Διεθνών Οργανισμών: της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας, της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Συμβουλίου της Ευρώπης. Σύμφωνα με αυτούς τους οργανισμούς, η ανάπτυξη προγραμμάτων αγωγής υγείας, όχι μόνο στο σχολικό χώρο αλλά και γενικότερα στον ευρύτερο κοινωνικό χώρο, αποτελεί μια σύγχρονη και αποτελεσματική μέθοδο για την πρόληψη και τη βελτίωση της υγείας, όχι μόνον των ανθρώπων, αλλά και του περιβάλλοντος.

Το Ευρωπαϊκό Δίκτυο Σχολείων Προαγωγής της Υγείας είναι καρπός συνεργασίας του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού και του Υπουργείου Υγείας. Σκοπός του προγράμματος είναι η βελτίωση και προαγωγή της σωματικής, της ψυχικής και κοινωνικής υγείας των μαθητών, των εκπαιδευτικών, άλλων μελών του προσωπικού του σχολείου και κατ’ επέκταση της ευρύτερης κοινότητας με ενσωμάτωση προγραμμάτων προαγωγής της υγείας σε όλες τις σχολικές μονάδες. Για την πιο αποτελεσματική επίτευξη των στόχων του προγράμματος, η συντονιστική ομάδα του προγράμματος σε κάθε σχολείο συγκροτείται από εκπαιδευτικούς, μέλη της Σχολιατρικής Υπηρεσίας, μαθητές και γονείς, καθώς και άτομα από την κοινότητα.

Μέσα στο πλαίσιο του προγράμματος υιοθετείται μια σύγχρονη μεθοδολογία όπου μέσα από μια ολιστική προσέγγιση, το πρόγραμμα στοχεύει όχι μόνον να παρέχει ένα ολοκληρωμένο και επαρκές σύνολο γνώσεων σε θέματα αγωγής υγείας που προβληματίζουν άμεσα το άτομο, αλλά ταυτόχρονα να γίνεται καλλιέργεια αξιών, υιοθέτηση στάσεων και συμπεριφορών, καθώς και καλλιέργεια δεξιοτήτων και ικανοτήτων. Η εφαρμογή τέτοιων προγραμμάτων βοηθά σε μεγάλο βαθμό, έτσι ώστε πραγματικά το σχολείο να συμβάλει, μέσα από την ενεργητική και βιωματική μάθηση, στην υλοποίηση των πιο πάνω στόχων.

Ο κάθε κύκλος του προγράμματος έχει διάρκεια δύο χρόνια, γεγονός που δίνει τη δυνατότητα στη συντονιστική ομάδα κάθε σχολείου να θέσει μακροπρόθεσμους στόχους, να υλοποιήσει το πρόγραμμα με ποικίλες και δημιουργικές δραστηριότητες και ταυτόχρονα να αξιολογεί την εφαρμογή και αποτελεσματικότητά του.

Πολιτική του προγράμματος είναι η επιλογή ενός κοινού παγκύπριου θέματος, το οποίο το κάθε σχολείο μελετά μέσα από τη δική του σκοπιά. Στην αρχή κάθε σχολικού έτους, το κάθε σχολείο που λαμβάνει μέρος στο πρόγραμμα ετοιμάζει το σχέδιο δράσης, το οποίο περιλαμβάνει τους στόχους σχετικά με το θέμα που έχει επιλεγεί, καθώς και τις δραστηριότητες που θα υλοποιηθούν.

Παράλληλα έχουν καθοριστεί κριτήρια αξιολόγησης του έργου που επιτελείται από κάθε σχολείο, που συμμετέχει στο πρόγραμμα, από τα οποία θα εξαρτάται η διάρκεια παραμονής του σχολείου στο πρόγραμμα.

Δράσεις και κατά καπνίσματος

Παράλληλα με το τρέχον κύριο θέμα μελέτης του προγράμματος και μέσα στα πλαίσια της νέας νομοθεσίας που ισχύει αναφορικά με την ολική απαγόρευση του καπνίσματος στα σχολεία παροτρύνονται τα σχολεία που συμμετέχουν στο πρόγραμμα «ΕΔΣΠΥ» όπως οργανώσουν διάφορες αντικαπνιστικές δράσεις (π.χ. βιωματικά εργαστήρια, συμμετοχή σε επιμορφωτικά σεμινάρια κ.ά.). Οι πιο πάνω δράσεις θα αποσκοπούν στο να ενθαρρύνουν τόσο τους καπνιστές εκπαιδευτικούς όσο και τους μαθητές όπως διακόψουν το κάπνισμα, αλλά και στο να αποφύγουν οι μη καπνιστές την κακή συνήθεια του καπνίσματος.

Η έναρξη των δραστηριοτήτων του προγράμματος «ΕΔΣΠΥ» φέτος εγκαινιάζεται για τους υπεύθυνους εκπαιδευτικούς των σχολείων που συμμετέχουν στο πρόγραμμα, με παγκύπριο επιμορφωτικό σεμινάριο, σε συνεργασία με το Τμήμα Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Κύπρου. Το σεμινάριο θα διεξαχθεί τη Δευτέρα 9 Οκτωβρίου.

Οι Κύπριοι μαθητές βάζουν γυαλιά στους Ευρωπαίους συμμαθητές τους

Το ζήτημα με την προσβασιμότητα στο αλκοόλ, αλλά και τη χρήση του από μαθητές και μαθήτριες, απασχολεί έντονα, ενώ όλοι οι εμπλεκόμενοι τονίζουν πως είναι αναγκαίο να εφαρμοστούν άμεσοι τρόποι αντιμετώπισής του. Το όλο θέμα είχε απασχολήσει και την Επιτροπή Παιδείας της Βουλής, σε συνεδρία της οποίας τονίστηκε, μεταξύ άλλων, η ανάγκη εκσυγχρονισμού της νομοθεσίας την οποία και επεξεργάζεται το Αντιναρκωτικό Συμβούλιο Κύπρου. Σύμφωνα και με έρευνες, η Κύπρος έχει αυξητικές τάσεις στην κατανάλωση αλκοόλ ανάμεσα στους μαθητές και ειδικά στη μεγάλη κατανάλωση, και μεταξύ των μαθητών που αρχίζουν την έξοδο με στόχο να μεθύσουν. Στην Επιτροπή Παιδείας αναφέρθηκε, ακόμα, πως ένα τεράστιο θέμα είναι η πρόσβαση των μαθητών και γενικότερα των ανηλίκων στο αλκοόλ και ως προς τούτο υπάρχει έρευνα του Πανεπιστημίου Κύπρου, που διενεργήθηκε εκ μέρους του Αντιναρκωτικού Συμβουλίου.

Στο πλαίσιο της έρευνας διενεργήθηκαν 200 δοκιμαστικές αγορές από περίπτερα και μόνο σε 11 περιπτώσεις ζητήθηκε ταυτότητα, πριν ο περιπτερούχος πωλήσει το αλκοόλ. Σύμφωνα με μέλος της Επιτροπής Παιδείας, τον βουλευτή κ. Χαράλαμπο Θεοπέμπτου, ένα από τα σοβαρά προβλήματα είναι τα πάρτι που διοργανώνονται για μαθητές ή από μαθητές, στα οποία προσφέρεται απεριόριστο φαγητό και ποτό. Μετά από τέτοια πάρτι παρατηρούνται αυξημένες παρουσίες μαθητών στις πρώτες βοήθειες των νοσοκομείων, σύμφωνα με τον ίδιο.

Η κατανάλωση αλκοόλ μεταξύ των μαθητών στην Κύπρο, βρίσκεται αρκετά πάνω από τον μέσο όρο της ΕΕ, σύμφωνα με έκθεση ESPAD του Ευρωπαϊκού Κέντρου Παρακολούθησης Ναρκωτικών και Τοξικομανίας, η οποία δημοσιεύθηκε πρόσφατα στη Λισαβόνα. Η Κύπρος μάλιστα τοποθετείται 3η μεταξύ των 48 χωρών.

Η έκθεση ESPAD (Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα Σχολικής Έρευνας για το Αλκοόλ και τα άλλα Ναρκωτικά) διαπίστωσε ότι οι Κύπριοι μαθητές (στις περιοχές που τελούν υπό τον έλεγχο της κυβέρνησης όπως διευκρινίζεται) ανέφεραν υψηλότερα επίπεδα χρήσης αλκοόλ 68% (σε σύγκριση με τον μέσο όρο της ΕΕ 48%) κατά τις τελευταίες 30 ημέρες που είχαν ερωτηθεί, συμπεριλαμβανομένων περιστατικών βαριάς και επεισοδιακής κατανάλωσης αλκοόλ (50% σε σύγκριση με 35%, που είναι ο μέσος όρος της ΕΕ).

Προληπτικά μέτρα και στο νέο Σχέδιο Δράσης του ΑΣΚ

Αξιοσημείωτο είναι και το γεγονός ότι μέσα από το νέο Σχέδιο Δράσης, το Αντιναρκωτικό Συμβούλιο Κύπρου προωθεί ανάμεσα στις δύο κύριες προτεραιότητες την αποτροπή της βαριάς επεισοδιακής κατανάλωσης, προσβασιμότητας και διαθεσιμότητας αλκοόλ ανάμεσα στα παιδιά και μείωση της επιβλαβούς κατανάλωσης αλκοόλ στους νέους. Οι προτεραιότητες αυτές αποσκοπούν στην καθυστέρηση της ηλικίας της πρώτης χρήσης αλκοόλ, στη μείωση και ελαχιστοποίηση των ποσοτήτων κατανάλωσης ανάμεσα σε εφήβους που ενδεχομένως ήδη πίνουν. Οι στόχοι αυτοί μπορούν να επιτευχθούν μέσα από διάφορες δράσεις όπως για παράδειγμα: • Εφαρμογή εντατικών ελέγχων σε χώρους αναψυχής όπου συχνάζουν ανήλικα άτομα και σε υποστατικά που πωλούν αλκοόλ

κοντά σε σχολεία που φοιτούν μαθητές ηλικιών 15-18. • Εκπαίδευση στην υπεύθυνη πώληση και διάθεση αλκοόλ και καλές πρακτικές μείωσης της βλάβης για επαγγελματίες φιλοξενίας και διοργανωτές φεστιβάλ και εκδηλώσεων για νέους. • Παροχή στήριξης μέσα από συμβουλευτικές υπηρεσίες ή και εναλλακτικές δραστηριότητες σε παιδιά και τις οικογένειές τους που αντιμετωπίζουν προβλήματα με το αλκοόλ ή και άλλες ουσίες εξάρτησης. • Παροχή εκπαιδεύσεων οργανωμένων συνόλων νεολαίας σε θέματα πρόληψης για παρεμβάσεις από νέους για τους νέους. • Διοργάνωση εκστρατειών ευαισθητοποίησης από τα ίδια τα παιδιά για τα παιδιά στο περιβάλλον του σχολείου τους και στην κοινότητα. • Παροχή εκπαιδεύσεων γονέων σε γονεϊκές δεξιότητες και στην αντιμετώπιση προκλητικών συμπεριφορών.

Πρόληψη

Μέσα από το νέο Σχέδιο Δράσης στον Πυλώνα της Πρόληψης προωθούνται τρεις κύριες προτεραιότητες:

  1. η προώθηση υγιούς τρόπου ζωής ανάμεσα σε παιδιά και νέους που ανήκουν σε ευάλωτες ομάδες,
  2. η δημιουργία αποτρεπτικού περιβάλλοντος ως προς τη χρήση και
  3. η εφαρμογή προγραμμάτων έγκαιρης παρέμβασης.

Οι προτεραιότητες αυτές αποσκοπούν στην παροχή στήριξης σε άτομα που ανήκουν σε ευάλωτες ομάδες πληθυσμού για την υιοθέτηση υγιούς τρόπου ζωής, την ενίσχυση της πρόσβασης παιδιών και νέων που ανήκουν σε ευάλωτες ομάδες σε υποστηρικτικές υπηρεσίες, την προώθηση περιβαλλοντικών δράσεων για την πρόληψη ή/και την καθυστέρηση των εξαρτητικών συμπεριφορών στο οικογενειακό περιβάλλον, στο περιβάλλον του στρατού, στο περιβάλλον του σχολείου, στο διαδίκτυο και στην κοινότητα και την εφαρμογή έγκαιρων, πρώιμων παρεμβάσεων σε συγκεκριμένες ομάδες υψηλού κινδύνου.

Google News icon Aκολουθήστε μας στο Google News

Οι τελευταίες ειδήσεις από την Κύπρο και τον κόσμο και όλη η επικαιρότητα στο dialogos.com.cy