Η  αλήθεια για τη σχολική αποτυχία στο Λύκειο

 

Του Γιώργου Χατζημιχαήλ*

 

Οι ενιαίες εξετάσεις, αποτελούν τη βασικότερη και την πιο αξιόπιστη διαδικασία για να διαπιστώσει κάποιος τις γνώσεις και δεξιότητες που αποκτούν οι μαθητές/τριες. Οι παγκύπριες/απολυτήριες εξετάσεις είναι η μόνη ενιαία εξέταση που διεξάγεται στην Κύπρο και στοχεύει στην αξιολόγηση των τελειοφοίτων μας στα κύρια εξεταζόμενα μαθήματα των σχολείων Γενικού Λυκείου και Τεχνικής Εκπαίδευσης.

Αναλύοντας τα αποτελέσματα αυτών των εξετάσεων στο μάθημα των Ν. Ελληνικών, θα διαπιστώσουμε ότι παρουσιάζουν τη μεγαλύτερη σταθερότητα σε ό,τι αφορά τη μαθητική αποτυχία σε σύγκριση με τα υπόλοιπα μαθήματα. Ενδεικτικά, αναφέρω ότι τα τελευταία 5 χρόνια ο μέσος όρος των εξετάσεων στο μάθημα των Ν. Ελληνικών κυμάνθηκε ανάμεσα στο 7,97/20 και 9,56/20.

Ερμηνεύοντας αριθμητικά τα πιο πάνω καταθλιπτικά αποτελέσματα, υπολογίζεται ότι οι μαθητές και μαθήτριες που έγραψαν από 0/20 μέχρι 4/20 ανέρχονταν περίπου σε 2.500 σε σύνολο 8.500 διαγωνισθέντων. Αυτοί οι μαθητές/τριες, παρακολουθούσαν παθητικά για έναν ολόκληρο χρόνο στη Γ΄ τάξη Λυκείου, για 5 περιόδους τη βδομάδα, το μάθημα, πετυχαίνοντας να αφομοιώσουν ελάχιστα.

Αναφέρω ότι το μάθημα των Ν. Ελληνικών είναι το μοναδικό μάθημα που προσφέρεται σε ένα μόνο επίπεδο, στον κοινό κορμό μαθημάτων, για όλους τους μαθητές και μαθήτριες Λυκείου και Τεχνικής Σχολής.

Ανεξάρτητα αν το παιδί, κατά την εννιάχρονη υποχρεωτική εκπαίδευση, δεν έμαθε να γράφει και να κατανοεί ένα απλό κείμενο, καλείται να παρακολουθήσει, να κατανοήσει και να εμβαθύνει στην ποίηση και πεζογραφία καταξιωμένων Ελλήνων ποιητών λογοτεχνών, όπως ο Γ. Σεφέρης, ο Ο. Ελύτης και ο Στ. Τσίρκας.

Η εικόνα που περιγράφω πιο πάνω βρισκόταν ενώπιον των Επιτροπών Εκπαιδευτικής Μεταρρύθμισης, αλλά δυστυχώς δεν λήφθηκε κανένα μέτρο για την επίλυση αυτού του σοβαρού προβλήματος. Αντιθέτως, ο όγκος της διδακτέας ύλης του μαθήματος και παράλληλα η διαφοροποίηση της διδακτικής θα εντείνουν περισσότερο την παρούσα αποτυχία.

Η διάσταση που παρουσιάζεται ανάμεσα στα ζητούμενα του αναλυτικού προγράμματος και της προϋπάρχουσας γνώσης του μαθητή/τριας, είναι  ίσως το σοβαρότερο πρόβλημα που παρουσιάζεται σήμερα στο εκπαιδευτικό μας σύστημα. Δεν υπάρχει πιο σκληρή δοκιμασία για ένα παιδί, από το να παραμένει για ώρες παθητικός ακροατής μέσα στην τάξη αδυνατώντας να παρακολουθεί και να συμμετέχει στο μάθημα, λόγω έλλειψης  προηγούμενων γνώσεων.

Η Κύπρος είναι ίσως από τις μοναδικές χώρες μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που δεν προσφέρει στο εκπαιδευτικό της σύστημα εναλλακτικές λύσεις φοίτησης, όπως για παράδειγμα οι Επαγγελματικές Σχολές Εκπαίδευσης και Κατάρτισης. Στον εν λόγω τύπο σχολείου, το παιδί θα μπορεί να παρακολουθεί μαθήματα που θα καλύπτουν τα κενά που μεταφέρει από το Δημοτικό και το Γυμνάσιο καθώς και να καταρτίζεται επαγγελματικά. Στο δικό μας εκπαιδευτικό σύστημα, θεωρούμε ότι είναι προτιμότερο να απολύονται όλοι μαζικά από το Γυμνάσιο, να εγγράφονται στο Λύκειο ή σε Τεχνική Σχολή, με την προσδοκία ότι θα αντεπεξέλθουν στα Προγράμματα που θα κληθούν να παρακολουθήσουν.

Επιλογικά, θα έλεγα ότι επιβάλλεται το εκπαιδευτικό μας σύστημα να στηρίξειαυτά τα παιδιά, που δεν είναι σε θέση να παρακολουθήσουν με επιτυχία αρκετά από τα μαθήματα του λυκειακού κύκλου σπουδών. Η επαναξιολόγηση της πιο πάνω τραγικής διαπίστωσης αποτελεί υποχρέωση των αρμοδίων, αφού επηρεάζεται  μεγάλη μερίδα των τελειοφοίτων, καθώς και αρκετά παιδιά, τα οποία εγκαταλείπουν το σχολείο λόγω της αδυναμίας τους να αντεπεξέλθουν.

 

*Διευθυντής Τεχνικής Σχολής Μακάριος Γ΄