Η αν-ισότητα είναι γένους θηλυκού

Της Ελένης Μαύρου

Πέρασε και η 8η του Μάρτη. Οι γυναίκες πήραν πάλι υποσχέσεις, αγάπη και λουλούδια. Οι υποσχέσεις όμως θα ξεχαστούν, την αγάπη θα σκιάσει το επόμενο θύμα βίας και τα λουλούδια θα μαραθούν.

21ος αιώνας και οι γυναίκες εξακολουθούν να είναι οι απρόσωπες μάζες που γεμίζουν τους πίνακες του τρόμου και της κακουχίας.

Σε πολλές χώρες οι γυναίκες είναι καταδικασμένες σε έναν κοινωνικό αποκλεισμό που δύσκολα οριοθετείται, μια και περιλαμβάνει σχεδόν τα πάντα: τη φτώχεια, τη βία, την ανεργία, την ανεπάρκεια ιατρικής περίθαλψης, την ανεπάρκεια του εκπαιδευτικού συστήματος, την αδυναμία πρόσβασης σε οικονομικούς πόρους…

Και μη μου πείτε ότι αυτά ισχύουν για τις χώρες που ρημάζει ο πόλεμος και η φτώχεια.

Όταν η οικονομική κρίση χτύπησε την Ευρώπη, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σημείωνε χαρακτηριστικά: «Από την αρχή της οικονομικής κρίσης, οι γυναίκες έχουν τιμωρηθεί διπλά, με την απώλεια θέσεων εργασίας και την αναγκαστική στροφή τους στη μερική απασχόληση. Τα μέτρα λιτότητας, η ανεργία, η προσωρινή εργασία και οι χαμηλοί μισθοί, επηρέασαν περισσότερο τις γυναίκες παρά τους άνδρες». Και ενώ όλα αυτά εξακολουθούν να ισχύουν, προστέθηκε πρόσφατα η απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου που επιτρέπει την απόλυση εγκύων εργαζομένων στο πλαίσιο ομαδικών απολύσεων, αφαιρώντας ένα από τα λίγα εναπομείναντα μέτρα προστασίας της γυναίκας.

Φτάνει να σκεφτούμε τα θέματα που συζητήθηκαν και στην Κύπρο τις τελευταίες βδομάδες για να αντιληφθούμε ότι, εν έτει 2018, παλεύουμε ακόμα για πράγματα που θα έπρεπε να ήταν πλέον αυτονόητα:

– Την κυβέρνηση να δηλώνει, κλείνοντας στέγες ηλικιωμένων και βρεφοκομικούς σταθμούς, ότι δεν αποτελεί ευθύνη του κράτους η ανέγερση και λειτουργία δομών φροντίδας – των δομών δηλαδή που ξαλαφρώνουν λίγο τις γυναίκες, από τις ευθύνες που τους επιβάλλουν τα κοινωνικά στερεότυπα.

– Την περιβόητη εγκύκλιο της Αρχιεπισκοπής που στιγματίζει ως «προβληματικές καταστάσεις» τις χιλιάδες των μονογονιών – κυρίως γυναίκες που με απίστευτες δυσκολίες μεγαλώνουν μόνες τους τα παιδιά τους. Στους ανθρώπους με αυτές τις αντιλήψεις όμως, οι κυβερνώντες έχουν παραδώσει τη φροντίδα των παιδιών μας!

– Το γεγονός ότι χρειάστηκαν τρία ολόκληρα χρόνια πιέσεων για να αρχίσει επιτέλους η συζήτηση στη Βουλή της πρότασης νόμου του ΑΚΕΛ για τον εκσυγχρονισμό της νομοθεσίας των αμβλώσεων. 2018 και ακόμα δεν είναι αυτονόητο ότι μια γυναίκα μπορεί και πρέπει να είναι ελεύθερη να αποφασίζει για το σώμα της.

– Την περιβόητη φωτογραφία του νέου Υπουργικού Συμβουλίου, όπου οι δύο (μόνο) γυναίκες μέλη του υποχρεώνονται να ποζάρουν μόνες τους μπροστά-μπροστά, αλλά και τον κυρίαρχο πολιτικό λόγο -περιλαμβανομένου και αυτού του Προέδρου της Δημοκρατίας- που συχνά ενισχύει στερεότυπα και προκαταλήψεις.

Βεβαίως δεν είναι μόνο αυτά.

Το χάσμα αμοιβών φτάνει το 15%. Το «δημοφιλέστερο» επάγγελμα για τις γυναίκες είναι «πωλήτρια» παρόλο που οι γυναίκες απόφοιτοι πανεπιστημίων είναι κατά πολύ περισσότερες των ανδρών. Το 30% των γυναικών βρίσκονται σε κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού. 1 στις 5 γυναίκες έχει υποστεί σωματική ή/και σεξουαλική βία. Η φιλελευθεροποίηση του ωραρίου των καταστημάτων εξοντώνει την εργαζόμενη και συρρικνώνει απελπιστικά το χρόνο που θα αφιερώσει στην οικογένεια, στην προσωπική της ζωή.

Η 8η του Μάρτη, λοιπόν, όχι μόνο δεν ξεθώριασε ως σύμβολο αγώνα, αλλά δυστυχώς καθίσταται πιο επίκαιρη από ό,τι ήταν χθες, γιατί οι καιροί ξαναγίνονται δύσκολοι για τις γυναίκες, για τους λαούς του κόσμου.