Οι “Φυλές” μόνο για τη «Φυλή των Ακουόντων»;

Κάθετα

Οι “Φυλές” μόνο για τη«Φυλή των Ακουόντων»;

Παρακολούθησα στο Θεατρο Ριάλτο τις Φυλές της Νίνα Ρέιν σε σκηνοθεσία Αθηνάς Κάσιου. Ένα δυνατό κείμενο, μια παράσταση που σε κρατάει με καλές ερμηνείες και στέρεη σκηνοθεσία. Πέραν από όποιους συμβολισμούς και προεκτάσεις για τα γενικότερα θέματα επικοινωνίας αλλά και το ανήκειν σε ομάδες και «φυλές», το έργο επεξεργάζεται το ευαίσθητο θέμα της κώφωσης με αναφορές στους κωφούς, την όποια ιεραρχία τους, τη χρήση της νοηματικής, τον αποκλεισμό και την ένταξή τους, έννοιες τελικά τόσο κοντινές. Την παρακολούθησα επειδή έχω την τύχη να ανήκω στη «Φυλή των Ακουόντων» και στην απουσία αυτών στους οποίους αναφέρεται, τους κωφούς, τους Άλλους, για να θυμηθούμε τη θεματική του ΘΟΚ και που ήταν αυτός ο λόγος της επιλογής του έργου αυτού. Οι Άλλοι δεν ήταν εκεί παρόλο που θα ήθελαν να ήταν:

«Έμαθα ότι θα έχει τη θεατρική παράσταση “ΦΥΛΕΣ” στο Ριάλτο στη Λεμεσό. Το θέμα του έργου σχετίζεται με την κώφωση. Χάρηκα πάρα πολύ γιατί ίσως να μπορεί να ενημερώσει τον κόσμο για το τι δυσκολίες έχουμε οι κωφοί και οι βαρήκοοι για να ευαισθητοποιήσει. Έψαξα για τις παραστάσεις και είδα ότι θα έχει και υπότιτλους και σκέφτηκα ΑΚΟΜΗ ΚΑΛΥΤΕΡΑ για να μην χάνω ούτε μια λέξη και να την παρακολουθήσω με άνεση. Στέλνω μήνυμα στο Θέατρο Ριάλτο για να ρωτήσω αν όντως θα έχει υποτίτλους και η απάντηση που μου δίνουν είναι ότι “Δυστυχώς δεν θα έχει ελληνικούς υπότιτλους, θα έχει υπέρτιτλους στα ΑΓΓΛΙΚA και ΤΟΥΡΚΙΚΑ!!” Πώ ς γίνεται αυτό, να παρέχουν αγγλικούς και τουρκικούς υπέρτιτλους και όχι στα ελληνικά; Γενικά πολλές φορές δεν υπάρχουν πρόνοιες για άτομα με κώφωση σε ανοιχτές εκδηλώσεις, θεατρικές παραστάσεις ή στην κυπριακή τηλεόραση. Δεν φτάνει που ούτε κυπριακά προγράμματα ή σειρές μπορούμε να παρακολουθήσουμε στην τηλεόραση με φίλους ή την οικογένειά μας, μέχρι και επίσημοι φορείς του κράτους μας απογοητεύουν. Ζητούμε περισσότερη ευαισθητοποίηση και διευκολύνσεις, ώστε όλοι να μπορούν να έχουν επιλογές να παρακολουθήσουν κάτι στην τηλεόραση, στο θέατρο και γενικά σε πολιτιστικές εκδηλώσεις όπου συχνά Δεν μας λαμβάνουν υπόψη».

Ήταν από το facebook ενός φίλου. Οφείλω να παραδεχτώ ότι δεν είχα σκεφτεί τόσο καιρό αυτό το θέμα την πρόσβαση στο θέατρο των ανθρώπων με ακουστικά προβλήματα. Κάτι που πια με τη χρήση της τεχνολογίας, με μια απλή λύση, τη χρήση υπέρτιτλων, θα μπορούσε να λυθεί και που πολλοί από μας νομίσαμε ότι ο Οργανισμός είχε ήδη προνοήσει και πρόσφερε για τη συγκεκριμένη παράσταση, κάτι όμως που δεν ισχύει σύμφωνα με την απάντηση που αναρτήθηκε στο πιο πάνω σχόλιο, εκ μέρους του ΘΟΚ και του Καλλιτεχνικού Διευθυντή κ. Σάββα Κυριακίδη:

«Διαβάσαμε με προσοχή την ανάρτησή σας. Θα θέλαμε να γνωρίζετε ότι ο Θεατρικός Οργανισμός Κύπρου είναι ιδιαίτερα ευαισθητοποιημένος σε ζητήματα κοινωνικής διαφοροποίησης ή αποκλεισμών. Το παράπονό σας είναι εύλογο, ωστόσο δεν προκύπτει από την αδιαφορία του Οργανισμού, αλλά από τεχνικά προβλήματα που ενέσκηψαν σε σχέση με τους ελληνικούς υπέρτιτλους. Πράγματι ο Θεατρικός Οργανισμός Κύπρου είχε διερευνήσει την πιθανότητα να παρουσιάσει μία από τις επόμενες παραστάσεις του έργου “Φυλές” στη Λευκωσία, με τη χρήση ελληνικών υπερτίτλων, προκειμένου να δώσει τη δυνατότητα σε άτομα με προβλήματα ακοής να την παρακολουθήσουν. Ωστόσο, τεχνικοί λόγοι, που σχετίζονται με τη δυσκολία παράλληλης προβολής πολλών υπερτίτλων στο υφιστάμενο σκηνικό, δεν επέτρεψαν να δοθεί άμεσα μια λύση, γεγονός που επηρέασε και την πιθανότητα να γίνει κάτι ανάλογο στη Λεμεσό.

Αν το επιθυμείτε, μπορούμε να σας κρατήσουμε ενήμερο για την ημερομηνία της εν λόγω παράστασης στη Λευκωσία, εφ’ όσον αυτή τελικά πραγματοποιηθεί, προκειμένου να την παρακολουθήσετε.

Τέλος, θα θέλαμε να γνωρίζετε ότι πρόθεση του Οργανισμού είναι να καθιερώσει τη χρήση ελληνικών υπέρτιτλων σε όλες τις παραγωγές του -για μια εκ των προτέρων συγκεκριμένη παράσταση- προκειμένου να δώσει πρόσβαση σε άτομα με προβλήματα ακοής, που επιθυμούν να τις παρακολουθήσουν».

Θεωρώ θετικό το γεγονός πως αυτή η παράσταση έφερε στο προσκήνιο το θέμα της προσβασιμότητας των κωφών ατόμων στο θέατρο και που ο ΘΟΚ αποφάσισε να προσφέρει από δω και πέρα τη δυνατότητα στα άτομα αυτά να παρακολουθούν τις παραστάσεις του. Ο Οργανισμός έχει την οικονομική ευχέρεια και την υποχρέωση να το πράξει. Όπως κάνει εδώ και τέσσερα χρόνια με το πρόγραμμα «Δείτε μας αλλιώς» που απευθύνεται σε άτομα με οπτική αναπηρία.

Είναι όμως λάθος που δεν μελετήθηκε έγκαιρα αυτή η δυνατότητα και να λυθούν τα όποια τεχνικά προβλήματα, εφόσον υπήρξε η σκέψη, στερώντας από αρκετά κωφά άτομα να παρακολουθήσουν ειδικά αυτό το έργο που τους αφορά άμεσα. Επίσης κακώς αφήνεται να εννοηθεί ότι ίσως και να μην πραγματοποιηθεί τελικά. Δεν μπορώ να αντιληφθώ τους «τεχνικούς λόγους» που δυσκολεύουν τον Οργανισμό. Στη Λεμεσό πάντως είχαμε παράλληλη προβολή υποτίτλων, αγγλικών, τούρκικων και ελληνικών όταν υπήρχε η νοηματική. Σε κάθε περίπτωση είμαι σίγουρος πως σε συνεννόηση με τους συντελεστές της παράστασης μπορεί να βρεθεί σκηνική λύση. Ελπίζω μόνο να μην ισχύει αυτό που ακούστηκε, ότι ο Οργανισμός «διερευνούσε το ενδιαφέρον των κωφών ατόμων» για να προχωρήσει τη διαδικασία.

Στο μέλλον χρειάζεται καλύτερος προγραμματισμός από την αρχή μιας παραγωγής σε συνεργασία με τους συντελεστές. Που να λαμβάνουν υπόψη τόσο το θέμα περιοδείας (ώστε να μην έχουμε σκηνικά που «δεν μετακινούνται») όσο και τα θέματα προσβασιμότητας. Να καθιερωθεί ο υπότιτλος των παραγώγων του ΘΟΚ, τέτοιος που να βοηθά την παρακολούθηση της παράστασης από κωφά άτομα και να προσφέρεται αυτή η δυνατότητα σε πολλές παραστάσεις και σίγουρα στις περιοδείες.

Γενικά ο ΘΟΚ πρέπει να μην ξεχνά πως καθηκόντως αποτείνεται σε όλους τους Κυπρίους και να προσπαθεί να φτάνει σε όλη την Κύπρο. Τόσο μέσα από τα προγράμματά του -όπως άρχισε να κάνει για παράδειγμα με τα Θεατρικά του Εργαστήρια που μεταφέρονται ήδη στη Λεμεσό και αντιλαμβάνομαι ότι ο στόχος είναι να ταξιδέψουν και αλλούόσο και με τα έργα του, που πρέπει να περιοδεύουν και όχι μόνο με μια παράσταση σε κάθε πόλη.

Σε κάθε περίπτωση οι Φυλές βοήθησαν να αναδειχθούν θέματα προσβασιμότητας των ατόμων με αναπηρία στην κυπριακή κοινωνία. Έστω και τώρα ο ΘΟΚ να προσφέρει τη δυνατότητα για πρόσβαση στις παραστάσεις του έργου αυτού σε άτομα με προβλήματα ακοής. Έτσι θα έχει και νόημα η αναφορά στον Άλλο που είναι η φετινή θεματική άλλα και οι συζητήσεις που έχει ανοίξει το έργο γενικότερα άλλα και ειδικότερα για τη «Φυλή των Κωφών» να μην γίνονται μόνο ανάμεσα σε όσους ανήκουν στη «Φυλή των Ακουόντων».

Αντώνης Γεωργίου

Google News icon Aκολουθήστε μας στο Google News

Οι τελευταίες ειδήσεις από την Κύπρο και τον κόσμο και όλη η επικαιρότητα στο dialogos.com.cy