Η υγεία μας ασθενεί

Του Χρύσανθου (Αθου) Γεωργίου*

Η Αριστερά αντικρίζει την υγεία ως κοινωνικό αγαθό, το οποίο έχει υποχρέωση να παρέχει ένα κράτος στους πολίτες του και όχι ως εμπόρευμα. Για ένα σύγχρονο κράτος, η Υγεία, ο τρόπος διαχείρισής της αλλά και το επίπεδο σχέσης των πολιτών με αυτή σηματοδοτεί το επίπεδο κοινωνικής δικαιοσύνης, αλλά και πολιτισμού της κοινωνίας.

Είναι εμφανές ότι οι ανισότητες στην παρεχόμενη φροντίδα υγείας, στην προσβασιμότητα αλλά και στις υπηρεσίες είναι η καθημερινότητα και δεν διαφαίνεται προοπτική μέσα από τις εφαρμοζόμενες πολιτικές. Η σκιαγράφηση της κατάστασης προκαλεί δέος αφού δεν υπάρχει καθολική κάλυψη και ισότιμη πρόσβαση σε ποιοτικές Υπηρεσίες Υγείας. Η Κύπρος είναι ίσως η μόνη χώρα της Ευρωπαϊκής Ενωσης χωρίς Γενικό Σχέδιο Υγείας, ενώ οι δαπάνες για την Υγεία στη χώρα μας έχουν μειωθεί τα τελευταία 3 χρόνια και υστερούν κατά 30% του ευρωπαϊκού μέσου όρου (6,9% έναντι 10,7% επί του ΑΕΠ).

Η Υγεία είναι το πρώτο θύμα των νεοφιλελεύθερων μνημονιακών πολιτικών. Ο συνδυασμός της οικονομικής κρίσης, της πολιτικής της κυβέρνησης και της πιστής εφαρμογής του μνημονίου όσον αφορά τις περικοπές, οδήγησε την Υγεία μας σε κούρεμα. Η κυβέρνηση δεν δείχνει την ίδια σπουδή για την εφαρμογή του ΓεΣΥ, όπως κάνει με την εφαρμογή άλλων προνοιών του μνημονίου. Εχει καταστρατηγήσει την κοινωνική συναίνεση για εφαρμογή του μονοασφαλιστικού ΓεΣΥ όπως έχει ψηφιστεί το 2001 και επιμένει με διαφόρους τρόπους στην εφαρμογή του πολυασφαλιστικού ΓεΣΥ, ασχέτως αν αυτή ανεβάζει το κόστος, που θα πληρώσει και πάλι ο Κύπριος πολίτης και θα οδηγήσει σε ασθενείς και επαγγελματίες υγείας δύο ή περισσοτέρων κατηγοριών. Η επιμονή αυτή της κυβέρνησης εγείρει τουλάχιστον ερωτήματα, μετά από 2 μελέτες που η ίδια παράγγειλε αλλά και μετά τις παραδοχές της ίδιας της Τρόικας ότι ο δρόμος στην Κύπρο είναι η εφαρμογή μονοασφαλιστικού Σχεδίου Υγείας.

Μέσα στην κυβέρνηση υπάρχει μια εμφανής διγλωσσία: Ο Υπουργός Υγείας από τη μια δηλώνει ότι υπό τις συνθήκες και την προετοιμασία που έχει γίνει, αποτελεί μονόδρομο η εφαρμογή του. Ο Υπουργός Οικονομικών από την άλλη μιλά για «ένα ΓεΣΥ» βάζοντας διάφορες προϋποθέσεις που οδηγούν στην ακύρωση εφαρμογής του.

Τα νοσοκομεία δεν παράγουν αγαθά προς κατανάλωση, αλλά παρέχουν πολύτιμες υπηρεσίες και επιτελούν κοινωνικό έργο. Δεν αρνούμαι ότι χρήζουν φρόνιμης οικονομικής διαχείρισης, λειτουργικής αυτονόμησης-αναδιοργάνωσης, εκσυγχρονισμού και ενίσχυσης της διαφάνειας των διαδικασιών τους, έτσι που να παρέχεται ευελιξία στη λήψη και υλοποίηση αποφάσεων. Ενα είναι αυτό και άλλο οι λανθασμένες οικονομίστικες προσεγγίσεις, η αδράνεια και η ανυπαρξία συγκεκριμένης πολιτικής εκ μέρους του Υπουργείου Υγείας τα τελευταία 3 χρόνια που οδηγούν τα νοσοκομεία σε κατάρρευση και στην εφαρμογή του πολυασφαλιστικού Συστήματος Υγείας από την πίσω πόρτα. Η κυβέρνηση συνειδητά γονάτισε τον κρατικό τομέα Υγείας μειώνοντας τον προϋπολογισμό για την Υγεία κατά 106 εκ. ευρώ. Τι και αν φέτος ανεβάζει τον προϋπολογισμό κατά 12 εκ. ευρώ; Ενα αδύνατο παυσίπονο δεν είναι αποτελεσματικό.

Η πολιτική της κυβέρνησης οδηγεί τους επαγγελματίες Υγείας στη φυγή από τα κρατικά νοσηλευτήρια, δεν δίνει λύση στα προβλήματα των νοσοκομείων και των εργαζομένων, τους στερεί την ελπίδα, την εργασιακή ασφάλεια και τους ζητάει απλά να δουλεύουν περισσότερο σε ένα χαώδες και επικίνδυνο περιβάλλον. Η πραγματικότητα είναι σκληρή: υπερφόρτωση του δημοσίου τομέα -που οδηγεί αναπόφευκτα στη δημιουργία λιστών αναμονής, στις ουρές, στην έλλειψη φαρμάκων και αναλωσίμων και άλλων σοβαρών καθημερινών λειτουργικών προβλημάτων τα οποία συσσωρεύονται παρά τις φιλότιμες προσπάθειες του προσωπικού. Εντέχνως διοχετεύονται ασθενείς και μεγάλα κονδύλια στον ιδιωτικό τομέα την ίδια ώρα που μειώνονται οι μισθοί και οι απολαβές των επαγγελματιών Υγείας στα κρατικά νοσηλευτήρια.

Ο τομέας της Υγείας καταρρέει και η ανάγκη για συνολική μεταρρύθμιση είναι επιτακτική και άμεση. Η Αριστερά έχει ευθύνη και υποχρέωση να οδηγήσει αυτήν τη διαδικασία μπροστά και να αντισταθεί στις πολιτικές που μετατρέπουν το δικαίωμα στην υγεία και στη ζωή σε προνόμιο ή ακόμα και πολυτέλεια για τους λίγους.

*Επικεφαλής Γραφείου Υγείας Κ.Ε. ΑΚΕΛ