Η μετά το Πραξικόπημα εποχή και η λύση του Κυπριακού

Του Χριστάκη Τζιοβάνη*

Το βράδυ της 15ης Ιουλίου μετά από ένα αποτυχημένο πραξικόπημα εξπρές από μια μικρή μερίδα στρατιωτικών, άλλαξε ουσιαστικά τον ρόλο του στρατού στην σύγχρονη ιστορία της Τουρκίας. Η επόμενη μέρα μετά το πραξικόπημα είναι μια περίοδος εκκαθάρισης αλλά και εδραίωσης της ηγεμονίας του Ερντογάν, ο οποίος προσπαθεί να κυριαρχήσει στην εξουσία της χώρας.

Από την δεκαετία του ’60 και έπειτα έγιναν πέραν των τριών στρατιωτικών πραξικοπημάτων στην Τουρκία τα οποία είχαν επιτύχει και καθόριζαν τον κυρίαρχο ρόλο του στρατού στην χώρα. Ο γεωστρατηγικός ρόλος της Τουρκίας στην περιοχή, η δυναμική της λόγω του φυσικού αερίου, καθιστούν την χώρα καθοριστικό παίχτη στην περιοχή της Μεσογείου. Αυτός ο καθοριστικός και δυναμικός ρόλος ελέγχεται πλέον πλήρως από τον ισχυροποιημένο τώρα Ερντογάν.

Εκμεταλλευόμενος την πολιτική αλλά και κοινωνική ρευστότητα της Τουρκίας, ο Ερντογάν εδραιώνει τη θέση του, όχι μόνο στη χώρα του, αλλά και στην ευαίσθητη περιοχή της Μέσης Ανατολής και της Μεσογείου. Με κινήσεις τακτικής εκμεταλλεύεται πλήρως την κατάσταση για να ελέγξει τα πάντα από το στρατό, τα σχολεία, τα ΜΜΕ και την δημόσια Υπηρεσία. Εδώ και καιρό προσπαθούσε να εκκαθαρίσει το σύστημα από κάποιους πυρήνες που δεν προσκολλούσαν στις πολιτικές του. Η κίνηση ματ από πλευράς της Τουρκίας η απολογία προς την Ρωσία και η όξυνση των σχέσεων μεταξύ ΗΠΑ και Τουρκίας λόγω της περίπτωσης Γκιουλέν, ενισχύει την εξομάλυνση των σχέσεων μεταξύ Ρωσίας και Τουρκίας.

Τα πιο πάνω δεδομένα όπως έχουν διαφανεί θα πρέπει να αξιολογηθούν σωστά από την Κυπριακή Δημοκρατία σε μια προσπάθεια λύσης το συντομότερο στα πλαίσια Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας, όπως αυτή καθορίζεται στα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών. Μπορεί αυτό το χρονικό διάστημα το Κυπριακό να μην είναι στις προτεραιότητες του Τούρκου Προέδρου λόγω της εσωτερικής κατάστασης, αλλά ο Ακιντζί σχολιάζοντας τα γεγονότα από τις πρώτες ώρες καταδίκαζε έντονα το πραξικόπημα και υπερασπίστηκε τη δημοκρατία, γεγονός που ελπίζουμε να αποτελέσει μοχλό πίεσης για άμεση λύση του Κυπριακού. Επίσης σημαντικό είναι οι συνομιλίες να συνεχίσουν από το σημείο που βρίσκονται σήμερα με όσα έχουν τεθεί στο τραπέζι και έχουν συμφωνηθεί και όχι εκμεταλλευόμενος της δύναμης του Ερντογάν, ο Ακιντζι να διαφοροποιήσει τη θέση του.

Η περίπτωση του πραξικοπήματος και η παρουσία 45 χιλιάδων Τούρκων στρατιωτών ενισχύει την θέση της πλευράς μας όσον αφορά το θέμα των εγγυήσεων, το οποίο πρέπει άμεσα να χειριστούμε με διπλωματία έτσι ώστε να διασφαλίζουμε την ασφάλεια σε ολόκληρη την επικράτεια του νησιού.

Λαμβάνοντας υπόψη και την στάση της Τουρκοκυπριακής κοινότητας στο ευρύ πλαίσιο η οποία έχει αυξήσει το πολιτισμικό χάσμα με την Τουρκία (λόγω και των εκκαθαρίσεων που επιχειρεί ο Ερντογάν) με την προϋπόθεση για αυτονόμηση και τελική απεξάρτηση από την Τουρκία, είναι ένα κομβικό σημείο για πίεση λύσης προς την ορθή κατεύθυνση και με το σωστό περιεχόμενο.

Εάν πολύ σωστά θεωρήσουμε το κλειδί για την λύση του Κυπριακού βρίσκεται στην Τουρκία και εφόσον οι σχεδιασμοί για προμήθεια του Φυσικού Αερίου από το Ισραήλ προς την Τουρκία περνούν μέσα από την ΑΟΖ της Κύπρου, τώρα όσο ποτέ άλλοτε είναι επιτακτική ανάγκη να πιέσουμε τόσο την Τουρκία όσο και την Τουρκοκυπριακή κοινότητα και τον Διεθνή παράγοντα για την λύση του Κυπριακού προβλήματος.

* Βουλευτής ΑΚΕΛ Αμμοχώστου