Οι συγγραφείς του Play on! #4: Νάγια Τ. Καρακώστα, Μιχάλης Νικολάου

Οι συγγραφείς του Play on! #4

  • ΝΑΓΙΑ Τ. ΚΑΡΑΚΩΣΤΑ,  Φ

Σύμβουλος επεξεργασίας κειμένου: Λέα Μαλένη, Σκηνοθετική επιμέλεια ανάγνωσης: Αθηνά Κάσιου

Το θέμα του έργου είναι η ζωή δύο Τροφίμων μέσα σε μια κλινική. Η ακολουθία των ρυθμών και των κανονισμών λειτουργίας της και ό,τι αυτό επιφέρει. Μιας κλινικής που λειτουργεί ως καταφύγιο για τους Επιζώντες. Τους Επιζώντες από το Έξω και τη θανατική καταδίκη αυτού.

Η επιλογή της θεματικής αυτής έγινε από και εξαιτίας μιας ανάγκης σχολιασμού, παρατήρησης και κατακραυγής κοινωνικών συστημάτων και εξουσιών. Έγινε από μια προσπάθεια αλληγορίας της παραβίασης και κατάργησης του προσωπικού/του ιδιωτικού/του ατομικού, της ιδρυματοποίησης, της ψευδαίσθησης της επιλογής, του διακαή ελέγχου για την «ασφάλεια και προστασία» […]. Έγινε από μια ανάγκη διεξόδου και έκφρασης/ εξέφρασης.

Η εμπειρία συνεργασίας με τον σύμβουλο επεξεργασίας ήταν εξαιρετική! Στάθηκα τυχερή γιατί με ανέλαβε η Λέα Μαλένη, στην οποία θέλω να πω ένα τεράστιο-και δημόσιο- Ευχαριστώ! Η Λέα κατάλαβε από την πρώτη στιγμή την ανάγκη να γράψω αυτό το κείμενο, αλλά και όσα ήθελα να πω και οι συμβουλές –μα και συμβολή- της ήταν καθοριστική. Στις συναντήσεις, αλλά και στις διαδικτυακές συνομιλίες μας, η Λέα κατάφερνε με τις ερωτήσεις και τις σημειώσεις της να ξεδιαλύνει τα θολωμένα του νου μου νερά και να με επαναφέρει στην κειμενική μας πραγματικότητα και στα όσα-δραματουργικά-  “συνέφερε” να κρατήσουμε ή να ξεφορτωθούμε. Πάντα με υπομονή, ανοχή και με μια εξαιρετική ικανότητα ακροατή, η Λέα με [καθ]οδήγησε στην τελική [;!] μορφή του “φ”.

Η τύχη μου όμως δεν σταμάτησε εκεί καθώς την επιμέλεια της σκηνοθετικής ανάγνωσης ανέλαβε η Αθηνά Κάσιου. Γεγονός που αμέσως καθησυχάζει κάθε κτύπο καρδιάς γνωρίζοντας την πίστη με την οποία δουλεύει η Αθηνά πάνω στα θεατρικά κείμενα, βγάζοντας πάντα το καλύτερο “εαυτό” τους. Συμμετέχοντας λοιπόν ως ηθοποιός στις πρόβες με την Αθηνά αλλά και με τον τόσο δοτικό Λάμπρο Κωνσταντέα, το κείμενο άρχισε να παίρνει μέσα μου τεράστιες διαστάσεις και ξάφνου ξεπηδούσαν δεκάδες ερωτήματα, κίνητρα και υποστάσεις χαρακτήρων, προθέσεις και σκέψεις  που μήτε και εγώ δεν είχα φανταστεί.

Και αν με την Λέα δώσαμε σάρκα και οστά στο κείμενο, με την Αθηνά και τον Λάμπρο δώσαμε  πνοή σε αυτό.  Και τους ευχαριστώ από καρδιάς !

Το πρόγραμμα Play προσφέρει σε ένα θεατρικό συγγραφέα ευκαιρίες. Ευκαιρίες δοκιμής/ συναλλαγής/ ανταλλαγής/ επιλογής. Σκέψεων/ απόψεων/ καρδιών. Το Play είναι ένα πρόγραμμα που δεν καθορίζει ούτε “κλειδώνει” θεματικές, με αποτέλεσμα το κάλεσμά του να είναι όντως ένα ανοιχτό μα και ένα ευρύ κάλεσμα προς το οποιοδήποτε κοινό.  Μα δεν σταματάει εκεί.  Προσφέρει την ευκαιρία επεξεργασίας μα και παροχής αναλυτικού σχολιασμού πάνω στο εκάστοτε κείμενο, την ευκαιρία συνεργασίας και καθοδήγησης από επαγγελματίες του Θεατρικού χώρου, αλλά και την ευκαιρία παρουσίασης  στο κοινό.  Το Play δίνει σε ένα θεατρικό συγγραφέα την ευκαιρία και τον χώρο – κυριολεκτικά μα κυρίως μεταφορικά – να ρισκάρει. Να ρισκάρει να εκτεθεί.  Να εκτεθεί όμως υπό το πρίσμα μιας προστατευμένης “έκθεσης” και αυτό είναι που είναι πολύ σημαντικό.

Πιστεύω πως τα τελευταία χρόνια υπάρχει μια γενική άνοδος της θεατρικής ζωής του τόπου και μέσα σε αυτήν-και μαζί με αυτήν- και της κυπριακής θεατρικής γραφής. Είτε μέσω της κυπριακής διαλέκτου, είτε μέσω της νεοελληνικής, εμφανίζονται νέα δείγματα γραφής και το κοινό –εντός ή εκτός θεατρικής κοινότητας- τα αγκαλιάζει. Γιατί; Γιατί πιστεύω πως έχουμε την ανάγκη να νιώσουμε το “εγχώριο”. Μακριά-πολύ μακριά- όμως από καθετί το εθνικιστικό! Πιστεύω απλά πως η ανάγκη αυτή προκύπτει και έρχεται να συναντήσει μια άλλη δικιά μας ανάγκη: την ανάγκη επιβεβαίωσης της ύπαρξης του κυπριακού [σε πολλά εισαγωγικά] “υλικού”.

Και αυτό μοναχά με τη θετική έννοια πρέπει να το προσεγγίσουμε και να το προσδιορίσουμε.

Η ευθύνη του θεατρικού συγγραφέα είναι, όπως και κάθε καλλιτέχνη: να είναι μέσα, πάνω, κάτω, γύρω και ανάποδα άμα λάχει από την εκάστοτε κοινωνία και το εκάστοτε παρόν του. Τον παλμό αυτού του παρόντος. Να τον ζει, να τον παρατηρεί, να αποστασιοποιείται απ’ αυτόν,  για να ‘ρθει μέσα από την Τέχνη του –βαθιά αναγκαία, άρα αληθινή- να τον επικοινωνήσει, να τον προβληματίσει, να τον συγκινήσει, να τον αγαπήσει ή και να τον μισήσει. Για να τον σχολιάσει ή να τον αλλάξει. Να τον επηρεάσει.

Επιτρέψτε μου να πω πως η ευθύνη των θεατρικών συγγραφέων ίσως  να είναι λίγο μεγαλύτερη [σε σχέση με το εφήμερο μιας θεατρικής παράστασης]. Και αυτό γιατί οι θεατρικοί συγγραφείς φέρουν ακόμη ένα βάρος στους ώμους τους.  Ή μάλλον καλύτερα στα χέρια τους: την ίδια την φύση κάθε γραπτού κειμένου, το πέρασμα στην αιωνιότητα.

  • ΜΙΧΑΛΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ Άφατα

Σύμβουλος επεξεργασίας κειμένου: Αλεξία Παπαλαζάρου, Σκηνοθετική επιμέλεια ανάγνωσης: Κώστας Σιλβέστρος

Το θέμα που πραγματεύεται το θεατρικό μου έργο Άφατα έχει να κάνει μ’ ένα σοβαρό πρόβλημα που αρρωσταίνει τις κοινωνίες, ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια. Συγκεκριμένα, αναφέρεται στην κακοποίηση, την παιδική σεξουαλική κακοποίηση και μάλιστα όταν αυτή γίνεται από τον στενό οικογενειακό κύκλο. Αντιλαμβάνεστε πως είναι ένα φαινόμενο που βρίσκεται σε έξαρση, επιδρά καταλυτικά στον παιδικό ψυχισμό επηρεάζοντας ανεπανόρθωτα όλη τη ζωή τους. Έτσι κι εγώ το επέλεξα, όχι μόνο για να δείξω τις συνέπειες που προκύπτουν απ’ αυτό το μείζον θέμα στα θύματα, αλλά κυρίως για να καταδικάσω τη σιωπή των θυμάτων. Εξ’ ου και το έργο ονομάστηκε Άφατα, δηλαδή αυτά που δε λέγονται όταν πρέπει!

Με την κυρία Αλεξία Παπαλαζάρου, με την οποία είχα την τιμή και την ευχαρίστηση να συνεργαστώ και σε προηγούμενο θεατρικό μου έργο, τα Διλήμματα που ανέβηκαν από την ΕΘΑΛ, η όλη εμπειρία ήταν εξαιρετική, άψογη και πολύ αποδοτική. Ως άνθρωπος με μεγάλη εμπειρία στα θεατρικά δρώμενα, αλλά και στη συγγραφή έργων, μου έδωσε ορθές συμβουλές.

Το πρόγραμμα Play δίνει την ευκαιρία σε νέους συγγραφείς να δοκιμάσουν τις δυνατότητες τους και να παρουσιάσουν τα έργα τους στο κοινό. Θεωρώ πως είναι χρήσιμο κι απαραίτητο, γιατί δεν υπάρχουν πολλοί τρόποι ή μέσα, ώστε να αναδειχθούν ανερχόμενοι θεατρικοί συγγραφείς. Επίσης, καταρτίζεται από καταξιωμένους ανθρώπους του χώρου που με τις συμβουλές τους βοηθούν το συγγραφέα να βελτιώσει τη γραφή του.

Σχετικά με την αντιμετώπιση της κυπριακής θεατρικής γραφής από τη θεατρική κοινότητα και το κοινό θεωρώ πως έχουν γίνει κάποια βήματα προς τη σωστή κατεύθυνση, όμως υπάρχουν ακόμη πολλά να γίνουν. Θα πρέπει τόσο το κοινό όσο και τα θεατρικά σχήματα να αγκαλιάσουν τα νέα έργα που προέρχονται από Κύπριους συγγραφείς και να τους δείξουν εμπιστοσύνη. Είναι νομίζω καιρός να δοθεί περισσότερη έμφαση και βήμα σε νέα σύγχρονα κείμενα, ώστε να δίνονται κίνητρα σε καινούριους συγγραφείς να δημιουργήσουν.

Είναι πραγματικότητα πως ο κόσμος σήμερα αντιμετωπίζει ποικίλα και σοβαρά προβλήματα που θίγουν σε πολλές περιπτώσεις την ηθική, αλλά και την κοινωνική του υπόσταση. Ο θεατρικός συγγραφέας, λοιπόν, πρέπει να αισθάνεται τον παλμό της κοινωνίας και να προσπαθεί να μεταφέρει μηνύματα που έχουν σχέση με τα προβλήματα που ταλαιπωρούν τους ανθρώπους σήμερα, αλλά και πανανθρώπινες αξίες, δημιουργώντας σωστά πρότυπα για το κοινό. Οφείλει να είναι τολμηρός στον τρόπο γραφής του και να μη διστάζει να παρουσιάσει θέματα που για πολλούς μοιάζουν απαγορευμένα.

Google News icon Aκολουθήστε μας στο Google News

Οι τελευταίες ειδήσεις από την Κύπρο και τον κόσμο και όλη η επικαιρότητα στο dialogos.com.cy