Ιδεολογία – οικολογία και ανθρώπινη νοημοσύνη

Του δρος Κυριάκου Τσιηφτέ*

Η σύνδεση της οικολογίας με τα σύγχρονα κοινωνικά προβλήματα εξέλιξης της ανθρωπότητας, ολοένα και πιο τακτικά εμφανίζεται στο ιδεολογικό προσκήνιο, αφού οι σύγχρονοι θεωρητικοί του 18ου αιώνα διασύνδεουν την επίλυση των κοινωνικών προβλημάτων που μαστίζουν τον πλανήτη με οικολογικούς όρους και αντίθετα.

Η σχέση οικολογία – κοινωνικό σύστημα και ιδεολογία έχει επανέλθει ξανά στο προσκήνιο σήμερα, αφού αποδεικνύεται πλέον με τις πιο επιστημονικές μεθόδους πως η εξέλιξη της ανθρωπότητας, και κατ’ επέκταση η ανθρώπινη δραστηριότητα, δημιούργησε τα κοινωνικά και οικολογικά προβλήματα του τελευταίου αιώνα.

Είναι ξεκάθαρο πλέον πως η οικολογία οφείλει να δώσει την αναγκαία σημασία στην ανάλυση και επίλυση των κορυφαίων κοινωνικών προβλημάτων, ενώ ταυτόχρονα η πολιτική οφείλει να αναλύσει τα κοινωνικά προβλήματα σύμφωνα με την οικολογική τους διάσταση και όχι οικονομικούς όρους, όπως γίνεται μέχρι σήμερα.

Το κυρίαρχο κοινωνικό σύστημα του αιώνα μας, ο καπιταλισμός, γέννησε και έθρεψε μέσα από την ιδεολογική του εξέλιξη τα σημερινά κοινωνικά και οικολογικά προβλήματα. Χωρίς την αλλαγή λοιπόν της ιδεολογικής βάση του συστήματος δεν μπορούν να επιλυθούν τα οικολογικά προβλήματα, αφού με την εφαρμογή της ίδιας ιδεολογικής φιλοσοφίας, τα οικολογικά προβλήματα αναπτύσσονται και επιδεινώνονται με ταχύτερους ρυθμούς από ό,τι η ίδια η τεχνολογία.

Από την άλλη, δεν πρέπει να παραγνωρίζουμε ότι μέσα από την εξέλιξη των αιώνων, ο άνθρωπος κατάφερε να αναπτύξει τους κατάλληλους μηχανισμούς αυτοπροστασίας και αυτογνωσίας προστατεύοντας, κατά κύριο λόγο, την ανθρώπινη ύπαρξη μέσα από μια κοινωνική ανάπτυξη. Η ικανότητά του όμως να καταγραφεί και να εξελίσσει το ανθρώπινο είδος, σε σχέση με τους άλλους ζωντανούς οργανισμούς, του έδωσε τη δυνατότητα να υπερτερεί και να δαμάζει τα νοητά, υπαρκτά όντα, τους συνανθρώπους του και τον ίδιο τον πλανήτη που τον γέννησε.

Παρά το γεγονός πως η ανθρώπινη νοημοσύνη αρκεί για να αλλάξει ο κόσμος, ο άνθρωπος δεν έχει ακόμα κατανοήσει πού ακριβώς οδηγείται το ανθρώπινο γένος με την καταστροφή του πλανήτη. Από τη μια ο ανεξέλεγκτος τεχνολογικός ρυθμός ανάπτυξης επιδεινώνει τις οικολογικές καταστροφές του πλανήτη σε πολλαπλάσιο ρυθμό από τις όποιες προσπάθειες έγιναν μέχρι σήμερα για μετριασμό της κατάστασης και από την άλλη ένα κυρίαρχο κοινωνικό – ιδεολογικό σύστημα, ο καπιταλισμός, τάσσεται ιδεολογικά έναντι στη διατήρηση της ανθρώπινης ζωής με αξιοπρέπεια και αλληλοσεβασμό.

Ποιο είναι τελικά το ζητούμενο; Η διατήρηση ενός ιδεολογικού κοινωνικού συστήματος συντήρησης του συσσωρευμένου πλούτου στα χέρια μιας χούφτας ανθρώπων ή μια αξιοπρεπής ανάπτυξη ενός νέου οικολογικά δομούμενου συστήματος βασισμένου σε ανθρώπινες αξίες και ιδανικά;

*Ακαδημαϊκός – Τμήμα Μηχανολογίας και Κατασκευαστικής, Πανεπιστημίου Κύπρου

 

 

Google News icon Aκολουθήστε μας στο Google News

Οι τελευταίες ειδήσεις από την Κύπρο και τον κόσμο και όλη η επικαιρότητα στο dialogos.com.cy