Υστεροφημία και Ηθική

Του Αχιλλέα Αχιλλέως*

Υστεροφημία. Μια λέξη που αναφέρεται στη μετά θάνατον δόξα, η οποία αποκτάται μετά κόπου και μόχθου και πρωτίστως ελέω έντιμου και αξιόλογου βίου, ο οποίος κρίνεται από την ιστορία και το κοινωνικό σύνολο. Μια λέξη για την οποία πάσχιζε κάθε δημόσιο πρόσωπο που σεβόταν τον εαυτό του και φρόντιζε ούτως ώστε τα λόγια του να συνάδουν με τα έργα του και να χαρακτηρίζεται από τιμιότητα, ανθρωπιά, αλτρουισμό και ανιδιοτελή προσφορά.

Θα μου πεις τώρα, ψιλά γράμματα για τη σήμερον εποχή που ζούμε. Ειδικά στο ότι έχει να κάνει με τους δημόσιους αξιωματούχους και συγκεκριμένους πολιτικούς λογής-λογής… και εισαγγελείς, και ελεγκτές, και τραπεζίτες, και δικηγόρους, και οικονομολόγους, και επιχειρηματίες, και χρηματιστές, και δε συμμαζεύεται!

Είμαι σίγουρος ότι μετά θάνατον, η υστεροφημία όλων αυτών αντί να έχει πιάσει πάτο, θα έχει φτάσει στα ύψη! Και στα μνημόσυνα τους θα τους πλέκουν το εγκώμιο κάποιοι πιστοί “θαυμαστές” – αλλά προπάντων συνεχιστές – του έργου τους! Και εμείς; Εμείς με τη κοντή μνήμη θα έχουμε ξεχάσει, άλλοι θα χειροκροτούμε μαζί τους αναλόγως βολής, κι άλλοι απλά θα λέμε “δε βαριέσαι, ήταν καλός άνθρωπος”.

Και αραιά-πυκνά, όταν τους στήνουν στο εδώλιο του κατηγορουμένου, θα επικαλούνται με στόμφο ότι υπήρξαν «άξια τέκνα της πατρίδος», ζητώντας αμετανόητα μετριασμό ποινής. Μιας πατρίδας που την έχουν κατασπαράξει με τις «υπηρεσίες» τους, από τις οποίες έχουν καρπωθεί αυτοί και οι οικογένειες τους διορισμούς, αξιώματα και χρήμα. Εμείς πάλι στην απέξω, απορώντας και πληρώνοντας τα σπασμένα.

Οπόταν, μήπως τελικά το πρόβλημα της κοινωνίας μας δεν είναι η πτώση των ηθικών αξιών, αλλά η παντελής ανυπαρξία τους; Το απύθμενο θράσος, η απαξίωση των θεσμών, η διαπλοκή, η ευνοιοκρατία και τα τεράστια οικονομικά οφέλη που πολλοί έχουν αποκομίσει από την απαρχή της Κυπριακής Δημοκρατίας, αυτό καταδεικνύουν με τον πιο τραγικό τρόπο. Σελίδες ολόκληρες θα χρειαστούν για να αναφερθούν επιγραμματικά τα σκάνδαλα.

Και προσέξτε, αναφέρομαι στα σκάνδαλα που έχουν ήδη δει το φως της δημοσιότητας, όχι σε όσα δεν έχουν ακόμη αποκαλυφθεί ή απλά έχουν συγκαλυφθεί ποικιλοτρόπως, συνήθως μέσω ερευνητικών επιτροπών.

Ο πήχης της ηθικής στον τόπο μας θα πάρει χρόνια για να ξεκολλήσει από το βούρκο. Όπου δεν υπάρχει διαφάνεια, έλεγχος και απόδοση ευθυνών, τα φαινόμενα αυτά θα πολλαπλασιάζονται μέρα με την ημέρα. Τα πιο κάτω μέτρα, θα έπρεπε εδώ και καιρό να έχουν παρθεί:

Ο κατάλογος για το πόθεν έσχες πρέπει να διευρυνθεί και να συμπεριλάβει όλους τους κρατικούς αξιωματούχους, ανεξάρτητους θεσμούς, υψηλόβαθμους δημόσιους λειτουργούς και γενικά όσους διαχειρίζονται δημόσιο χρήμα ή λαμβάνουν αποφάσεις εκ μέρους της πολιτείας. Τα κατατιθέμενα στοιχεία θα ελέγχονται εξονυχιστικά για την εγκυρότητα τους και σε περίπτωση κατάθεσης ψευδών στοιχείων οι παραβάτες να διώκονται ποινικά.

Η περιουσία όσων καταδικάζονται να δημεύεται, ούτως ώστε να επιστρέφονται τα χρήματα που έχουν αποκτηθεί με αθέμιτο πλουτισμό, μαζί με υψηλά χρηματικά πρόστιμα και κάλυψη όλων των εξόδων που αφορούν τη δίκη και τη φρούρηση των καταδικασθέντων. Να καταργηθεί η αποφυλάκιση λόγω γήρατος και να δημιουργηθεί ένα δημόσια προσβάσιμο αρχείο, το οποίο θα αναφέρει τα ονόματα όλων όσων έχουν καταδικασθεί για υποθέσεις αθέμιτου πλουτισμού. Και επιτέλους, να θεσπιστεί η νομοθεσία που αφορά το επαγγελματικό ασυμβίβαστο πολιτικών και πολιτειακών αξιωματούχων.

Με δεδομένο ότι η συζήτηση για κάποια από τα προαναφερθείσα θέματα άρχισε πριν από αρκετά χρόνια και διαιωνίζεται, το κράτος μας, ελέω ανυπαρξίας ηθικής και μέγιστης ικανότητας κάποιον να ελίσσονται μέσα από νομικίστικες διαδικασίες, οδεύει με μαθηματική ακρίβεια προς τη διάλυση.

*Πολίτης