Καλλιτέχνες Θεάτρου ΠΕΟ: Μόνο μέσα από συλλογική δράση και αγώνα θα έχουμε αποτέλεσμα

Από την επίσκεψη των Καλλιτεχνών Θεάτρου της ΣΗΔΗΚΕΚ-ΠΕΟ μαζί με το Θέατρο Αντίλογος στα εκπαιδευτήρια Ριζοκαρπάσου την Τετάρτη 25 Απριλίου με τη θεατρική παράσταση «Ο Τρομάρας».

Συνέντευξη στον Αντώνη Γεωργίου

«Η κατάσταση όσον αφορά τα εργασιακά δικαιώματα των ηθοποιών στην Κύπρο έχει επιδεινωθεί τα τελευταία χρόνια», δηλώνει η Κλαδική Καλλιτεχνών Θεάτρου ΣΗΔΗΚΕΚ ΠΕΟ. Η Κλαδική πρόσφατα εξέλεξε νέα επιτροπή, τα μέλη της οποίας είναι: Προκόπης Αγαθοκλέους, Χριστίνα Κωνσταντίνου Νεκτάριος Θεοδώρου, Χριστίνα Χρστόφια, Χάρης Κκολός, Άντρια Νικολάου, Μάριος Στυλιανού, Κριστιάνα Γεωργίου, Βαλεντίνος Κόκκινος, Μαρία Καρσερά και Αγγελική Παπαϊωάννου.

Είναι αυτονόητο για την Επιτροπή «ότι μόνο μέσα από συλλογική δράση και αγώνα θα έχουμε αποτέλεσμα» και καλεί σε συνεργασία όλους τους ηθοποιούς και καλλιτέχνες του θεάτρου αλλά και τις θεατρικές ομάδες και τον ΘΟΚ. Αναγνωρίζουν τα θετικά του σχεδίου Θυμέλη που έδωσε τη δυνατότητα σε ανεξάρτητες ομάδες να παρουσιάσουν έργο, τονίζουν ταυτόχρονα ότι «υπάρχει η αναγκαιότητα να εξεταστεί ως προς τη φιλοσοφία του» και θεωρούν πως υπάρχουν υπαρκτά προβλήματα σε «τρεις κυρίως άξονες: Διασφάλιση των εργασιακών δικαιωμάτων, οικονομική βιωσιμότητα των θιάσων και των παραγωγών και διασφάλιση του καλλιτεχνικού αποτελέσματος».

Η Επιτροπή τοποθετείται ξεκάθαρα σε όλα τα θέματα που αφορούν το χώρο του θεάτρου και καταλήγει πως στην παιδεία χρειαζόμαστε «μια σύγχρονη, προοδευτική και ανθρωποκεντρική προσέγγιση που θα καλλιεργήσει ανθρώπους με κριτική σκέψη, υψηλή αισθητική και εκτίμηση προς τις τέχνες και τον πολιτισμό».

Θα ακολουθήσουν σε επόμενη έκδοση οι θέσεις της Ένωσης Ηθοποιών Κύπρου αλλά και άλλων ενδιαφερόμενων φορέων και θεατρικών σχημάτων.

  • Κλαδική Καλλιτεχνών Θεάτρου ΣΗΔΗΚΕΚ ΠΕΟ: Μόνο μέσα από συλλογική δράσηκαι αγώνα θα έχουμε αποτέλεσμα
  • Διεκδικούμε αυτό που θα ‘πρεπε να αναλογεί στο σύνολο των τεχνών

Οι ηθοποιοί τον τελευταίο καιρό διαμαρτύρονται πιο έντονα για τις συνθήκες εργασίας. Έχει επιδεινωθεί η κατάσταση ή είναι διαχρονικά θέματα;

Δυστυχώς η κατάσταση όσον αφορά τα εργασιακά δικαιώματα των ηθοποιών στην Κύπρο έχει επιδεινωθεί τα τελευταία χρόνια και εύκολα κάποιος μπορεί να το παρατηρήσει τόσο ως προς τις συνθήκες εργασίας όσο και ως προς την καταπάτηση των εργασιακών δικαιωμάτων τους. (Δεν αμειβόμαστε ούτε καν με τον κατώτατο μισθό, είμαστε ανασφάλιστοι, δεν καταβάλλεται ταμείο προνοίας και γενικά δεν απολαμβάνουμε των ελαχίστων όρων απασχόλησης). Χρόνο με το χρόνο η κατάσταση χειροτερεύει, αφού πλείστοι οι εργοδότες με αφορμή την οικονομική κρίση πολύ εύκολα μπορούν να αντικαταστήσουν κάποιον ηθοποιό που διεκδικεί τα δικαιώματά του με κάποιον που δεν τα διεκδικεί. Σε αυτό ακριβώς το σημείο είναι που πρέπει όλοι να σκεφτόμαστε και να δρούμε συλλογικά. Οι ίδιοι οι εργαζόμενοι να είμαστε οργανωμένοι, ώστε να αποτελέσουμε τροχοπέδη σ’ αυτές τις απαράδεκτες πρακτικές για να διασφαλίσουμε για το σύνολο του κλάδου την εργασιακή αξιοπρέπεια.

Ποια τα κυριότερα αιτήματα των συντεχνιών των Kύπριων ηθοποιών; Υπάρχει συνεργασία μεταξύ των συντεχνιών;

Είναι αυτονόητο και αρχή μας ως Kλαδική Καλλιτεχνών της ΣΗΔΗΚΕΚ ΠΕΟ ότι μόνο μέσα από συλλογική δράση και αγώνα θα έχουμε αποτέλεσμα. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο επιδιώκουμε να εργαζόμαστε από κοινού με την Ένωση Ηθοποιών Κύπρου για την κατάρτιση καινούργιων συλλογικών συμβάσεων τόσο με τον ΘΟΚ όσο και με τα ελεύθερα θέατρα, μέσα από τις οποίες οι ηθοποιοί να επωφελούνται όλων των εργασιακών τους δικαιωμάτων . Κάποια από τα βασικότερα αιτήματα των συντεχνιών είναι η εξασφάλιση ενός αξιοπρεπούς κατώτατου μισθού για τους ηθοποιούς, κατοχύρωση ελάχιστου χρόνου συμβολαίου, η καταβολή κοινωνικών ασφαλίσεων , το ταμείο προνοίας, η ιατροφαρμακευτική περίθαλψη κ.ά.

Πρέπει όλοι να σκεφτόμαστε και να δρούμε συλλογικά. Οι ίδιοι οι εργαζόμενοι να είμαστε οργανωμένοι, ώστε να αποτελέσουμε τροχοπέδη σ’ αυτές τις απαράδεκτες πρακτικές για να διασφαλίσουμε για το σύνολο του κλάδου την εργασιακή αξιοπρέπεια

Έχουν επιδεινωθεί τα κρούσματα ανασφάλιστων ηθοποιών; Ποια η θέση του τμήματος Κοινωνικών Ασφαλίσεων; Επιτρέπεται σε ηθοποιούς να «δηλώνουν αυτοεργοδοτούμενοι»;

Με βάση τον σχετικό νόμο περί Κοινωνικών Ασφαλίσεων, τις γνωματεύσεις του Γενικού Εισαγγελέα, τις αποφάσεις δικαστηρίου και τις εκθέσεις του Διευθυντή Κοινωνικών Ασφαλίσεων , όταν ισχύουν τα πιο κάτω είτε στο σύνολο είτε μερικά εξ αυτών και ανάλογα με την κάθε περίπτωση, τότε ο εργαζόμενος εμπίπτει στην κατηγορία του μισθωτού προσώπου και όχι αυτοεργοδοτούμενου:

α) Όταν ο εργαζόμενος δέχεται καθημερινό έλεγχο της εργασίας του και λαμβάνει οδηγίες από προϊστάμενο β) Όταν υπάρχει συγκεκριμένο ωράριο εργασίας και έλεγχος των ωρών εργασίας γ) Όταν ο καθορισμός της αμοιβής γίνεται υπό τη μορφή μισθού ή ημερομισθίου δ) Όταν η εργασία διεκπεραιώνεται στα υποστατικά του εργοδότη ε) Όταν ο εργοδότης επιλέγει ο ίδιος τον εργαζόμενο ηθοποιό στ) Όταν ο εργοδότης έχει δικαίωμα να απολύει ή να τερματίζει τις υπηρεσίες του εργοδοτούμενου ηθοποιού ζ) Όταν η εργασία εκτελείται αποκλειστικά ή κυρίως προς όφελος όχι του εργαζόμενου αλλά του εργοδότη.

Υπάρχουν αρκετά παραδείγματα με βάση τα οποία -έπειτα από σχετικά παράπονα- ο Διευθυντής των Κοινωνικών Ασφαλίσεων αφού τα διερεύνησε, δικαίωσε τους εργαζόμενους και υποχρέωσε τους εργοδότες σε καταβολή εισφορών στο Τ.Κ.Α. ακόμα και αναδρομικά καθώς και εισφορών σε όλα τα ταμεία τα οποία διαχειρίζονται ή εισπράττουν οι Κοινωνικές Ασφαλίσεις. Δυστυχώς τον τελευταίο καιρό υπάρχει έξαρση στη μη καταβολή εισφορών στο Τ.Κ.Α. Και ενώ είναι σαφές ότι οι ηθοποιοί έχουμε σχέση μισθωτού, οι Κοινωνικές Aσφαλίσεις δέχονται εισφορές από τους ηθοποιούς ως αυτοεργοδοτούμενους ανεχόμενοι την παραβίαση της νομοθεσίας.

Είχατε συνάντηση με τον τέως Υπουργό. Ποιος ο σκοπός και ποια η ανταπόκρισή του;

Ο σκοπός της συνάντησής μας με τον τέως Υπουργό Παιδείας ήταν η ανάγκη ενημέρωσής του για όλα τα θέματα που αφορούν τους ηθοποιούς με απώτερο ζητούμενο την παρέμβαση του Υπουργείου και της Πολιτείας για την αντιμετώπισή τους. Κύρια θέματα συζήτησης ήταν η ανάγκη εφαρμογής των συλλογικών συμβάσεων και η λήψη μέτρων , ώστε να είναι προϋπόθεση για την καταβολή χορηγίας η εφαρμογή των όρων της (ήτοι κατώτερος μισθός, ταμείο Κ.Α. ταμείο Προνοίας και ιατροφαρμακευτική περίθαλψη) καθώς και η αύξηση των κονδυλίων που αφορούν στον Πολιτισμό. Τέθηκε επίσης ο προβληματισμός σε ό,τι αφορά τις πρόνοιες του σχεδίου Θυμέλη, στη βάση των οποίων ενθαρρύνεται η απορρύθμιση των εργασιακών σχέσεων μέσω της σύναψης ιδιωτικών συμβολαίων. Τέλος, τονίστηκε η ανάγκη ολοκλήρωσης και υπογραφής της νέας συλλογικής σύμβασης με τον ΘΟΚ. Όλες οι πλευρές συμφώνησαν και δεσμεύτηκαν ότι θα πρέπει να ληφθούν τα κατάλληλα πρακτικά μέτρα ώστε να εξασφαλίζεται με αποδεικτικά στοιχεία η εφαρμογή της συλλογικής σύμβασης.

Δυστυχώς ακόμα αναμένουμε αποτελέσματα.

Τέθηκε επίσης ο προβληματισμός σε ό,τι αφορά τις πρόνοιες του σχεδίου Θυμέλη, στη βάση των οποίων ενθαρρύνεται η απορρύθμιση των εργασιακών σχέσεων μέσω της σύναψης ιδιωτικών συμβολαίων

Απ’ όσο γνωρίζετε παρόμοια προβλήματα αντιμετωπίζουν και άλλοι συντελεστές της θεατρικής δημιουργίας όπως σκηνοθέτες, μουσικοί, συγγραφείς, σκηνογράφοι;

Τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν όλοι οι επαγγελματίες θεάτρου περιστρέφονται γύρω από την ίδια φιλοσοφία της έλλειψης ρύθμισης των εργασιακών τους δικαιωμάτων. Ειδικά όσον αφορά στους σκηνοθέτες, σκηνογράφους, μουσικούς και τους χορογράφους, είναι εντελώς απροστάτευτοι καθώς δεν υπάρχουν συλλογικές συμβάσεις που να κατοχυρώνουν τα δικαιώματά τους. Οι περισσότεροι εργάζονται ως αυτοεργοδοτούμενοι με ό,τι αυτό συνεπάγεται (κανένα δικαίωμα ιατροφαρμακευτικής κάλυψης, επιδόματος ανεργίας κ.λπ.). Επίσης σημαντικό πρόβλημα αποτελεί το θέμα της εφαρμογής της νομοθεσίας των πνευματικών δικαιωμάτων τόσο για τους μουσικούς όσο για τους συγγραφείς, τους ποιητές και σεναριογράφους. Στην Kλαδική Kαλλιτεχνών Θεάτρου ΣΗΔΗΚΕΚ ΠΕΟ περιλαμβάνεται το σύνολο των επαγγελματιών θεάτρου. Κάναμε και στο παρελθόν κινήσεις για ανάπτυξη συλλογικής δράσης και κατοχύρωσης τόσο των σκηνοθετών όσο και των σκηνογράφων.

Απαραίτητη προϋπόθεση αποτελεί η οργάνωση και ο συνεχής αγώνας για διεκδίκηση για να μπορέσουμε να έχουμε το επιθυμητό αποτέλεσμα. Είναι στις προτεραιότητες της νέας επιτροπής μας η προώθηση αυτών των ζητημάτων. Με αυτή την ευκαιρία απευθύνουμε κάλεσμα στους συναδέλφους για ανάπτυξη συγκεκριμένων δράσεων προς αυτή την κατεύθυνση.

Είμαστε έτοιμοι από κοινού με τα θέατρα να παλέψουμε για βελτίωση των όρων του σχεδίου για το καλό του συνόλου, όμως παράλληλα απαιτούμε να είναι προτεραιότητα ο σεβασμός στα δικαιώματα των καλλιτεχνών

Απαιτείτε την εφαρμογή της συλλογικής σύμβασης. Κάποιοι θεωρούν ότι πρέπει να προσαρμοστεί στις νέες συνθήκες και στο γεγονός πως σχεδόν πια δεν υπάρχει «αποκλειστική σχέση» ενός ηθοποιού με ένα σχήμα. Tι λέτε για αυτό;

Το γεγονός ότι ένας ηθοποιός -λόγω συνθηκών και λόγω της μικρής διάρκειας των παραγωγών- δεν μπορεί να διατηρεί αποκλειστική σχέση με ένα θεατρικό σχήμα, αυτό δεν σημαίνει ότι δεν πρέπει να διατηρήσει το δικαιώματά του, τα οποία προνοούνται και προστατεύονται από τη συλλογική σύμβαση. Είναι γεγονός ότι το σχέδιο Θυμέλη έχει αλλάξει κατά πολύ τα δεδομένα. Είμαστε σε διαδικασία συζήτησης για ανανέωση της συλλογικής σύμβασης στα ελεύθερα θέατρα. Έγινε μια πρώτη συνάντηση όπου καταγράφηκαν προβληματισμοί και προβλήματα που προκύπτουν. Για μας είναι σαφές ότι σήμερα περισσότερο από ποτέ υπάρχει αναγκαιότητα υπογραφής και τήρησης της συλλογικής σύμβασης που θα προκύψει μέσα από ένα βαθύ και δημοκρατικό διάλογο. Κάποια ζητήματα που τίθενται από τα θέατρα είναι υπαρκτά κυρίως ως προς το οικονομικό σκέλος όπως προκύπτουν από την υλοποίηση του Θυμέλη. Δε θα πρέπει σε καμία περίπτωση όμως τα οικονομικά προβλήματα να μετακυλίονται και να πληρώνουν τη νύφη οι επαγγελματίες θεάτρου. Είμαστε έτοιμοι από κοινού με τα θέατρα να παλέψουμε για βελτίωση των όρων του σχεδίου για το καλό του συνόλου, όμως παράλληλα απαιτούμε να είναι προτεραιότητα ο σεβασμός στα δικαιώματα των καλλιτεχνών.

Θεωρούμε ανέντιμη και αποπροσανατολιστική την τοποθέτηση ότι συγκριτικά με άλλες τέχνες είμαστε «ευνοημένοι». Διεκδικούμε αυτό που θα ‘πρεπε να αναλογεί στο σύνολο των τεχνών.

Είσαστε σε επαφές με τα διάφορα θεατρικά σχήματα. Ποια η δική τους θέση;

Όντως είμαστε στη διαδικασία επαφής – συναντήσεων με τα θεατρικά σχήματα. Ένας κύκλος επαφών που δεν έχει ακόμα ολοκληρωθεί, αφού τα θεατρικά σχήματα και οι ομάδες έχουν αυξηθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια. Η αλήθεια είναι ότι οι προσεγγίσεις ποικίλουν. Οι ανάγκες και οι υποχρεώσεις ενός εκάστου των θεατρικών σχημάτων έχουν να κάνουν με το μέγεθος, τα χρόνια λειτουργίας, τη διατήρηση μόνιμης στέγης ή μη, μόνιμου προσωπικού ή μη κ.ο.κ. Το σημείο που όλοι εντοπίζουν είναι η οικονομική στενότητα και η αλλαγή στο θεατρικό τοπίο που επήλθε με την αλλαγή στον τρόπο επιχορήγησης. Κάποια σχήματα εκτιμούν ότι βοηθήθηκαν, κάποια άλλα όμως διαμαρτύρονται ότι με τον τρόπο που έγινε η αλλαγή δεν μπορούν να αντεπεξέλθουν. Το μόνο παρήγορο είναι ότι αρκετά από τα σχήματα δηλώνουν τουλάχιστον ότι είναι απαραίτητη η ρύθμιση των εργασιακών σχέσεων μέσα από τη συλλογική σύμβαση. Αυτό που τονίζουν όμως εμφαντικά είναι ότι με τον τρόπο και τη φιλοσοφία του σχεδίου επιχορηγήσεων υπάρχει δυσκολία να είναι συνεπείς με τη σύμβαση. Η πραγματικότητα είναι ότι τα πλείστα -αν όχι σχεδόν όλα τα σχήματα- δεν ακολουθούν τη σύμβαση σήμερα. Παρατηρούνται σοβαρές παραβιάσεις. Τόσο ως προς το βασικό μισθό όσο και ως προς τα ωφελήματα. Είναι όμως επίσης αλήθεια ότι κάποιοι από τους εργοδότες εκμεταλλεύτηκαν την οικονομική κρίση και την αλλαγή στο σύστημα επιχορηγήσεων για να πλήξουν τους ηθοποιούς και τα δικαιώματά τους.

Σε μια μικρή χώρα η επιχορήγηση είναι πέρα από απαραίτητη για να μπορέσει να υπάρξει θέατρο και τέχνες γενικότερα. Πέραν των όσων αναφέρατε ήδη για το Θυμέλη, θέλετε να προσθέσετε κάτι άλλο;

Το Σχέδιο Θυμέλη υπάρχει η αναγκαιότητα να εξεταστεί ως προς τη φιλοσοφία του. Αν είναι να εξακολουθήσει ως έχει, πρέπει να βρεθεί η χρυσή τομή για κάποια υπαρκτά προβλήματα όπως π.χ. οι υποδομές. Ίσως θα πρέπει να υπάρξει ένα σχέδιο στήριξης προς αυτή την κατεύθυνση. Τα προβλήματα και οι προβληματισμοί, συνοψίζονται σε τρεις κυρίως άξονες: Α. Διασφάλιση των εργασιακών δικαιωμάτων Β. Οικονομική βιωσιμότητα των θιάσων και των παραγωγών Γ. Διασφάλιση του καλλιτεχνικού αποτελέσματος (επηρεάζεται άμεσα από τη στενότητα των οικονομικών πόρων). Το μόνο σίγουρο είναι ότι στην τέχνη του θεάτρου, όπου λειτουργούν σωρευτικά το σύνολο των τεχνών (θέατρο, μουσική, χορός, σκηνογραφία, ενδυματολογία, σχεδιασμός φωτισμού κ.ο.κ.), χρειάζεται περαιτέρω στήριξη. Και θεωρούμε ανέντιμη και αποπροσανατολιστική την τοποθέτηση ότι συγκριτικά με άλλες τέχνες είμαστε «ευνοημένοι». Διεκδικούμε αυτό που θα ‘πρεπε να αναλογεί στο σύνολο των τεχνών .

Τα θεατρικά σχήματα ουσιαστικά προσπαθούν να προσαρμοστούν στο σχέδιο Θυμέλη και όχι στις ανάγκες όπως υπάρχουν καλλιτεχνικά και εργασιακά. Συνεπώς κάνουν εκπτώσεις για να επιβιώσουν.

Μπορεί με επιχορήγηση 10.000 ευρώ να ανεβαίνουν πολυπρόσωπες παραγωγές;

Σαφέστατα όχι. Είναι έξω από κάθε μαθηματικό υπολογισμό αν κάποιος θέλει να είναι τόσο καλλιτεχνικά όσο και εργασιακά συνεπής. Αυτό το ποσό αρκεί ίσως για παραγωγή μέχρι 2-3 ηθοποιούς (και πάλι αυτό εξαρτάται από το έργο και το σκεπτικό μιας παράστασης).

Οφείλουμε όμως να σημειώσουμε ότι το Θυμέλη έδωσε την ευκαιρία σε καινούργια σχήματα και ομάδες να επιχορηγηθούν.

Εννοείται πως αυτό είναι η θετικότερη συνέπεια του σχεδίου Θυμέλη. Οι ανεξάρτητες ομάδες, που συνήθως δεν έχουν την πολυτέλεια της δικής τους στέγης, έχουν δώσει τα τελευταία χρόνια αξιόλογα δείγματα δουλειάς, έχουν ανεβάσει κατά πολύ τον καλλιτεχνικό πήχη και το κυριότερο είναι ότι έχουν φέρει κόσμο στο θέατρο, με οικονομική επιβάρυνση των ίδιων των καλλιτεχνών τις περισσότερες φορές. Μέσα από το πρόγραμμα πιο ευέλικτα σχήματα ευνοήθηκαν. Όμως μπορεί μια χρονιά να αποτελέσει ευλογία το Θυμέλη για ένα σχήμα και την αμέσως επόμενη χρονιά δαμόκλειο σπάθη. Το ζήτημα είναι ότι το Θυμέλη θεωρητικά καλύπτει μόνο τις οικονομικές ανάγκες ανά παραγωγή. Τα μικρότερα σχήματα μπορεί να παρουσιάζουν μία ή δύο παραγωγές ετησίως, αλλά τελικά στηρίζονται σε μεγάλο βαθμό στην εθελοντική συμβολή των ανθρώπων που απαρτίζουν τις ομάδες. Τα θεατρικά σχήματα ουσιαστικά προσπαθούν να προσαρμοστούν στο σχέδιο Θυμέλη και όχι στις ανάγκες όπως υπάρχουν καλλιτεχνικά και εργασιακά. Συνεπώς κάνουν εκπτώσεις για να επιβιώσουν.

Είναι απαραίτητο να υπάρχει έγνοια, ώστε να γίνεται τοποθέτηση καταρτισμένων και σχετικών με τον πολιτισμό ανθρώπων σε κομβικές θέσεις, οι αποφάσεις των οποίων καθορίζουν το θεατρικό τοπίο.

Έχετε αιτήματα προς τον ΘΟΚ υπό την ιδιότητά του ως κρατική σκηνή αλλά και ως ο αρμόδιος φορέας για τη θεατρική ανάπτυξη;

Της αλλαγής του συστήματος εργοδότησης στον ΘΟΚ δεν προηγήθηκε η ρύθμιση των εργασιακών σχέσεων, πράγμα αδιανόητο. Εδώ και τέσσερα χρόνια δεν υπάρχει συλλογική σύμβαση που να ανταποκρίνεται στις συνθήκες του νέου εργασιακού καθεστώτος. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να υπάρχει μια ανομοιογένεια, για παράδειγμα ως προς τις κλίμακες μισθοδοσίας, ενώ αρχικά υπήρχαν άλλες δεσμεύσεις. Έχει συμβεί ηθοποιός με 20 χρόνια πείρα στο θέατρο να αμείβεται το ίδιο με έναν ηθοποιό που μόλις έχει αποφοιτήσει. Αυτό είναι ένα από τα σημεία που απαιτούμε να επαναπροσδιοριστεί και να διορθωθεί. Είμαστε σε προχωρημένο στάδιο στη συζήτηση της συλλογικής σύμβασης, όμως το χρονικό διάστημα των τεσσάρων χρόνων είναι τεράστιο. Δε σηκώνει άλλη κωλυσιεργία. Είναι ίσως ο μοναδικός τομέας στο ευρύτερο δημόσιο που προσλαμβάνει κόσμο χωρίς σαφείς και ρυθμισμένους όρους απασχόλησης. Γι’ αυτό απαιτούμε άμεση κατάληξη και υπογραφή της συλλογικής σύμβασης.

Ως προς την αλλαγή του συστήματος εργοδότησης, υπάρχουν διαφορετικές θεωρήσεις. Από τη μια η αλλαγή ευαγγελιζόταν εργοδότηση περισσότερων ηθοποιών . Όλοι θα θέλαμε αυτό να συμβαίνει. Είναι κάτι που χρήζει επαλήθευσης. Από την άλλη υπάρχει η άποψη ότι ένα κρατικό θέατρο οφείλει να διατηρεί έναν μικρό τουλάχιστον πυρήνα, ώστε να χτίσει θεατρικά και να διαπαιδαγωγήσει. Για να υπάρχουν δυνατότητες ανεβάσματος παραγωγών απαιτητικών και στο μέλλον. Ώστε να έχει δυναμικό με κοινούς θεατρικούς κώδικες. Τώρα όσον αφορά στη λειτουργία του ΘΟΚ ως φορέας θεατρικής ανάπτυξης και την ανάληψη ευθύνης από μέρους του στην αξιολόγηση και το διαμοιρασμό των επιχορηγήσεων , αυτό είναι ένα σημείο που μας προβληματίζει. Το μόνο σίγουρο είναι ότι το θέατρο χρειάζεται περαιτέρω οικονομική ενίσχυση. Τέλος, πιστεύουμε ότι θα πρέπει να δημιουργηθεί ένας ενδιάμεσος φορέας -στον οποίο θα συμμετέχει τόσο ο ΘΟΚ όσο και οι συντεχνίες των ηθοποιών- που να παρακολουθεί την υλοποίηση της συλλογικής σύμβασης από τα χρηματοδοτούμενα θέατρα, ώστε να υπάρχει αποτελεσματική προστασία των εργαζομένων σ’ αυτά.

Ίσως είναι αναγκαία μια καθολική κινητοποίηση όλων των εμπλεκομένων στο θεατρικό χώρο (και όχι μόνο) για συντονισμό και κοινά αιτήματα στην Πολιτεία;

Αναμφίβολα, οποιαδήποτε προσπάθεια γίνεται για διεκδίκηση των δικαιωμάτων μας και των αιτημάτων που αφορούν το επάγγελμά μας, για να αποδώσει καρπούς οφείλει να είναι συλλογική όπως προαναφέραμε. Το θέατρο είναι μια σύνθετη τέχνη, στην οποία απασχολούνται πολλοί εργάτες της τέχνης από διαφορετικές ειδικότητες. Τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε καθημερινά δεν αφορούν μόνο τους ηθοποιούς, αλλά όλους όσοι εργάζονται για το ανέβασμα μιας παράστασης. Επομένως, αναφερόμαστε σε ένα μεγάλο αριθμό επαγγελματιών που διεκδικούν τα αυτονόητα για να μπορούν να ασκούν την τέχνη τους, που αφιέρωσαν χρόνια σπουδών και εργασίας με αξιοπρέπεια. Η Πολιτεία οφείλει να αναγνωρίσει την προσπάθεια που καταβάλλουν όλοι αυτοί οι εργαζόμενοι να παράξουν πολιτισμό και να αναγνωριστεί η σημαντικότητα της προσπάθειας αυτής. Δεν νοείται ένα σύγχρονο ευρωπαϊκό κράτος να μην θέτει ως προτεραιότητα το πολιτισμικό του προϊόν και το δυναμικό που το παράγει.

Στην παιδεία χρειαζόμαστε μια σύγχρονη, προοδευτική και ανθρωποκεντρική προσέγγιση που θα καλλιεργήσει ανθρώπους με κριτική σκέψη, υψηλή αισθητική και εκτίμηση προς τις τέχνες και τον πολιτισμό.

Καταλήγοντας, τι άλλο θεωρείτε πως χρειάζεται να γίνει για τη στήριξη της κυπριακής θεατρικής δημιουργίας;

Αν η Πολιτεία θέλει πραγματικά να στηρίξει τη θεατρική δημιουργία, πρέπει πρωτίστως να αναγνωρίσει τα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο χώρος μας και να μην εθελοτυφλεί. Να μη μας αντιμετωπίζει ως πρόβλημα. Λόγω της φύσης και της σημαντικότητας των τεχνών για την παιδεία και τη μορφωτική ανάπτυξη του λαού (που τόσο πολύ έχει ανάγκη ο τόπος μας), τη βασική ευθύνη χρηματοδότησης την έχει το κράτος. Αυτό είναι σωστό και πρέπει να συνεχίσει να συμβαίνει. Θα μπορούσε παράλληλα όμως να δώσει κάποια κίνητρα σε ιδιώτες για στήριξη της θεατρικής τέχνης. Επιβάλλεται, όπως έχουμε αναφέρει, αύξηση του κονδυλίου που αφορά στο θέατρο. Αυτό θα πρέπει να συνοδευτεί ίσως με μια αναδιαμόρφωση των κριτηρίων διαμοιρασμού του κονδυλίου. Το σχέδιο Θυμέλη αποδεικνύεται σε κάποια σημεία προβληματικό ή ελλιπές, τόσο για τους ίδιους τους καλλιτέχνες όσο και για τα θέατρα που εργοδοτούν τους καλλιτέχνες.

Γενική θέση αποτελεί και το ότι είναι απαραίτητο να υπάρχει έγνοια, ώστε να γίνεται τοποθέτηση καταρτισμένων και σχετικών με τον πολιτισμό ανθρώπων σε κομβικές θέσεις, οι αποφάσεις των οποίων καθορίζουν το θεατρικό τοπίο. Τέλος, όταν αναφερόμαστε στη θεατρική ανάπτυξη συχνά επικεντρωνόμαστε στην παραγωγή παραστάσεων, ενώ ξεχνάμε τον παράγοντα κοινό. Χωρίς κοινό δεν υπάρχει θέατρο. Σαφώς και πρέπει να ανεβάσουμε ψηλά τον πήχη της ποιότητας του καλλιτεχνικού αποτελέσματος, αλλά ας μην ξεχνάμε πως το σημαντικότερο όλων είναι η καλλιέργεια του κοινού και η διαμόρφωση μιας νοοτροπίας που θα γεμίζει τις θεατρικές αίθουσες.

Η κύρια οδός για την επίτευξη του στόχου αυτού είναι η παιδεία. Χρειαζόμαστε μια σύγχρονη, προοδευτική και ανθρωποκεντρική προσέγγιση που θα καλλιεργήσει ανθρώπους με κριτική σκέψη, υψηλή αισθητική και εκτίμηση προς τις τέχνες και τον πολιτισμό.

Google News icon Aκολουθήστε μας στο Google News

Οι τελευταίες ειδήσεις από την Κύπρο και τον κόσμο και όλη η επικαιρότητα στο dialogos.com.cy