Κατεχόμενες κοινότητες: Πολλή ρητορική, ελάχιστα έργα

Του Κλαύδιου Μαυρόχαννα*

Τα τραγικά γεγονότα του 1974, το προδοτικό πραξικόπημα και η βάρβαρη τουρκική εισβολή άφησαν βαριά τραυματισμένη την κυπριακή κοινωνία. Σαράντα τοις εκατόν του κυπριακού πληθυσμού αναγκάστηκε να προσφυγοποιηθεί και να απομακρυνθεί από τις πατρογονικές του εστίες και μέχρι σήμερα βρίσκεται μακριά τους.

Oταν το Δεκέμβρη του 2006 αποφασίστηκε η διεξαγωγή εκλογών για τα αιρετά συμβούλια των κατεχόμενων περιοχών, αναζωπυρώθηκε η ελπίδα πως επιτέλους θα δοθεί η ευκαιρία σε νέους ανθρώπους να πάρουν τη σκυτάλη από τους παλιούς και να μετουσιώσουν τα οράματά τους σε πράξη. Η σωστή αυτή απόφαση έδωσε την ευκαιρία σε νέους ανθρώπους να επιδείξουν ενδιαφέρον και να συμμετάσχουν στη νέα εκλογική διαδικασία για την ανάδειξη των νέων κοινοτικών συμβουλίων και δήμων. Αρκετοί νέοι άνθρωποι απέδειξαν τις οργανωτικές τους ικανότητες και πήραν πρωτοβουλίες αναδεικνύοντας τις ιδιαιτερότητες των κοινοτήτων τους, καθώς και τις πολιτιστικές αξίες που η καθεμία διατηρούσε παρά τη βίαιη τουρκική εισβολή που ανέκοψε την ανάπτυξή τους.

Από τότε μέχρι σήμερα είναι πραγματικά αξιοσημείωτες οι φιλόπονες προσπάθειες που καταβάλλουν οι νέοι αυτοί άνθρωποι για να αναδείξουν τα ήθη και έθιμα των κοινοτήτων τους αλλά και να κρατήσουν άσβεστη τη φλόγα της επιστροφής στις πατρογονικές εστίες. Ωστόσο, το μεν πνεύμα πρόθυμον, οι δε ανάγκες πολλές. Και χωρίς την κινητήριο δύναμη των οικονομικών πόρων πολύ λίγα μπορούν να φέρουν σε πέρας, καθότι τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι κατεχόμενες κοινότητες στην προσφυγιά είναι πολλά.

Eνα από τα βασικά θέματα που αντιμετωπίζουν οι δήμοι και κοινότητες γενικά είναι ότι τα μέλη τους βρίσκονται διασκορπισμένα σε ολόκληρη την Κύπρο, πράγμα που κάνει τις συνεδρίες πρακτικά δύσκολες. Οι δε λιγοστοί οικονομικοί πόροι που διαθέτουν δυσκολεύει αφάνταστα το έργο τους, ενώ αρκετά ακόμα συμβούλια δεν έχουν το δικό τους ιδιόκτητο χώρο.

Χάρη στις προσπάθειες των αιρετών δήμων και συμβουλίων επιδιορθώθηκαν κάποιες εκκλησίες, μοναστήρια και κοιμητήρια, όχι όμως στον επιθυμητό βαθμό, επειδή προσκρούουν στις αντιδράσεις του κατοχικού στρατού.

Το κράτος χρειάζεται να εγκύψει με μεγαλύτερη προσοχή και να δώσει σημασία στις προσφυγικές κοινότητες και δήμους. Η καθεμία από αυτές κρύβει έναν πλούτο της δικής της κουλτούρας και της δικής της γεωγραφικής περιοχής. Να στηριχθούν οικονομικά με μεγαλύτερες χορηγίες (σήμερα δίνονται χίλια ευρώ ετησίως), ώστε οι συναντήσεις τους να γίνονται με ευκολία και όχι με χίλια δύο εμπόδια.

Βασικό αίτημα που έπρεπε μέχρι σήμερα να υλοποιηθεί είναι να δημιουργηθούν ενιαίοι χώροι στις ελεύθερες πόλεις, όπου θα φιλοξενούνται όλες οι κατεχόμενες κοινότητες της Κερύνειας. Ενα σχολείο, ένα κτίριο με ξεχωριστές αίθουσες για τις κοινότητες ή/και συμπλέγματα κοινοτήτων κατά γεωγραφική περιοχή, όπου θα υπάρχουν κοινές υπηρεσίες και γραφειακό προσωπικό για να τους διευκολύνουν στην προσπάθεια επίτευξης των στόχων τους. Επίσης, να υπάρχουν κοινοί χώροι συνεδριάσεων και εκδηλώσεων και μια κοινή καφετέρια για να συναντώνται οι Κερυνειώτες και συνεπαρχιώτες.

Σήμερα βλέπουμε να γίνονται σπασμωδικές κινήσεις με τις εκάστοτε κυβερνήσεις να προσπαθούν να εξεύρουν μια αίθουσα σε ένα συνοικισμό, ένα τουρκοκυπριακό σπίτι να επιδιορθώσουν ή ένα οικόπεδο να δώσουν σε κάποιες προσφυγικές κοινότητες. Αυτά, όμως, δεν είναι αρκετά.

Η ύπαρξη μιας ενιαίας πολιτικής είναι αναγκαία όσο ποτέ άλλοτε. Το «Σπίτι της Κερύνειας», το «Σπίτι της Αμμοχώστου» και το «Σπίτι» της κατεχόμενης «Λευκωσίας» τα φανταζόμαστε ως επιτεύγματα της όποιας κυβέρνησης τα υλοποιήσει. Να είναι οι χώροι συναπαντήματος των Κερυνειωτών, Αμμοχωστιανών και Λευκωσιατών προσφύγων. Οι χώροι που θα μπορούσαν με ευκολία να εξασκήσουν τα ήθη και έθιμά τους, να ενδυναμώσουν μαζί τη θέλησή τους για επιστροφή. Μέχρι την ευλογημένη μέρα που αυτό θα γίνει πραγματικότητα.

*Υποψήφιος βουλευτής Κερύνειας του ΑΚΕΛ – Αριστερά – Νέες Δυνάμεις