ΚΤΚ: Τρεις προκλήσεις για το τραπεζικό σύστημα

Η μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, το περιβάλλον χαμηλών επιτοκίων που συμπιέζει την κερδοφορία, αλλά και οι επερχόμενες αλλαγές στο εποπτικό πλαίσιο, συνθέτουν τις τρεις προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο τραπεζικός τομέας, εκτιμά η Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου.

Σύμφωνα με την έκθεση Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας της ΚΤΚ για το 2016, οι μη εξυπηρετούμενες χορηγήσεις τον Ιουνίου του 2016 αντιστοιχούσαν στο 48,7% του συνολικού χαρτοφυλακίου ή σε €25,3 δισ, παρουσιάζοντας μείωση €2,3 δισ σε απόλυτους αριθμούς μεταξύ Ιουνίου 2015 και Ιουνίου 2016.

Μάλιστα στο τρίμηνο μεταξύ Μαρτίου και Ιουνίου 2016, οι ΜΕΧ παρουσίασαν μείωση €1,1 δισ.

Ωστόσο, παρά την «αισθητή πρόοδο» σε αυτό τον τομέα, η ΚΤΚ θεωρεί πως «η αντιμετώπιση του υψηλού επιπέδου των μη εξυπηρετούμενων χορηγήσεων παραμένει η βασική προτεραιότητα για την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης και την επάνοδο στην ανάπτυξης» και συμπληρώνει: «Η αποτελεσματική εφαρμογή των μέτρων που έχουν ληφθεί για το σκοπό αυτό, είναι απαραίτητη για τη μείωση των ΜΕΧ και τη σταθεροποίηση του τραπεζικού συστήματος».

Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΚΤΚ, οι συνολικές τραπεζικές χορηγήσεις ανέχονταν στο τέλος Ιουνίου του 2016 στο 238,3% του κυπριακού ΑΕΠ, παρουσιάζοντας μείωση 12% ποσοστιαίων μονάδων σε σύγκριση με τη αντίστοιχη περίοδο του 2015.

Το συνολικό ιδιωτικό χρέος στο τέλος Ιουνίου ανερχόταν στο 282,4% του ΑΕΠ, εκ των οποίων το 155,2% (περιλαμβανομένων των οντοτήτων ειδικού σκοπού) σε μη χρηματοοικονομικές επιχειρήσεις και το 127,2% σε νοικοκυριά. Αν περιληφθεί και το δημόσιο χρέος, τότε το συνολικό χρέος ως προς το ΑΕΠ ανέρχεται σε 391,4%.

Στα θετικά, η ΚΤΚ επισημαίνει την αύξηση των αποθεμάτων ρευστότητας των τραπεζών, αλλά και την αύξηση του δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας, την αύξηση των προβλέψεων

Το περιβάλλον αρνητικών επιτοκίων συμπιέζει την κερδοφορία

Παράλληλα, πρόκληση για τον τραπεζικό τομέα, αποτελεί η κερδοφορία η οποία συμπιέζεται τόσο από τα χαμηλά επίπεδα παραχώρησης νέων δανείων, σε συνδυασμό με το παρατεταμένο περιβάλλον αρνητικών επιτοκίων, το οποίο επηρεάζει αρνητικά το καθαρό επιτόκιο των τραπεζών, καθώς ο τραπεζικός τομέας αντιμετωπίζει μικρή αύξηση των καταθέσεων.

Μετά τις αποφάσεις της ΕΚΤ, οι τράπεζες πληρώνουν για την υπερβάλλουσα ρευστότητα που καταθέτουν στις Κεντρικές Τράπεζες. Να σημειωθεί ότι οι αυξανόμενες προβλέψεις λόγω των ΜΕΧ μειώνουν περαιτέρω την κερδοφορία των τραπεζών.

Σύμφωνα με την ΚΤΚ, τα καθαρά έσοδα από τόκους αντιστοιχούσαν τον Ιούνιο του 2016 στο 75% των εσόδων των τραπεζών.

«Η κερδοφορία των πιστωτικών ιδρυμάτων μπορεί, επομένως, να μειωθεί περαιτέρω αν τα πιστωτικά ιδρύματα δεν πετύχουν να αντισταθμίσουν τη μείωση της κερδοφορίας με αύξηση στον όγκο χορηγήσεων ή και με την μείωση του πιστωτικού κινδύνου», αναφέρει η ΚΤΚ, η οποία θεωρεί ότι το θέμα της κερδοφορίας αποτελεί αυξανόμενη ευπάθεια για τον τραπεζικό τομέα.

Περαιτέρω, οι τράπεζες αντιμετωπίζουν προκλήσεις και από το εποπτικό περιβάλλον, καθώς μέχρι το τέλος του 2016 αναμένεται να ολοκληρωθεί η νέα δέσμη κανονιστικών και εποπτικών ρυθμίσεων που ετοιμάζει η Επιτροπή της Βασιλείας για την τραπεζική εποπτεία, η οποία θα επιφέρει αύξηση στα ελάχιστα κεφάλαια που πρέπει να τηρούν τα πιστωτικά ιδρύματα.

Επιπρόσθετα θα τεθούν σε ισχύ και άλλες εποπτικές ρυθμίσεις όπως την υιοθέτηση νέων λογιστικών προτύπων για διενέργεια προβλέψεων βάσει των αναμενόμενων ζημιών (Διεθνές Λογιστικό Πρότυπο 9).

«Η εισαγωγή όλων των πιο πάνω θεμάτων, θα επιφέρει σημαντική αύξηση στο κόστος χρηματοδότησης των πιστωτικών ιδρυμάτων», αναφέρει η ΚΤΚ.

Εξάλλου, το περιβάλλον χαμηλών επιτοκίων επηρεάζει την κερδοφορία και του ασφαλιστικού κλάδου.