Μακρύς ο κατάλογος των θυμάτων της ασφάλτου

Μια εξέταση των παραγόντων, εξαιτίας των οποίων θρηνούμε θύματα

Του Κώστα Κωνσταντίνου

• Το 2016 καταγράφηκαν 45 θανατηφόρα, έντεκα λιγότερα από το 2015
• Πέρσι από τα 19 θύματα της ασφάλτου, οδηγοί και συνεπιβάτες, οι 12 δεν έφεραν ζώνη ασφαλείας
• Το 2016 έξι από τους 12 μοτοσικλετιστές που έχασαν τη ζωή τους δεν έφεραν κράνος, ενώ το 2015 μόλις τέσσερις από τους 13 έφεραν προστατευτικό κράνος
• Το 35% των θανατηφόρων δυστυχημάτων καταγράφεται κατά τις βραδινές και μεταμεσονύκτιες ώρες, από τις 20:00 μέχρι τις 03:59 το πρωί

Μακρύς ο κατάλογος των θυμάτων της ασφάλτου. 237 θανατηφόρα οδικά δυστυχήματα καταγράφηκαν την τελευταία πενταετία, με 243 νεκρούς. 79 οδηγοί, 58 πεζοί, 59 μοτοσικλετιστές, είναι ανάμεσα στα θύματα.

Φέτος, το πρώτο τετράμηνο του έτους μέχρι και τις 21 Απριλίου, καταγράφηκαν 11 θάνατοι από τροχαίες συγκρούσεις, σε σύγκριση με δέκα το 2016. Ανάμεσά τους τρεις οδηγοί οχημάτων, τέσσερις μοτοσικλετιστές, ένας πεζός, ένας ποδηλάτης, ένας συνοδηγός αυτοκινήτου και ένας οδηγός μοτοποδηλάτου.

Τα θλιβερά στατιστικά των τροχαίων δυστυχημάτων, παρά τη μείωση που δείχνουν από το 2015 στο 2016, στέλνουν το μήνυμα ότι υπάρχουν περιθώρια περιορισμού της απώλειας ζωών.

Τα στοιχεία του Τμήματος Στατιστικής και Ερευνών της Αστυνομίας δείχνουν ότι το 2016 έκλεισε με λιγότερες απώλειες, καθώς ένας προς ένα οι δείκτες που ερευνώνται και για τους οποίους τηρούνται αρχεία, δείχνουν βελτίωση της κατάστασης. Το 2016 καταγράφηκαν 45 θανατηφόρα, έντεκα λιγότερα από το 2015.

Την εβδομάδα του Πάσχα η Τροχαία βγήκε για άλλη μια φορά στους δρόμους για έλεγχο των οδηγών, στα πλαίσια συντονισμένης ευρωπαϊκής επιχείρησης εκστρατείας, η οποία πραγματοποιήθηκε από τις χώρες που συνεργάζονται με το Ευρωπαϊκό Αστυνομικό Δίκτυο PISPOL. Σκοπός, ο έλεγχος της οδήγησης με ψηλές ταχύτητες, παράγοντας που κατατάσσεται τρίτος μεταξύ των παραγόντων που δημιουργούν θανατηφόρα δυστυχήματα. Μέχρι την Παρασκευή είχαν καταγγελθεί 1.506 οδηγοί. Από τις 20 μέχρι τις 26 Μαρτίου είχαν καταγγελθεί άλλοι 3.542 οδηγοί.

Η ζώνη σώζει ζωές

Τα στοιχεία του Τμήματος Στατιστικής και Ερευνών της Αστυνομίας αποδεικνύουν ότι η χιλιοειπωμένη προειδοποίηση «η ζώνη σώζει ζωές» δεν είναι κλισέ, αλλά έχει περιεχόμενο. Οι πλείστοι συμπολίτες μας που έχασαν τη ζωή τους στην άσφαλτο δεν έφεραν ζώνη ασφάλειας.

Χαρακτηριστικό είναι το ότι πέρσι από τα 19 θύματα της ασφάλτου, οδηγοί και συνεπιβάτες, οι 12 δεν έφεραν ζώνη ασφαλείας. Κατά το 2015 από τα 25 θύματα δεν φορούσαν τη ζώνη τους τα 14.

Ό,τι ισχύει για τη ζώνη ασφαλείας στα οχήματα, το ίδιο ισχύει και για τους μοτοσικλετιστές. Το 2016 έξι από τους 12 μοτοσικλετιστές που έχασαν τη ζωή τους δεν έφεραν κράνος, ενώ το 2015 μόλις τέσσερις από τους 13 έφεραν προστατευτικό κράνος. Τον περασμένο Μάρτιο η Αστυνομία προχώρησε σε 1.041 καταγγελίες για οδήγηση χωρίς τη χρήση ζώνης ασφαλείας.

Μοιραίες βραδινές έξοδοι

Τα στοιχεία της τελευταίας πενταετίας έχουν τη δική τους σημειολογία ως προς το χρόνο και τη μέρα των τροχαίων δυστυχημάτων, καθώς οι πλείστες θανατηφόρες συγκρούσεις καταγράφονται την Παρασκευή και το Σάββατο. Ενδεικτικό είναι το ότι από το 2012 μέχρι το 2016 υπήρξαν 46 θανατηφόρα ημέρα Παρασκευή, 40 το Σάββατο, 39 την Πέμπτη και 38 κατά τις Κυριακές.

Το 35% των θανατηφόρων δυστυχημάτων καταγράφεται κατά τις βραδινές και μεταμεσονύκτιες ώρες, από τις 20:00 μέχρι τις 03:59 το πρωί. Στοιχεία που φαίνεται να συνδέονται με τους παράγοντες πρόκλησης των τροχαίων δυστυχημάτων, καθώς ένα στα τέσσερα (25,3%) είναι απόρροια χρήσης και κατανάλωσης αλκοόλης. Δεύτερος παράγοντας πρόκλησης δυστυχημάτων (24,8%), η απρόσεκτη και αμελής οδήγηση και τρίτος (11,8%) η υπερβολική ταχύτητα. Οι τρεις αυτοί παράγοντες, σύμφωνα με τα στοιχεία που έχει η Αστυνομία, προκάλεσαν τα 147 από τα 237 τροχαία από το 2012 ώς το 2016.

Μόνο τον περασμένο Μάρτιο καταγγέλθηκαν 286 οδηγοί για οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλης, μέσα σε μία βδομάδα. Ανάμεσα σε άλλα, τα στοιχεία της Αστυνομίας καταδεικνύουν σημαντικά ευρήματα ως προς την ηλικία των ανθρώπων που χάνονται στην άσφαλτο. Ανάμεσα σε όλες τις κατηγορίες, οι πλείστες απώλειες ζωών, το 2016 και 2015, αφορούν άτομα 60 ετών και άνω, 15 το 2016 έναντι 18 το 2015. Οι λιγότερες απώλειες καταγράφονται στις ηλικίες 15-24 ετών και 40-59 ετών. Η θλιβερή αυτή πρωτιά των 60άρηδων δεν είχε παρατηρηθεί από το 2012 ώς το 2014.

Μιλώντας στη «Χ» ο πρόεδρος της Οργάνωσης REACTION, Μάριος Σταύρου, τόνισε το γεγονός ότι οι πλείστες απώλειες σε αυτές τις ηλικίες αφορούσαν άτομα που προκάλεσαν θανατηφόρο ή σοβαρό ατύχημα, σημειώνοντας τη σύμφωνο γνώμη της Οργάνωσής του με τις πρόνοιες του νομοσχεδίου για έλεγχο των ηλικιωμένων οδηγών ανά τακτά διαστήματα. Θα πρέπει, τόνισε, να υπάρχει έλεγχος, ο οποίος να μην λειτουργεί ισοπεδωτικά εναντίον όλων των ηλικιωμένων.

Σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, τόνισε, ο περιορισμός των τροχαίων με θύματα ανθρώπους αυτών των ηλικιών επιτεύχθηκε με την επιβολή ακόμη και πρόνοιας για απαγόρευση της οδήγησης κατά τις βραδινές ώρες ή για οδήγηση με επίπεδο αλκοόλης 0%. Λόγος υιοθέτησης του μέτρου αυτού, η μείωση των αντανακλαστικών κατά τη διάρκεια της οδήγησης.

Οι δρόμοι δεν συγχωρούν λάθη

Οι δρόμοι της Κύπρου πολλές φορές, επεσήμανε ο κ. Σταύρου, δεν συγχωρούν λάθη. Η τοποθέτηση πολλές φορές πασσάλων ή άλλων τσιμεντένιων στοιχείων για αποτροπή παρκαρίσματος στα πεζοδρόμια φέρνουν απώλειες ζωών σε μοτοσικλετιστές, ανέφερε χαρακτηριστικά, τονίζοντας ότι υπάρχουν πολλές εναλλακτικές επιλογές προστασίας τόσο των πεζών και χρηστών των πεζοδρομίων, όσο και των μοτοσικλετιστών. Είμαστε, ανέφερε, ίσως η μόνη χώρα χωρίς σύστημα ρυμούλκησης αυτοκινήτων με γερανό.

Πρόσθεσε ότι το πρόβλημα της χρήσης του προστατευτικού κράνους αλλά και της χρήσης ζώνης ασφαλείας είναι διαδεδομένο στις ευρωπαϊκές μεσογειακές χώρες, στις οποίες, είπε, οι Αρχές ασφαλείας συνεχίζουν να προσπαθούν να πείσουν τους οδηγούς και μοτοσικλετιστές για τα αυτονόητα. Ότι δηλαδή η χρήση ζώνης και κράνους σώζει.

Την ίδια ώρα υπέδειξε ότι οι αρμόδιοι φορείς θα πρέπει να βρουν τρόπους ελέγχου της οδήγησης υπό την επήρεια ναρκωτικών. Όπως παρατήρησε, από την ένατη θέση η χρήση ναρκωτικών ανέβηκε ως παράγοντας πρόκλησης δυστυχημάτων στην πέμπτη θέση της σχετικής κατάταξης.

Εξέφρασε τη θέση ότι η τάση της πρόκλησης δυστυχημάτων λόγω χρήσης εξαρτησιογόνων ουσιών θα συνεχίζει να έχει ανοδική τάση.