Μάστιγα για την κυπριακή γεωργία η χρήση παράνομων φυτοπροστατευτικών προϊόντων

Του Μιχάλη Κυθραιώτη*

Η συνεχώς αυξανόμενη εμπορία και χρήση παράνομων φυτοπροστατευτικών προϊόντων (Φ.Π.) ήταν και παραμένει ένα πολύ σοβαρό θέμα που έχει εξαιρετικά αρνητικές επιπτώσεις στη γεωργία, τη δημόσια υγεία και την οικονομία μας. Ενδεικτικό της σοβαρότητας της κατάστασης είναι το γεγονός πως η χρήση των παράνομων Φ.Π. έχει ξεπεράσει το 20% με βάση τις εκτιμήσεις μας, με τη συντριπτική πλειοψηφία των προϊόντων αυτών να προέρχονται από τις κατεχόμενες περιοχές.

Σε αντίθεση με τα αδειοδοτημένα Φ.Π. που κυκλοφορούν νόμιμα στην κυπριακή αγορά και έχουν εγκριθεί βάσει της Ευρωπαϊκής Νομοθεσίας, έχοντας ουσιωδώς αναβαθμισμένο προφίλ ασφάλειας, για τα παράνομα Φ.Π. δεν πραγματοποιείται εκ των πραγμάτων κανένας έλεγχος ως προς το πραγματικό περιεχόμενό τους. Ως αποτέλεσμα, ενδέχεται να περιέχουν δραστικές ουσίες, που θέτουν σε κίνδυνο την ασφάλεια των γεωργικών προϊόντων, την υγεία των καταναλωτών αλλά και των ίδιων των παραγωγών. Επιπλέον, σε αρκετές περιπτώσεις τα παράνομα Φ.Π. περιέχουν δραστικές ουσίες, οι οποίες έχουν απαγορευτεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση κυρίως λόγω επικινδυνότητας. Εδώ θα πρέπει να σημειώσουμε ότι οι εξαγωγές κυπριακών γεωργικών προϊόντων κινδυνεύουν σε περίπτωση εξεύρεσης υπολειμμάτων τέτοιων απαγορευμένων δραστικών ουσιών, γεγονός το οποίο θα εκθέσει τη χώρα μας ανεπανόρθωτα και ίσως οδηγήσει σε μείωση των εξαγωγών.

Επιπρόσθετα, τα σκευάσματα αυτά δεν φέρουν ετικέτα στην ελληνική γλώσσα, με αποτέλεσμα ο χρήστης να μη γνωρίζει και να μην μπορεί να πληροφορηθεί για τις οδηγίες χρήσης, για τις προφυλάξεις και τους τρόπους αντίδρασης σε περίπτωση ατυχήματος. Το γεγονός αυτό κρίνεται ως εξαιρετικά σημαντικό αφού η πιστή τήρηση των οδηγιών χρήσης και των μέτρων προστασίας που αναγράφονται στην ετικέτα του εκάστοτε Φ.Π. αποτελούν ουσιαστικά το «διαπιστευτήριο» ασφαλείας του σε ότι αφορά τη φυτοπροστασία. Με αυτό τον τρόπο διασφαλίζεται, στο μέγιστο δυνατό βαθμό, η απαίτηση του σύγχρονου καταναλωτή για ασφαλή γεωργικά προϊόντα, που δεν εμπερικλείουν κινδύνους για την υγεία του.

Το θέμα της χρήσης παράνομων Φ.Π. απασχολεί ιδιαίτερα τον Κυπριακό Σύνδεσμο Φυτοπροστασίας (ΚΥ.ΣΥ.Φ), ο οποίος υποστηρίζει τη χρήση εγκεκριμένων Φ.Π. και την εφαρμογή των Κωδίκων Ορθής Γεωργικής Πρακτικής. Ο Σύνδεσμος έχει διεξάγει αρκετές εκστρατείες μέχρι στιγμής με στόχο την ενημέρωση του αγροτικού κόσμου για την ασφαλή και ορθολογική χρήση των Φ.Π., τη διασφάλιση της παραγωγής γεωργικών προϊόντων υψηλής ποιότητας και την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος.

Στο πλαίσιο της προσπάθειας για ενημέρωση και διαφώτιση όλων των εμπλεκομένων φορέων για τους κινδύνους που περικλείει η χρήση παράνομων Φ.Π. ο ΚΥΣΥΦ, σε συνεργασία με το Τμήμα Γεωργίας του Υπουργείου Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, πραγματοποίησε πρόσφατα ημερίδα με θέμα: «Παράνομα Φυτοπροστατευτικά Προϊόντα και Επιπτώσεις στην Κυπριακή Γεωργία».

Οι προσπάθειες όμως δεν πρέπει να εξαντλούνται στην ενημέρωση και διαφώτιση. Ως εκ τούτου, ο ΚΥ.ΣΥ.Φ εισηγείται σειρά μέτρων για την αποτελεσματική αντιμετώπιση του προβλήματος όπως:

• Εντατικοποίηση των αιφνίδιων ελέγχων από λειτουργούς του Τμήματος Γεωργίας σε υποστατικά παραγωγών και έλεγχος των αρχείων ψεκασμού τους.

• Ουσιαστικότερη και πιο αποφασιστική εμπλοκή της Αστυνομίας και του Τμήματος Τελωνείων για εντοπισμό και σύλληψη των εμπόρων παράνομων Φ.Π.

• Καλύτερος έλεγχος κατά μήκος της πράσινης γραμμής.

• Επίσπευση της διαδικασίας επιβολής διοικητικών κυρώσεων και δημοσιοποίησή τους για παραδειγματισμό.

• Αυστηρότερη επιβολή των υφιστάμενων ποινών, που προνοούν μέχρι 2 χρόνια φυλάκιση και €20.000 πρόστιμο.

• Μείωση των κρατικών επιδοτήσεων για τους παραγωγούς που κάνουν χρήση παράνομων Φ.Π.

Το θέμα της εμπορίας και χρήσης παράνομων Φ.Π. θα συνεχίσει ν’ αποτελεί προτεραιότητα για τον ΚΥ.ΣΥ.Φ. στο πλαίσιο της διαχρονικής του προσπάθειας για ορθολογική χρήση των Φ.Π., διασφάλιση της παραγωγής γεωργικών προϊόντων υψηλής ποιότητας αλλά και προστασία του φυσικού περιβάλλοντος.

*Πρόεδρος Κυπριακού Συνδέσμου Φυτοπροστασίας (ΚΥ.ΣΥ.Φ.)