Ο Καμινί από τη Σρι Λάνκα και ο Ατνάν από τη Συρία είναι στη γειτονιά μας

Της Μαρίνας Κουμάστα

Πίσω από κάθε ιστορία ενός μετανάστη ή πρόσφυγα υπάρχουν αλήθειες. Πολλές και σημαντικές. Αλήθειες ζωής, μαθήματα ζωής. Και πάντα αυτές οι ιστορίες καταλήγουν στο ίδιο συμπέρασμα: Στην ανάγκη να αναπτυχθεί σεβασμός στη διαφορετικότητα, στην ανάπτυξη κουλτούρας για να “μάθουμε” να αποδεχόμαστε τους “ξένους” που βρίσκονται ανάμεσά μας. Απλά πράγματα που όμως δεν μάθαμε ως κοινωνία. Αρχές και αξίες που τώρα αρχίσαμε να κτίζουμε. Και το στοίχημα είναι να γαλουχήσουμε τα παιδιά μας με αυτές τις αρχές που πρώτιστα θα τα κάνουν ανθρώπους, με άλφα κεφαλαίο.

Η εκστρατεία “Aware” σ’ αυτό στοχεύει: Στην ενημέρωση και ευαισθητοποίηση μέσα από την ανάδειξη της ζωής των προσφύγων, αιτητών ασύλου και μεταναστών και τη γνωριμία μαζί τους. Με τη γνώση, την πληροφόρηση, την επαφή, την αλληλεπίδραση, με σεβασμό στην ταυτότητα και τη διαφορετικότητα η “Aware” στηρίζει και συνδράμει στην προσπάθεια της πολιτείας για την ομαλή ένταξή τους στην κοινωνία.

 

Πώς δένονται οι ζωές

Σε διάσκεψη Τύπου που πραγματοποιήθηκε την περασμένη Τρίτη είχαμε την ευκαιρία να γνωρίσουμε τον Καμινί. Και τη δική του ιστορία… O Kαμινί είναι μετανάστης από τη Σρι Λάνκα. Ζει στη Λευκωσία τα τελευταία τρία χρόνια. Η δουλειά του είναι να φροντίζει τον κύριο Μάρκο και την κυρία Ελένη, ένα ζευγάρι ηλικιωμένων και το σπίτι τους. Μένει στο πίσω βοηθητικό σπίτι. Η ιστορία του Καμινί είναι απλή. Αδιάφορη για πολλούς. «Πώς ζει, τι κάνει, τι σκέφτεται;» Η ζωή ενός μετανάστη στην Κύπρο μπορεί να φαίνεται ασήμαντη. Όμως αν την ψάξει κανείς θα βρει πολλές αλήθειες. Όχι μόνο για το τι βιώνει ένας μετανάστης, αλλά και το ποιοι είμαστε εμείς οι υπόλοιποι. Σε ένα δωμάτιο «δύο επί τρία», οι άνθρωποι σμίγουν, έστω κι αν ζουν χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά. Από τη μια ο Καμινί. Από την άλλη, η γυναίκα του, η Σιάρι και ο μικρός του γιος, ο Κρις, στη Σρι Λάνκα. Λίγες κουβέντες, μέσω skype, για τα καθημερινά, να μικρύνει η απόσταση. Το σήμα μερικές φορές αδύναμο. Οι καρδιές δυνατές… Ο μικροκαμωμένος και μελαψός μετανάστης εργάζεται έχοντας στο μυαλό του συνεχώς το μέλλον του γιου του. Είναι υπερήφανος γιατί ο Κρις αριστεύει στα μαθήματα και είναι πρωταθλητής κολύμβησης στη Σρι Λάνκα. Ο Κρις έχει μια μοναδική σύνδεση με την Κύπρο. Γεννήθηκε στην Κύπρο! Αυτός είναι η αιτία που ο Καμινί έφτιαξε δυνατούς δεσμούς με ανθρώπους στο νησί. Η ιστορία πάει πίσω χρόνια πολλά. Τότε που η γυναίκα του εργαζόταν στην Κύπρο. Στο σπίτι της κυρίας Γιόλας και του κύριου Πανίκου. Ένα ταξίδι στη χώρα της. Και η εγκυμοσύνη… Ο Κρις γεννιέται. Και η ανθρώπινη σύνδεση αναπτύσσεται και εξελίσσεται με την πάροδο του χρόνου παρά το γεγονός ότι μητέρα και νεογέννητο επέστρεψαν στη χώρα τους. Η οικονομική κατάσταση ήταν δύσκολη και μερικά χρόνια αργότερα, ήρθε η σειρά του Καμινί να μεταναστεύσει για να μεγαλώσει την οικογένειά του. Έτσι δέθηκαν οι ζωές από την Κύπρο και τη Σρι Λάνκα: της Γιόλας με τη Σιάρι, του Πανίκου με τον Καμινί, του Νικόλα με τον Κρις. Ο Καμινί σπάνια μιλάει για πράγματα που τον πληγώνουν. Αλλά θυμάται πολύ καλά όταν κάποιοι του έσκισαν με μαχαίρι και τους δύο τροχούς της μοτοσικλέτας του. Είχε σταθμεύσει κάπου στη Λευκωσία και μπήκε για λίγο σε ένα κατάστημα. Ο Καμινί δεν βιάζεται ποτέ να κατηγορήσει κανέναν. Ξέρει ότι υπάρχουν άνθρωποι που αντιμετωπίζουν τους μετανάστες με καχυποψία. Με φοβίες, προσβλητικότητα ακόμα και ρατσισμό. Θυμάται κι άλλο ένα περιστατικό που το χειρίστηκε με εξυπνάδα, όπως λέει ο ίδιος σε βίντεο που ετοιμάστηκε στα πλαίσια της εκστρατείας. Με ένα χαμόγελο πλατύ ο ίδιος αφηγείται μια ιστορία με κάποιον, ο οποίος του συμπεριφερόταν συνεχώς άσχημα: «Μη μου μιλάτε άσχημα. Δεν μου αρέσει και δεν είναι καλό ούτε για εσάς. Άλλωστε μοιάζετε στον Τζον Τραβόλτα…» Ο άλλος τότε, χαμογέλασε. Κάπως έτσι, μέσα από έναν καλό λόγο, μέσα από το χιούμορ άλλη μια ανθρώπινη σχέση αναπτύχθηκε και “έδεσε” άνθρωπο από τη Σρι Λάνκα με άνθρωπο από την Κύπρο.

 

Η «Οδύσσεια» ενός παιδιού από τη Συρία

Ο Ατνάν είναι παιδί της Μέσης Ανατολής. Η ζωή του, μια «Οδύσσεια» τεσσάρων γενιών ανθρώπων που αναζητούν την Ιθάκη. Μεγάλωσε στη Δαμασκό. Οι γονείς του Παλαιστίνιοι, βρήκαν καταφύγιο εκεί από τους πολέμους του 20ού αιώνα. Ο προσφυγικός καταυλισμός το 1948 έγινε ολόκληρη πόλη. Αποδείχθηκε όμως ξανά, μια προσωρινή πατρίδα. Στη Συρία τα σύννεφα του πολέμου άρχισαν να μαζεύονται από το 2010. Με τα εφηβικά μάτια του είδε τα πάντα να περνούν από μπροστά του. Τότε άρχισε το ταξίδι της φυγής για την οικογένεια του Ατνάν. Στον Λίβανο συνωστίζονταν οι πρόσφυγες από κάθε γωνιά της Συρίας. Η ζωή ήταν δύσκολη, χωρίς δουλειά, χωρίς τα ελάχιστα για να ζήσεις. Μέχρι που έγινε αφόρητη. Η οικογένεια του Ατνάν, ύστερα από δύο χρόνια περιπλάνησης, επέστρεψε στη Συρία. Αλλά πολύ γρήγορα ο Ατνάν βρέθηκε μπροστά σε μια νέα τραγωδία. Όχι μόνο να υποφέρει στον πόλεμο, αλλά να γίνει και μέρος του εμφύλιου σπαραγμού. Τότε ήταν που άρχισαν τα μεγάλα κύματα προσφύγων από τη Συρία. Ποτάμια ανθρώπων κινήθηκαν μέσω Τουρκίας προς την Ευρώπη. Πατέρας και γιος έπρεπε να χωριστούν από την υπόλοιπη οικογένεια για να δοκιμάσουν να περάσουν από τη ζώνη του πολέμου, να κάνουν συναλλαγή με διακινητές, με την ελπίδα ότι κάποτε θα φθάσουν στη Γερμανία και θα ζητήσουν άσυλο. Μετά να καλέσουν και τους δικούς τους. Ο Ατνάν θυμάται σχεδόν με κάθε λεπτομέρεια το ταξίδι φυγής. Όλα είναι χαραγμένα στη μνήμη του και τα αφηγείται σαν κινηματογραφική ταινία. Σε κάθε σημείο, έλεγχος από το στρατό, τις αντιμαχόμενες παρατάξεις, ωμές απειλές, μέχρι να φτάσουν στα σύνορα με την Τουρκία. Πέρασαν τα σύνορα με την Τουρκία και μπήκαν στο έδαφός της για να αρχίσει τότε η νέα δοκιμασία. Μαζί με τους διακινητές να βρουν το δρόμο της φυγής με πλοίο από τις τουρκικές ακτές. Αναμονή. Αγωνία. Ολόκληρες οικογένειες, παιδιά στα χέρια παρανόμων που πουλάνε ελπίδα… Οι ναυαγοί περισυλλέγησαν από το κρουαζιερόπλοιο Σαλαμίς σε μια δύσκολη επιχείρηση, σε αντίξοες συνθήκες στη θάλασσα. Ήταν συνολικά 345 ψυχές στοιβαγμένες σε ένα σαπιοκάραβο. Ανάμεσά τους πολλές γυναίκες και παιδιά. Οι πρόσφυγες είχαν προορισμό την Ιταλία ή την Ελλάδα, ώστε να ενωθούν με όσους προσπαθούσαν με κάθε τρόπο να φθάσουν στη Γερμανία και να ζητήσουν άσυλο. Κάπως έτσι βρέθηκαν στην Κύπρο… Ο Ατνάν είναι από τους λίγους ναυαγούς εκείνου του καραβιού που επέλεξε να υποβάλει αίτηση για άσυλο στην Κύπρο. Εξασφάλισε το καθεστώς πρόσφυγα και μαζί με τον πατέρα του κατάφεραν στους μήνες που ακολούθησαν να πάρουν άδεια για οικογενειακή επανένωση. Ο Ατνάν άνοιξε μια νέα σελίδα για τη ζωή του στη χώρα μας… Θέλει να σχεδιάσει το μέλλον του, να δημιουργήσει πάνω σε όσα έμαθε από τη ζωή και να ανακτήσει όσα άφησε πίσω…

 

Ας μιλήσουμε για πρόσφυγες

  • Σήμερα 65 εκατομμύρια άνθρωποι έχουν εγκαταλείψει τα σπίτια τους λόγω πολέμου και διώξεων.

•Από αυτούς τα 21 εκατομμύρια αναζητούν άσυλο σε μια άλλη χώρα. Οι μισοί είναι ανήλικοι.

•Κάθε μέρα 34 χιλιάδες εξαναγκάζονται να φύγουν από τον τόπο τους για να γλιτώσουν.

  • Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι χώρος ασύλου. Φιλοξενεί το 6% των προσφύγων από όλο τον κόσμο.

Η Κύπρος προσφέρει άσυλο σε περίπου 7.000 πρόσφυγες και εξετάζει το αντίστοιχο αίτημα για διεθνή προστασία άλλων περίπου 2.200 ατόμων. Προέρχονται κυρίως από:

• τη Συρία

• την Παλαιστίνη

• το Ιράκ

 

Ας μιλήσουμε για μετανάστες

Οι μετανάστες στην Κύπρο αριθμούν γύρω στις 63.200 ανθρώπους, περιλαμβανομένων των 7.000 δικαιούχων διεθνούς προστασίας. Εξασφάλισαν άδεια παραμονής και δικαίωμα να εργαστούν. Οι περισσότεροι, περίπου 20.000, απασχολούνται σε εργασίες που οι Κύπριοι δεν θέλουν να κάνουν. Προέρχονται από φτωχές χώρες όπως:

• το Βιετνάμ

• η Σρι Λάνκα

• οι Φιλιππίνες

• οι Ινδίες

• το Νεπάλ

Μικρότερη μερίδα αποτελούν οι οικονομικά ευκατάστατοι που επιλέγουν την Κύπρο για εργασία σε επιχειρήσεις και διαμονή. Τέλος, άλλοι είναι επισκέπτες ή σπουδαστές.

 

Βήματα ανθρωπιάς

Η ομάδα «Aware» εισηγείται ο καθένας από εμάς να κάνει τρία βήματα: αποδοχή, σεβασμός, συμμετοχή.

 

1. Αποδέχομαι

*Μάθε για τις αιτίες της προσφυγιάς

*Ερεύνησε τα μεταναστευτικά ρεύματα των ανθρώπων

*Ζήσε τα βιώματα και άκουσε τις σκέψεις τους

 

2. Σέβομαι

*Κτίσε έναν κόσμο αλληλοσεβασμού

*Αναζήτησε τον πλούτο της πολυπολιτισμικής συνύπαρξης

*Άντλησε από το δίδαγμα του Οικουμενικού Ελληνισμού

 

3. Συμμετέχω

*Γνώρισε τους πρόσφυγες και τους μετανάστες

*Με γνώση κτύπα τα στερεότυπα και την ξενοφοβία

*Βοήθησέ τους να μάθουν για τον τόπο μας και να ενσωματωθούν

 

Google News icon Aκολουθήστε μας στο Google News

Οι τελευταίες ειδήσεις από την Κύπρο και τον κόσμο και όλη η επικαιρότητα στο dialogos.com.cy