Ο Μακρόν… καθορίζει το πολιτικό μέλλον της Γερμανίας

«Αγκάθι» στις διαπραγματεύσεις Σουλτς – Μέρκελ η υιοθέτηση από τους Σοσιαλδημοκράτες των προτάσεων του Γάλλου Προέδρου για μεταρρύθμιση της Ευρωζώνης

Του ανταποκριτή μας στο Βερολίνο, Παντελή Βαλασόπουλου

Την ερχόμενη Τετάρτη θα πραγματοποιηθεί στο Βερολίνο η πρώτη διερευνητική συνάντηση της ηγεσίας των Χριστιανοδημοκρατών με τους Σοσιαλδημοκράτες, ώστε να διαπιστώσουν εάν μπορούν να μπουν οι βάσεις για το σχηματισμό σταθερής κυβέρνησης στη Γερμανία, τρεις μήνες μετά τη διεξαγωγή των εθνικών εκλογών.

Θα είναι η πρώτη συνάντηση μιας μακράς συνεργασίας, που πολλοί ελπίζουν στη Γερμανία πως μπορεί να καταλήξει στο σχηματισμό κυβέρνησης και έτσι η χώρα να εξέλθει από μια πολύμηνη και πρωτόγνωρη πολιτική κρίση.

Όμως στην πραγματικότητα, την ερχόμενη Τετάρτη, θα ξεκινήσει και μια σκληρή μάχη που θα αφορά όχι μόνο στη Γερμανία, αλλά και σε ολόκληρη την ΕΕ.

Ο πρόεδρος των Σοσιαλδημοκρατών, Μάρτιν Σουλτς, σε όλες του τις δηλώσεις τις τελευταίες ημέρες έχει θέσει έναν βασικό όρο για την πιθανή εκ νέου συνεργασία του με το κόμμα της Καγκελαρίου Μέρκελ: Τη μεταρρύθμιση της Γερμανίας, αλλά κυρίως τη μεταρρύθμιση της Ευρωζώνης και της ΕΕ. «Δεν γίνεται να συνεχίσουμε έτσι», επαναλαμβάνει συνεχώς ο Μάρτιν Σουλτς, δίνοντας με τον τρόπο αυτό το στίγμα της πολιτικής που ο ίδιος πιστεύει πως πρέπει να ακολουθήσει η Γερμανία σε σχέση με την Ευρώπη, σε περίπτωση που ο ίδιος και το κόμμα του συμμετάσχουν σε μια νέα κυβέρνηση στο Βερολίνο. Στόχος των Σοσιαλδημοκρατών η χαλάρωση των πολιτικών λιτότητας που επέβαλε το Βερολίνο την τελευταία δεκαετία στη ζώνη του ευρώ.

Είναι δηλωμένη η πρόθεση των Σοσιαλδημοκρατών πως πρέπει η Γερμανία να πάρει αποστάσεις από την μέχρι τώρα πολιτική που είχε τη σφραγίδα του τέως Υπουργού Οικονομικών, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε. Για το λόγο αυτό, μια από τις βασικές στοχεύσεις των Σοσιαλδημοκρατών είναι να πάρουν στην κατοχή τους το Υπουργείο Οικονομικών.

Θεωρούν πως μόνον έτσι θα μπορέσουν να δώσουν ένα βασικό σοσιαλδημοκρατικό στίγμα στη νέα γερμανική κυβέρνηση, με διαφορετικές πολιτικές που θα αφορούν τόσο την εσωτερική οικονομική πολιτική όσο και την Ευρωζώνη.

Δηλαδή, κατ’επέκταση, οι Σοσιαλδημοκράτες ετοιμάζονται για μια «μάχη» με τους Συντηρητικούς που θα αφορά άμεσα τις ζωές όλων των Ευρωπαίων πολιτών.

Τουλάχιστον αυτό δηλώνει για την ώρα το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα.

Οι ίδιοι θεωρούν απαραίτητη την υιοθέτηση των προτάσεων του Γάλλου Προέδρου Εμανουέλ Μακρόν για μεταρρύθμιση της Ευρωζώνης, κυρίως τα όσα ο τελευταίος δηλώνει για έναν Ευρωπαίο Υπουργό Οικονομικών, κοινό ευρωπαϊκό προϋπολογισμό, αλλά και έμφαση στις πολιτικές ανάπτυξης.

Και όλα τα παραπάνω φαίνονται πως θα είναι το μεγάλο αγκάθι στις διαπραγματεύσεις σχηματισμού κυβέρνησης, καθώς οι Χριστιανοδημοκράτες έχουν τελείως διαφορετικές απόψεις.

Η επερχόμενη αυτή σύγκρουση έγινε αντιληπτή από ένα απόρρητο έγγραφο του Υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης, που ελέγχεται από τους Σοσιαλδημοκράτες, το οποίο και παρουσίασε πριν από λίγες ημέρες η οικονομική εφημερίδα «Χάντελσμπλατ».

Το έγγραφο αυτό έκανε λόγο για αναγκαιότητα μεταρρύθμισης της Ευρωζώνης και υιοθέτηση των προτάσεων Μακρόν.

Από την άλλη πλευρά βρίσκεται το Υπουργείο Οικονομικών -το οποίο και κατέχουν οι Χριστιανοδημοκράτες- με υπηρεσιακό προϊστάμενο τον επίσης Υπουργό Καγκελαρίας, Πέτερ Αλτμάιερ.

Ο Αλτμάιερ, που δηλώνει συνεχιστής της πολιτικής Σόιμπλε, απέρριψε τις προτάσεις του Υπουργείου Οικονομίας, λέγοντας πως «δεν είναι ώρα για τέτοιες συζητήσεις» και παρέπεμψε σε προτάσεις στις οποίες θα προβεί σε μελλοντικό χρόνο το Βερολίνο.

Το ίδιο έπραξε και η Καγκελάριος Μέρκελ σε κοινή συνέντευξη Τύπου που έδωσε στις Βρυξέλλες την περασμένη Παρασκευή με τον Γάλλο Πρόεδρο Μακρόν.

Όταν ο Γάλλος Πρόεδρος αναφέρθηκε στην αναγκαιότητα μεταρρύθμισης της ζώνης του ευρώ, η Καγκελάριος απάντησε πως η Γερμανία θα καταθέσει τις δικές της προτάσεις τον Μάιο, ενώ επιχειρώντας να απαντήσει διπλωματικά υποστήριξε πως Γαλλία και Γερμανία είχαν πολλές φορές στο παρελθόν διαφορετικές απόψεις, όμως μέσα από το διάλογο καταφέρνουν πάντοτε να βρουν μια συμβιβαστική λύση.

Με τον τρόπο αυτό η Μέρκελ, δίχως να το πει ανοιχτά, απέρριψε για την ώρα τις προτάσεις του Εμανουέλ Μακρόν.

Οι δυσκολίες που υπάρχουν στο θέμα αυτό, αλλά και σε άλλα ζητήματα που θέτουν οι Σοσιαλδημοκράτες -όπως μια νέα κοινωνική πολιτική- δείχνουν τη δυσκολία σχηματισμού κυβέρνηση στη Γερμανία.

Ο Σουλτς και πολλοί ακόμη στο κόμμα του φοβούνται πως δίχως ριζικές αλλαγές στην πολιτική τους, θα καταλήξουν και πάλι να είναι ουρά των Χριστιανοδημοκρατών.

Για το λόγο αυτό, παρά τις πιέσεις που ασκούνται -και από την κοινή γνώμη και από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας- οι Σοσιαλδημοκράτες δηλώνουν πως θα προσέλθουν σε διαπραγματεύσεις, αλλά το αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων αυτών θα είναι ανοιχτό.

Την ίδια ώρα δεν αποκλείουν και οποιαδήποτε άλλη εναλλακτική λύση. Δηλαδή, κυρίως μια κυβέρνηση μειοψηφίας, όπου θα στηρίζει το κόμμα της Μέρκελ, αλλά όπου διαφωνούν θα απαιτούνται άλλες πλειοψηφίες στο Κοινοβούλιο.

Μια άλλη ιδέα είναι να σχηματίσουν μια κυβέρνηση με τους Χριστιανοδημοκράτες, που θα στηρίζεται σε μια συμφωνία για βασικά θέματα (για παράδειγμα οικονομία, άμυνα, εξωτερική πολιτική).

Σε όλα δε τα υπόλοιπα ζητήματα οι Χριστιανοδημοκράτες θα πρέπει να βρίσκουν τις απαιτούμενες πλειοψηφίες στη Βουλή. Και βεβαίως δεν αποκλείουν την αποτυχία κάθε διαπραγμάτευσης και την εκ νέου προσφυγή στις κάλπες.

Μεγάλο συνασπισμό θέλουν οι Συντηρητικοί

Όλα αυτά τα απορρίπτουν οι Συντηρητικοί και εμμένουν πως η μοναδική λύση είναι ο σχηματισμός μιας κυβέρνησης μεγάλου συνασπισμού, στη μορφή που υπήρχε μέχρι σήμερα.

Τα σενάρια, λένε οι Συντηρητικοί, των Σοσιαλδημοκρατών δεν έχουν ποτέ δοκιμασθεί στη Γερμανία και δεν οδηγούν σε μια σταθερή κυβέρνηση, την οποία χρειάζεται η Γερμανία αλλά και η Ευρώπη.

Την ίδια ώρα οι Ευρωπαίοι ανησυχούν για τις εξελίξεις στη Γερμανία, καθώς βρίσκονται μπροστά σε μια κρίσιμη εποχή, η οποία και απαιτεί απαντήσεις.

Για παράδειγμα το θέμα του Brexit, η κρίση της Ευρωζώνης, αλλά κυρίως το προσφυγικό/μεταναστευτικό, είναι ζητήματα που «καίνε» τους Ευρωπαίους, με τη Γερμανία ωστόσο να μην μπορεί τη στιγμή αυτή να δώσει απαντήσεις και κατευθύνσεις.

Για το λόγο αυτό θα είναι πολύ κρίσιμοι οι επόμενοι μήνες μέχρι να υπάρξει τελικά ή όχι κυβέρνηση στη Γερμανία και ολόκληρη η Ευρώπη θα παρακολουθεί τις γερμανικές εξελίξεις κυριολεκτικά με κομμένη την ανάσα.