Ο θρήνος της μάνας του κάθε αγνοούμενου παιδιού

Ο όλεθρος που αφήνει πίσω του ο πόλεμος, με τα παιδιά να πληρώνουν το μεγαλύτερο τίμημα, μέσα από τα μάτια και την τέχνη της Πόπης Νικολάου και των μαθητών της, του Γυμνασίου Αγίας Παρασκευής Γεροσκήπου

 

Του Χρήστου Χαραλάμπους

Η αρχική σπίθα ξεπήδησε μέσα από την εικόνα του δράματος των αγνοουμένων του 1974· επεκτάθηκε στα παιδιά της Αφρικής που τα βλέπουμε καθημερινά, χρόνια τώρα, να πεθαίνουν από πείνα· κάλυψε τις χώρες και τα θύματα των τρομοκρατικών επιθέσεων που διαπράχθηκαν ή αποτελούν απειλή για τον κόσμο και ιδιαίτερα για τα παιδιά που χάνουν τη ζωή τους μέσα σε πολυκαταστήματα ή ακόμα ενώ περπατούν αμέριμνα στο δρόμο· και βέβαια έφτασε μέχρι την κόλαση της Συρίας που έχει μετατραπεί σε τόπο καταστροφής και θανάτου, με τους ανθρώπους και ιδιαίτερα τα παιδιά που συνεχώς σκοτώνονται, χάνονται ή υποφέρουν, να πληρώνουν το μεγαλύτερο τίμημα. Τα παιδιά που σε τίποτε δεν φταίνε, αλλά τα βλέπουμε να σκοτώνονται κάθε μέρα. Ολόκληρες γενιές χάνονται κι αυτό καταμαρτυρεί την απόλυτη αποτυχία του πολιτισμένου κόσμου που κτίσαμε και δεν είναι ικανός να προστατέψει τα παιδιά και αντί της ειρήνης προωθεί τον πόλεμο.

Αυτό το τραγικό σκηνικό που έχει στηθεί σε διάφορες γωνιές του πλανήτη μας γέννησε την ιδέα για τον «Θρήνο της μάνας του κάθε αγνοούμενου παιδιού». Του νέου εικαστικού έργου της καθηγήτριας Πόπης Νικολάου και των μαθητών της (αυτή τη φορά στο Γυμνάσιο Αγίας Παρασκευής Γεροσκήπου) το οποίο έχει υποβληθεί στο διαγωνισμό της περίφημης Γκαλερί Saatchi του Λονδίνου. Στον ίδιο διαγωνισμό είχε κερδηθεί το 2016 για το έργο «Μετανάστες» το Α’ Βραβείο (με τους μαθητές του Λυκείου Αποστόλου Λουκά Κολοσσίου) και το «Βραβείο Ευρωπαίου Πολίτη» της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ενώ πέρσι είχε διακριθεί και το έργο «Ειρήνη» των μαθητών της Εμπορικής Σχολής Μιτσή Λεμύθου.

Η δημιουργία του έργου «Η μάνα του αγνοούμενου παιδιού» έγινε στα πλαίσια του μαθήματος της Τέχνης με θέμα «Ένα ταξίδι-διαδρομή…» Όπως εξηγεί η καθηγήτρια, «σκέφτηκα ότι αντί να κάνουμε ένα πιο ευχάριστο ταξίδι-διαδρομή, θα έπρεπε και αυτή τη φορά να δώσουμε ένα μήνυμα… και άρχισα από την Ιθάκη, από το 1974… Ζήτησα από τα παιδιά να κάνουν μια έρευνα και διαπιστώσαμε ότι εκείνο που τους άγγιξε πιο πολύ ήταν αρχικά η μάνα της Κύπρου και στη συνέχεια τα παιδιά της Αφρικής και της Συρίας… Και καταλήξαμε στο θρήνο της μάνας».

Το ξεκίνημα για την υλοποίηση της ιδέας έγινε «φτιάχνοντας πρώτα μικρά ξύλινα σπιτάκια που αντιπροσωπεύουν το σπίτι του κάθε παιδιού που χάνεται. Που εκφράζουν το τι αισθάνεται το ίδιο το παιδί που σκοτώθηκε ή χάθηκε για οποιονδήποτε λόγο, αλλά και πώς είναι το σπίτι όταν το παιδί έφυγε. Μετά, το έργο εξελίχθηκε, έγινε πιο μίνιμαλ και είπαμε ότι αυτό που θα στείλει ένα δυνατό μήνυμα στον κόσμο είναι η μάνα, ο θρήνος της μάνας γιατί στην ουσία ο σημαντικότερος άνθρωπος στη ζωή όλων μας είναι η μάνα μας. Το μήνυμα που θέλουμε να δώσουμε προς τα έξω είναι ότι εμείς τα παιδιά, γιατί είναι τα παιδιά που δημιουργούν το έργο, νοιαζόμαστε για το τι συμβαίνει στον κόσμο και στα άλλα παιδιά και ζητούμε από τους μεγάλους να κάνουν κάτι…»

Μήνυμα προβληματισμού ανθρώπων και κρατών

Ο γλυπτός «Θρήνος της μάνας του αγνοούμενου παιδιού» θα πλαισιώνεται και με ένα δραματοποιημένο υλικό που θεωρείται βέβαιο ότι θα προσδώσει στο όλο έργο μια άλλη διάσταση. Όπως μας εξηγεί η Πόπη Νικολάου, «σκεφτήκαμε να κάνουμε και ένα βίντεο οπότε άρχισα να ζητώ βοήθεια από φίλους, ανθρώπους της μουσικής, της υποκριτικής και γενικότερα του καλλιτεχνικού χώρου», επισημαίνοντας ότι «απώτερος σκοπός είναι να δοθεί προς τα έξω ένα πιο άμεσο μήνυμα… ότι όλοι δηλαδή πρέπει να αρχίσουν να προβληματίζονται, οι οικογένειες, τα σχολεία, η κοινωνία και κυρίως τα κράτη…»

Η βοήθεια που δόθηκε θεωρείται πολύ σημαντική «γιατί αυτό το βίντεο που περιλαμβάνει εικόνα, μουσική και στίχους και θα είναι δυνατό σε συναίσθημα και θα αφήνει κάποια πίκρα, αλλά και έντονο προβληματισμό… Με αυτό το έργο αποδεικνύουμε για μια ακόμα φορά ότι η τέχνη μπορεί και δίνει μηνύματα σε όλες τις γλώσσες, ενώνει δυνάμεις και μπορεί να πετύχει τρομερά αποτελέσματα».

Με την υποβολή του έργου στο διαγωνισμό, τονίζει η Πόπη Νικολάου, «λέω συνέχεια στα παιδιά ότι το ζητούμενο δεν είναι το βραβείο αυτό καθαυτό… το σημαντικό είναι ότι ήδη το έργο έχει στείλει τα μηνύματά του και έχει αγκαλιαστεί τόσο στην Κύπρο όσο και στο εξωτερικό κι αυτό το διαπιστώνουμε καθημερινά μέσα από το ενδιαφέρον που επιδεικνύεται, τις αναφορές και την προβολή που γίνεται…»

Με τη δύναμη της πολυπολιτισμικής ομάδας

Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι η 8μελής ομάδα των μαθητών που δούλεψε για τη δημιουργία του έργου είναι πολυπολιτισμική, αφού περιλαμβάνει παιδιά της δευτέρας και τρίτης γυμνασίου με καταγωγή από τη Συρία, τη Γεωργία, την Αγγλία, τη Ρουμανία και βέβαια την Κύπρο. Είναι ο Ομάρ Χαλίλ Αχμέτ, η Ρεβέκκα Ταμπαγκάρη, η Δήμητρα Δημητρίου, ο Παναγιώτης Κοντός, η Κλαούντια Παναγιώτου, η Τζέη Λούις, η Αικατερίνη Ραφαέλα και η Κυβέλη Ονουφρίου. Κι αυτή η μικρή ομάδα πλαισιώνεται από πολλούς άλλους μαθητές, που ο καθένας με τον τρόπο και τη συμβολή του, έβαλαν το δικό τους λιθαράκι.

Μέσα από αυτή την ομαδικότητα και την αγάπη γι’ αυτό που κάνουν, τα παιδιά προχώρησαν και στη δημιουργία άλλων δύο έργων στα οποία συμμετέχουν μαθητές όλων των τάξεων. Πρόκειται για ένα εξαιρετικό ψηφιδωτό για την Αγία Παρασκευή (όπως είναι γνωστό, στη Γεροσκήπου βρίσκεται το αρχαίο θρησκευτικό μνημείο της Αγίας Παρασκευής με τις μοναδικής ιστορικής και καλλιτεχνικής αξίας τοιχογραφίες του 8ου αιώνα).

Το έργο αυτό, όπως επισημαίνει η κα Νικολάου, έχει τον δικό του συμβολισμό και σκοπό και σχεδόν κοντεύει να ολοκληρωθεί. Το άλλο έργο αφορά και πάλι την κατασκευή ενός ψηφιδωτού, όχι όμως με συνηθισμένες ψηφίδες αλλά με τα πώματα πλαστικών μπουκαλιών. Επιπλέον έχει σχεδιαστεί και προωθείται ένα τρίτο έργο με πρώτη ύλη τα βότσαλα της θάλασσας.

Google News icon Aκολουθήστε μας στο Google News

Οι τελευταίες ειδήσεις από την Κύπρο και τον κόσμο και όλη η επικαιρότητα στο dialogos.com.cy