Ο τρίτος μεγαλύτερος ρυπαντής με διοξείδιο του άνθρακα η Ε.Ε.

Αγοράζουν και πωλούν δικαιώματα για ρύπους οι χώρες της Ε.Ε.

Άλλες χώρες αγοράζουν και άλλες πωλούν δικαιώματα για ρύπους… Αυτό συμβαίνει στην ΕΕ μέσω του συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα (ΕΤS), ένα πρόγραμμα που θεσπίστηκε το 2005 με στόχο την ενθάρρυνση της μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου με τρόπο οικονομικά αποδοτικό και αποτελεσματικό. Η Κύπρος πάντως, σύμφωνα με την Επίτροπο Περιβάλλοντος Ιωάννα Παναγιώτου, τα τελευταία χρόνια, λόγω και της οικονομικής κρίσης, είχε έσοδα μέσω του συστήματος αυτού.

Η ΕΕ είναι ο τρίτος μεγαλύτερος ρυπαντής με διοξειδίο του άνθρακα στον κόσμο, ωστόσο έχει θέσει ένα φιλόδοξο στόχο για το κλίμα: Τη μείωση των εκπομπών κατά 40% μέχρι το 2030 σε σχέση με τα επίπεδα του 1990. To σύστημα ETS υποχρεώνει περισσότερες από 11.000 μονάδες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και εργοστάσια να εκδίδουν άδεια για κάθε τόνο διοξειδίου του άνθρακα που εκπέμπουν.

Αυτό από μόνο του θα πρέπει να αποτελεί οικονομικό κίνητρο για να μολύνουν λιγότερο, αφού όσο λιγότερη ρύπανση προκαλεί μια βιομηχανία τόσο λιγότερα πληρώνει. Οι άδειες αγοράζονται μέσω δημοπρασίας και η τιμή επηρεάζεται από τη ζήτηση και την προσφορά.

Η οικονομική κρίση ωστόσο προκάλεσε ανισορροπία στο σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών, σε ό,τι αφορά στο θέμα προσφοράςζήτησης των δικαιωμάτων, με αποτέλεσμα το πλεόνασμα να είναι περίπου περίπου 2,1 δισεκατομμύρια το 2013. Το πλεόνασμα μειώθηκε ελαφρά το 2014 και κατόπιν μειώθηκε σημαντικά στα 1,78 δισεκατομμύριο το 2015 και σε 1,69 δισεκατομμύριο δικαιωμάτων εκπομπών το 2016. Με τα πιο πάνω ως δεδομένα, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο υπερψήφισε την περασμένη βδομάδα τη νέα ευρωπαϊκή οδηγία για την ταχύτερη μείωση των εκπομπών CO2 μέσω του συστήματος ETS.

Η νέα οδηγία θα:

-Επιταχύνει την απόσυρση των δικαιωμάτων εκπομπών που διατίθενται στην ευρωπαϊκή αγορά άνθρακα

-σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων της ΕΕ.

-Αυξήσει το λεγόμενο συντελεστή γραμμικής μείωσης (η ετήσια μείωση των διαθέσιμων δικαιωμάτων στην αγορά) κατά 2,2% από το 2021 σε αντίθεση με το 1,74% που προβλέπει η ισχύουσα νομοθεσία.

Ο γραμμικός συντελεστής θα τελεί υπό εξέταση με στόχο να αυξηθεί στο 2,4% το νωρίτερο έως το 2024. Δημιουργούνται επίσης δύο ταμεία για την ενίσχυση της καινοτομίας. Το ένα αφορά τον εκσυγχρονισμό και έχει ως στόχο τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης και τον εκσυγχρονισμό των ενεργειακών συστημάτων των κρατών μελών με κατά κεφαλήν ΑΕΠ χαμηλότερο τον μέσο όρο της ΕΕ και το άλλο (ταμείο καινοτομίας) θα παρέχει οικονομική στήριξη στις ΑΠΕ, στη δέσμευση και αποθήκευση άνθρακα και στα έργα καινοτομίας χαμηλών εκπομπών άνθρακα.

Ιωάννα Παναγιώτου: Ένα βήμα προς τα εμπρός…

Κληθείσα από τη «Χ» να σχολιάσει την νέα ευρωπαϊκή οδηγία η Επίτροπος Περιβάλλοντος την χαρακτήρισε ως ένα βήμα προς τα εμπρός. Είναι μια θετική εξέλιξη που οδηγεί στην ταχύτερη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα. Ιδιαίτερα ενθαρρυντικό για την κ. Παναγιώτου είναι το ταμείο που συστήνεται και το οποίο αφορά στη χρηματοδότηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.

Κληθείσα να σχολιάσει εάν η Κύπρος εφαρμόζει συγκεκριμένα μέτρα σε ό,τι αφορά τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, είπε πως «έχουν γίνει κάποια βήματα, προχωρεί ένα σχέδιο, ωστόσο απέχουμε πολύ στο θέμα των μεταφορών». Ενδεικτικά αναφέρθηκε στα ηλεκτρικά αυτοκίνητα. Υπάρχουν, όπως σημείωσε, οι στόχοι και θα πρέπει να υιοθετηθούν πολιτικές για μείωση της χρήσης των συμβατικών αυτοκινήτων.

Μαρίνα Κουμάστα