Ομοβροντία κατά του ενδεχομένου αδειοδότησης του μεταλλείου Μαθιάτη

Κατά της επαναλειτουργίας του νοτίου μεταλλείου Μαθιάτη και υπέρ της προστασίας της περιοχής Στρογγυλού τάσσονται δέκα περιβαλλοντικές, αρχαιολογικές και αρχιτεκτονικές οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών.

Η αντίδρασή τους αφορά αίτηση που υποβλήθηκε από την εταιρεία Hellenic Copper Mines και η οποία αποσκοπεί στην εκμίσθωση κρατικής γης σε γεωργική ζώνη (Γ3) και δασική περιοχή (πευκοδάσος) για εκμετάλλευση των εναπομείναντων αποθεμάτων χρυσοφόρων μεταλλευμάτων. Σε σχετικό δελτίο Τύπου, οι 10 οργανώσεις σημειώνουν πως η αίτηση αδειοδότησης του προτεινόμενου έργου αξιολογείται αυτές τις μέρες από τις αρμόδιες αρχές (τμήμα Περιβάλλοντος και τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως), ενώ το θέμα αναμένεται να συζητηθεί στην επερχόμενη συνεδρία της κοινοβουλευτικής επιτροπής Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων την Παρασκευή, 26 Μαΐου 2017.

Σύμφωνα με τις 10 οργανώσεις, τυχόν περιβαλλοντική και πολεοδομική αδειοδότηση της επαναλειτουργίας του Νότιου Μεταλλείου Μαθιάτη αναμένεται να επιφέρει σοβαρές, αρνητικές και μη αναστρέψιμες επιπτώσεις στο περιβάλλον και κυρίως:

• Στη φύση και τη βιοποικιλότητα (οικότοποι, χλωρίδα και πανίδα), καθώς θα αποκοπεί μεγάλος αριθμός δέντρων και θάμνων, ενώ παράλληλα θα επηρεαστούν αρκετά είδη πανίδας, συμπεριλαμβανομένων θηλαστικών, πτηνών και ερπετών, με σημαντικότερα τα σπηλαιόβια είδη προστατευόμενων νυχτερίδων, αποικίες των οποίων απαντώνται στις αρχαίες γαλαρίες του εγκαταλελειμμένου μεταλλείου.
• Στο φυσικό και ιστορικό τοπίο, καθώς αντί να αποκατασταθεί η περιβαλλοντική ζημιά που προκλήθηκε κατά τη σύγχρονη λειτουργία του μεταλλείου χρυσού μεταξύ 1935-1946, θα εκχερσωθεί ακόμη μεγαλύτερη έκταση φυσικής βλάστησης και θα υποβαθμιστούν ακόμη περισσότερο οι φυσικοί πόροι και τα ορυκτά αποθέματα της περιοχής, κυρίως μέσω της προτεινόμενης επέκτασης του υφιστάμενου κώνου του εγκαταλελειμμένου μεταλλείου, για την αξιοποίηση των εναπομείναντων χρυσοφόρων μεταλλευμάτων.
• Στην αρχαιολογική και πολιτιστική κληρονομιά, καθώς αναμένεται να διαταραχθούν και να καταστραφούν σημαντικά κατάλοιπα του αρχαίου μεταλλείου (κάμινοι, γαλαρίες και σκωρίες), το οποίο το 2002 συμπεριλήφθηκε από το Τμήμα Αρχαιοτήτων στον κατάλογο προτεινόμενων Μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO. Σημειώνεται ότι πρόκειται για το μοναδικό προτεινόμενο Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO στην Κύπρο που εμπίπτει στην κοινή κατηγορία του Πολιτιστικού και Φυσικού Τοπίου.

Οι δέκα περιβαλλοντικές, αρχαιολογικές και αρχιτεκτονικές οργανώσεις στηρίζουν το αίτημα της Ομάδας Επηρεαζόμενων από τη Λειτουργία του Νότιου Μεταλλείου Μαθιάτη και της Ομάδας Προστασίας Ιστορικού και Περιβαλλοντικού Πλούτου Μαθιάτη για προστασία του αρχαίου μεταλλείου, μέσω της κήρυξης, αποκατάστασης, διατήρησης και ανάδειξης του σε Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO. «Έτσι, το αρχαίο μεταλλείο Στρογγυλού θα μπορέσει να αποκτήσει τον εκπαιδευτικό, πολιτιστικό και περιβαλλοντικό ρόλο που πρέπει να έχει σε μία σύγχρονη κοινωνία ως αρχαίο μνημείο και ερευνητικό πάρκο, με πολλαπλά και μακροπρόθεσμα οφέλη στην τοπική κοινωνία», σημειώνουν στο δελτίο Τύπου.

Όπως χαρακτηριστικά αναφέρουν η Ομάδα Επηρεαζόμενων από τη Λειτουργία του Νότιου Μεταλλείου Μαθιάτη και η Ομάδα Προστασίας Ιστορικού και Περιβαλλοντικού Πλούτου Μαθιάτη:
«Η φυσική του ομορφιά και η ιστορική του ταυτότητα αποτελούν από μόνα τους χρυσό και έτσι πρέπει να παραμείνει. Ας αναρωτηθούμε, λοιπόν, σε εποχές όπου οι κλιματικές αλλαγές και η ανθρώπινη απληστία ταλανίζουν την ανθρωπότητα, εάν είμαστε έτοιμοι να δράσουμε σαν οδοστρωτήρας, ισοπεδώνοντας την ιστορία, τον πολιτισμό και το περιβάλλον μας».

Η ανακοίνωση συνυπογράφεται από τις ακόλουθες περιβαλλοντικές, αρχαιολογικές και αρχιτεκτονικές οργανώσεις:

• Κυπριακό Τμήμα Διεθνούς Συμβουλίου Μνημείων και Τοποθεσιών (ICOMOS Cyprus)
• Οικολογική Κίνηση Κύπρου
• Παγκύπριος Οργανισμός Αρχιτεκτονικής Κληρονομιάς (ΠΟΑΚ)
• Περιβαλλοντική Κίνηση Λάρνακας
• Πολίτες Κάτοικοι Πόλης και Επαρχίας Λάρνακας Αραδίππου – Κρασά
• Πρωτοβουλία για τη Διάσωση των Φυσικών Ακτών
• Πτηνολογικός Σύνδεσμος Κύπρου (BirdLife Cyprus)
• Σύνδεσμος Κυπρίων Αρχαιολόγων
• Οικολογική Παρέμβαση Φίλοι του Ακάμα – Οργάνωση για το Περιβάλλον και τον Πολιτισμό
• Φίλοι της Γης Κύπρου (Friends of the Earth Cyprus)