Όταν η προσφορά γίνεται ανάγκη και τρόπος ζωής 

Πατώντας στα δικά της βιώματα, η Ειρήνη Σαμπάγα Παπαδάκη συμμετέχει τα τελευταία 30 χρόνια σε οργανώσεις και συνδέσμους προσφέροντας με πάθος και μαχητικότητα τις υπηρεσίες της

Του Χρήστου Χαραλάμπους

 

Τα σκληρά βιώματα που είχε στην τρυφερή παιδική ηλικία λόγω του πολέμου, ο φόβος και οι κατατρεγμοί, η βίαιη εγκατάλειψη του τόπου που γεννήθηκε αλλά και τα προβλήματα που γνώρισε τον πρώτο καιρό που ήρθε στην Κύπρο διαμόρφωσαν την αντίληψή της για τις αξίες της ζωής και τη σημασία του να προσπαθείς και να βρίσκεις τον τρόπο να προσφέρεις εκεί όπου χρειάζεται.

Τα τριάντα τελευταία χρόνια, η Ειρήνη Σαμπάγα Παπαδάκη, με επαγγελματική κατάρτιση στην ειδική εκπαίδευση (μαθησιακές δυσκολίες) και τις ξένες γλώσσες (αραβικά, γαλλικά, ιταλικά, ισπανικά, αγγλικά, ελληνικά), έχει κάνει βίωμά της την προσφορά στους ανθρώπους, στον κάθε άνθρωπο ανεξάρτητα από φυλή, θρησκεία ή οποιαδήποτε άλλη διαφορά ή ιδιαιτερότητα. Η δράση της ξεκίνησε από τα εφηβικά χρόνια όπου μέσα από τον προσκοπισμό εκπαιδεύτηκε στις πρώτες βοήθειες, αλλά και ως ναυαγοσώστρια. Στα χρόνια που ακολούθησαν εντάχθηκε σε μια σειρά εθελοντικών οργανώσεων και συνδέσμων στους οποίους προσφέρει μέχρι σήμερα τις υπηρεσίες της, με το ίδιο πάθος και την ίδια μαχητικότητα.

Η αρχή έγινε με το Riding for the Disabled. Κάθε Πέμπτη συνοδεύει παιδιά με ειδικές ανάγκες για να κάνουν ιππασία στις Βάσεις. «Τα άλογα δεν τρέχουν αλλά βαδίζουν και αυτό βοηθά πολύ αυτά τα παιδιά στη σπονδυλική στήλη», όπως μας εξηγεί. Παράλληλα με αυτή τη δραστηριότητα εντάχθηκε και στον ΠΑΣΥΚΑΦ, συμμετέχοντας σε όλες τις εκδηλώσεις του Συνδέσμου που αποσκοπούν στην παροχή οικονομικής ή άλλης βοήθειας στα άτομα με καρκίνο.

Μια άλλη εξίσου σημαντική δράση της Ειρήνης είναι η ίδρυση και στην Κύπρο του Συνδέσμου «Γυναίκες του Σήμερα» (Cyprus Women of Today) που, ανάμεσα σε άλλες δραστηριότητες, διοργανώνει διάφορες εκδηλώσεις με τα έσοδα να πηγαίνουν κάθε φορά σε οικογένειες που έχουν ανάγκη ή για άλλο φιλανθρωπικό σκοπό.

Η εθελοντική όμως δράση και ανιδιοτελής προσφορά δεν σταματά εδώ, αλλά εκδηλώνεται μέσα από τη συμμετοχή και σε πολλές άλλες οργανώσεις όπως οι «Σαμαρείτες» (που συμπαραστέκονται και καθοδηγούν άτομα που βιώνουν τη μοναξιά, διακατέχονται από έντονο στρες ή αντιμετωπίζουν άλλα προβλήματα) και το Cyprus Stop Trafficking που, όπως είναι γνωστό, αποτελεί το καταφύγιο αλλοδαπών γυναικών οι οποίες έρχονται στην Κύπρο και πέφτουν θύματα σεξουαλικής εκμετάλλευσης.

Ο Ερυθρός Σταυρός αποτελεί ένα ακόμα πεδίο δράσης για την Ειρήνη, η οποία τα τελευταία χρόνια δραστηριοποιείται για την κάλυψη των αναγκών των προσφύγων που φιλοξενούνται στον καταυλισμό της Κοφίνου. Το γεγονός ότι μιλά την αραβική και άλλες γλώσσες, την καθιστά επιπλέον χρήσιμη και ως διερμηνέα.

Ο εθελοντισμός όμως και η προσφορά της επεκτείνονται και στα αδέσποτα σκυλιά, μέσα από την οργάνωση Pets to adopt. «Μαζεύονται τα αδέσποτα και μεταφέρονται σε καταφύγια, αλλά συχνά υπάρχει η ανάγκη και για φιλοξενία τους σε σπίτια φιλόζωων μέχρι να βρεθούν άτομα που θα τα υιοθετήσουν», μας λέει επισημαίνοντας ότι η ίδια συχνά φιλοξενεί αδέσποτα στο σπίτι της και δεν είναι λίγες οι φορές που χρειάστηκε είτε να τα συνοδέψει μέχρι το αεροδρόμιο είτε ακόμα να ταξιδέψει μαζί τους στο εξωτερικό όπου παραλαμβάνονται από «αδελφές» οργανώσεις οι οποίες βρίσκουν ενδιαφερόμενους για υιοθεσία.

Προσφέρει όμως υπηρεσίες και στην οργάνωση Turtle Watch που ασχολείται με τον καθαρισμό των παραλιών όπου γεννούν οι χελώνες τις οποίες παρακολουθούν και προστατεύουν μέχρι να εκκολαφθούν και να οδηγηθούν στο φυσικό τους περιβάλλον που είναι η θάλασσα.

«Ποτέ δεν ξέρεις τι θα σου συμβεί αύριο…»

Εύλογα μπορεί να αναρωτηθεί κανείς πώς είναι δυνατόν ένας άνθρωπος να διαθέτει τόσο πολύ από το χρόνο του και να προλαβαίνει να τρέχει τις ανάγκες των άλλων… Η απάντηση έρχεται αβίαστα από την Ειρήνη… «Για μένα είναι τρόπος ζωής… με γεμίζει σαν άνθρωπο αυτή η δραστηριότητα γιατί κερδίζω κι εγώ πολλά πράγματα που με κάνουν να νιώθω πολύ όμορφα… πάντα υπάρχει χρόνος όταν το θέλεις και ποτέ δεν ξέρεις τι μπορεί να συμβεί σε σένα αύριο… Μπορεί να υποκινήθηκα και από το γεγονός ότι και εμείς βιώσαμε στο πετσί μας τις συνθήκες του πολέμου και μάθαμε να βοηθούμε ο ένας τον άλλο…»

Άπειρες οι εμπειρίες από αυτή την πορεία προσφοράς… «Η πιο σημαντική δράση που είχα και μου έχει μείνει ήταν το 2006 όταν το Ισραήλ βομβάρδιζε τη Βηρυτό και έφταναν με καράβια άνθρωποι από το Λίβανο στη Λεμεσό… ήμουν μέσα σε αυτούς που τους παραλάμβαναν στο λιμάνι και τους βοηθούσαν… θυμούμαι ήμουν εκεί για μια εβδομάδα συνέχεια και με ύπνο λίγων ωρών, αλλά δεν ένιωθα καμιά κούραση… Ήταν ένας τρόπος να βοηθήσω τον τόπο που γεννήθηκα έστω και από μακριά…»

Ο πόλεμος, η βάρκα, η προσφυγιά…

Το 1889 μετά από μια σφαγή που έγινε στην Κρήτη, εκατοντάδες γυναικόπαιδα με βάρκες κατέφυγαν στην Ηπειρωτική Ελλάδα και σε χώρες όπως η Ιταλία, η Μάλτα, η Συρία και ο Λίβανος. Ανάμεσα σε αυτούς τους κυνηγημένους ήταν ο παππούς και η γιαγιά της Ειρήνης (μωρά παιδιά τότε) που αργότερα παντρεύτηκαν στη Βηρυτό. Εκεί δούλευαν στην οικογενειακή βιοτεχνία βαφής μεταξιού (από δω και το όνομα Σαμπάγα που σημαίνει βαφέας μεταξιού).

Ένα από τα παιδιά τους και ο Γιάννης Παπαδάκης που σε κάποιο ταξίδι του στην Κύπρο γνώρισε και παντρεύτηκε τη Βασιλική από την Ίνια της Πάφου της οποίας η οικογένεια ήταν κυνηγημένη από το αποικιοκρατικό καθεστώς, λόγω κομμουνιστικών πεποιθήσεων και δράσης κι έτσι βρήκε την ευκαιρία να φύγει από την Κύπρο.

Στο Λίβανο, ο Γιάννης και η Βασιλική έκαναν την οικογένειά τους (ανάμεσα στα παιδιά τους και η Ειρήνη), όμως δεν άργησαν να βρεθούν στη δίνη πολέμων και κατατρεγμών.

Ήταν το 1979 όταν ο Λίβανος μετατράπηκε σε πεδίο μαχών μεταξύ Συρίας και Ισραήλ. Η οικογένεια Σαμπάγα μαζί με δεκάδες άλλους αμάχους (χριστιανούς, μουσουλμάνους και άλλων θρησκευμάτων) έζησαν για αρκετές μέρες σε ένα υπόγειο καταφύγιο μέχρι που ο πατέρας βρήκε την ευκαιρία (ήταν Χριστούγεννα) και αφού πλήρωσε κάποιον ψαρά, με μια μικρή βάρκα ξεκίνησαν, γονείς και δυο παιδιά, για την Κύπρο.

«Ήταν μεγάλη κακοκαιρία… έβρεχε και η θάλασσα μάς έπαιρνε όπου ήθελε αλλά τα καταφέραμε και παραμονή Πρωτοχρονιάς φτάσαμε στη Λάρνακα…» θυμάται η Ειρήνη που τότε ήταν 9 χρονών.

Η προσφυγική οικογένεια κατέφυγε σε συγγενείς που υπήρχαν εδώ στην Κύπρο, αλλά για πολύ καιρό αντιμετώπιζε αρκετά προβλήματα αφού, εκτός των άλλων, γονείς και παιδιά θεωρούνταν αλλοδαποί μέχρι να μπορέσουν να πάρουν κυπριακή υπηκοότητα.