Παιδικός αναλφαβητισμός στη σκιά «χρυσών» εξορύξεων

Η αφρικανική ήπειρος, παρά το γεγονός ότι αποτελείται από χώρες πολύ πλούσιες σε φυσικούς πόρους, εξακολουθεί να θεωρείται αφιλόξενη για τους πληθυσμούς της, που βιώνουν τη φτώχεια και την εξαθλίωση ως κανονικότητα.

Κανονικότητα τείνει να θεωρείται και ο αναλφαβητισμός των παιδιών της και η Ζάμπια είναι το κατεξοχήν παράδειγμα πλούσιας αφρικανικής χώρας, που παρά τις οικονομικές δραστηριότητες που διεξάγονται σε αυτή, αδυνατεί να προσφέρει στους ανθρώπους της τα υποτυπώδη εφόδια για τη μόρφωσή τους, αλλά και τη διαβίωσή τους γενικότερα.

Η περίπτωση της Ζάμπια

Ο πληθυσμός της Ζάμπια είναι σχετικά μικρός, όμως υπολογίζεται πως το 60 με 80% (10 από τα 16 εκατομμύρια του πληθυσμού), ζει κάτω από τα όρια της φτώχειας και θεωρείται ο τρίτος πιο πεινασμένος λαός, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Δείκτη Πείνας.

Η Ζάμπια όμως είναι ταυτόχρονα ο όγδοος μεγαλύτερος προμηθευτής χαλκού στον κόσμο. Το 2017, η χώρα παρήγαγε 850.000 τόνους χαλκού, 100.000 τόνους περισσότερο από το 2016. Η τιμή του παραμένει υψηλή, όμως τα κέρδη διαχειρίζονται οι ξένες εταιρίες που, μέσω της δωροδοκίας και της εμπιστοσύνης μιας διεφθαρμένης κυβέρνησης, δραστηριοποιούνται στη χώρα.

Στην επαρχεία Copperbelt της Ζάμπια, το 60% των παιδιών είναι αναλφάβητα, παρά το γεγονός ότι πρόκειται για μια από τις πλουσιότερες περιοχές της αφρικανικής ηπείρου, ενώ οι περιβαλλοντικές συνέπειες της δραστηριότητας των ξένων εταιριών είναι ανυπολόγιστες. Αντίστοιχα φαίνεται πως είναι τα δεδομένα και για άλλες περιοχές, βορειότερες της Ζάμπια, με τη UNICEF να αναφέρει πως στο Νίγηρα τα ποσοστά φτάνουν μέχρι και το 76%.

Ποιους βαραίνει η ευθύνη της κατάστασης στη χώρα

Ο οργανισμός αιτιολογεί την κατάσταση αυτή, αναφέροντας πως η περιοχή για πολλά χρόνια έχει υπάρξει τόπος συγκρούσεων συμφερόντων και πολέμων. Όμως ο πόλεμος δεν αποτελεί αρκετή συνθήκη. Η πραγματικότητα για αυτά τα κράτη είναι ότι, για άγνωστους λόγους, δεν κατάφεραν ποτέ να διαχειριστούν από μόνα τους πλούσιους πόρους τους, επιτρέποντας σε άλλα κράτη και πολυεθνικές εταιρίες να αποκτούν ανεξέλεγκτα κέρδη από αυτούς.

Τα κέρδη που αποκτούν αυτές οι επιχειρήσεις από την πώληση του χαλκού της Ζάμπια ή του ουρανίου του Νίγηρα είναι πολύ μεγαλύτερα ​​από το ΑΕΠ αυτών των κρατών. Οι εταιρείες αυτές επιπλέον φορολογούνται για ελάχιστα από αυτά και τα υπόλοιπα συνήθως αποστέλλονται σε φορολογικούς «παραδείσους».

Ο οργανισμός «Παγκόσμια Χρηματοπιστωτική Ακεραιότητα» μελέτησε πέντε αφρικανικές χώρες (Γκάνα, Κένυα, Μοζαμβίκη, Τανζανία και Ουγκάντα) για να δείξει ότι αυτές οι χώρες έχασαν τουλάχιστον 14,5 δισεκατομμύρια δολάρια λόγω της οικονομικής αυτής συνθήκης. Επιπλέον, η οικονομική επιτροπή του ΟΗΕ στην Αφρική εκτιμά ότι οι παράνομες χρηματοοικονομικές ροές από την Αφρική ανέρχονται σε 50 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως.

Η ευθύνη βαραίνει τις πολιτικές ελίτ της Αφρικής, αφού υπολογίζεται από τον Οργανισμό Διεθνούς Διαφάνειας ότι τα ποσά που διαχέονται για δωροδοκίες στην αφρικανική ήπειρο ανέρχονται στα 3 δισεκατομμύρια δολάρια και προέρχονται κατά 99,5%, σύμφωνα με τα Ηνωμένα Έθνη, από μη αφρικανικές εταιρίες.

Αποτέλεσμα των παραπάνω στοιχείων είναι ότι χώρες όπως ο Καναδάς, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Ελβετία, αλλά και η Κίνα, κλέβουν τους πόρους μιας ηπείρου καταδικασμένης στη φτώχεια. Πόρους που θα ήταν αρκετοί ώστε τα μικρά παιδιά της να αποκτήσουν την δυνατότητα μόρφωσης και τα εφόδια για να σταματήσουν αυτή την κατάσταση.