Περί του ανοίγματος κεφαλαίων της Τουρκίας

Του Γιαννάκη Λ. Ομήρου*

Τρεις βασικές επισημάνσεις του Θουκυδίδη αξίζουν ιδιαίτερης προσοχής, διότι παραμένουν επίκαιρες και διαχρονικές. Πρώτον, εκείνος που ενδίδει, θα υφίσταται συνεχώς πιέσεις για περισσότερες υποχωρήσεις. Δεύτερον, ο μεγαλύτερος κίνδυνος προέρχεται από τα σφάλματα εις τα οποία υποπίπτει ένας λαός και όχι από τα σχέδια των εχθρών. Τρίτον, όσο προθυμότερος γίνεται κανείς για μια στρατηγική αποτροπής, τόσο διστακτικότερος γίνεται ο αντίπαλος.

Δεν χρειάζεται καν να αναφερθεί ότι στην Κύπρο ο Ελληνισμός παραβίασε και παραγνώρισε με τη μεγαλύτερη απρονοησία αυτές τις θεμελιακές επισημάνεις. Και ότι διά πράξεων και παραλείψεων επετράπη στην Τουρκία μια κατ’ εξακολούθησιν και συνεχώς οξυνόμενη προκλητική, θρασεία και προπετή συμπεριφορά η οποία συνεχώς αποδυναμώνει τις δυνάμεις αντίστασης του Ελληνισμού και ανοίγει δρόμο για υλοποίηση των μακροπρόθεσμων στόχων της Αγκυρας.

Η τουρκική συμπεριφορά στις συνεχιζόμενες διαπραγματεύσεις αλλά και η άρνηση της Τουρκίας όσον αφορά την εκπλήρωση των υποχρεώσεών της προς την Κυπριακή Δημοκρατία, είναι εξόχως αποκαλυπτική των προθέσεων. Η Τουρκία αισθάνεται ότι μπορεί να επιτυγχάνει συνεχώς νίκες χωρίς κανένα απολύτως κόστος. Αλλωστε η παγερή αδιαφορία της Αγκυρας απέναντι στα διαβήματα και τις προειδοποιήσεις αξιωματούχων της Ε.Ε. είναι χαρακτηριστική της προπέτειας με την οποία αντιμετωπίζει τα θέματα της διεθνούς και ευρωπαϊκής νομιμότητας και της εκπλήρωσης των υποχρεώσεών της ως υποψήφιας για ένταξη χώρας.

Στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της 7ης Μαρτίου ανερυθρίαστα και με θρασύτητα η Τουρκία απαίτησε εκβιαστικά τα άνοιγμα πέντε κεφαλαίων που έχει «παγώσει» η Κυπριακή Δημοκρατία. Από το 2005 το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο έλαβε αποφάσεις σε ό,τι αφορά την ευρωπαϊκή πορεία της Τουρκίας. Πέραν της υποχρέωσης της Τουρκίας να εκπληρώσει τα κριτήρια της Κοπεγχάγης, όπως αυτά ισχύουν για όλες τις υποψήφιες χώρες, της ανατέθηκαν συγκεκριμένα καθήκοντα που έχουν σχέση με την Κύπρο, προκειμένου να εξελιχθεί ανεμπόδιστα ο ενταξιακός διάλογος. Να αναγνωρίσει ανεπιφύλακτα την Κυπριακή Δημοκρατία, να εφαρμόσει το Πρωτόκολλο της Αγκυρας, ανοίγοντας λιμάνια και αεροδρόμια για ελεύθερη ναυσιπλοΐα και αεροπλοΐα και τρίτον να συνεργαστεί για λύση του Κυπριακού στη βάση των περί Κύπρου ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας και των αρχών και αξιών της Ε.Ε. Οι υποχρεώσεις αυτές της Τουρκίας επαναβεβαιώθηκαν τόσο με τη λεγόμενη αντιδήλωση της 21ης Σεπτεμβρίου του 2005, όσο και με σειρά άλλων αποφάσεων του Συμβουλίου και στις εκθέσεις προόδου της ενταξιακής πορείας Τουρκίας – Ε.Ε.

Η Τουρκία όχι μόνο αρνείται πεισμόνως να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις αυτές, που της ανατέθηκαν από τα αρμόδια ευρωπαϊκά συλλογικά όργανα, αλλά σε μια επίδειξη περιφρόνησης προς την ευρωπαϊκή νομιμότητα, το δεύτερο εξάμηνο του 2012, όταν η Κύπρος προήδρευε του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, «πάγωσε» τις σχέσεις της με την Ε.Ε. για να αποφύγει την έμμεση έστω αναγνώριση της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Πρόσφατα η Κομισιόν περιέλαβε σε έγγραφό της προς το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, εισήγηση για άνοιγμα αριθμού κεφαλαίων, τα οποία είχε «παγώσει» η Κυπριακή Δημοκρατία, λόγω της άρνησης της Τουρκίας να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις που της είχαν ανατεθεί από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Η εισήγηση αυτή έχει λάβει τους τελευταίους μήνες ακόμα πιο έντονο χαρακτήρα, σε μια προσπάθεια εξευμενισμού της Τουρκίας για να συνεργαστεί στην αντιμετώπιση του προβλήματος των προσφυγικών ροών από τη Συρία.

Αποτέλεσμα είναι η δρομολόγηση άσκησης πιέσεων προς την Κυπριακή Δημοκρατία να επιδείξει «καλή θέληση» και να μην προβάλλει ένσταση στο άνοιγμα των τουρκικών κεφαλαίων. Ενώπιον αυτών των δεδομένων, η θέση της Κύπρου αλλά και της Ελλάδας, πρέπει να είναι σαφής και κατηγορηματική και να διατυπώνεται με παρρησία και χωρίς αιδημοσύνη. Οτι δεν θα δώσουμε συγκατάθεση για περαιτέρω εξέλιξη του ενταξιακού διαλόγου Τουρκίας – Ε.Ε., αν η Τουρκία εξακολουθεί να αρνείται τη συμμόρφωση προς τις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Παραγνώριση της θουκυδίδειας ρήσης ότι «εκείνος που ενδίδει, θα υφίσταται συνεχώς πιέσεις για μεγαλύτερες υποχωρήσεις» θα συνιστά συμπεριφορά εθνικής αφροσύνης.

*Πρόεδρος Βουλής