Ποιος επιστρέφει στην Αμμόχωστο;

Του Μάριου Κουκουμά –  Δημοτικός Σύμβουλος Λάρνακας

Δύσκολες οι μέρες μας, βαριές. Άλλη μια 14η Αυγούστου ξημερώνει, σαν ευχή και σαν κατάρα. Κάθε χρόνο τέτοιες μέρες οι ίδιες ευχές και οι ίδιες κατάρες και στον ίδιο πάντα παρονομαστή: σε μια γωνία της Δερύνειας να αγναντεύεις την Αμμόχωστο ή πίσω από ένα άλμπουμ με φωτογραφίες να ψηλαφίζεις τις ασπρόμαυρες μνήμες. Αυτές οι μέρες μου δεν χώρεσαν ποτέ πολιτικές και στρατηγικές λύσεις, ήταν πάντα και παραμένουν μέρες γεμάτες ιστορίες από τόπους που δεν έζησα, από ανθρώπους που δεν γνώρισα, από μάτια βουρκωμένα με ένα κόμπο στο λαιμό του κάθε οικογενειακού αφηγητή.

Πρόσφατα όμως τέθηκε και επί τάπητος δημοσιογραφικά, πολιτικά και ευρύτερα το εξής ερώτημα: «Ποιος επιστρέφει στην Αμμόχωστο;». Θα προσπεράσω την πολιτική τυμβωρυχία των ελπίδων και προσδοκιών τού κάθε Αμμοχωστιανού που προσπαθούν διάφοροι κύκλοι να διαιωνίζουν, κτίζοντας πολιτικές και άλλες καριέρες στα κουφάρια των λογής λογής συνθημάτων που κατά καιρούς εμφανίζονται. Το ερώτημα για να απαντηθεί πρέπει πρωτίστως να απαντηθεί το «Ποιος έφυγε από την Αμμόχωστο;» και η απάντηση απλή, ξάστερη και καθαρή: «Ουδείς». Κανένας δεν έφυγε από την Αμμόχωστο. Όλοι εκεί διαμένουμε από το 1974, στις πορτοκαλιές του Αϊ-Μέμνωνα, στο Λάξη, στον Άγιο Λουκά, στην Κάτω Δερύνεια. Δεν μας άφησαν να φύγουμε ποτέ τα οικογενειακά τραπέζια, οι «πουλουστρίνες» του παππού, οι αγκαλιές της γιαγιάς, οι αναμνήσεις και οι ιστορίες γεμάτες αγωνία να φυλάξουν την Αμμόχωστο μέσα μας. Η προσφυγιά μάς στέρησε το φυσικό μας «νιώμαν» στην Αμμόχωστο, αλλά δεν μας στέρησε το ανάγιωμάν μας ως Αμμοχωστιανούς. Παρά τις πολιτικές διαφωνίες μας, τις οπαδικές διαφορές μας, η Αμμόχωστος είναι η αξία της ψυχής μας και ο φάρος του δικού μας αγώνα για μια βιώσιμη και λειτουργική λύση. Άσβεστη η φλόγα για επιστροφή, ακόμα και για μας που μεγαλώσαμε σιγομουρμουρίζοντας το «χώμα που περπάτησα», έστω κι αν δεν ίσχυε, αλλά βιωματικά βροντοφωνάζοντας το «μια πόλη που ‘χω μέσα στην καρδιά… γη που νοσταλγώ».

Με πληγώνει η φετινή 14η, με βρίσκει με μια βαθιά συνειδητοποίηση, από τις πρόσφατες πολιτικές εξελίξεις, πως δεν βάλαμε ακόμα μυαλό και περιφέρουμε τον πόνο της προσφυγιάς και την ελπίδα της επανένωσης στα σκλαβοπάζαρα της διεθνούς διπλωματίας. Με πληγώνει που το βασικό σύνθημα της επιστροφής κουτσουρεύτηκε από «Δεν Ξεχνώ και Αγωνίζομαι» σε «Δεν Ξεχνώ». Δυστυχώς, αυτό είναι ο καθρέπτης μιας κοινωνίας που η ευμάρεια την βολεύει να μένει στο «Δεν Ξεχνώ» και να μην αγωνίζεται. Που θυμάται τον ανυποχώρητο αγώνα σε εθνικές επετείους, σε πατριωτικές κορώνες, σε μνημόσυνα, όλα ανήμερα εκλογών. Στις κοινωνίες που φτιάξαμε πώς μπορείς άλλωστε να κατηγορήσεις από τη στιγμή που κάποιοι βολεύτηκαν από τις ευεργετικές (γι’ αυτούς) συνέπειες της κατοχής, από τις οικονομικές ανέσεις των νέων δεδομένων και από τη στιγμή που η ελπίδα λύσης επικρέμεται ως δαμόκλειος σπάθη πάνω από όσα έχουν φτιάξει στις πλάτες της πράσινης γραμμής, ενώ οραματίζονται νέα πρότζεκτ λύσης ρεμβάζοντας από τις θερινές επαύλεις τους και τις σεζ λονγκ της Μυκόνου;

Η πληγή όμως είναι άλλη: ότι η επιστροφή στην Αμμόχωστο και σε όλη την κατεχόμενη Κύπρο περνά όχι μόνο από τα διεθνή διπλωματικά τραπέζια και τα ντόπια πολιτικά σχέδια, αλλά και από τις τσέπες όλων αυτών που επωφελήθηκαν και επωφελούνται από τις συνέπειες της κατοχής και τη διατήρηση των σημερινών δεδομένων. Δεν με πληγώνει μόνο, συνάμα με πεισμώνει, και πάω βόλτα την κόρη μου και της μιλώ για την Αμμόχωστο και χωράω δύο Σαλαμίνες στην καρδιά μου, την αρχαία που πάλλεται ακόμα από τις καρδιές που μοιράστηκαν πρόσφατα την «Αντιγόνη» και την άλλη, τη «νέα», που πάλλει την άνοιξη της Αμμοχώστου. Με τα λόγια του Καζαντζάκη στο μυαλό μου «Ν’ αγαπάς την ευθύνη. Να λες: Εγώ, εγώ μονάχος μου έχω χρέος να σώσω τη γη. Αν δε σωθεί, εγώ φταίω» αυτή την 14η πεισμώνω πιότερο και  ξεκινώ να ελπίζω και να αφουγκράζομαι τις σιωπές της Αμμοχώστου και σκιρτά μέσα μου: «Όι, εν θα σας περάσει, εμείς εννά ενώσουμε την Κύπρο».

Google News icon Aκολουθήστε μας στο Google News

Οι τελευταίες ειδήσεις από την Κύπρο και τον κόσμο και όλη η επικαιρότητα στο dialogos.com.cy