Πειραματική διπλωματία

Του Δρος Ιωάννη Σ. Χριστοδούλου

Η διπλωματία, από μια άποψη, δεν τελειώνει ποτέ. Ακόμα και στον πόλεμο! Ακόμα κι όταν αποτύχει, η διπλωματία συνεχίζει. Μοιάζει με τον ήλιο: καίγεται, αλλά δεν καταστρέφεται! Αυτή είναι η αρχή που ορίζει το πλαίσιο αισιοδοξίας, μετά κι από το χειρότερο πολιτικό αδιέξοδο. Το ερώτημα είναι: Πρόκειται για το χειρότερο αδιέξοδο στην ιστορία του Κυπριακού; Οποιο κι αν είναι το κίνητρο που οδηγεί την τουρκική πλευρά εκτός διαλόγου, θα παραμείνει ο ταραξίας των σύγχρονων διπλωματικών θεσμίων; Γιατί περί αυτού πρόκειται…

Η Τουρκία επιλέγει, προς το παρόν, να απομονώσει τους Τουρκοκυπρίους σ’ έναν ελάχιστο θύλακα της νοτιοανατολικής Μεσογείου, να τους φιμώσει και να τους κατασχέσει τις ελπίδες να αποτελέσουν οργανικό μέτοχο της Ευρώπης. Το σωσίβιο των κατεχομένων αποδεικνύεται ισχνό, βέβαια, για να κρατήσει στην επιφάνεια την υπέρβαρη Τουρκία, καθώς βουλιάζει στο βούρκο των περιττωμάτων της οθωμανικής διπλωματίας.

Η μετά τον Νταβούτογλου εποχή είναι, για την Τουρκία, διπλωματικά οικτρή. Δυσκολεύεται κανείς να πιστέψει πώς μια μεγάλη χώρα δεν έχει καταφέρει για δεκαετίες να ωριμάσει αρκετά για να αποσοβήσει ενδογενείς αμφισβητήσεις. Η εσωτερική ανασφάλεια παράγει σπασμωδική εσωστρέφεια, άρνηση της ετερότητας και επιθετικότητα. Στη διπλωματία τα τρία αυτά χαρακτηριστικά προκαλούν αμηχανία, ανησυχία, δυσπιστία.

Αμήχανοι, λοιπόν, ανήσυχοι και δύσπιστοι, παρακολουθούμε με δέος την ακαταγώνιστη τουρκική διπλωματική μυωπία. Γιατί η Τουρκία επιλέγει τη σύγκρουση; Γιατί δεν προσβλέπει στη συνεργασία; Γιατί, προφανώς, αισθάνεται αυτάρκης. Μέχρι πότε; Μέχρι να δοκιμάσει κάθε μέσο που έχει για να αποδείξει στον εαυτό της την αυτάρκειά της! Αυτό φοβάται κανείς με τους πολιτικούς εμπειριοκράτες. Αρνούνται να καταλάβουν προτού να δοκιμάσουν και να αποτύχουν. Ετσι χάνεται χρόνος αλλά και ζωές, των δικών τους αναλώσιμων και εκείνων που υφίστανται τους πειραματισμούς τους.

Στην πειραματική σφαίρα της τουρκικής πολεμολαγνείας βρίσκονται μόνιμα η Κύπρος και η Ελλάδα. Την περίοδο αυτή η Τουρκία ασκεί περιπαιχτική πολιτική και με τις δύο. Κάνει ότι δεν καταλαβαίνει ότι θέλουν ειρήνη μαζί της, και, ταυτόχρονα, τις προκαλεί για να εκφράζονται διπλωματικά με δυσαρέσκεια γι’ αυτή. Ετσι ξεχνιέται το ένοχο παρελθόν της και δημιουργεί εντυπώσεις αμφίρροπες και όχι σπάνια θετικές για λογαριασμό της.

Αυτά με την πειραματική τουρκική διπλωματία και την αμυντική και – μοιραία – υποχωρητική, ως άμεσα θιγόμενη, ελλαδική και κυπριακή. Και η Ευρώπη, η περιέχουσα οντότητα Ελλάδας και Κύπρου, τι κάνει; Η ευρωπαϊκή διπλωματία δεν άλλαξε από τη μετερνίχεια του 19ου αιώνα. Συνεχίζει να εξυπηρετεί επιλεκτικά τα μακροπρόθεσμα συμφέροντα των Βόρειων χωρών, και θυσιάζει στον βωμό τους την ύπαρξη των νότιων ευρωπαϊκών κρατών. Γι’ αυτό ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας δεν πήρε απάντηση στην επιστολή που απηύθυνε στην ευρωπαϊκή ηγεσία για να βρει συμμάχους εναντίον της τουρκικής απαίτησης για τις τέσσερις ελευθερίες των Τούρκων πολιτών στην Κύπρο.

Ελλάδα και Κύπρος αντιμετωπίζουν μόνες την Τουρκία. Αυτή είναι η πικρή διπλωματική αλήθεια. Η Τουρκία το ξέρει. Έτσι εξηγείται η άνεση που έχει να παλινωδεί και να προκαλεί. Πρώτο και όχι αμελητέο θύμα της είναι οι Τουρκοκύπριοι. Ποιος έχει σειρά; Η Συρία οπωσδήποτε. Κούρδοι, φυσικά, Σύροι και Ρώσοι δεν θα ανεχθούν τους συριακούς πειραματισμούς της Αγκυρας. Παρόμοια πειράματα το εργαστήριο της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής δεν μπορεί, προς το άμεσο παρόν, να επιχειρήσει. Απειλές και κομπορρημοσύνη, μόνο, θα παράγει. Εύκολα παράγονται και εξίσου εύκολα καταναλώνονται αυτά, τα «καλύτερα» τουρκικά εξαγώγιμα προϊόντα…

Google News icon Aκολουθήστε μας στο Google News

Οι τελευταίες ειδήσεις από την Κύπρο και τον κόσμο και όλη η επικαιρότητα στο dialogos.com.cy