Πολλά και σοβαρά τα προβλήματα των κρατικών νοσηλευτηρίων

Η κατάσταση στην οποία έχουν περιέλθει τα δημόσια νοσηλευτήρια, η ακρίβεια των φαρμάκων, η μη πρόσβαση των ασθενών στα καινοτόμα φάρμακα, είναι «πληγές» ανοικτές για την κυπριακή κοινωνία. Το υφιστάμενο σύστημα Υγείας βρίσκεται ένα βήμα πριν την κατάρρευση. Υπάρχει, βεβαίως, και ο σχεδιασμός για τη μεταρρύθμιση της Υγείας.

Τα νομοσχέδια του ΓεΣΥ και της αυτονόμησης υιοθετήθηκαν ομόφωνα από την Ολομέλεια της Βουλής…

Θα γίνει, όμως, η αυτονόμηση; Θα πάρει σάρκα και οστά το ΓεΣΥ;

Τα επιτελεία των υποψήφιων Προέδρων της Δημοκρατίας Σταύρου Μαλά και Γιώργου Λιλλήκα τοποθετούνται σε «καυτά» ζητήματα που αφορούν τον τομέα της Υγείας και εκφράζουν τη θέση τους επί της μεταρρύθμισης της Υγείας.

Χρύσανθος Γεωργίου, συντονιστής θεμάτων υγείας του επιτελείου του Σταύρου Μαλά, και Κωνσταντίνος Ζένιος, εκπρόσωπος Τύπου του επιτελείου Γιώργου Λιλλήκα, καταθέτουν τις απόψεις και τις προτάσεις των υποψήφιων Προέδρων για το ΓεΣΥ, την επιδιωκόμενη αυτονόμηση των νοσοκομείων, τα προβλήματα των δημόσιων νοσοκομείων και τα φάρμακα.

 

1. Το νομοσχέδιο του ΓεΣΥ υιοθετήθηκε επιτέλους από την Ολομέλεια της Βουλής. Πιστεύετε ότι είναι η αρχή για να αποκτήσει η Κύπρος ένα σύγχρονο και καθολικό Σύστημα Υγείας για όλους ανεξαιρέτως τους πολίτες;

2. Με δεδομένα τα υφιστάμενα προβλήματα που υπάρχουν στα νοσοκομεία -τα πολλά και σοβαρά- πιστεύετε πως θα μπορέσουν να λειτουργήσουν αυτόνομα και να ανταγωνιστούν -σε συνθήκες ΓεΣΥ- τον ιδιωτικό τομέα της Υγείας;

3. Ποιο κατά τη γνώμη σας είναι το πιο σοβαρό πρόβλημα που αντιμετωπίζει ο δημόσιος τομέας της Υγείας και ποιες οι εισηγήσεις σας για την επίλυσή του;

4. Η Κύπρος είναι από τις πιο ακριβές χώρες στην Ευρώπη στα φάρμακα. Ανθρώπινες ζωές κινδυνεύουν διότι δεν έχουν πρόσβαση σε καινοτόμες θεραπείες και την ίδια ώρα όλο και περισσότεροι συμπολίτες μας στρέφονται στην αγορά των κατεχομένων για τα φάρμακά τους. Ποιες οι δικές σας προτάσεις για αυτό το κρίσιμο πρόβλημα της δημόσιας υγείας;

 

 

 Δρ Χρύσανθος Γεωργίου
«Για τον Σταύρο Μαλά η Υγεία είναι κυρίαρχος στρατηγικός
στόχος»

1. Το προσχέδιο του νομοσχεδίου που πρόσφατα εγκρίθηκε από τη Βουλή και αφορά στο ΓεΣΥ, είχε ετοιμαστεί το 2012 επί υπουργίας Μαλά. Με την ανάληψη της εξουσίας από την κυβέρνηση Αναστασιάδη, το νομοσχέδιο παρέμεινε στα συρτάρια και στη συνέχεια η κυβέρνηση προσπάθησε να του αλλάξει την ουσία. Αν σήμερα έχει εγκριθεί το νομοσχέδιο, αυτό οφείλεται κυρίως στη σθεναρή και αποφασιστική στάση του ΑΚΕΛ. Οι ατέλειωτες παλινδρομήσεις, οι αναβολές και οι προχειρότητες στις προσεγγίσεις της κυβέρνησης σε ένα τόσο σοβαρό θέμα, δεν μας αφήνουν περιθώρια να αμφισβητήσουμε τις πραγματικές προθέσεις των κυβερνώντων, που δεν είναι άλλες από την εξυπηρέτηση συγκεκριμένων συμφερόντων σε βάρος του δημοσίου συμφέροντος και της υγείας των πολιτών. Εμείς δεν θα πούμε μεγάλα λόγια αλλά θα παλέψουμε με ειλικρίνεια, σοβαρότητα, υπευθυνότητα, επιστημονική γνώση και εντιμότητα για την εφαρμογή ενός σύγχρονου και καθολικού ΓεΣΥ. Άλλωστε αυτό μαρτυρεί και η θητεία του Σταύρου Μαλά στο Υπουργείο Υγείας αλλά και η στάση του βασικού κόμματος που τον υποστηρίζει.

2. Παρά τη σημαντική αύξηση των ασθενών στα δημόσια νοσηλευτήρια, η κυβέρνηση Αναστασιάδη μείωσε τους προϋπολογισμούς στην Υγεία. Οι σοβαρότατες ελλείψεις και το χάος που έχει προκληθεί στα δημόσια νοσηλευτήρια είναι αποτέλεσμα της πολιτικής της κυβέρνησης. Απώτερος στόχος της κυβέρνησης Αναστασιάδη είναι τα κρατικά νοσηλευτήρια να μην μπορέσουν να λειτουργήσουν ανταγωνιστικά σε συνθήκες ΓεΣΥ, έτσι που να καταλήξουμε αναπόφευκτα στον κρυφό της πόθο, που είναι ένα πολυασφαλιστικό ΓεΣΥ. Για τον Σταύρο Μαλά η Υγεία είναι κυρίαρχος στρατηγικός στόχος. Η κυβέρνησή του άμεσα θα προχωρήσει στην εφαρμογή του ΓεΣΥ, όπως έχει σχεδιαστεί και ψηφιστεί, το οποίο θα εδράζεται σε ισχυρά δημόσια νοσηλευτήρια και γενικότερα δημόσιες δομές παροχής υπηρεσιών υγείας με ταυτόχρονη ουσιαστική συμμετοχή των ιδιωτικών δομών.

3. Ίσως το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι η ανεπαρκής χρηματοδότηση. Η Κύπρος είναι η δεύτερη χώρα της ΕΕ με τις μεγαλύτερες κοινωνικές ανισότητες στην Υγεία και αντί να επενδύσουμε στην Υγεία, η κυβέρνηση Αναστασιάδη επέλεξε τις περικοπές. Ποιο είναι το αποτέλεσμα; Η υπερφόρτωση του δημόσιου τομέα, η οποία οδηγεί αναπόφευκτα στη δημιουργία λιστών αναμονής, σε νοσοκομεία με επαγγελματίες υγείας εξουθενωμένους από τον υπερβολικό φόρτο εργασίας, σε εργασιακή ανασφάλεια, χαμηλό ηθικό και χαμηλότερα εισοδήματα. Η απογοήτευση είναι στα ύψη και είμαστε μάρτυρες της φυγής ιατρών και νοσηλευτών από τα δημόσια νοσοκομεία.

4. Αυτό το πρόβλημα θα λυθεί με την άμεση και πλήρη εφαρμογή του ΓεΣΥ, το οποίο για τη διακυβέρνηση Μαλά αποτελεί τον κυρίαρχο στρατηγικό στόχο στον τομέα της Υγείας. Στο μεταξύ θα πρέπει να λαμβάνονται διορθωτικά μέτρα, όπως για παράδειγμα:
•Εξορθολογισμός του συστήματος τιμολόγησης των φαρμάκων για την περίοδο πριν την εισαγωγή του ΓεΣΥ.
•Διεύρυνση της χρήσης των γενόσημων φαρμάκων.
•Δημιουργία ενός ανεξάρτητου και επιστημονικά στελεχωμένου εθνικού οργανισμού φαρμάκων, ο οποίος θα έχει την ευθύνη της αδειοδότησης ασφαλών, αποτελεσματικών και ποιοτικών φαρμάκων και της παρακολούθησής τους μετά την κυκλοφορία.
•Δημιουργία κινήτρων για περαιτέρω ανάπτυξη της φαρμακευτικής έρευνας, καινοτομίας και βιομηχανίας στην Κύπρο.
•Δημιουργία Κέντρου Πληροφόρησης για τα φάρμακα και εισαγωγή κλινικών φαρμακοποιών στα νοσηλευτήρια.
•Περαιτέρω εκπαίδευση των επαγγελματιών υγείας αλλά και των ασθενών στην ορθή συνταγογράφηση και ορθολογική χρήση των φαρμάκων.

 

Κωνσταντίνος Ζένιος
«Το ΓεΣΥ η μόνη λύση που διασφαλίζει ιατροφαρμακευτική περίθαλψη σε όλους τους πολίτες»

1. H ψήφιση του συγκεκριμένου νομοσχεδίου ασφαλώς και αποτελεί μια θετική εξέλιξη. Θα πρέπει να γίνει ωστόσο ξεκάθαρο ότι χωρίς την απαραίτητη πολιτική βούληση αλλά και καλή θέληση από όλους τους εμπλεκόμενους, η ψήφιση δεν μπορεί να αποτελέσει και εχέγγυο για την εφαρμογή ενός ολοκληρωμένου σχεδίου Υγείας. Αποτελεί όμως την αρχή πάνω στην οποία θα πρέπει να βασιστεί ένα σύγχρονο και καθολικό σύστημα υγείας για όλους τους πολίτες. Έχουμε καθυστερήσει πολύ, και πράξεις ή και παραλείψεις έχουν οδηγήσει τα κρατικά νοσηλευτήρια σε μια πορεία φθίνουσα που πρέπει να ανατραπεί. Το ΓεΣΥ είναι η μόνη επιλογή, η μόνη λύση που διασφαλίζει πρόσβαση στην ιατροφαρμακευτική περίθαλψη σε όλους τους πολίτες ανεξαρτήτως εισοδήματος.

2. Τα κρατικά νοσηλευτήρια αντιμετωπίζουν όντως πολλά και σοβαρά προβλήματα. Θα πρέπει να τους δοθεί πίστωση χρόνου και να στελεχωθούν κατάλληλα, να εμπλουτιστεί ο εξοπλισμός τους για να δουλέψουν σε συνθήκες πλήρους ανταγωνισμού. Με την πλήρη εφαρμογή του ΓεΣΥ και την αυτονόμηση των δημοσίων νοσηλευτηρίων θα πρέπει να εξευρεθούν οι τρόποι για αύξηση των πόρων και των εσόδων των νέων οργανισμών. Αφού πρώτα γίνει η κοστολόγηση των υπηρεσιών που παρέχουν τα δημόσια νοσηλευτήρια, θα πρέπει να εξευρεθούν και τρόποι περαιτέρω συνεργασίας με τον ιδιωτικό τομέα, όπως παραδείγματος χάριν η ευχέρεια σε ιδιώτες γιατρούς να χρησιμοποιούν χειρουργεία ή εξοπλισμό του κρατικού νοσηλευτηρίου με το αντίστοιχο αντίτιμο, έτσι ώστε να γίνεται πλήρης εκμετάλλευση των δομών των νοσοκομείων από τη μια και από την άλλη να προστεθεί ακόμα μια πηγή εσόδων για τα νοσηλευτήρια.

3. Ανέκαθεν ο Κύπριος εμπιστευόταν τον δημόσιο τομέα υγείας. Τα τελευταία χρόνια, με τη φυγή αρκετών επαγγελματιών, παρατηρείται υποστελέχωση τμημάτων, η οποία αναγκαστικά δημιουργεί και άλλα προβλήματα, όπως είναι οι λίστες αναμονής και η ταλαιπωρία των ασθενών. Όταν αφεθούν να δουλέψουν σε συνθήκες ανταγωνισμού και με τη σωστή στελέχωση (κάτι το οποίο προϋποθέτει και κατάλληλους μισθούς και όρους εργασίας), τότε ένα μέρος του προβλήματος θα εκλείψει. Την ίδια ώρα, αν επιδειχθεί και ευελιξία στο ωράριο, τόσο για τα εξωτερικά ιατρεία όσο και για τα χειρουργεία, το πρόβλημα των λιστών αναμονής θα εκλείψει οριστικά.

4. Λύσεις σε αρκετά από αυτά τα προβλήματα θα δοθούν μέσα από την ίδια την εφαρμογή του ΓεΣΥ αλλά και του ΟΑΥ. Θα πρέπει ωστόσο να διασφαλιστεί η ευρύτητα των διαγωνισμών προσφορών για τα φάρμακα. Σήμερα τα φάρμακα που αντιστοιχούν σε μεγαλύτερο από το μισό κόστος φαρμάκων που διακινούνται στην αγορά, ανατίθενται με μη ανταγωνιστικές διαδικασίες. Πρέπει να σπάσουν τα μονοπώλια, αλλά και οι ίδιοι οι οργανωμένοι ασθενείς, μέσα από τη συμμετοχή τους στον Φορέα Φαρμάκων, να υποδεικνύουν ποια σκευάσματα είναι αναγκαία και ποια πιθανώς όχι. Με τον τρόπο αυτό θα συμβάλουν και στην εξοικονόμηση πόρων. Όσον αφορά τις καινοτόμες θεραπείες, είναι γεγονός ότι έχουμε μείνει αρκετά πίσω. Αξίζει μόνο να αναφερθεί ότι στην Ελλάδα, η οποία μαστίζεται από χειρότερη οικονομική κρίση από τη δική μας, η πρόσβαση σε καινοτόμες θεραπείες τα τελευταία χρόνια είναι πολλαπλάσια από ό,τι στην Κύπρο. Η απόφαση, πάντως, για πρόσβαση των ασθενών σε καινοτόμες θεραπείες θα πρέπει να λαμβάνεται με επιστημονικές διαδικασίες και τεκμηρίωση που ισχύουν σε άλλες χώρες, όπως π.χ. οργανισμός NICE Αγγλίας.