Σκέψεις από το Flash: Για μια συλλογικότητα, που να μπορεί να δει τη μεγάλη εικόνα

Με αφορμή …τη φετινή διοργάνωση, από το Κέντρο Παραστατικών Τεχνών ΜΙΤΟΣ και τη Στέγη Χορού Λεμεσού, της πλατφόρμας Flash, που θέτει σε ανοικτό διάλογο προβληματισμούς και ερωτήματα γύρω από τη δημιουργική διαδικασία και πρόσληψη του καλλιτεχνικού έργου σκέψεις της Ελλάδας Ευαγγέλου

«Σάββατο 2 Ιουνίου, στη Γενεθλίου Μιτέλλα στη Λεμεσό. Αργά το απόγευμα έξω από το παλιό Ξυδάδικο, τη Στέγη του Κέντρου Παραστατικών Τεχνών Μίτος.

Κάναμε πλάκα ότι λίγο πολύ ο Μίτος και η Στέγη Χορού Λεμεσού, μέσα από την πρωτοβουλία τους, μια συντονισμένη συζήτηση για τη σχέση του κοινού και του δημιουργού, είχαν μαζέψει σχεδόν ολόκληρη γενιά καλλιτεχνών του θεάτρου. Αλλά ήταν αλήθεια, ότι οι γενιές των δεκαετιών 2000 και 2010, αυτές που αποτελούν την πιο πρόσφατη φάση της ελληνοκυπριακής θεατρικής ιστορίας ήταν (στην πλειονότητά τους) μέσα στο δωμάτιο, ως συζητητές, οργανωτές ή κοινό.

Μέσα από την κουβέντα άρχισαν να διαφαίνονται τα πρώτα στοιχεία που έφερε μαζί της αυτή η πιο πρόσφατη φάση: την έννοια της ‘’ομάδας δημιουργίας’’, του εναλλακτικού θεατρικού χώρου, το θέατρο της επινόησης, το θέατρο για την/τις κοινότητα/ες, τη διαθεματικότητα και την ανάμειξη διαφορετικών ειδών τέχνης, τη συνεργασία με φορείς, την ενασχόληση με τη μνήμη και το συλλογικό τραύμα, τα ‘’Ευρωπαϊκά’’, και πολλά άλλα. Ανανέωσε τη σχέση του/της ηθοποιού και performer με το σώμα του/της, έδωσε νέα ώθηση στον πειραματισμό με κείμενα, θεματολογία και νέα ακροατήρια. Προκάλεσε το κατεστημένο (σκηνές ΘΟΚ και επιχορηγούμενα ελευθέρα θέατρα), στο σημείο που το κατεστημένο πια θεωρείται συμβιβαστική λύση για πολλούς θεατρικούς καλλιτέχνες.

Το ερώτημα παραμένει: γιατί τα πράγματα δεν έχουν αλλάξει στο θεατρικό σκηνικό τα τελευταία χρόνια; Γιατί παλεύουμε με τις ίδιες δομές και συνθήκες στις κυβερνητικές υπηρεσίες; Πώς είναι δυνατόν, με τέτοια συγκέντρωση εμπειρίας και καλής πρόθεσης, τα πράγματα να παραμένουν (σε έναν αποπνικτικά μεγάλο βαθμό) τα ίδια

Παρ’ όλα αυτά, παρ’ όλο το δυναμισμό και την ανατρεπτική φύση των δημιουργών αυτών, η συζήτηση είχε στοιχεία και από άλλες δεκαετίες. Η γενιά των 2000 φαίνεται πως δεν έχει καταφέρει να ξεφύγει από την αγωνία των κρατικών χρηματοδοτήσεων, δεν έχει ανοίξει τα φτερά της για τη μεγάλη οικογένεια των παραστασιακών τεχνών στο εξωτερικό (εκτός Ελλάδας) και προβληματίζεται έντονα για την ανικανότητα του ‘’συστήματος’’ να στηρίξει τους επαγγελματίες καλλιτέχνες για να κάνουν αποκλειστικά τη δουλειά τους, με βάση την εξειδίκευση.

Το ερώτημα παραμένει: γιατί τα πράγματα δεν έχουν αλλάξει στο θεατρικό σκηνικό τα τελευταία χρόνια; Γιατί παλεύουμε με τις ίδιες δομές και συνθήκες στις κυβερνητικές υπηρεσίες; Πώς είναι δυνατόν, με τέτοια συγκέντρωση εμπειρίας και καλής πρόθεσης, τα πράγματα να παραμένουν (σε έναν αποπνικτικά μεγάλο βαθμό) τα ίδια;

Φεύγοντας από τη συζήτηση, σκέφτηκα ότι μια πιθανή απάντηση σχετίζεται με την κοινωνική οργάνωση των ίδιων των καλλιτεχνών. Είμαστε βέβαια μεταξύ μας και ως ομάδα αλληλέγγυοι, αλλά έχει διαφανεί ότι οι παρούσες δομές οργάνωσης των καλλιτεχνών είναι περιορισμένες και δεν έχουν καταφέρει να συνασπιστούν σε μια συλλογικότητα, που να μπορεί να δει τη μεγάλη εικόνα. Και αυτή η εικόνα δείχνει την ανάγκη για συστημική αλλαγή, εδώ και χρόνια. Δομικές αλλαγές σε κυβερνητικές δομές (ΘΟΚ, Πολιτιστικές Υπηρεσίες κ.ά.), σχέσεις με τη γενικότερη πολιτιστική διπλωματία, ενίσχυση της προοπτικής των καλλιτεχνών μέσω ευρωπαϊκών κονδυλίων (για να εμπλουτίσουν τη μη τυπική εκπαίδευση και Τοπική Αυτοδιοίκηση κ.ά.).

Αυτά και πολλά άλλα θα επιτρέψουν στον καλλιτέχνη να αποτελέσει μέρος της (δημιουργικής) οικονομίας ως ζωντανό κύτταρο και όχι ως charity case. Αυτή ήταν η αγωνία το ζεστό εκείνο Σάββατο στο Ξυδάδικο. Και πολύ φοβάμαι ότι θα συνεχίσει να είναι μέχρι να γίνει μια κινητοποίηση στοχευόμενη και συλλογική».

Ελλάδα Ευαγγέλου

Σκέψεις από το Flash

Google News icon Aκολουθήστε μας στο Google News

Οι τελευταίες ειδήσεις από την Κύπρο και τον κόσμο και όλη η επικαιρότητα στο dialogos.com.cy