Σαν ένα μωσαϊκό, στιγμές που με σημάδεψαν

Στιγμές και πρόσωπα του κυπριακού θεάτρου

Σαν ένα μωσαϊκό, στιγμές που με σημάδεψαν

της Μαγδαλένας Ζήρα

Παιδικές παραστάσεις ΘΟΚ, Νίκος Κουρούσιης, Τζένη Γαϊτανοπούλου, Μήδεια, Ανδρέας Μούστρα, Σπύρος Σταυρινίδης, Ικέτιδες, Λένια Σορόκου, Φώτης Νικολάου, Κώστας Σιλβέστρος, Πλούτος, Αννίτα Σαντοριναίου

Μου φαίνεται αδύνατο να ξεχωρίσω μια θεατρική εμπειρία από τις πολλές που με ενέπνευσαν, που μου έδωσαν δύναμη, που με συγκίνησαν στα δέκα χρόνια που δουλεύω και τριάντα (περίπου) που βλέπω θέατρο στην Κύπρο. Έτσι μου έρχονται σκόρπιες, σαν ένα μωσαϊκό, στιγμές που με σημάδεψαν που δεν χωράνε όλες εδώ. Αρχίζω από τις πιο αχνές αλλά καθοριστικές αναμνήσεις, από το δημοτικό σχολείο: οι πανέμορφες παιδικές παραστάσεις του ΘΟΚ στο Δημοτικό Θέατρο, με κοστούμια και σκηνικά του Νίκου Κουρούσιη· η Τζένη Γαϊτανοπούλου ως Μήδεια σε σκηνοθεσία Διαγόρα Χρονόπουλου: μάλλον ακατάλληλο για την ηλικία μου, αλλά μου έδωσε μια πρώτη γεύση για την τρομακτική δύναμη της ζωντανής παράστασης· ο Ίφις του Ανδρέα Μούστρα κι ο Άγγελος του Σπύρου Σταυρινίδη στις θρυλικές Ικέτιδες, που είδα σε video μόνο, όταν ήμουν σε θέση να κατανοήσω την επαναστατικότητα της προσέγγισης αυτής στο λόγο της τραγωδίας.

Την τελευταία δεκαετία, που ήταν γεμάτη ανατροπές, οι σημαντικές στιγμές πυκνώνουν, καθώς και οι απότομες εναλλαγές ανάμεσα στην αισιοδοξία και την απογοήτευση, λόγω της συνεχιζόμενης μάχης για θεσμικό εκσυγχρονισμό… Αλλά εδώ θα μιλήσω για στιγμές όπου η αισιοδοξία υπερνικά: η Λένια Σορόκκου ως Φηρς, πεσμένη στο χώμα, καθώς όλοι έφευγαν από το καταδικασμένο λούνα παρκ, στο τέλος του Βυσσινόκηπου της Αθηνάς Κάσιου· οι χορογραφίες του Φώτη Νικολάου στην παράσταση Ηλέκτρα-Ορέστης, η Δίκη, που έδωσαν χαρακτήρα και δραματουργική λειτουργία στο χορό· η καλύτερη στιγμή μου ως μέλος του κοινού ήταν όταν έζησα το πιο πηγαίο, μαζικό, συγκινητικό χειροκρότημα των τελευταίων χρόνων στο τέλος της παράστασης Πλούτος σε σκηνοθεσία του Κώστα Σιλβέστρου· τέλος, η Αννίτα Σαντοριναίου στο καμαρίνι της μετά από παράσταση: είτε μετά από ένα τρίωρο επικό έργο στην κεντρική σκηνή, είτε μετά από ένα μονόλογο-κατάθεση ψυχής, είτε μετά από μια κωμωδία, έτοιμη να συζητήσει εγκάρδια, ευγενικά, ουσιαστικά, ακούραστα, με τον καθένα που έρχεται να τη συγχαρεί: ένα συνεχιζόμενο μάθημα για μένα για το τι σημαίνει για τον κόσμο και για τον ίδιο τον καλλιτέχνη η δουλειά που κάνουμε.

Η 27η Μαρτίου γιορτάζεται ως η Παγκόσμια Mέρα Θεάτρου και αποφασίσαμε να ζητήσουμε από ανθρώπους που αγαπούν το θέατρο να μας μιλήσουν για μια σημαντική για τον καθένα/την καθεμιά στιγμή –μια στιγμή που είτε την έζησαν, είτε άκουσαν ή διάβασαν γι’ αυτήν– ή για ένα σημαντικό γι’ αυτούς πρόσωπο του κυπριακού θεάτρου