Τα δύσκολα έπονται…

* Θέσεις και αντιθέσεις, δράσεις και αντιδράσεις, μηνύματα και υποδείξεις από την Αθήνα και προς την Αθήνα

Της Μαρίας Φράγκου

tsipras

Μίλησε η ελπίδα ή νίκησε ο φόβος; Θα υπερισχύσει η Δημοκρατία ή θα κατισχύσει ο εκβιασμός των ευρωπαϊκών κέντρων λήψης αποφάσεων; Το βέβαιο είναι πως η Ευρώπη πιέζει την Ελλάδα. Και την πιέζει πολιτικά, την πιέζει οικονομικά. Και την εκβιάζει, επίσης.

Η εκλογική νίκη του ΣΥΡΙΖΑ στις 25 Ιανουαρίου και το μήνυμα του νέου πρωθυπουργού, πως η χώρα γυρίζει σελίδα, αφήνει πίσω τη λιτότητα της καταστροφής, τον αυταρχισμό και μια πενταετία ταπείνωσης και οδύνης, τάραξε τα νερά. Και ανησύχησε την Ευρώπη, η οποία επιμένει την ίδια ώρα να μην ακούει ολόκληρη την πρόταση Τσίπρα: «Η Ελλάδα θα προσέλθει με το εθνικό της σχέδιο μεταρρυθμίσεων, χωρίς νέα ελλείμματα αλλά και χωρίς εξωπραγματικά και ανέφικτα πλεονάσματα. Ούτε ρήξη ούτε υποταγή».

Οι διακηρύξεις της νέας κυβέρνησης, η οξεία κριτική για τα όσα συνέβαιναν προηγουμένως, η «αυτοτροφοδοτούμενη κρίση», όπως λέγεται συχνά τούτες τις μέρες, ενόχλησε και στο εσωτερικό. Τις κυβερνήσεις των προηγούμενων πέντε χρόνων, ασφαλώς, που τηρούν στάση αναμονής για την πρώτη στραβή των διαδόχων τους για να νιώσουν δικαιωμένοι.

Γιατί πρέπει να προκαλεί ανησυχία η θέση της Ελλάδας, πως προτεραιότητα της νέας κυβέρνησης θα είναι η ανάκτηση της χαμένης αξιοπρέπειας της χώρας και του λαού της; «Ξανακερδίσαμε την ελπίδα, το χαμόγελο, την αισιοδοξία, και τη χαμένη αξιοπρέπεια του λαού μας», διεμήνυσε ο Αλέξης Τσίπρας το βράδυ της 25ης Ιανουαρίου. Και ήταν τότε που τα ισχυρά κέντρα λήψης αποφάσεων πίστεψαν για τα καλά πως θα’ χουν πρόβλημα με «τους τρελούς Ελληνες» και το «τσούρμο των Αριστερών» που ανέλαβε την εξουσία.

Δυο βδομάδες μετά το εκλογικό αποτέλεσμα και μια ανάγνωση – μόνο – των αντιδράσεων είναι αρκετή για να πει κανείς πως ο δρόμος που επέλεξε να διανύσει η κυβέρνηση θα είναι δύσβατος. Κι όσο κι αν βρίσκει κατανόηση από πολλούς στην Ευρώπη, το ζήτημα είναι αυτή η κατανόηση να μετατραπεί σε στήριξη την ώρα των κρίσιμων συζητήσεων και της λήψης αποφάσεων. Γιατί η Ελλάδα δεν στοχεύει να επιτείνει το διχασμό ανάμεσα σε βορρά και νότο, όπως τεχνηέντως αφήνουν να εννοηθεί οι Βρυξέλλες.

Η Αθήνα επιζητεί μία συμφωνία – γέφυρα για την κάλυψη του χρηματοδοτικού κενού που αφήνει πίσω της η αδυναμία εκταμίευσης των 7,2 δις επειδή δεν έκλεισε η τρέχουσα αξιολόγηση, μέχρι τουλάχιστον να υπάρξει μια συμφωνία – πακέτο για την επίλυση του ελληνικού προβλήματος χρέους.

Η Ελλάδα και το καναρίνι…

varoufakis

 

Σταχυολογήσαμε θέσεις και προσεγγίσεις της ελληνικής κυβέρνησης, των πρωταγωνιστών αυτών των δύο εβδομάδων, ιδιαίτερα. Του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα και του Υπουργού Οικονομικών, Γιάνη Βαρουφάκη, οι οποίοι αυτές τις μέρες «όργωσαν» την Ευρώπη για προώθηση των θέσεων της κυβέρνησης.

Η πρώτη εβδομάδα ανάληψης της εξουσίας σημαδεύτηκε από την επίσκεψη του προέδρου του Γιούρογκρουπ – προηγήθηκε βέβαια λίγες ώρες νωρίτερα αυτή του προέδρου της Ευρωβουλής.

Γερούν Ντάισελμπλουμ και Γιάνης Βαρουφάκης δεν μάσησαν τα λόγια τους ούτε έκρυψαν το αδιέξοδο στις συνομιλίες τους. Και να ήθελαν, οι εικόνες από τη ζωντανή διάσκεψη Τύπου τα έλεγαν όλα. Η Ελλάδα ζήτησε παράταση του υφιστάμενου προγράμματος, ενώ γνωστοποίησε την απόφασή της να σταματήσει να διαπραγματεύεται με την Τρόικα.

Ο επικεφαλής του Γιούρογκρουπ προειδοποίησε την Αθήνα να μην προβεί σε μονομερείς ενέργειες. «H Ευρώπη προτίθεται να στηρίξει την Ελλάδα έως ότου βγει στις αγορές, έχοντας προηγουμένως ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις της» είπε ο κ. Ντεϊσελμπλούμ. Σε ό,τι αφορά το θέμα της διεθνούς διάσκεψης για το χρέος που ζητά η ελληνική κυβέρνηση, ο Ολλανδός πρόεδρος του Γιούρογκρουπ ήταν κάτι παραπάνω από δεικτικός: «Ηδη υπάρχει και λέγεται Eurogroup». Πάντως ο Ελληνας ΥΠΟΙΚ, δεν δίστασε να πετάξει κατάμουτρα στον ισχυρό άντρα της Ευρώπης: «Δεν θα συνεχίσουμε με μια σαθρά δομημένη επιτροπή όπως είναι η Τρόικα».

Το «όχι» στην Τρόικα του Βαρουφάκη έφερε, σύμφωνα με πληροφορίες, το «μόλις σκότωσες την Τρόικα», από μέρους του Ντάισελμπλουμ. Κι επειδή τα social media τίποτα δεν αφήνουν να περάσει απαρατήρητο σχολιάζουν: Ναι, αλλά ο πρόεδρος του Γιούρογκρουπ δεν ρώτησε «πόσους σκότωσε η Τρόικα»…

Τα μηνύματα της Ελλάδας, πάντως, προς τους ισχυρούς της Ευρώπης είναι καθημερινά. Και απόλυτα σαφή: Οχι σε τελεσίγραφα. Χρόνο μέχρι το καλοκαίρι, ώστε να μπορέσει η Αθήνα να φέρει στο τραπέζι τις προτάσεις της.

«Η Ελλάδα είναι σαν το καναρίνι στο ανθρακωρυχείο, που πεθαίνει πρώτο, καθώς είναι πιο αδύναμο, αλλά δεν ευθύνεται αυτό για τα τοξικά αέρια», είπε σε μια από τις πολλές συνεντεύξεις του ο ΥΠΟΙΚ, περιγράφοντας μέσα σε μια πρόταση το δράμα που ζει τα τελευταία χρόνια η χώρα του. Και αναγνωρίζει πως η Ελλάδα είναι η πρώτη πέτρα του ντόμινο. Αλλά, όπως λέει, δεν ευθύνεται για το φαινόμενο του ντόμινο.

Οι παρεμβάσεις φίλων και μη

OBAMA

 

Από τα μηνύματα στήριξης, του Ομπάμα για παράδειγμα, μέχρι τις προειδοποιήσεις και τους εκβιασμούς των Ευρωπαίων, η απόσταση είναι μεγάλη.

Ο Αμερικανός Πρόεδρος ήταν ιδιαίτερα θερμός στο τηλεγράφημά του και συμφώνησε πως οι πολιτικές της λιτότητας αφαιμάσσουν τους λαούς. Και πως απαιτείται ανάπτυξη για να αλλάξει η κατάσταση. Αν το έκανε αυτό για να στηρίξει την Ελλάδα ο Μπαράκ Ομπάμα ή γιατί θέλει γενικότερα να στείλει μήνυμα στην Ευρώπη, δεν έχει και τόση σημασία τη δεδομένη στιγμή που η Ελλάδα θέλει ενθάρρυνση και στήριξη του στόχου και των προωθούμενων πολιτικών της.

Από την άλλη η Βρετανία, χώρα η οποία δεν ανήκει στην ευρωζώνη, έκανε μία παρέμβαση με μηνύματα και στην Ελλάδα και στις χώρες του ευρώ. «Η αντιπαράθεση ανάμεσα στην Ελλάδα και την ευρωζώνη είναι ο μεγαλύτερος κίνδυνος για την παγκόσμια οικονομία».

Οι προειδοποιήσεις και οι εκβιασμοί άρχισαν από νωρίς. Και μάλιστα από ένα φίλο κατά τα άλλα της Αθήνας. «Με εθνική χρεοκοπία απειλείται η Ελλάδα αν δεν τηρήσει τις δεσμεύσεις έναντι των εταίρων της», κατά τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Μάρτιν Σουλτς. Κάλεσε μάλιστα τον Αλέξη Τσίπρα να υποχωρήσει, αφού αν το πράξει θα μπορούσαν οι Ευρωπαίοι εταίροι να κάνουν κάποια πράγματα για την Ελλάδα. Για παράδειγμα, η ΕΕ θα μπορούσε να φροντίσει, ώστε οι πλούσιοι Ελληνες που καταθέτουν τα χρήματά τους στο εξωτερικό να φορολογηθούν στη χώρα τους. Κάποιος θα μπορούσε να ρωτήσει, βέβαια, γιατί να το κάνει τώρα η ΕΕ. Και γιατί δεν το έκανε όλο το προηγούμενο διάστημα που οι Ελληνες ήταν οι δακτυλοδειχτούμενοι της Ευρώπης, οι χαραμοφάηδες και οι τεμπέληδες της Ευρώπης.

Η στάση Σόιμπλε την περασμένη Πέμπτη, όταν συναντούσε τον Ελληνα ομόλογό του, δεν εξέπληξε. Ο ισχυρός αξιωματούχος φρόντισε, εξάλλου, να στείλει τα μηνύματά του πολύ πριν. Το Βερολίνο δεν θα αποδεχθεί οιεσδήποτε μονομερείς μεταβολές στο πρόγραμμα στήριξης της Ελλάδας, είχε προειδοποιήσει, χαρακτηρίζοντας επιτυχημένο δρόμο που ακολουθεί η χώρα, για το συμφέρον του λαού της… Αδιαφορεί, βέβαια, για την εντολή που έδωσε στην παρούσα κυβέρνηση ο λαός.

Οσο για την απόφαση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας να κλείσει τη στρόφιγγα δανεισμού των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, παραπέμποντας τις ελληνικές τράπεζες στο μηχανισμό του ELA για επείγουσες ανάγκες ρευστότητας, πώς να την ερμηνεύσει κανείς; Πλήγμα στην προσπάθεια της χώρας για επαναδιαπραγμάτευση; Ασκηση πίεσης στην κυβέρνηση, έτσι ώστε να συμβιβαστεί με τους πιστωτές της; Εκβιασμό; Ολες οι εκτιμήσεις είναι σωστές. Η κυβέρνηση θεωρεί, πάντως, την εξέλιξη αυτή περισσότερο ως πολιτική πίεση, αφού δεν υπάρχει αντίκτυπος οικονομικός.

Το Bloomberg, εξάλλου, το έλεγε από μέρες: Η Ευρώπη δεν πρέπει να δεχθεί τις απαιτήσεις της Αθήνας. «Παρά τη σημαντική πτώση του βιοτικού επιπέδου στην Ελλάδα, τα τελευταία χρόνια οι Ελληνες έχουν επωφεληθεί τα μέγιστα από την ένταξή τους στο ευρώ, ενώ μετά το ξέσπασμα της κρίσης πραγματοποιήθηκε τεράστιο κούρεμα του χρέους, με ταυτόχρονη διοχέτευση στη χώρα υπέρογκων κεφαλαίων από τα χρήματα των φορολογουμένων της βόρειας Ευρώπης».

Εκλογές γίνονται κι αλλού…

Greek finance minister Varoufakis in Germany

Η συνάντηση Σόιμπλε και Βαρουφάκη έβγαλε πολλές ειδήσεις:

* Οι δύο υπουργοί δεν συμφώνησαν καν ότι διαφωνούν.
* Συμφώνησαν ότι διαφωνούν, κατά τον Γερμανό ΥΠΟΙΚ, δεν συμφώνησαν καν ότι διαφωνούν, κατά τον Ελληνα ομόλογό του.
* Δεν μπορούμε να μιλάμε για «κούρεμα» αυτή τη στιγμή, λέει ο Σόιμπλε, δεν συζητήσαμε το θέμα του χρέους, ανταπαντά ο Βαρουφάκης.
* Να ληφθεί υπόψη το αποτέλεσμα των ελληνικών εκλογών, ζήτησε ο Ελληνας ΥΠΟΙΚ.

Εκλογές γίνονται σε όλες τις χώρες, ανταπάντησε ο Γερμανός αξιωματούχος. Και το συμπέρασμα; Τα δύσκολα έπονται…

Google News icon Aκολουθήστε μας στο Google News

Οι τελευταίες ειδήσεις από την Κύπρο και τον κόσμο και όλη η επικαιρότητα στο dialogos.com.cy