Τα παιδιά που δεν χαμογελούν

Της Ελένης Μαύρου

Περίπου 171 εκατομμύρια παιδιά στον πλανήτη βρίσκονται εγκλωβισμένα σε σύγχρονα εργασιακά κάτεργα. Στα καμίνια της Ινδίας, στις βαμβακοκαλλιέργειες του Ουζμπεκιστάν και στις φυτείες ζαχαροκάλαμου της Βολιβίας, σε ορυχεία, λατομεία και άλλους επικίνδυνους χώρους δουλειάς ή με επικίνδυνα υλικά. Στη Ζιμπάμπουε παιδιά δουλεύουν 60 ώρες τη βδομάδα μαζεύοντας βαμβάκι ή καφέ για 1 δολάριο. Πολλά είναι θύματα της βιομηχανίας του σεξ (μόνο στην Ευρώπη εργάζονται παράνομα από 200 έως 500 χιλιάδες ανήλικες ιερόδουλες, ενώ στη Βραζιλία έχουν καταγραφεί μισό εκατομμύριο παιδιά, κυρίως κορίτσια, στην πορνεία).

Πολλά είναι «αόρατα» κυριολεκτικά, καθώς δουλεύουν σε σπίτια ως οικιακοί βοηθοί, συχνά με κάποια μορφή σκλαβιάς. Στην Τζακάρτα το ένα τρίτο των οικιακών βοηθών είναι κάτω των 15 ετών. Στην Αϊτή περίπου 250.000 παιδιά εργάζονται ως οικιακοί βοηθοί και το 20% είναι 7-10 ετών. Στη Μαυριτανία κάθε χρόνο γεννιούνται ακόμα χιλιάδες παιδιά σκλάβοι.

Τα περισσότερα από αυτά δεν πηγαίνουν σχολείο, 73 περίπου εκατομμύρια είναι ηλικίας κάτω των δέκα ετών και κάθε χρόνο τουλάχιστον 22 χιλιάδες από αυτά σκοτώνονται σε εργατικά ατυχήματα.

Τα σκήπτρα στην παιδική εργασία κρατά η Ασία, ωστόσο η θλιβερή αυτή κατάσταση δεν εντοπίζεται μόνο στις φτωχές χώρες. Το φθηνό εργατικό κόστος που προσφέρουν τα παιδιά είναι επιθυμητό ακόμη και σε οικονομικά ανεπτυγμένες χώρες. Σε Γαλλία, Γερμανία, Μ. Βρετανία και ΗΠΑ έχει υπολογιστεί ότι περίπου το 5% των παιδιών απασχολούνται σε βιομηχανίες, φάρμες και οικίες ως βοηθητικό και, αρκετές φορές, ως κύριο προσωπικό. Αυτή η σκληρή πραγματικότητα κατέστησε επιτακτική την ανάγκη για την καθιέρωση της 12ης Ιουνίου ως Παγκόσμιας Ημέρας κατά της παιδικής εργασίας.

Λέμε συχνά ότι τα παιδιά είναι το μέλλον της ανθρωπότητας. Ομως γι’ αυτά τα παιδιά το μέλλον διαγράφεται ζοφερό, καθώς βασικά δικαιώματα του παιδιού, όπως το δικαίωμα στη μόρφωση και το δικαίωμα στο παιχνίδι, τους είναι έννοιες άγνωστες.

Τα τελευταία χρόνια, έχουν γίνει πολλές προσπάθειες για την κατάργηση της παιδικής εργασίας. Ομως, αν δεν γίνει κατανοητό ότι στις πιο πολλές περιπτώσεις είναι η φτώχεια των γονιών που οδηγεί στην παιδική εργασία, το πρόβλημα δεν θα αντιμετωπιστεί. Η καθιέρωση της δωρεάν υποχρεωτικής παιδείας για όλα τα παιδιά, η θεσμοθέτηση αυστηρότερου νομοθετικού πλαισίου, η καταγραφή όλων των γεννήσεων, είναι μερικά από τα μέτρα που μπορούν να βοηθήσουν. Χρειάζονται όμως και κοινωνικά προγράμματα για να υποστηριχθούν οι οικογένειες και κυρίως χρειάζονται σοβαρές προσπάθειες για καταπολέμηση της φτώχειας, οι οποίες δυστυχώς απουσιάζουν.

Μη σκέφτεστε ότι όλα αυτά είναι μακρινά και δεν μας αφορούν. Θυμηθείτε ότι 240 περίπου χιλιάδες συμπατριωτών μας ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας, ότι 50 χιλιάδες σιτίζονται από τα κοινωνικά παντοπωλεία, ότι έχουμε 70 χιλιάδες άνεργους.

Ας πάρουμε λοιπόν μέτρα αποτελεσματικά όσο είναι καιρός. Τα πρωτογενή πλεονάσματα και τα «μπράβο» των Ευρωπαίων εταίρων δεν είναι τίποτα μπροστά στο χαμόγελο ενός παιδιού.

Υστερόγραφο:
H Κύπρος προστέθηκε από προχθές στον κατάλογο των χωρών που έχουν εγκαταστήσει το μηχανισμό “Child Abduction Alert” που στοχεύει στη συνδρομή του κοινού στις προσπάθειες για εντοπισμό εξαφανισμένων παιδιών. Και δεν είναι λίγα. Μόνο στην Ευρώπη, κάθε δύο λεπτά εξαφανίζεται ένα παιδί. Σημειώστε κάπου την Ευρωπαϊκή Γραμμή Βοήθειας -116000- με την ευχή αχρείαστη να ’ναι.