Τα πρωτόγνωρα και πρωτοφανή ενός θεσμού

•Οι παρενέργειες στο σύστημα δικαιοσύνης με τα όσα συμβαίνουν στη Νομική Υπηρεσία

Τα όσα ταλανίζουν τη Γενική Εισαγγελία, το τελευταίο διάστημα, προκαλούν θλίψη και οργή. Θεσμοί γελοιοποιούνται και το ίδιο το σύστημα της απονομής δικαιοσύνης τίθεται εν αμφιβόλω… Και αμφισβητείται η αξιοπιστία του εξαιτίας πράξεων, παραλείψεων και συμπεριφορών εκπροσώπων της Δικαιοσύνης. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, ελέγχεται ο Βοηθός Γενικός Εισαγγελέας. Και το Ανώτατο Δικαστήριο θα εξετάσει το αίτημα του Γενικού Εισαγγελέα για παύση του Βοηθού του, ενώ στο εδώλιο ο Βοηθός θα βρεθεί για κατηγορίες δεκασμού, δωροληψίας, κατάχρησης εξουσίας και διαφθοράς…

Εγκριτοι νομικοί μιλούν στη «Χ» για το πρωτόγνωρο της κατάστασης, τις παρενέργειες, τις συνέπειες, αλλά και τις εντυπώσεις που δημιουργούνται. Δώρος Ιωαννίδης και Πατρίκιος Παύλου απαντούν στα ερωτήματά μας, ενώ παραθέτουμε και απόψεις έγκριτων, επίσης, νομικών, όπως έχουν δημοσιοποιηθεί τις μέρες αυτές σε Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης. Των Μιχάλη Παπαπέτρου και Κρις Τριανταφυλλίδη.

Της Μαρίας Φράγκου

---

 

Ε Ρ Ω Τ Η Σ Ε Ι Σ

1. Ποιες οι παρενέργειες στο σύστημα δικαιοσύνης από τη θεσμική ανωμαλία που παρατηρείται το τελευταίο διάστημα στη Νομική Υπηρεσία;

2. Ενας Βοηθός Εισαγγελέας θα βρίσκεται στο εδώλιο και την ίδια ώρα θα προΐσταται ερευνών που στόχο έχουν την απονομή δικαιοσύνης. Οξύμωρο δεν είναι; Και το ερώτημα αφορά το συμβολισμό.

3. Δεν έπρεπε κάποιος να δώσει μια ξεκάθαρη επί του θέματος τοποθέτηση; Κι αυτός ο κάποιος δεν έπρεπε να είναι ο ίδιος ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, με το βάρος του αξιώματος που κατέχει;

4. Γιατί ένας ανώνυμος κατηγορούμενος του ποινικού κώδικα δεν έχει το δικαίωμα -και δεν είθισται- να υπερασπίζεται τον εαυτό του μέσα από δημόσιες καταθέσεις και αγορεύσεις και οι μεγαλόσχημοι -στην προκειμένη περίπτωση ο Βοηθός Γενικός Εισαγγελέας- το έχουν;

---

Δώρος Ιωαννίδης: Μόνο το Ανώτατο μπορεί να δώσει λύση

1. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι έχει πληγεί η Δικαιοσύνη. Αν εννοείτε καθυστερεί η διεκπεραίωση υποθέσεων ή καθυστερούν ανακρίσεις εξαιτίας των όσων συμβαίνουν, θέλω να πω ότι σε καμία περίπτωση δεν υπάρχει τέτοιο πρόβλημα. Το πρόβλημα είναι θέμα προσωπικών σχέσεων του Βοηθού Γενικού Εισαγγελέα με τον Γενικό Εισαγγελέα και η αντανάκλαση είναι σίγουρα σε βάρος της Δικαιοσύνης. Και οδηγεί τον κόσμο σε αποστασιοποίηση από τη δικαιοσύνη.

2. Είναι οξύμωρο, αλλά ο Γενικός Εισαγγελέας, μετά το πόρισμα Παναγιώτη Καλλή, έχει αφαιρέσει τις εξουσίες, από τον Βοηθό Γενικό Εισαγγελέα. Ως εικόνα, ασφαλώς και είναι λανθασμένη και πρέπει ο Βοηθός Γενικός Εισαγγελέας, μέχρις ότου τελειώσουν όλα αυτά να απέχει από τα καθήκοντά του.

3. Οχι, δεν έχει καμία εξουσία και ούτε το αξίωμα του Προέδρου της Δημοκρατίας μπορεί να επιλύσει αυτό το ζήτημα. Αυτό το θέμα λύεται μόνο μέσω του Ανωτάτου Δικαστηρίου. Αυτό προβλέπει το Σύνταγμα και κανείς δεν μπορεί να επέμβει για να επιλύσει το πρόβλημα. Το πρόβλημα δεν επιλύεται παρά μόνο μέσω του Ανωτάτου Δικαστηρίου, για αυτό και ο Γενικός Εισαγγελέας έχει καταθέσει αίτηση, ζητώντας την παύση του Βοηθού. Και είναι ορισμένη για αύριο Δευτέρα.

4. Εχετε απόλυτο δίκαιο. Δεν μπορούν να γίνονται δίκες είτε μέσω τηλεοράσεως είτε μέσω εφημερίδων. Και δεν είναι μόνο με τον Βοηθό Γενικό Εισαγγελέα που είδαμε να συμβαίνει αυτό. Οι δίκες πρέπει να γίνονται στα δικαστήρια και όχι μέσω των εφημερίδων και των τηλεοράσεων.

Πατρίκιος Παύλου: Στο δικαστήριο θα βρίσκεται ένας θεσμός

1. Το πρώτο που κλονίζεται από αυτές τις εξελίξεις, είναι η εμπιστοσύνη του κοινού στους θεσμούς. Και μέσα στη γενικευμένη απαξίωση που υπάρχει και καλλιεργείται από κάποιους αυτό τον καιρό, τέτοια φαινόμενα τείνουν να επιβεβαιώσουν στον κόσμο ότι υπάρχει σοβαρό πρόβλημα κρίσης θεσμών. Με αυτά τα φαινόμενα κλονίζεται η εμπιστοσύνη του κοινού στο σύστημα απονομής δικαιοσύνης και αυτό είναι το πιο σοβαρό από όλες τις παρενέργειες αυτής της κατάστασης.

2. Με βάση τις συνταγματικές πρόνοιες, ο Βοηθός Γενικός Εισαγγελέας ασκεί καθήκοντα που του αναθέτει ο Γενικός Εισαγγελέας. Και δεν ονομάζεται, βάσει Συντάγματος, Βοηθός Γενικός Εισαγγελέας αλλά Βοηθός Γενικού Εισαγγελέα. Και εκτελεί τα καθήκοντα που του αναθέτει ο Γενικός. Αρα, υπάρχει λύση στο πρόβλημα. Και ο Γενικός Εισαγγελέας το έχει κάνει, αφαιρώντας όλους τους φακέλους τους οποίους χειριζόταν ο Ρίκκος Ερωτοκρίτου, για να μην υπάρχει ανάμειξή του σε υπό εξέλιξη θέματα ερευνών κ.λπ. Το ζήτημα αφορά το συμβολισμό. Αύριο στο δικαστήριο θα βρίσκεται ένας θεσμός. Δεν είναι δυνατό να συνεχίζει να ονομάζεται Βοηθός Γενικού Εισαγγελέα και να είναι στο εδώλιο του κατηγορουμένου. Ο ίδιος, αν είχε και το παραμικρό ίχνος έγνοιας για τους θεσμούς και για τη σοβαρότητα των θεσμών, όφειλε, έστω κι αν ισχυρίζεται και πιστεύει ότι είναι αθώος, για λόγους και μόνο προστασίας του θεσμού, να είχε υποβάλει την παραίτησή του.

3. Το να έρθει εκείνος που τον διόρισε και να του πει σε καλώ να παραιτηθείς, είναι ως να του λέει σε καλώ να παραδεχθείς ότι είσαι ένοχος. Περίπου με αυτό ισοδυναμεί. Εκείνο που θα μπορούσε να κάνει ο Πρόεδρος, θα ήταν να δηλώσει το αυτονόητο: Οτι θα έπρεπε ο ίδιος ο κ. Ερωτοκρίτου, σεβόμενος το θεσμό τον οποίο εκπροσωπεί, να κάνει ό,τι περνά από το χέρι του για να τον προστατεύσει. Και η πρώτη επιλογή θα ήταν η παραίτηση. Να αφήσει μεν τον ίδιο να υποβάλει παραίτηση, αλλά τονίζοντας ότι το ορθό θα ήταν η υποβολή παραίτησης για να προστατεύσει το θεσμό.

4. Ως γενική αρχή θα έλεγα ότι θα έπρεπε να αποφεύγεται η οποιαδήποτε δημοσιότητα σε υποθέσεις που είτε οδεύουν προς το δικαστήριο είτε ευρίσκονται στο δικαστήριο. Γιατί, ναι, μπορεί ακόμα και να επηρεαστεί η απονομή της Δικαιοσύνης εξαιτίας της δημοσιότητας που δίνεται. Εάν τα ΜΜΕ δώσουν τόση δημοσιότητα που ουσιαστικά έχουν καταδικάσει έναν κατηγορούμενο ή έχουν δώσει γενική εικόνα ενοχής, αυτό μπορεί να λειτουργήσει υπέρ του κατηγορούμενου. Ναι, θα έπρεπε να αποφεύγεται η δημοσιότητα γύρω από θέματα υποθέσεων που είτε οδεύουν είτε βρίσκονται στο δικαστήριο. Κι αυτός που ισχυρίζεται ότι είναι αθώος να το αποδείξει στο δικαστήριο. Ο Ρίκκος Ερωτοκρίτου, εκμεταλλευόμενος τη θέση του και την επωνυμία του, προβαίνει σε απαράδεκτες ενέργειες. Ο ίδιος ζήτησε διερεύνηση του θέματος. Και όταν δεν του άρεσε το αποτέλεσμα, αντί να υπερασπιστεί τον εαυτό του, άρχισε να κατηγορεί τον Γενικό Εισαγγελέα. Υπάρχει από την αρχή, εκ προοιμίου αναξιοπιστία. Γιατί τόσο καιρό δεν είπε αυτά που λέει τώρα; Δηλαδή παραδέχεσαι τη διάπραξη σοβαρού ποινικού αδικήματος όντας Βοηθός Γενικού Εισαγγελέα; Κι αντί να υπερασπιστεί τον εαυτό του, κατηγορεί άλλον; Αν δηλαδή δεν κατηγορείτο ο ίδιος, θα συνέχιζε να αποκρύπτει αυτά τα οποία λέει; Μα για αυτό και μόνο είναι ανάξιος της θέσης που κατέχει. Και όφειλε να παραιτηθεί.

Μιχάλης Παπαπέτρου: Εστω αυτοβούλως απομάκρυνση

«Νομίζω ότι στα πρώτα πέντε λεπτά θα έπρεπε να υποβάλει την παραίτησή του, ή στη χειρότερη περίπτωση να απομακρυνθεί αυτοβούλως από τα καθήκοντά του μέχρι να τελειώσει η δίκη του… Το Δίκαιο και η λογική έχουν άρρηκτους δεσμούς, δεν μπορεί ο Βοηθός Γενικός Εισαγγελέας να προΐσταται ερευνών και να πηγαίνει στην Εισαγγελία και να εμφανίζεται ως σύμβολο δικαιοσύνης. Σε αυτό τον κυκεώνα και την απογοήτευση του λαού, υπάρχουν θεσμοί που ακόμα λειτουργούν… Είναι σημαντικό ότι η πολιτεία κατάφερε να αρθεί στο ύψος των περιστάσεων και να πει τα πράγματα με το όνομά τους μέσα από την ποινική διερεύνηση». («Μεσημέρι και Κάτι», 14 Μαΐου)

Κρις Τριανταφυλλίδης: Ο σεβασμός στο θεσμό απαιτεί παραίτηση

«Υπάρχει διέξοδος κι αυτή βρίσκεται διαμέσου των δικαστηρίων. Κι έχει τροχοδρομηθεί η διαδικασία. Ο κ. Ερωτοκρίτου οφείλει να παραιτηθεί από τη θέση του Βοηθού Γενικού Εισαγγελέα, ως ένδειξη σεβασμού προς το θεσμό με τον οποίο τον τίμησε η πολιτεία. Ο κ. Ερωτοκρίτου θα πρέπει να παραιτηθεί όχι επειδή είναι ένοχος, καθώς πρέπει να θεωρείται αθώος μέχρι την απόφαση του δικαστηρίου. Στις 26 Μαΐου στο εδώλιο του κατηγορουμένου θα στέκει ο κ. Ρίκκος Ερωτοκρίτου, αλλά ταυτόχρονα, λόγω της ιδιότητάς του θα στέκει και ο Βοηθός Γενικός Εισαγγελέας της Δημοκρατίας. Κι αυτό δεν κοσμεί το θεσμό». (ΑΣΤΡΑ 92,8, 21 Μαΐου).