Θα βρουν «Εστία» οι άστεγοι;

Συνεντεύξεις στον Κωνσταντίνο Ζαχαρίου

Τι θα ξημερώσει η μέρα για τον πολίτη με δάνειο που δεν εξυπηρετείται; Το νομοθετικό πλαίσιο μπορεί να ψηφίστηκε, τα προβλήματα ωστόσο μεγεθύνονται και αυτό που ανησυχεί τους δανειολήπτες είναι ο βαθμός αποτελεσματικότητάς του για τους ίδιους και όχι μόνο για τις τράπεζες. Στέφανος Στεφάνου και Ονούφριος Κουλλά, μέλη της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Οικονομικών, δίνουν απαντήσεις σε ερωτήματα και ανησυχίες του κόσμου.

Ερωτήσεις:

Η γενική διαπίστωση είναι ότι το εργαλείο των αναδιαρθρώσεων και το πλαίσιο αφερεγγυότητας δεν έφεραν τα προσδοκώμενα αποτελέσματα. Τι πήγε λάθος;

Θεωρείτε ότι το νέο νομοθετικό πλαίσιο θα δώσει οριστική λύση στο πρόβλημα των μη εξυπηρετούμενων δανείων;

Πότε αναμένεται να τεθεί σε εφαρμογή το Σχέδιο Εστία; Επίσης, θεωρείτε ικανοποιητικό το περίγραμμα του Σχεδίου, όπως αυτό παρουσιάστηκε στη Βουλή;

Σας ανησυχεί το χρονικό διάστημα το οποίο μεσολαβεί μέχρι την εφαρμογή του Σχεδίου Εστία;

Ονούφριος Κουλλά:

Το Σχέδιο θα έχει γενικότερα οφέλη για όλους

1. Κατ’ αρχάς θα πρέπει να πούμε ότι μέχρι σήμερα, παρά τα δύσκολα έτη που είχαμε, τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια μειώθηκαν κατά 8 δις ευρώ. Δεν νομίζω πως είναι κάτι το αμελητέο. Επίσης υπάρχουν αναδιαρθρώσεις που βαίνουν καλώς, αλλά ακόμη να περάσουν στον ορισμό των εξυπηρετούμενων δανείων, λόγω της αυστηρότητάς του.

Ωστόσο, χωρίς αμφιβολία θα μπορούσαμε να πηγαίναμε πολύ καλύτερα. Το νομοθετικό πλαίσιο που είχαμε δεν ευθυγράμμιζε τα κίνητρα και τα συμφέροντα των τραπεζών και των δανειοληπτών. Έπρεπε να επέλθουν βελτιώσεις τόσο στο πλαίσιο αφερεγγυότητας όσο και στο πλαίσιο των εκποιήσεων.

Οι εκποιήσεις δεν είναι αυτοσκοπός. Ούτε και η πτώχευση φυσικών και νομικών προσώπων. Η ύπαρξη, όμως, τέτοιων διαδικασιών, χωρίς παραθυράκια, θα βοηθήσει να γίνουν ακόμη περισσότερες βιώσιμες αναδιαρθρώσεις.

2. Μη εξυπηρετούμενα δάνεια θα υπάρχουν για πολλά χρόνια. Ένας όγκος ΜΕΔ ύψους 27,5 δις ευρώ (που τώρα είναι κάτω από 20 δις ευρώ) δεν μπορεί να εξαλειφθεί σε λίγα μόνο χρόνια. Ωστόσο, εκτιμώ ότι θα μειωθούν με ακόμη γρηγορότερο ρυθμό. Εκτός από το νέο νομοθετικό πλαίσιο, θα πρόσθετα ότι οι ψηλοί ρυθμοί ανάπτυξης της οικονομίας που προβλέπονται για φέτος και για τα επόμενα χρόνια επίσης θα συμβάλουν στη σμίκρυνση του προβλήματος.

Πολλά ΜΕΔ θα βγουν εκτός τραπεζικού συστήματος (με την ίδρυση του Φορέα), πράγμα που θα δώσει πολύ πιο ευέλικτες επιλογές. Επίσης, αναμένω ότι με το πλαίσιο για τις πωλήσεις και τιτλοποιήσεις δανείων πολλά ΜΕΔ θα τύχουν μιας πολύ διαφορετικής μεταχείρισης, φιλικής για τον δανειολήπτη.

3. Το Σχέδιο Εστία αναμένεται να τεθεί σε εφαρμογή εντός του 2019. Μάλιστα, όπως αναφέρεται στο Σχέδιο, οι εκταμιεύσεις στους λογαριασμούς δανείων θα γίνονται στο τέλος του χρόνου, υπό την προϋπόθεση ότι οι δανειολήπτες θα πληρώνουν τα 2/3 της δόσης τους. Κατά συνέπεια, μέχρι τον Δεκέμβριο του 2019 υπάρχει αρκετός χρόνος για να ολοκληρωθεί, να εγκριθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, να υποβληθούν αιτήσεις και να εγκριθούν.

Το περίγραμμα του σχεδίου παρουσιάζει μία ορθή κυβερνητική πρόθεση. Όλοι πιστεύουμε, ωστόσο, πως θα μπορούσαν να υπάρξουν βελτιώσεις. Θα ήθελα να επισημάνω, επιπρόσθετα, πως το Σχέδιο Εστία δεν πρέπει να αντικρίζεται μεμονωμένα. Παράλληλα με το εν λόγω Σχέδιο υπάρχει το Πλαίσιο Αφερεγγυότητας, καθώς επίσης και η γενικότερη κοινωνική πολιτική στέγασης του κράτους.

4. Όχι, καθόλου. Το Σχέδιο θα είναι γνωστό σε όλους εκ των προτέρων. Δεν μπορώ να πιστέψω ότι θα γίνει κάτι ακραίο. Άλλωστε, η φιλοσοφία του Σχεδίου είναι η τριμερής συνεργασία. Απαιτεί συμφωνία μεταξύ τραπεζών, δανειοληπτών και κράτους.

Επιπρόσθετα το Σχέδιο πιστεύω ότι θα έχει γενικότερα οφέλη για όλους. Οι εκποιήσεις δεν είναι επιλογή κανενός. Μάλλον είναι η τελευταία επιλογή. Η προτιμητέα λύση είναι η βιώσιμη αναδιάρθρωση, κάτι που προωθεί το Σχέδιο Εστία.

Στέφανος Στεφάνου:

Μας ανησυχούν τα ψέματα που η κυβέρνηση κατ’ εξακολούθηση λέει

1. Είναι μερικοί οι λόγοι γιατί δεν είχαμε τα προσδοκώμενα αποτελέσματα. Πρώτα απ’ όλα ο κόσμος δεν είναι επαρκώς ενημερωμένος σχετικά με το Πλαίσιο Αφερεγγυότητας γι’ αυτό και πολύ λίγο το έχει αξιοποιήσει. Η κυβέρνηση σχεδόν τίποτε δεν έχει κάνει για την ενημέρωση του κόσμου, παρότι αυτό το πρόβλημα είχε εγερθεί αρκετές φορές από το ΑΚΕΛ, καθώς και από άλλα κόμματα της αντιπολίτευσης, αλλά και από την ίδια την Υπηρεσία που χειρίζεται τα θέματα αφερεγγυότητας.

Το κόστος που επωμίζονται οι πολίτες για να προσφύγουν στο Πλαίσιο Αφερεγγυότητας αποτελεί ένα επιπλέον εμπόδιο για πολλούς συμπολίτες μας που θα ήθελαν να το αξιοποιήσουν. Ενδεικτικά αναφέρω ότι ένας πολίτης για να μπορέσει να αξιοποιήσει το Πλαίσιο αρχίζει με ένα κόστος 750 ευρώ το οποίο κόστος αυξάνεται ανάλογα με το ποσό του δανείου. Αυτό το ποσό, για έναν άνθρωπο που αντιμετωπίζει οικονομικά προβλήματα και δεν μπορεί να πληρώνει τις δόσεις του δανείου του, είναι πολύ ψηλό.

Πρέπει να σημειώσω ότι κατά την άποψή μας ούτε και οι τράπεζες βοήθησαν με τη στάση τους για να υπάρξουν βιώσιμες αναδιαρθρώσεις. Αυτές προτίμησαν την ανταλλαγή ακινήτου με δάνειο παρά την προώθηση της πολιτικής των αναδιαρθρώσεων.

2. Το νέο νομοθετικό πλαίσιο θα βοηθήσει τις τράπεζες να βελτιώσουν το χαρτοφυλάκιό τους και να δείχνουν μια καλύτερη εικόνα στις Εποπτικές Αρχές. Από την άλλη, όμως, το κόστος θα είναι ψηλό για πάρα πολλούς δανειολήπτες που, ενώ θα ήθελαν να είναι συνεπείς με τις υποχρεώσεις τους, δεν έχουν τα εισοδήματα για να μπορούν να το κάνουν. Το νέο νομοθετικό πλαίσιο ακυρώνει σε μεγάλο βαθμό το υποτυπώδες δίχτυ προστασίας που υπήρχε για τους δανειολήπτες και απελευθερώνει τα χέρια των τραπεζών για να προχωρήσουν σε εκποιήσεις με διαδικασίες εξπρές.

Το πρόβλημα των ΜΕΔ δεν μπορεί να επιλυθεί με μονοδιάστατες πολιτικές εκποιήσεων, που προωθεί η κυβέρνηση. Το πρόβλημα χρειάζεται πολιτικές ενίσχυσης του εισοδήματος των δανειοληπτών, πολιτικές κατοχύρωσης του δικαιώματος στη στέγη και ενίσχυση των κινήτρων για προώθηση των βιώσιμων αναδιαρθρώσεων. Ούτε κι εδώ η κυβέρνηση έχει κάνει κάτι το ουσιαστικό.

3. Πρέπει πρώτα να ξεκαθαρίσω ότι το Σχέδιο Εστία δεν είναι θέμα της Βουλής, αλλά της κυβέρνησης. Είναι υπόθεση της εκτελεστικής εξουσίας να διαμορφώνει και να εφαρμόζει Σχέδια προστασίας της στέγης. Η κυβέρνηση έδειξε μεγάλη αναβλητικότητα και, να μου επιτρέψετε να πω, μεγάλη αναλγησία και στο θέμα αυτό. Παρά τις διακηρύξεις της πολύ καθυστερημένα παρουσίασε το Σχέδιο Εστία, το οποίο -σύμφωνα με τα όσα έχει παρουσιάσει στη Βουλή- σκοπεύει να το περιλάβει στον προϋπολογισμό του 2019. Αν θα το κάνει ή όχι δεν μπορώ να γνωρίζω, δεδομένου του γεγονότος ότι η κυβέρνηση αθέτησε δεσμεύσεις της άπειρες φορές. Σε σχέση με το περιεχόμενο του Σχεδίου οφείλω να πω ότι δεν μας ικανοποιεί. Κατ’ αρχήν, το «Εστία» δεν καλύπτει τις ομάδες του πληθυσμού που δεν έχουν εισοδήματα ή έχουν πολύ χαμηλό εισόδημα και δεν μπορούν να μπουν σε διαδικασία αναδιάρθρωσης. Δεύτερον, το Σχέδιο αφορά μια μικρή ομάδα δανειοληπτών κι αυτό το παραδέχεται και η κυβέρνηση. Η ίδια εκτιμά ότι το Σχέδιο μπορεί να καλύψει μέχρι και 15 χιλιάδες δανειολήπτες, αριθμός πολύ μικρός σε σχέση με όλους εκείνους που αντιμετωπίζουν προβλήματα με τα δάνειά τους. Τρίτον, το Σχέδιο συμφέρει περισσότερο τις τράπεζες, οι οποίες διατηρούν το δικαίωμα αν θα συμμετάσχουν ή όχι και το ύψος της συνεισφοράς τους είναι πολύ μικρό. Τέλος, το Σχέδιο μπορεί να ευνοήσει κακοπληρωτές, οι οποίοι ενώ είχαν το εισόδημα και δεν πλήρωναν, τώρα θα μπορούν να επωφεληθούν της ευκαιρίας. Να πληρώσουν με έκπτωση, τη στιγμή που οι συνεπείς δανειολήπτες δεν θα έχουν αυτή τη δυνατότητα.

4. Ασφαλώς και μας ανησυχεί. Πρώτα απ’ όλα μας ανησυχούν τα ψέματα που η κυβέρνηση κατ’ εξακολούθηση λέει. Μας ανησυχεί η αναλγησία της για ζητήματα που αφορούν τους πολίτες και την κοινωνία εν γένει. Μας ανησυχεί, επίσης, το γεγονός ότι το συγκεκριμένο σχέδιο δεν πήρε ακόμα την έγκριση της ΕΕ. Και υπάρχει η πιθανότητα το Σχέδιο τελικά να μην εγκριθεί.

 

 

Google News icon Aκολουθήστε μας στο Google News

Οι τελευταίες ειδήσεις από την Κύπρο και τον κόσμο και όλη η επικαιρότητα στο dialogos.com.cy