Θέμα πρόσβασης σε στρατόπεδα επαναφέρει η τουρκική πλευρά

Το θέμα της πρόσβασης σε στρατιωτικές περιοχές που βρίσκονται υπό τον έλεγχο της Εθνικής Φρουράς (ΕΦ) και της ΕΛΔΥΚ επαναφέρει η τουρκική πλευρά, ώστε να γίνουν έρευνες για αγνοούμενους, εκφράζοντας παράλληλα τον ισχυρισμό ότι ανάλογο αίτημα της ΔΕΑ εκκρεμεί εδώ και 7 μήνες. Το Ε/κ μέλος στη ΔΕΑ Νέστορας Νέστορος ανέφερε στο ΚΥΠΕ ότι τέτοιο αίτημα κατατέθηκε μόλις τον περασμένο Ιούλιο και ακολουθούνται οι προβλεπόμενες διαδικασίες, ενώ έκανε παράλληλα λόγο για σκοπιμότητες.

Η Τουρκία απέστειλε στα τέλη Νοεμβρίου έγγραφο προς την Επιτροπή Υπουργών του Συμβούλιο της Ευρώπης (ΣτΕ), ενόψει της συζήτησης για τους αγνοούμενους και τη συμμόρφωση της Τουρκίας με τις αποφάσεις του ΕΔΑΔ, που ολοκληρώνεται στις 8 Δεκεμβρίου, στο Στρασβούργο.

Στο έγγραφο, που συντάχθηκε στην κατεχόμενη Λευκωσία, η τουρκική πλευρά αναφέρει ότι «αιτήματα της ΔΕΑ για πρόσβαση σε στρατιωτικές περιοχές υπό τον έλεγχο της αιτήτριας χώρας [σσ. της Κυπριακής Δημοκρατίας] και της Ελλάδας στην Κύπρο εκκρεμούν ήδη για περίπου επτά μήνες». Ζητεί παράλληλα από τα κράτη μέλη του ΣτΕ «να ενθαρρύνουν την αιτήτρια χώρα και την Ελλάδα να δώσουν πρόσβαση στις ανασκαφικές ομάδες της ΔΕΑ σε στρατιωτικές περιοχές υπό τον έλεγχό τους χωρίς περαιτέρω καθυστέρηση».

Το ΚΥΠΕ επικοινώνησε με τον κ. Νέστορος, ο οποίος δήλωσε ότι στις 21 Ιουλίου 2016 κατατέθηκε αίτημα από την τ/κ πλευρά για παραχώρηση άδειας για ανασκαφή σε δύο χώρους. Όπως είπε, πρόκειται για ένα στρατόπεδο της ΕΦ και ένα της ΕΛΔΥΚ, στην Αθαλάσσα. Σύμφωνα με τον κ. Νέστορος το αίτημα φαίνεται ότι κατατέθηκε σκόπιμα, καθώς «δεν υπάρχουν πληροφορίες ούτε αναζητάμε σε αυτές τις περιοχές αγνοούμενους».

Ωστόσο, είπε ότι ακολουθήθηκε η προβλεπόμενη διαδικασία, σύμφωνα με την οποία ζητήθηκε άδεια από τις αρχές του στρατοπέδου για να γίνει έρευνα με επιτόπια παρουσία των μαρτύρων που παραχώρησαν τις πληροφορίες. Στην πορεία, συνέχισε, η τ/κ πλευρά φάνηκε πως αδυνατεί να παρουσιάσει τον μάρτυρα από τον οποίο προήλθε η πρωτογενής μαρτυρία και ενημέρωσε πληροφορικά ότι ο μάρτυρας δεν θέλει να εμφανιστεί.

Σύμφωνα με τον κ. Νέστορος, η άδεια για πρόσβαση παραχωρήθηκε πρόσφατα, ώστε να διεξαχθεί έρευνα και εναπόκειται πλέον στη ΔΕΑ να αποφασίσει κατά πόσο θα προχωρήσει με την ανασκαφή. «Θα πρέπει να γίνει μια σωστή διερεύνηση» είπε, ενώ πρόσθεσε ότι «μπορεί να κρίνουμε στο τέλος της ημέρας ως αναξιόπιστη την πληροφορία» και να μην γίνει εκταφή.

Σε ερώτηση του ΚΥΠΕ, για ποιόν λόγο γίνεται αναφορά στο διάστημα των επτά μηνών στο τουρκικό έγγραφο, το Ε/κ μέλος στη ΔΕΑ απάντησε «επειδή η Τουρκία είναι αδιάβαστη».

Τα τέσσερα σημεία που έγιναν μετακινήσεις οστών στα κατεχόμενα

Ο κ. Νέστορος ρωτήθηκε εξάλλου από το ΚΥΠΕ σχετικά με την αναφορά σε πρόσφατο κυβερνητικό υπόμνημα προς το Συμβούλιο της Ευρώπης, ότι έγιναν μετακινήσεις οστών σε τουλάχιστον τέσσερα σημεία στα κατεχόμενα.

Τα στοιχεία αυτά προέρχονται από τα επιστημονικά ευρήματα της ΔΕΑ, επιβεβαίωσε ο κ. Νέστορος και είπε ότι πρόκειται για μετακινήσεις που έγιναν σε δύο πηγάδια στην Άσσια, στον Κορνόκηπο, στο Στρογγυλό-Σίντα και στον Άγιο Ιλαρίωνα. Συνολικά πρόκειται για 126 αγνοούμενους, είπε.

Σύμφωνα με τον κ. Νέστορος, υπάρχουν και άλλες τοποθεσίες στα κατεχόμενα όπου εντοπίζεται περιορισμένος αριθμός οστών, όμως ελλείψει επιστημονικών ευρημάτων η ΔΕΑ δεν μπορεί να μιλήσει για σκόπιμη μετακίνηση οστών.

Κληθείς τέλος να πει πως μπορεί να υποβοηθηθεί άμεσα το έργο της ΔΕΑ, ο κ. Νέστορος στάθηκε ιδιαίτερα στην παραχώρηση πληροφοριών από την Τουρκία αναφορικά με τα σημεία ταφής νεκρών που περισυλλέχτηκαν από τα πεδία των μαχών, όπως προνοούσε η σχετική συμφωνία του 1997 μεταξύ Κληρίδη, Ντενκτάς και ΓΓ ΟΗΕ.

«Ανοιχτή» η υπόθεση Χατζηπαντελή, σύμφωνα με την εκπροσώπηση της οικογένειας

Στο ίδιο τουρκικό έγγραφο γίνεται εξάλλου ονομαστική αναφορά και σε μια εκ των περιπτώσεων των αγνοουμένων που συμπεριλαμβάνονται στην υπόθεση Βαρνάβα, αυτή του Σάββα Χατζηπαντελή. Σύμφωνα με το τουρκικό έγγραφο, η «ποινική διερεύνηση» της υπόθεσης έχει ολοκληρωθεί και η οικογένεια έχει ενημερωθεί συναφώς. Προστίθεται ότι σχετική έκθεση έχει αποσταλεί στην οικογένεια και έκτοτε δεν υπήρξε κανένα αίτημα για περαιτέρω πληροφόρηση.

Εκπρόσωπος του δικηγορικού γραφείου Κ. Χρυσοστομίδη, το οποίο εκπροσωπεί την οικογένεια, κληθείς από το ΚΥΠΕ να σχολιάσει τις αναφορές στο τουρκικό έγγραφο, δήλωσε ότι το θέμα της υπόθεσης Χατζηπαντελή παραμένει ανοιχτό, καθώς στη συγκεκριμένη υπόθεση «δεν είναι καθόλου αποτελεσματική η διερεύνηση».

Σύμφωνα με τον εκπρόσωπο, η έκθεση δεν είναι καθόλου ικανοποιητική και η τουρκική πλευρά δεν κάνει καμία πραγματική έρευνα. Μάλιστα, κάνει λόγο για «έκθεση βγαλμένη από το συρτάρι» που γράφει για όλες τις υποθέσεις τα ίδια πράγματα.

Στην έκθεση επαναλαμβάνονται αναφορές ότι οι συγγενείς δεν πήγαν να δώσουν κατάθεση, όμως, όπως υποδεικνύεται συναφώς, η κατάθεση έχει ήδη δοθεί, μέσα από την αίτηση που υπέβαλε η οικογένεια ενώπιον του δικαστηρίου. Το ΕΔΑΔ εξέδωσε την καταδικαστική για την Τουρκία απόφασή του τον Σεπτέμβριο του 2009.

Ως προς την αναφορά ότι δεν ζητήθηκε περαιτέρω πληροφόρηση, η νομική εκπροσώπηση της οικογένειας αναφέρει τέλος ότι τα επιχειρήματα θα συζητηθούν στην επόμενη συνεδρία της Επιτροπής Υπουργών.

Το ίδιο αναφέρεται και σε σχετική επιστολή που στάληκε από το δικηγορικό γραφείο προς τη Γραμματεία της Επιτροπής Υπουργών του ΣτΕ, με την οικογένεια του Σάββα Χατζηπαντελή να επιφυλάσσεται του δικαιώματός της να τοποθετηθεί επί της έκθεσης στην επόμενη συνάντηση της Επιτροπής Υπουργών, που είναι προγραμματισμένη για τον Σεπτέμβριο του 2017.

Την ίδια ώρα και με αφορμή τη συζήτηση του θέματος των αγνοουμένων στο Στρασβούργο, επιστολές στάληκαν και από άλλους νομικούς εκπροσώπους στις υποθέσεις «Βαρνάβα» και «Ξενίδη-Αρέστη», στις οποίες γίνεται αναφορά στην αποτυχία της Τουρκίας να εφαρμόσει την απόφαση του ΕΔΑΔ και να καταβάλει τις προβλεπόμενες αποζημιώσεις.

Ο καθηγητής Ανδρεάς Ορφανίδης ζητά από την Επιτροπή Υπουργών «να λάβει πιο δραστικά και αποτελεσματικά μέτρα για την Τουρκία», ενώ ο δικηγόρος Αχιλλέας Δημητριάδης επαναφέρει την πρότασή του για σύσταση της Επιτροπής Αλήθειας, με τροποποίησης των όρων εντολής της ΔΕΑ «η οποία θεωρείται αναποτελεσματική», όπως αναφέρει.