Τοίχοι με άποψη, ταυτότητα και ζωή

Το Street Art στην Πάφο δίνει άλλο χρώμα στο κέντρο της πόλης

Του Κώστα Α. Κωνσταντίνου

Το κέντρο της πόλης της Πάφου απέκτησε χρώμα, φαντασία, εικαστική άποψη

Ο τοίχος δίνει το έναυσμα για τον καθορισμό της θεματολογίας ενός έργου

Όλοι γνωρίζαμε ότι το κέντρο της Πάφου αλλάζει. Πλακόστρωτοι δρόμοι, χώροι εστίασης, μείωση της κίνησης και των αυτοκινήτων. Το κέντρο της πόλης, εδώ και καιρό, δεν άλλαξε μόνο σε όσα προαναφέραμε. Απέκτησε χρώμα, φαντασία, πολιτιστική ταυτότητα, εικαστική άποψη. Απέκτησε, θα μπορούσε να πει κάποιος, σημεία ορόσημα. Κι αυτό γιατί κάποιοι άνθρωποι εντόπισαν στα παλαιά εγκαταλειμμένα κτίρια να απουσιάζει το “κατιτίς”. Η Πάφος -και το Άαρχους της Δανίας- μπορεί να παρέδωσε τα ηνία της πολιτιστικής πρωτεύουσας στη Βαλέτα Μάλτας και το Λιουβάρντεν της Ολλανδίας για το 2018, ωστόσο αυτό που απομένει να φαίνεται στο κέντρο της είναι η δουλειά καλλιτεχνών που φιλοξενήθηκαν από συμπατριώτες μας με αγάπη, σε αυτό που γνωρίζουμε ως τέχνη του δρόμου, το Street Art.

Με μια απλή βόλτα στους δρόμους της αλλαγμένης προς το καλύτερο πόλης βλέπεις διάφορες καλλιτεχνικές απόψεις. Άλλες μεγάλες πολύχρωμες, άλλες ένα απλό stencil. Αστροναύτες, γάτοι, χρυσόψαρα αλλά και χιουμοριστικές απεικονίσεις παραδοσιακών Κυπρίων την ώρα που… παρκάρουν τον γάιδαρό τους στο χώρο στάθμευσης, κόβοντάς του και εισιτήριο στην ταμειακή μηχανή. Όλα αυτά αξιολογήθηκαν, μετρήθηκαν, έτυχαν επεξεργασίας και απεικονίστηκε το καθένα στον κατάλληλο τοίχο.

 

Το εργαστήρι σημείο αναφοράς

 

Η “Χ” προσπάθησε να εντοπίσει τους “υπαίτιους” του λίφτινγκ στο κέντρο της πόλης. Τα παιδιά του KIMONOS Art Center, κατ’ ακρίβειαν ο Γιάννης Σακέλλης, είχαν την ευκαιρία να μας μιλήσουν για λίγο για το στήσιμο του Street Art Festival στα πλαίσια του οποίου έγιναν πραγματικότητα πολλά από τα δημόσια εκθέματα τέχνης.

Ο Γιάννης είχε την καλοσύνη να μας μιλήσει για το έργο του εργαστηρίου στα πλαίσια του συγκεκριμένου φεστιβάλ, το οποίο φέτος κλείνει τα τρία χρόνια του και να παραθέσει το “γιατί” που κρύβεται πίσω από αυτό το Street Art.

Είχε διαπιστώσει, μας λέει, ότι η πόλη της Πάφου είχε ένα κενό που θα μπορούσε να διορθωθεί με κάποια έργα. Ήταν μια προσπάθεια που έφερε την ανάπλαση της Πάφου την ώρα που έβλεπαν ότι στο κέντρο υπήρχαν κάποιες ευκαιρίες που θα μπορούσαν να δεχθούν μια αισθητική παρέμβαση, όπως μας ανέφερε.

Ο Γιάννης ήταν το άτομο που είχε αναλάβει στα πλαίσια του KIMONOS Art Center την επιμέλεια του μεγάλου έργου αισθητικοποίησης τοίχων και κτιρίων της πόλης.

«Σαν επιμελητής του φεστιβάλ είχα την ευθύνη της επιλογής των καλλιτεχνών που θα έδιναν ζωή στους τοίχους της πόλης, με κριτήριο την πρότερη δουλειά τους. Πήγαινα στον συγκεκριμένο τοίχο που ήξερα ότι μπορούσε να εκφράσει τη δουλειά του συγκεκριμένου καλλιτέχνη όσο καλύτερα μπορούσε. Το θέμα των έργων που θα εκτίθονταν στα πλαίσια του φεστιβάλ ήταν ελεύθερο», μας εξήγησε.

 

Ο τοίχος μετράει

 

Συνήθως, ανέφερε ο Γιάννης, ο τοίχος είναι αυτός που δίνει το έναυσμα για τον καθορισμό της θεματολογίας ενός έργου, αναλόγως της κατασκευής και του εύρους του. Όπως ανέφερε, οι καλλιτέχνες συνήθως έχουν μια συγκεκριμένη επιλογή αναλόγως του χώρου που τους παρέχεται. Συνήθως για έναν ιδιοκτήτη κατοικίας ή πολυκατοικίας ή ακόμη κι ενός παλαιού καταστήματος, είναι τιμητικό να αποδέχεται να μετατραπεί ο χώρος του σε κάτι περισσότερο από πίνακα ζωγραφικής.

Το έργο ενός Street Artist δίνει προσωπικότητα στο κτίριο και όπως ανέφερε και ο Γιάννης Σακέλλης, ο τοίχος γίνεται σημείο αναφοράς. Οι πλείστοι τοίχοι ήταν παλιά καταστήματα ή τυφλοί τοίχοι κτιρίων στο κέντρο της πόλης εντελώς ουδέτεροι. Όπως μας ενημέρωσε ο συνομιλητής μας, οι πλείστοι ιδιοκτήτες είδαν με πολλή χαρά το ενδεχόμενο ενός σχεδίου στο εξωτερικό μέρος του χώρου τους. Τα δε χρονοδιαγράμματα δεν είναι ρευστά. Συνήθως ο χρόνος που απαιτείται για έναν Street Artist ώστε να ολοκληρώσει το δημιούργημά του είναι μια εβδομάδα. Ωστόσο, του σχεδίου προηγείται προετοιμασία, οργάνωση και επιλογή του κατάλληλου έργου. Οι καλλιτέχνες, δήλωσε στην “Κυριακάτικη Χαραυγή” ο Γιάννης Σακέλλης, είχαν γνώση για τον τοίχο στον οποίο θα ζωγράφιζαν ένα μήνα πριν. Με τον τρόπο αυτό είχαν την ευκαιρία να δουλέψουν τα έργα τους με προσχέδια, να τα εφαρμόσουν σε κλίμακα και έτσι στο τέλος μπορούσαν να έρθουν προετοιμασμένοι για να τα εφαρμόσουν. Σήμερα τα υλικά που χρησιμοποιούνται είναι ως επί το πλείστον μπογιές. Οι καλλιτέχνες πάνε σε πιο ζωγραφικές μεθόδους από το παραδοσιακό γκράφιτι. Η θεματολογία της Street Art έχει, όπως λέει και ο συνομιλητής μας, το χαρακτηριστικό του καυστικού χιούμορ και της κριτικής αφού ως εντελώς δημόσια τέχνη παραμένει ανεπηρέαστη από πράγματα που θα μπορούσαν να επηρεάσουν μια τέχνη που ενδεχόμενα θα φιλοξενηθεί σε μια γκαλερί.

 

Η ταυτότητα του εργαστηρίου

 

Το εργαστήρι είχε σχεδιαστεί πριν το ΠΑΦΟΣ 2017. Τέσσερα παιδιά, οι Γιάννης Σακέλλης, Χαράλαμπος Μαργαρίτης, Νικόλας Ιορδάνου, Σίλβια Νικολαΐδη, άνοιξαν το χώρο το 2015. Ο χώρος σήμερα, πέραν του έργου του Street Art Festival, φιλοξενεί στους ξενώνες του καλλιτέχνες κατά τη διάρκεια του φεστιβάλ. Παρέχει μαθήματα και διαλέξεις, ενώ διαθέτει βιβλιοθήκη και αυτοδιαχειριζόμενη καφετέρια.