Τίτλοι τέλους;

Σκέψεις, της Ελένης Μαύρου

Οδηγείται τελικά σε αδιέξοδο και αυτή η διαπραγματευτική διαδικασία, η οποία στον ενάμιση περίπου χρόνο που ουσιαστικά κράτησε, ξαναγέννησε την ελπίδα επίλυσης του κυπριακού προβλήματος;

Είναι αλήθεια ότι η προκλητικότητα και η αδιαλλαξία της Τουρκίας δυσκολεύουν, διαχρονικά, την προσπάθεια για λειτουργική και βιώσιμη λύση. Και, ιδιαίτερα την τελευταία περίοδο, τα πράγματα με την Τουρκία έχουν δυσκολέψει περισσότερο. Θα ήταν λάθος όμως να μείνουμε προσκολλημένοι σε αναγνώσεις άλλων εποχών. Άλλωστε, δεν είναι γεγονός ότι με άλυτο το Κυπριακό, διαιωνίζεται η παρουσία της Τουρκίας στην Κύπρο, με ό,τι αυτό σημαίνει για το μέλλον;

Δυστυχώς, όμως και οι τακτικισμοί του Προέδρου Αναστασιάδη λειτουργούν αρνητικά. Θα θυμάστε τι συνέβη όταν, το 2013, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης εγκλωβίστηκε στην αδιέξοδη προεκλογική ρητορική του (όταν δηλαδή εφάρμοζε τη «στρατηγική» που διαφημίζει σήμερα ο Νικόλας Παπαδόπουλος). Και απέτυχε.

Πρόοδος άρχισε να σημειώνεται όταν εγκαταλείφθηκαν μαξιμαλιστικές προσεγγίσεις.

Τους τελευταίους μήνες σημειώνεται ένα επικίνδυνο πισωγύρισμα. Και αν ευσταθούν οι πληροφορίες που θέλουν τον Πρόεδρο Αναστασιάδη να βγάζει από τη ναφθαλίνη την περιβόητη πολιτική της πρόταξης, τα περιθώρια συμφωνίας μειώνονται επικίνδυνα. Με τέτοιες προσεγγίσεις, οδηγηθήκαμε τη δεκαετία του ’80 στην ανακήρυξη του ψευδοκράτους, τη δεκαετία του ’90 στην επίσημη τουρκική θέση της συνομοσπονδίας και αργότερα, το 2004, άνοιξαν οι κρουνοί της Ευρωπαϊκής Ένωσης προς την τουρκοκυπριακή κοινότητα με την απειλή του απευθείας εμπορίου με τα κατεχόμενα. Οι συνέπειές της, λοιπόν, μας είναι καλά γνωστές.

Θα είναι τραγικό εάν για διαδικαστικούς λόγους οι συνομιλίες καταρρεύσουν -ιδιαίτερα αν γι’ αυτό θεωρηθεί υπεύθυνη η δική μας πλευρά. Και εάν ο Πρόεδρος Αναστασιάδης θεωρεί ότι ένα αδιέξοδο θα είναι «προσωρινό» και «ανώδυνο» και θα του επιτρέψει να επικεντρωθεί στην προεκλογική του εκστρατεία στηριγμένος σε ένα ανιστόρητο και επικίνδυνο εθνικιστικό λαϊκισμό, πλανάται οικτρά.

Οι προσπάθειες για να ξεπεραστούν οι διαφωνίες στα ζητήματα διαδικασίας πρέπει να συνεχιστούν. Η εισήγηση του ΑΚΕΛ για διασταυρούμενη συζήτηση των θεμάτων της εσωτερικής πτυχής του Κυπριακού που ακόμα εκκρεμούν και άτυπη κατάθεση προτάσεων από μέρους των δυο ηγετών μπορεί να δώσει διέξοδο στη διαδικαστική διαφωνία που προέκυψε. Πιθανή σύγκλιση στα ζητήματα αυτά θα δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για σύγκληση διεθνούς διάσκεψης, η οποία θα ασχοληθεί με το θέμα της ασφάλειας, για το οποίο οι θέσεις της Τουρκίας δεν βρίσκουν απήχηση διεθνώς. Αν οι ηγέτες των δύο κοινοτήτων τα βρουν στα ζητήματα που τους αφορούν, θα είναι δύσκολο για την Τουρκία να ματαιώσει τη λύση με άτεγκτες θέσεις σε θέματα ασφάλειας και εγγυήσεων.

Οι δε απειλές για την εκμετάλλευση του φυσικού αερίου μόνο με τη λύση του Κυπριακού μπορούν να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά. Υπενθυμίζουμε ότι με τις συγκλίσεις Χριστόφια – Ταλάτ τα θέματα οριοθέτησης της θαλάσσιας ζώνης και επίλυσης διαφορών αντικρίζονται στο πλαίσιο της Συνθήκης του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας, ενώ η αξιοποίηση των φυσικών πόρων -συνεπώς και του φυσικού αερίου- θα συνιστά ομοσπονδιακή αρμοδιότητα.

Η εμμονή όμως σε πρόταξη υπονομεύει τις διαπραγματεύσεις και αφήνει την Άγκυρα στο απυρόβλητο.

Σε μια περίοδο λοιπόν που παρά το απαισιόδοξο κλίμα, η πλειοψηφία του λαού είναι έτοιμη για λύση συμβιβασμού (σε πρόσφατη έρευνα του Πανεπιστημίου Κύπρου ανάμεσα σε Ελληνοκυπρίους, σχεδόν οι μισοί ερωτηθέντες, 47,01%, δήλωσαν πως σίγουρα ή μάλλον θα ψήφιζαν «ναι» σε μια συμφωνία λύσης, ενώ μόλις 19,63% θα ψήφιζαν μάλλον ή σίγουρα «όχι»), οι ηγέτες δεν δικαιούνται να υστερήσουν. Ίσως υπάρχει ακόμα ένα παράθυρο ευκαιρίας. Για να παραμείνει όμως ανοικτό, απαιτούνται σοβαροί και υπεύθυνοι χειρισμοί.

Google News icon Aκολουθήστε μας στο Google News

Οι τελευταίες ειδήσεις από την Κύπρο και τον κόσμο και όλη η επικαιρότητα στο dialogos.com.cy