Το μέγεθος του προβλήματος δεν θα καταπιεί μόνο τράπεζες…

Του

Κώστα Α. Κυαμίδη*

 

 

Όταν ο ιδιωτικός δανεισμός και ο δανεισμός του κράτους φτάσει τα επίπεδα που έχει η Κύπρος, δεν μειώνεται σημαντικά, απλώς μεταφέρεται από τον ένα εις τον άλλο. Δεν είναι τυχαίο που τα κριτήρια του Μάαστριχ είναι 60% δανείου προς ΑΕΠ και που μεταξύ 1820-2013 έχουν κάνει στάση πληρωμών 107 από 176 χώρες.

Όταν ο FITCH, που αξιολογεί χώρες, μας έλεγε ότι έχουμε 25 δις ΜΕΔ και το ολικό κεφάλαιο των τραπεζών που θα μπορούσε να απορροφήσει τις προβλέψεις είναι έξι δις, πέρασε απαρατήρητο. Το ίδιο και όταν αργότερα μας είπαν ότι τα ΜΕΔ έπεσαν στα 21 δις και το τραπεζικό κεφάλαιο έπεσε στα 4 δις, δηλαδή 50% πρόβλεψη. Μα αυτό σημαίνει ότι δεν υπάρχουν κεφάλαια στις τράπεζες για να απορροφήσουν τις προβλέψεις που χρειάζονται, με το λογιστικό πρότυπο 9 να επιβάλλει να γίνουν προβλέψεις.

Όταν το 2013 μάς είπαν πως πρέπει να μειωθεί το τραπεζικό σύστημα πιο κάτω από το μισό, δεν έγινε αντιληπτό ότι άρχισε η πορεία εξόδου από την ευρωζώνη. Μόνο 7% της κυκλοφορίας του ευρώ είναι cash. To υπόλοιπο προέρχεται από τραπεζικό δανεισμό διότι είναι τα δάνεια που δημιουργούν τις καταθέσεις. Δηλαδή τα τελευταία 5 χρόνια οι τράπεζες στην Κύπρο δεν δημιούργησαν ευρώ. Είχαμε 65 δις δάνεια το 2013 και  τώρα 50 και όταν φύγουν τα ΜΕΔ από το τραπεζικό σύστημα θα μείνουν 25. Επιπροσθέτως, δεν πήραμε ποσοτική χαλάρωση από την Ευρωπαική Κεντρική Τράπεζα που είναι ο έκτακτος τρόπος παροχής ρευστότητας για να κινηθεί μια οικονομία. Η ρευστότητα που υπάρχει είναι διότι ο πολίτης πρέπει πρώτα να ζήσει πριν πληρώσει το δάνειο.

Όταν ο πρόεδρος μιας τράπεζας παραδέχεται ότι το μέλλον είναι ζοφερό δεν ζητά βοήθεια, περιμένει το αναπόφευκτο. Το σύστημα όπου για να έχεις ρευστότητα πρέπει να δανείζεσαι, απέτυχε. Το κράτος έχει τη δυνατότητα και την υποχρέωση να δημιουργήσει ρευστότητα για τους πολίτες, διότι το χρήμα είναι εθνικό αγαθό, κάτι σαν το νερό, και ανήκει σε όλους. Με μία απλή αλλαγή στο τραπεζικό σύστημα ξεχωρίζει η παροχή του χρήματος που πρέπει να ειναι ευθύνη του κράτους από την παροχή δανειοδοτήσεων που θα είναι ευθύνη των τραπεζών. Με αυτόν τον τρόπο το κράτος δεν θα σώζει πλέον τράπεζες που χρεοκόπησαν για να συνεχίσουν τις λανθασμένες πρακτικές. Αν μπορεί να δώσει εγγυήσεις για την εξαγορά τους, τότε μπορεί να καλύψει και τις πρώτες 100.000 ευρώ.

Όταν ο φορέας που έχει το χρήμα να αγοράσει τα ΜΕΔ προχωρήσει και τα αφαιρέσει από το τραπεζικό σύστημα πληρώνοντας μόνο 25%, θα δημιουργήσει επιπρόσθετες ζημιές για τις τράπεζες, ενώ ο φορέας θα βρει αγοραστή που ενδιαφέρεται για την Κύπρο για να κερδίσει. Επειδή κάθε φορά που δίνεται δάνειο δημιουργείται και η αντίστοιχη κατάθεση, όταν αφαιρεθούν τα ΜΕΔ θα φανούν οι πραγματικές καταθέσεις των Κυπρίων που δεν μπορούν να υπερβαίνουν ένα επίπεδο λίγο πιο κάτω από το ΑΕΠ.

Μόνο όταν το κράτος οργανωθεί και δημιουργήσει τον ανεξάρτητο φορέα για την παροχή χρήματος εκεί που χρειάζεται θα επιτευχθούν τα ακόλουθα: κυβερνητικά έργα, μείωση φόρων και δανεισμού, πληρωμές προς τους πολίτες, δάνεια προς τους πολίτες μέσω τραπεζών.

*Οικονομολόγος

Google News icon Aκολουθήστε μας στο Google News

Οι τελευταίες ειδήσεις από την Κύπρο και τον κόσμο και όλη η επικαιρότητα στο dialogos.com.cy